Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ბლოგები

Sorry! No content for 21 იანვარი. See content from before

პარასკევი, 19 იანვარი 2024

დიდების მემორიალი აფხაზეთში
დიდების მემორიალი აფხაზეთში

ბოლო წლებში აფხაზეთის საზოგადოება სკანდალიდან სკანდალამდე ცხოვრობს, რასაც თან სოციალურ ქსელებში განხილვებიც მოსდევს. ახლაც ასობით ინტერნეტმომხმარებელმა - მათგან ბევრი აფხაზეთში საკმაოდ ცნობილია - საჭიროდ ჩათვალა, დიდების პარკში მომხდარ ამბავზე აზრი გამოეთქვა.

როგორც ჟურნალისტები ყვებიან, 15 იანვრის ღამეს სოხუმში, ვინმე მარკი მანქანით შევარდა დიდების პარკში და საფლავებს (ამ საფლავებში ის მებრძოლები წვანან, რომლებიც აფხაზეთს 90-იანების დასაწყისში, სამამულო ომის დროს იცავდნენ) შორის იქროლა, კიბის საფეხურები ჩაანგრია და წავიდა.

რა ამოძრავებდა მილიციის უფროს ლეიტენანტს, აფხაზეთის შსს-ს დაცვის თანამშრომელს ნაზარ კარდანოვს, ჩვენ ალბათ ბოლომდე ვერ გავიგებთ. ერთადერთი ის გახსენდება ადამიანს, რომ ახალგაზრდები იქვე, ლეონის პროსპექტზე ავტორბოლებს აწყობენ ხოლმე.

საზოგადოებამ ამ ამბის შესახებ იმ ვიდეოდან გაიგო, რომელშიც ის დაღუპულთა დედების, ნათესავების და მთელი აფხაზეთის წინაშე იხდის ბოდიშს, პარკში, ძეგლის ფონზე.

„მინდა გამოვთქვა ჩემი შეშფოთება იმასთან დაკავშირებით, რაც 15 იანვრის ღამეს გავაკეთე, იმაზე, რომ თავისუფლების მოედანზე, დიდების პარკში მანქანით შევიჭერი. ბოდიშს ვიხდი დაღუპულთა დედების წინაშე, ომის ვეტერანების წინაშე, მთელი რესპუბლიკის წინაშე. ბოროტი განზრახვით არ მიქნია. ყველას პატიებას ვთხოვ. ძალიან ვნანობ, რაც გავაკეთე. მართლაც, გულწრფელად მრცხვენია და მთელი გულით განვიცდი.

ვაღიარებ ჩემს შეცდომას. მზად ვარ ამის გამო სასჯელი მივიღო. კიდევ ერთხელ ვიხდი ბოდიშს. ყველას ვთხოვ პატიებას. მკაცრად ნუ განმსჯით. ყველას ვთხოვ. ეს ჩემი თხოვნაა აფხაზეთის ყველა მცხოვრების მიმართ, ასეთი რამ არასდროს გააკეთონ. ეს ძალიან სამწუხაროა, ძალიან სამარცხვინო. სული დავკარგე, ადგილს ვერ ვპოულობ. მე მართლა დამნაშავე ვარ“.

ამ ვიდეოს სხვადასხვაგვარი გამოხმაურება მოჰყვა. ზოგი წერდა, რომ მართალია, დამნაშავეა, მაგრამ გრძნობს თავის დანაშაულს და ბოდიშს იხდის, ნეტავ, სხვებიც ასე ნანობდნენო. მაგრამ დიდმა უმრავლესობამ ეს საკმარისად არ მიიჩნია, მაგალითად, წერდნენ, რომ მან ბოდიში საფლავებთან დაჩოქილმა უნდა მოიხადოს. სხვათა შორის, შემდეგ მეორე ვიდეოც გამოჩნდა, სადაც ის უკვე შებინდებულზე, მართლაც დაჩოქილი იხდის ბოდიშს.

გამოჩნდა სხვა კომენტარებიც, ალბათ ბრალდებების ნაკადის საპასუხოდ. აი, რამდენიმე ტიპური პოსტი და კომენტარი:

სლავიკ სმირი: „ეს მიუღებელია, უპატიებელი!!! ვიდეო ბოდიშებით მემორიალის ფონზე - მონანიე ადამიანი ასე არ ლაპარაკობს. რა სიტყვებია?! გაასამართლონ. მინიმუმ ერთი წელი პარკის მოვლა მიუსაჯონ“.

ვიქტორია არძინბა: „ხალხის აღშფოთებას სხვა მიმართულება მისცეს. თითქოს მართავენ, თვითონ ასეთ ამორალურ საქციელს არ ჩაიდენდა. ეს იმისთვისაა, რომ მთავრობის კიდევ უფრო აღმაშფოთებელი საქციელი გადაფარონ: პარლამენტის სხდომა დილის 6 საათზე, შესაბამისად, პარლამენტის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებაც გადასაფარია“.

ანა გუნია: „მიხაილ ლაკერბაიას ცნობილი ნოველა „ასასი“ იმაზეა, თუ როგორ მივიდა აფხაზის სახლში მისი ვაჟის მკვლელი და დევნილმა თავშესაფარი ითხოვა. მოკლულის მამამ ის არ გასცა. როგორი გამძლეობაა, მორალი, სინდისი, ღირსება; ყველაფერი, რაც ნამდვილი აფხაზისთვის წმინდაა. როდესაც სუფრაზე სადღეგრძელოებს ვსვამთ, აფსუარათი ძალიანაც მოგვწონს თავი, განსაკუთრებით ლაკერბაიას ნოველებით. ერთადერთი ვარ, ვისაც არ მინდა ქვა ვესროლო ახალგაზრდა აფხაზს, რომელიც უკვე მუხლებზე დგას და პატიებას ითხოვს? სამსახურიდან გააგდეს, ნანობს, თავის ჭკუაზე არ იყო, მთელმა აფხაზეთმა გაკიცხა. კიდევ რა? მოდით, კოცონზე დავწვათ, როგორც ამას შუა საუკუნეებში აკეთებდნენ“.

ესმა კასლანძია: „რა მართალს ამბობთ! ადამიანი ისე ნანობს, რომ დაჩოქილი ითხოვს პატიებას დაღუპულების და მათი დედების წინაშე. გული შემიწუხდა ამის მაყურებელს... ურტყა წაქცეულს, რომელიც შეწყალებას გეხვეწება... რამხელა სიძულვილია... იმასაც კი შეეცადნენ, ამ ყველაფრისთვის პოლიტიკური მოტივი მიეცათ, ამის უკან ვიღაც დგას და დაგეგმილი იყოო“.

ლარისა ხაჯიმბა: „არ გვინდა შეცოდება. კანონით რომ დაესაჯათ, სხვების მაგალითად, ხალხიც დაწყნარდებოდა, ჩვენთან კი სასჯელი სამსახურიდან გათავისუფლებაა. აბაზია თუ აფხაზი, თუ კიდევ სხვა ვინმე, ამას მნიშვნელობა არ აქვს. ის გააკეთა, რის გაკეთებაც სურდა და ახლა სპექტაკლს დგამს. ჩემი მოწყალეები... ის დედები შეიცოდეთ, ვისი შვილებიც იქ წვანან“.

საბინა ხაჩი: „ვინც იქ წევს, იმის დედამ აპატია და თქვენ ვერა? ინანა ადამიანმა, მოკალით ბარემ და მოისვენეთ“.

ასლან კობახია: „იქნებ, ამ ახალგაზრდამ თვალი აგვიხილა. ვერ ვამჩნევთ, რომ დიდების პარკი დიდი ხანია ახალგაზრდობის ნაწილისთვის გასართობად იქცა? ზოგისთვის ეს ის ადგილი არ არის, სადაც ქედი უნდა მოიხარო და რომლის შედარებაც მხოლოდ სიწმინდესთან შეიძლება. რამდენი ნაგავი იყრება, დახლებსაც კი გადააადგილებენ ხოლმე, რომ ხმაურიანი, გასართობი კამპანიები გამართონ. დროა, ისეთი წმინდა ადგილები, როგორიც დიდების პარკი და დიდი ვლადისლავის მემორიალია, 24-საათიანი ვიდეომეთვალყურეობის ქვეშ ავიყვანოთ. თუ მორიგ შემთხვევას დაველოდოთ? ოღონდ არ დაიწყოთ ახლა, ადრე რატომ არ გააკეთეთო. მახსოვს, ახალგაზრდობაში ერთმა ბრძენმა დამარიგა: კაცს მეგობარი მანამ არ დაუძახო, სანამ მთვრალს არ ნახავო. როცა ადამიანი მოდუნებულია, ყველა სიბინძურე ზედაპირზე ამოდის. იქნებ, ბევრისთვის ჯობდეს, არც მოდუნდეს?!“

აფხაზეთში უკვე მეორე თაობა იზრდება, რომელსაც ომი არ უნახავს.

აფხაზეთის საზოგადოებრივმა პალატამ განცხადება გააკეთა, სადაც ნათქვამია:

„აფხაზეთის მოქალაქის ნ. კარდანოვის სამარცხვინო და უკანონო საქციელმა შებღალა ხელუხლებელი სიწმინდე და სამშობლოს დამცველების ნათელი ხსოვნა, რომელთა შორის მისი ლეგენდარული მოგვარე - აფხაზეთის გმირი გენა კარდანოვიცაა“.

იმის გათვალისწინებით, რომ 15 იანვრის ღამეს მომხდარი ერთადერთი შემთხვევა არაა, საზოგადოებრივმა პალატამ შს მინისტრს სთხოვა, მიიღოს აფხაზეთის კანონის შესაბამისი ზომები, რათა მსგავსი რამ აღარ განმეორდეს.

როგორც შსს-ს პრესსამსახური იტყობინება, ნაზარ კარდანოვი გათავისუფლებულია შინაგან საქმეთა სამინისტროდან. მისი გათავისუფლების ბრძანებას ხელი მინისტრმა რობერტ კიუტმა 17 იანვარს მოაწერა.

ჟურნალისტების ინფორმაციით, ნაზარ კარდანოვმა აფხაზეთი დატოვა.

ტექსტი შეიცავს ტოპონიმებსა და ტერმინოლოგიას, რომლებიც გამოიყენება აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის თვითაღიარებულ რესპუბლიკებში.

რიკარდ იოზვიაკი.
რიკარდ იოზვიაკი.

თვის ბოლოს ნატო დაიწყებს ცივი ომის შემდეგ უმსხვილეს სამხედრო წვრთნებს Steadfast Defender 24, რომელშიც სამხედრო ალიანსის წევრი 31 ქვეყნის და შვედეთის 90 ათასი ჯარისკაცი 4 თვის განმავლობაში განახორციელებს სხვადასხვა ტიპის მანევრებს ხმელეთზე, ზღვასა და ცაში.

ნატოს დოკუმენტში არ არის ნახსენები, რომ ეს წვრთნები მოკავშირის ტერიტორიაზე რუსეთის პოტენციური თავდასხმის სიმულაციაა - ოფიციალურად საქმე შეეხება „თითქმის თანასწორ მეტოქესთან კონფლიქტის სცენარს“. პირად საუბრებში ნატოს ოფიციალური პირები უყოყმანოდ ადასტურებენ, რომ „ცხადია, ამაში რუსეთი იგულისხმება“.

ეს კიდევ უფრო ცხადი გახდება, თუ წვრთნების გეოგრაფიას და მანევრების დეტალებს დავაკვირდებით. უხეშად რომ ვთქვათ, Steadfast Defender 24 ორ ფაზადაა დაყოფილი. პირველი ეტაპობრივად დაიწყება იანვრის ბოლოს და ძალების ტრანსატლანტიკურ გადაადგილებას მოიცავს. აქ გამოჩნდება, შეუძლია თუ არა აშშ-ს საკმარისი რაოდენობის სამხედროებისა და ტექნიკის გადასროლა ევროპაში თავდაცვისათვის.

ამას სიმბოლური მნიშვნელობაც აქვს. აშშ-ში საპრეზიდენტო კამპანია ხურდება და ის კულმინაციას ნოემბერში მიაღწევს. ამერიკელმა ამომრჩეველმა შეიძლება თეთრ სახლში დააბრუნოს პრეზიდენტი, რომელიც ნატოს საჭიროებას ეჭვქვეშ აყენებდა, განსაკუთრებით კი მის მთავარ, მეხუთე მუხლს, სადაც წერია, რომ ერთზე თავდასხმა არის თავდასხმა ყველაზე. თუ ამერიკა ამ პრინციპის ერთგული აღარ იქნება, საკითხავია, რამდენად ქმედითი შეიძლება იყოს ეს სამხედრო ალიანსი.

მომდევნო ორი თვის განმავლობაში ამერიკელი სამხედროები სხვა ქვეყნების ჯარისკაცებთან ერთად მიიღებენ მონაწილეობას ბრიტანეთის, ნორვეგიისა და ესპანეთის სანაპიროებზე ამფიბიურ თავდასხმებში. ეს ევროპის შიშებს ვერ გააქარწყლებს, მაგრამ შთამბეჭდავი სანახაობა კი იქნება: წვრთნებში 50 ხომალდი იქნება ჩართული - ავიამზიდები, ფრეგატები და გამანადგურებლები.

წვრთნების მეორე ფაზა კი აჩვენებს, შეუძლია თუ არა ნატოს აღმოსავლეთი ფლანგის დაცვა. ალიანსის ცნობით, ამოცანაა აჩვენოს, შეუძლია თუ არა ნატოს „განახორციელოს და გააგრძელოს კომპლექსური ოპერაციები, რამდენიმე თვის განმავლობაში, ათასობით კილომეტრის მანძილზე, მაღალი ჩრდილოეთიდან ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპამდე, ნებისმიერ პირობებში.“ სწორედ ამგვარი ომი იქნება მოსალოდნელი, თუ რუსეთი თავდასხმას გადაწყვეტს.

თებერვლის შუიდან დაწყებული მაისის ბოლომდე წვრთნები ძირითადად ხმელეთზე და ცაში ჩატარდება. მათი ეპიცენტრი პოლონეთსა და ბალტიისპირეთის ქვეყნებში იქნება, გერმანია კი კოორდინაციის და დამატებითი ძალების გადასროლის მთავარი კერა იქნება. ამას გარდა, წვრთნის ელემენტები სკანდინავიაშიც ჩატარდება. ჩეხეთშიც, უნგრეთშიც, ჩრდილოეთ მაკედონიაშიც, რუმინეთშიც და მოლდოვაშიც - რომელიც ნატოს წევრი არ გახლავთ და კონსტიტუციურადაც ნეიტრალურია. გასაგები მიზეზების გამო უკრაინაში არაფერი ჩატარდება და არც უკრაინელი სამხედროები მიიღებენ წვრთნებში მონაწილეობას.

წვრთნების დროს ნატო საქმეში გამოცდის თავდაცვის ახალ გეგმებს, რომლებიც გასული წლის ივლისში, ვილნიუსის სამიტზე მიიღეს. ეს 4-ათასგვერდიანი დოკუმენტია, სადაც დაწვრილებითაა გაწერილი, თუ რომელმა მოკავშირემ რა ტერიტორია უნდა დაიკავოს ალიანსზე თავდასხმის შემთხვევაში. აქვე გამოჩნდება, თუ როგორ მუშაობს ნატოს „ძალიან მაღალი მზადყოფნის გაერთიანებული ძალები“ (Very High Readiness Joint Task Force (VJTF)), რომელიც რუსეთის მიერ ყირიმის ანექსიის პასუხად შეიქმნა 2014 წელს. VJTF შედგება 6 ათასამდე სამხედროსგან, რომლებსაც უნდა შეეძლოთ რამდენიმე დღის განმავლობაში ალიანსის ნებისმიერ კუთხეში განთავსება. ის ნებისმიერი პოტენციური თავდასხმის მთავარი კომპონენტია.

წვრთნები უკვე წლებია იგეგმება, მაგრამ ის გადამწყვეტ დროს განხორციელდება. ის უნდა გახდეს გარანტი, რომ უკრაინაში რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრიდან ორი წლის შემდეგ, ალიანსი მზად იქნება, თუ ომი ნატოს საზღვრებს მიუახლოვდება. ამ მასშტაბის წვრთნები ბოლოს 1988 წელს ჩატარდა და მასში მონაწილეობა 125-მა ათასმა სამხედრომ მიიღო.

მთავარი შეკითხვა კი მაინც ისაა, შეძლებს თუ არა ეს წვრთნები ევროპის შიშების შემცირებას. ბოლო თვეების განმავლობაში საგანგაშოდ შემცირდა იარაღის მიწოდება უკრაინაში და ნატოს სამხედრო კომიტეტის თავმჯდომარემ, რობ ბაუერმა განაცხადა, რომ დასავლეთის სამხედრო ინდუსტრიას მოუწევს ტემპი ააჩქაროს. ბოლო დროს არაერთი ქვეყნის წარმომადგენელს უთქვამს, რომ ნატო მზად უნდა იყოს იმისათვის, რომ პუტინმა შეიძლება სხვა ქვეყნებსაც შეუტიოს - ბელგიის არმიის მეთაურმა არ გამორიცხა, რომ კრემლი მოლდოვას ან ბალტიის ქვეყნებს დაესხას თავს, მისმა შვედმა კოლეგამ კი მოქალაქეებს მიმართა - ომისათვის ყველანი მზად უნდა იყოთო.

გაზაფხულზე ევროპელები იხილავენ სამხედრო წვრთნების კადრებს, რომლებიც მათ ერთდროულად დაამშვიდებს და თან შეაშინებს.

ჩამოტვირთე მეტი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG