Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ბლოგები

Sorry! No content for 9 აპრილი. See content from before

სამშაბათი, 4 აპრილი 2023

სანამ სასამართლო გაარკვევს, დამნაშავეა თუ არა ლაზარე გრიგორიადისი, პრემიერ-მინისტრმა და მმართველი პარტიის თავმჯდომარემ, ის უკვე გამოაცხადეს დამნაშავედ - ორიენტაცია არეულ ანარქისტად, გამოაცხადეს იმის აშკარა მინიშნებით, რომ ასეთი ადამიანისგან ყველაფერი, მათ შორის „მოლოტოვის კოქტეილის“ სროლა და „პოლიციელის ცოცხლად დაწვაც“ მოსალოდნელია.

სისტემა უდანაშაულობის პრეზუმფციის უხეშ უგულებელყოფას არ სჯერდება და განაჩენის დადგომამდე ცდილობს ბრალდებულის „გამოსწორება-გარდაქმნას“, ირაკლი კობახიძის გამონათქვამის პერიფრაზირება რომ მოვახდინოთ, მისი „არეული ორიენტაციის“ დალაგებას.

პენიტენციური სამსახურის ცნობით, 3 აპრილს ლაზარე გრიგორიადისმა ნებაყოფლობით თქვა უარი თავის გამორჩეულ ვარცხნილობაზე („ისარგებლა საპარიკმახერო მომსახურების უფლებით“), თუმცა ბრალდებულის ადვოკატი ამტკიცებს, რომ გრიგორიადისს თმა მისი ნების საწინააღმდეგოდ გადაპარსეს.

თმის იძულებით გადაპარსვას მექანიკურად გადავყავართ წარსულში, სადაც ყველაფერი, მათ შორის ადამიანის სხეულიც, სისტემის საკუთრება იყო, სადაც ყველა პატიმარს, ყველა ჯარისკაცს ერთნაირი ვარცხნილობა ჰქონდა, თუმცა ვერც პირობითად თავისუფალი ადამიანები სარგებლობდნენ მაინცდამაინც მრავალფეროვანი არჩევანით. დიახ, იყო დრო, როცა სიცოცხლე იმდენად საშიში იყო, რომ ნებისმიერი გადახვევა ე.წ. მიღებული სტანდარტიდან, ნებისმიერი გამორჩეულობა, სისტემის მიერ აღიქმებოდა გამოწვევად და, შესაბამისად, შეიცავდა ხიფათს. ერთგვარი მიმიკრია იყო ეს არაფრით გამორჩეულობა, ჩაცმულობით ან ვარცხნილობით მსგავსება სხვა ადამიანებთან, რომლებიც ნაწილობრივ იძულებით, ნაწილობრივ კი ნებაყოფლობით (გადარჩენის მეტი შანსის გამო), პოლიტიკური ძილქუშის თუ ანაბიოზის მდგომარეობაში იმყოფებოდნენ.

„როგორც საბჭოთა ადამიანთა მთელი ერთობლიობა, ჩვენც იმდენ ხანს ვთვლემდით, ისე გავიყინეთ, რომ დღეს ხელახლა უნდა უნდა ვისწავლოთ სიცოცხლის გარჩევა სიკვდილისგან, ოცნებისა - რეალობისგან, - წერდა მერაბ მამარდაშვილი 1990 წელს, - ქართველებმა უნდა იმუშაონ საკუთარ თავზე, განდევნონ უვიცობა და ისტორიული წყვდიადი, მათ ზნეში, საქმიანობაში, ცოდნაში რომ დაგროვდა. საბჭოურად დაპატარავებულებმა, ენერგიადაშრეტილებმა დავკარგეთ პოლიტიკის შეგრძნების უნარი, აღარ ვიცით, როგორ ვიცხოვროთ რთულ საზოგადოებაში“.

ამ სიტყვების წარმოთქმიდან 33 წლის შემდეგაც საქართველოს საბოლოოდ არ გადაუწყვეტია, რთულ საზოგადოებაში იცხოვროს თუ კვლავ ძველ გარემოში გააგრძელოს თვლემა.

„დიდი უბედურება იყო ჩვენთვის, რომ გაიხსნა საზღვრები. ყველა გადის გარეთ და ხედავს, როგორ ცხოვრობენ სხვები და ამან ჩვენი უბედურება გააღრმავა“, - ბიძინა ივანიშვილის ეს სიტყვები დიდწილად განსაზღვრავენ მისი პარტიის - „ქართული ოცნების “ მოქმედების ლოგიკას, რომელიც ბუნებრივად უარყოფს რთულ საზოგადოებას, სადაც ხალხი ფხიზლობს, სადაც მართლმსაჯულება თავისუფალია, სადაც სამართლიანი არჩევნები ტარდება და სადაც, ბოლოს და ბოლოს, ხელისუფლებები იცვლებიან.

ბუნებრივია, რომ სწორედ ახალგაზრდებს, რომელთა სტიქიისთვისაც ჯერ კიდევ უცხოა თვლემა, გაუჩნდათ კითხვები, თუ სად ცხოვრობენ, რას აკეთებენ და საით მიდიან? ბუნებრივია, რომ სწორედ მათ შეამჩნიეს, რომ უკან, სიკვდილის ტოლფას ძილში ექაჩებიან, რომ მათ ირგვლივ, როგორც ფილოსოფოსმა შენიშნა, ფეხზე მდგომი გვამების უღრანი ტყეებია, რომლებიც სულს უხუთავენ თავიანთი სიცრუით, ფანტომებით, ჩაგვრა-შევიწროებით, უაზრობით, უვიცობით და აკარგვინებენ ყველაზე მნიშვნელოვანს - დროის შესაბამისად ცხოვრების საშუალებას.

ვინ ისროლა „მოლოტოვის კოქტეილი“ და ისროლა თუ არა ის ლაზარე გრიგორიადისმა? - ეს ერთი ამბავია, მაგრამ არანაკლებ მნიშვნელოვანია ის, თუ ვინ შექმნა გარემო, სადაც არა მხოლოდ „მოლოტოვის კოქტეილის“ სროლა გახდა შესაძლებელი, არამედ გაზით გაგუდვაც და რეზინის ტყვიით თუ წყლის ჭავლით თვალის დაკარგვაც. ვინ შექმნა გარემო, რომელშიც კანონის ფარგლებში დარჩენა საზოგადოებისათვისაც შეუძლებელი იყო და - სამართალდამცავებისთვისაც?

საქართველოს პრემიერ-მინისტრი და მმართველი პარტიის თავმჯდომარე ნეგატიური ეპითეტით ამკობენ ლაზარე გრიგორიადისს, რომლის ბრალეულობაც, ისევ და ისევ, ჯერ არ დამტკიცებულა. ღარიბაშვილისა და კობახიძის ლექსიკა დიდად არ განსხვავდება საბჭოთა კავშირის გენერალური პროკურორის, ნიკოლაი ტრუბინის ლექსიკისგან, რომლის ადრესატები, არც მეტი, არც ნაკლები, 1989 წლის აპრილის აქციების ლიდერები იყვნენ. „ექსტრემისტები“, „სატანისტები“, „კონსტიტუციური წყობის ძირგამომთხრელები“ და ა.შ. ნაცნობი სიტყვებია...

მაინც რატომ არ ელოდება ხელისუფლება სასამართლო პროცესის დასრულებას?

რატომ არღვევენ მაღალი თანამდებობისა და სასამართლოზე გავლენის მქონე პირები უდანაშაულობის პრეზუმფციას?

რატომ არის მნიშვნელოვანი ბრალდებულის ორიგინალური ვარცხნილობის იძულებით შეცვლა, რასაც იურისტები ღირსების შემლახავი ქმედების კვალიფიკაციას ანიჭებენ?

იმიტომ ხომ არა, რომ სხვებისთვის მაგალითი იყოს?

იმიტომ ხომ არა, რომ, როგორც შუა საუკუნეებში იყო, დაისაჯოს პატიმრის „როგორც ხორცი, ასევე სული“?

იმიტომ ხომ არა, რომ სისტემამ, როგორც ბერჯესის „მექანიკურ ფორთოხალშია“, უთხრას ლაზარეებს: „პიროვნების მაგივრად უნებო არსებებად გაქციეთ, საკუთარი არჩევანი აღარ გაგაჩნიათ: თქვენ ახლა სხვისი გამოწერილი რეცეპტებით უნდა იცხოვროთ“.

7-9 მარტის საპროტესტო აქციები სწორედაც რომ სხვის რეცეპტებზე უარის თქმით იყო შთაგონებული. ყველასთვის აშკარა გახდა, რომ ის რუსული კანონიც სხვისი დაწერილი რეცეპტი იყო და საქართველოსთვის სასიკვდილო ზიანს შეიცავდა.

ასევე სხვისი დაწერილია რეცეპტი, რომელიც 21 წლის ლაზარე გრიგორიადისს განაჩენის გამოტანამდე აცხადებს ქვეყნის მტრად და, რომლის მიზანი არა კანონის უზენაესობა, არამედ ახალი თაობის დაბერების დაჩქარებაა, რათა ეს თაობაც მიეცეს ჯერ უიმედობას, შემდეგ კი ძილ-ღვიძილს და ამ თაობამაც აღარ გააპროტესტოს სხვისი გამოწერილი რეცეპტებით ცხოვრება.

იძულება კი არა, ასეთი ჰიპოთეზური რჩევაც კი - „შენივე უსაფრთხოებისათვის, სტანდარტულად შეიკრიჭე თმა“ - იმის მანიშნებელი იქნებოდა, რომ უარს გათქმევინებენ ყველაზე მნიშვნელოვანზე - დროის შესაბამისად ცხოვრებაზე. სინამდვილეში ეს არის ლაზარეს თმისა და პატიმრობის ფასი.

ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება ყოველთვის არ ემთხვეოდეს რედაქციის პოზიციას.

ნანა ექვთიმიშვილი
ნანა ექვთიმიშვილი

საქართველო დღეს ძალიან ახლოს დგას ევროპასთან. ისე, როგორც არასდროს. ქვეყნის ეს მისწრაფება და მოთხოვნილება ისეთი ბუნებრივია, რომ რუსული კანონის ბლიც-წესით გატანამ და მოვლენების ძალიან სწრაფი ტემპით განვითარებამ ხელი ვერ შეუშალა მთავარს: სამოქალაქო ძალის მობილიზებას და საკუთარი თავის, ნებისა და იდეების მასობრივად გამოხატვას. „ქართული ოცნება“ სადღაც გულის სიღრმეში მაინც უნდა ხვდებოდეს, რომ იმ ახალგაზრდების სახით, ვინც დღეს პროტესტის მთავარ სიმბოლოდ იქცნენ, 21-ე საუკუნის ცოცხალ ეკა ბეჟანიშვილებს, ნათია ბაშალეიშვილებს, თამრიკო ჭოველიძეებს დაუპირისპირდა და რომ მათ გათელვას არავინ აპატიებს.

ის, რაც დღეს საქართველოში ხდება, რასაც დღეს ამ ქვეყნის მოქალაქები ახერხებენ, ყველაზე საინტერესო, ყველაზე ევროპულია ბოლოდროინდელი საქართველოს ისტორიაში. ამ პროცესებმა გამოაჩინა, რომ საქართველოს თავისუფალი სული ცოცხალია, რომ სამოქალაქო საზოგადოებას აქვს ჯანმრთელი რეფლექსები და ყოველ ჯერზე, როცა ნამდვილი, ევროპული, და არა რუსული მარშის გამოგონილი, ქართველობის წართმევით დაემუქრებიან, ის არ დათმობს თავის იდენტობას.

დიახ, საქართველოს თავისუფალი სული ცოცხალია და ყველგან სუნთქავს. სად ფეთქავს პოეზია სხვაგან, ისეთ არაპოეტურ დღეებში, როგორც დღეს საქართველოში? სად იწერება ისეთი ლექსი, რომლიც გვამცნობს, რომ

ასპარეზზე გამოვლენ ახლებ

დამთავრდა ერა

ჰალსტუხიანების,

მუცელგველიანების!

გინდ არქვი მგლები,

გინდ არქვი ძაღლები,

ასპარეზზე გამოვლენ

ახლები!

აიყრება დახლები.

გაწმენდენ,

გაწმენდენ,

სიმღერის თანხლებით.

ასპარეზზე გამოვლენ ახლები!

მე შორს დავუდგები,

შორს დავესახლები,

ვუყურებ,

დავტკბები,

ვუყურებ,

გავძღები:

ასპარეზზე გამოვლენ ახლები!

სწორედ დღეს იწერება ეს გენიალური ლექსი და მას წერს დიდი ქართველი პოეტი ბესიკ ხარანაული. დღეს იდგმება ბერლინის თეატრის დიდ სცენაზე „მედეა“ და მას დგამს ქართველი რეჟისორი, პაატა ციკოლია, რომელიც სპექტაკლის შემდეგ ბერლინის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვანი თეატრის სცენაზე საქართველოს, უკრაინისა და ევროკავშირის დროშას შლის და ამბობს, რომ ევროპა საქართველოს ისტორიული არჩევანია. „საქართველო გაიმარჯვებს! უკრაინა გაიმარჯვებს! იმპერია დაეცემა! დაეცემა სამუდამოდ!“ - აცხადებს ის სავსე დარბაზის წინაშე, რადგან კარგად იცის, რომ ამ გამარჯვების გარეშე არ იქნება კულტურა, არ იქნება თეატრი, არ იქნება მედეა და არ ვიქნებით ჩვენ.

დღეს გააქვს კვარას საუკუნის გოლი ევროპის გადავსებულ სტადიონზე.

დღეს! მიუხედავად იმისა, თუ სად დაიბადა კვარა, ადგილობრივებისთვის ის მათიანია, ნამდვილი „ნაპოლეტანო“, ისინი ყვირიან, ბღავიან, „კვარა, კვარა, მამამია!“ და ტირიან სიხარულისაგან! იმიტომ რომ ევროპელობა არის სიყვარულის ძებნა მსგავსებებში და არა სიძულვილის - განსხვავებებში. ამიტომ უყვართ კვარა სიგიჟემდე, იმიტომ რომ ის ჰგავს მათ მარადონას! ეს არის ევროპა - სხვისი ნიჭით აღფრთოვანების უნარი, წაგების შემდეგ მეტოქისთვის ხელის ჩამორთმევა, ისე როგორც ეს გააკეთა ღირსეულმა მერაბ დვალიშვილმა - ეს არის ევროპა! ეს ხდება დღეს, ახლა, ამ წამებში... მაგრამ ეს სია სინამდვილეში ბევრად უფრო დიდია! და არავის ეპარება ეჭვი, რომ ეს ადამიანები არ უყვარს რუსეთს, მათი წარმატება არ უხარია რუსეთს, არამედ ევროპას, რადგან იქ უყვართ თავისუფლება და უყვართ თავისუფალი, ნიჭიერი ადამიანები!

ევროპა 16 წლის სალომე კენჭიაშვილია, რომელიც ისე ლაღად და ყოველგვარი ღვარძლის გარეშე ეუბნება პრემიერს, შენ ჩემს პირსინგებს, მოდი, ნუ დაითვლი ან ჩემი გოგოობით ან ბიჭობით ნუ დაინტერესდები, დაინტერესდი გაჭირვებული ადამიანებითო, ეს არის ევროპა! ევროპა არის საოცარი ნანა მალაშხია, ქალი საჯარო სექტორიდან, რომელსაც არ ეშინია გამოხატოს თავისი აზრი და პროტესტის წინა ხაზზე დგას, ქალი დროშით, რომელსაც ნამდვილმა ევროპელმა კაცებმა გაუმაგრეს ზურგი და გვერდში დაუდგნენ, განა იმიტომ, რომ ის სუსტია, არამედ სწორედ იმიტომ, რომ ძლიერია, იმიტომ რომ ლიდერია, და ის უყვართ! ეს არის ევროპა, ეს არის ქალის სიყვარული და არა ის, გაშლილ სუფრებზე მანდილოსნების სადღეგრძელოს რომ დალევენ, მაგრამ ფემიციდის შესახებ კანონზე იღლიცინებენ, ხოლო იმ „ენჯეოებს“ დახურვით დაემუქრებიან, ვინც ქალებსა და ბავშვებს იცავს.

ბატონო პრემიერო! ეს არის ევროპა! ასეთი საჯარო მოხელეები ჰყავს ნამდვილ ევროპულ საქართველოს! ქართველი მწერლები, დღეს ერთად შეკრებილები, უკვე მერამდენედ, ისევ იქ დგანან, დაუღალავად, სადაც უნდა იდგნენ, და ლაშა ბუღაძის სიტყვა, ნიკა გვარამიას გათავისუფლების შესახებ, ეს არის ევროპა! ეს არის ნამდვილი ევროპა და მე მიხარია, რომ უკრაინის ომის ფონზე თავმოყვარეობაშელახულები, ამდენი ბოდვის მერე, რაც თქვენგან ავიტანეთ, დღეს შევძელით და წინ აღვუდექით ამ დამპალ იმპერიას, იმპერიას, რომლის შესახებაც ჩემი კლასელები, 1989 წელს მიწერდნენ ბლოკნოტში სათაურით „სამი სურვილი“; იმ სამ სურვილში, ყველა თუ არა, ერთი მაინც შეეხებოდა ჩვენს ბედკრულ საქართველოს, მის თავისუფლებასა და სუვერენიტეტს, ანდა რუსეთის იმპერიის დამხობას! ძირს რუსეთის დამპალი იმპერია!, მიწერდნენ ისეთებიც კი, რომლებიც არასოდეს იღებდნენ მონაწილეობას კოლექტიურ აქტივობებში, ან არასოდეს მოდიოდნენ „შატალოზე“, რომლებიც დღეს არ ვიცი სად არიან, თუნდაც რას ფიქრობენ პოლიტიკაზე, მაგრამ მე დღეს ისინი უზომოდ მიყვარს, რადგან ჩვენ ერთი ბავშვობიდან მოვდივართ და ჩემი პატარა ბლოკნოტი ჩვენს ყველაზე სათუთ, მტკივნეულ სურვილებს ერთად ინახავს.

და ბოლოს, თუ კიდევ ვინმეს სჭირდება მიხვდეს, სად დგას საქართველო, რა არის საქართველო, ჩემს წერილს ერთი ქართველი რეჟისორის, ერთ-ერთი ყველაზე ნათელი ადამიანის, ვისაც ვიცნობ, დათა თავაძის სიტყვებით დავასრულებ, შეკითხვით, რომელმაც დღეს არავინ დატოვა გულგრილი, საქართველოში თუ მის ფარგლებს გარეთ: ევროპა, შეხედე, ბოლოს როდის ნახე, შენი დროშა ასე ეჭიროს ვინმეს?

საქართველო, ალბათ იმიტომ, რომ შენგან შორს ვარ, ალბათ იმიტომ, რომ დიდი ხანია ბევრ რამეზე ისედაც მეტირება, ვპასუხობ ცრემლებით დათას და ყველა თქვენგანს, ვინც დღეს საქართველოს იცავს: არსად, არსად ევროპაში ისე, როგორც საქართველოში!

ჩამოტვირთე მეტი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG