ბლოგები

ევროკავშირისა და ნატოს ლიდერებს გაუხარდათ, რომ უკრაინის ახალმა პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ბრიუსელი აირჩია თავისი პირველი უცხოური ვიზიტისთვის. ყოფილმა კომიკოსმა თავისი ორდღიანი სტუმრობისას აუდიტორიას ასიამოვნა თავისი სწორად შერჩეული გამოთქმებით დასავლეთთან ინტეგრაციაზე, რეფორმებზე, კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლაზე და ა.შ. მაგრამ ღიმილისა და მეგობრული სალმის ფასადის მიღმა მაინც რჩება გაურკვევლობის შეგრძნება იმის თაობაზე, თუ რა მოხდება უკრაინის ევროატლანტიკური ინტეგრაციის მეორე მოქმედებაში.

ყოველთვის მოელოდნენ, რომ ეს ზელენსკისთვის უხერხული ვიზიტი იქნებოდა. ნატოს გენერალური მდივნის, იენს სტოლტენბერგის გარდა, ყველა ლიდერი, ვისაც ის შეხვდა - ევროკომისიისა და ევროკავშირის საბჭოს პრეზიდენტები, ჟან-კლოდ იუნკერი და დონალდ ტუსკი, ასევე ბლოკის საგარეო-პოლიტიკური ლიდერი ფედერიკა მოგერინი, ე.წ. „კოჭლი იხვები“ არიან. წლის ბოლოსთვის ისინი თანამდებობებზე აღარ იქნებიან და მათ დიდი მნიშვნელობა აღარ ექნებათ უკრაინისთვის. მაგრამ, ამავე დროს, უკრაინის პრეზიდენტს საშუალება არ ჰქონდა, დიდი დაპირებები გაეკეთებინა უკრაინის ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების წინ, რომელიც მომავალ თვეში გაიმართება. როგორც ერთ-ერთმა ოფიციალურმა პირმა მითხრა, „ნამდვილად სწორად ამბობს სათქმელს, მაგრამ ჯერჯერობით ადრეა მისი შეფასება. რთული სამუშაო ჯერ კიდევ წინ არის“.

მერე კიდევ არის „პეტრო პოროშენკოს ფაქტორი“. ზელენსკის წინამორბედს კარგი ურთიერთობები ჰქონდა ბრიუსელთან. გამოცდილი პოლიტიკოსი იყო და იცოდა, ევროკავშირის დედაქალაქში როგორ ეწარმოებინა კულუარული დიპლომატია და რა განცხადებები გაეკეთებინა თავისი დასავლელი კოლეგების თანდასწრებით. ინგლისური კარგად იცოდა და ორგანიზაციის მუშაობაში შესანიშნავად ერკვეოდა.

ზელენსკისთვის ყოველივე ეს სიახლეა. იუნკერთან შეხვედრის შემდეგ ამჯობინა, არ შეხვედროდა პრესას, რამაც ჟურნალისტებს შორის განცვიფრება გამოიწვია. თუმცა მედიისთვის განცხადება წაიკითხა ინგლისურად, ძლიერი აქცენტით, მას შემდეგ, რაც სტოლტენბერგს შეხვდა, და ორ კითხვას გასცა პასუხი, ეს იყო და ეს. ამით კიდევ უფრო გაამყარა უკრაინიდან გამოყოლილი რეპუტაცია, რომ მედიას ძალიან უფრთხის. შეხვედრებზე ხშირად საუბრობდა თარჯიმნის დახმარებით. კონტრასტისთვის შეადარეთ ეს საქართველოს პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილის პირველ ვიზიტს ბრიუსელში. ზურაბიშვილი ძალდაუტანებლად გადადიოდა სრულყოფილი ფრანგულიდან ლამის მშობლიურ ინგლისურზე და მან მასპინძლებიც მოხიბლა და მედიაც. ერთმა წყარომ მითხრა, რომ ზელენსკი დროდადრო ძალიან ნერვიულობდა. მისი თქმით, მან „ცოტა უნდა იმუშაოს იმაზე, რომ უფრო მეტად ტოვებდეს პრეზიდენტის შთაბეჭდილებას, როცა საქმე ისეთ რამეებს ეხება, როგორიცაა სიარული და ხელის ჩამორთმევა“.

მაგრამ არის ასევე კიდევ ერთი, უფრო დადებითი ასპექტი პოლიტიკური ნეოფიტისადმი დამოკიდებულებაში. ისეთი შეფასებები, რომლებიც მოვისმინე - „უჩვეულოა“, „არ არის ჩარჩოებში მოქცეული“ - არ ატარებდა მაინც და მაინც უარყოფით ელფერს. პირიქით, როგორც ერთმა წყარომ მითხრა, მან შეხვედრებში „სიახლე შემოიტანა“ და ისეთ შთაბეჭდილებას ტოვებს, რომ „წყვეტს კავშირს საბჭოთა და პოსტსაბჭოთა პერიოდის პროფესიონალ პოლიტიკოსებთან, ფაქტობრივად აკეთებს იმას, რასაც წარმოადგენდა გარკვეულწილად ევრომაიდანი“. ყველა შეხვედრაზე ის ლაპარაკობდა იმაზე, თუ როგორ იტანჯება ხალხი ქვეყნის აღმოსავლეთში მიმდინარე კონფლიქტის გამო, რაც ბრიუსელში მის პარტნიორებს მოეწონათ, განსაკუთრებით იმის ფონზე, რომ, ევროკავშირის ბევრი ოფიციალური პირის აზრით, პოროშენკო ამ საკითხს არასათანადო ყურადღებას უთმობდა თავისი საპრეზიდენტო ვადის ბოლო პერიოდში. პოროშენკოსგან განსხვავებით, რომელიც შეხვედრებზე ზოგჯერ ზედმეტად თავდაჯერებულ შთაბეჭდილებას ტოვებდა და მოთხოვნებს აყენებდა, ბევრმა აღნიშნა, რომ ზელენსკი კარგი მსმენელია, ის დაინტერესებულ შთაბეჭდილებას ტოვებდა და უამრავ შენიშვნას იწერდა. მის მრჩეველთა გუნდმაც ფართო მოწონება დაიმსახურა კომპეტენტურობისთვის. მათ შორის გამოირჩეოდა მისი შტაბის უფროსის მოადგილე, ვადიმ პრისტაიკო, რომელიც სულ ცოტა ხნის წინ ნატოში უკრაინის ელჩი იყო.

სხვაგვარად რომ ვთქვათ, ეს იყო შერეული ხასიათის შთაბეჭდილებებით აღსავსე ვიზიტი, რომელსაც ახლდა ერთგვარი გაურკვევლობა იმის თაობაზე, თუ რა პოზიციაზე დგანან პარტნიორები ამ მომენტისთვის. შემდეგი ნაბიჯია ევროკაშირისა და უკრაინის სამიტი, რომელიც, როგორც უკრაინის დელეგაციამ მოითხოვა დაჟინებით, 8 ივლისს გაიმართება კიევში. იმ დროისთვის ამაზე ბევრად უფრო მეტი რამ არ გახდება ცხადი, მაგრამ ეს იქნება კიდევ ერთი შანსი სამომავლო ცვლილებებისთვის მოსამზადებლად.

განმართლებულხარ, განბანილხარ, განწმედილხარ,
ნათელღებულხარ, მირონცხებულხარ,
შენ შესაქმის ანბანი ხარ, ხატად ღვთისა,
ტაძრად გებულხარ... - საქართველოს ჰყავდა პრეზიდენტი, რომელიც პრეზიდენტობამდე რელიგიური შინაარსის ასეთ ლექსებს წერდა...

საქართველოს დღეს ჰყავს პრეზიდენტი, რომელიც რელიგიურ ლექსების წერაში არც პრეზიდენტობამდე ყოფილა შემჩნეული და არც - პრეზიდენტად არჩევის შემდეგ, ამიტომ ბევრი გააოცა, როცა რელიგიურ მსვლელობებში მიიღო მონაწილეობა, დაადგა წმინდა ნინოს გზას და ვაზის ჯვრით გაუძღვა მსვლელობას ფოკის მამათა მონასტრიდან მცხეთისკენ.

ცხადია, სალომე ზურაბიშვილს, ისევე როგორც საქართველოს ნებისმიერ მოქალაქეს, შეუძლია მონაწილეობა მიიღოს ნებისმიერ რელიგიურ რიტუალში, ილოცოს და იპილიგრიმოს, არაფერი დასაძრახი ამაში არაა, მაგრამ საქართველოს პრეზიდენტს კონსტიტუცია ავალდებულებს ასევე იზრუნოს ქვეყნისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან საკითხებზე, რომლებიც ზოგადად პრეზიდენტის ფიცშია ჩამოთვლილი:

„მე, საქართველოს პრეზიდენტი, ღვთისა და ერის წინაშე ვფიცავ, რომ დავიცავ საქართველოს კონსტიტუციას, ქვეყნის დამოუკიდებლობას, ერთიანობასა და განუყოფლობას, კეთილსინდისიერად აღვასრულებ პრეზიდენტის მოვალეობას, ვიზრუნებ ჩემი ქვეყნის მოქალაქეთა უსაფრთხოებისა და კეთილდღეობისათვის, ჩემი ხალხისა და მამულის აღორძინებისა და ძლევამოსილებისათვის“.

საქართველოს პრეზიდენტიც დარწმუნებულია, რომ „ნინოს გზის“ გავლით, კეთილსინდისიერად აღასრულებს პრეზიდენტის მოვალეობას, რადგანაც, მისივე თქმით: „ეს მარშრუტები მნიშვნელოვანია როგორც კულტურული და ტურისტული კუთხით, ასევე ეკონომიკური თვალსაზრისითაც“.

თუმცა სალომე ზურაბიშვილს არ დაუზუსტებია, როგორ შეიძლება მოიზიდოს ტურისტები და ინვესტიციები პრეზიდენტისა და მეუფის თაოსნობით მოწყობილმა რამდენიმედღიანმა მსვლელობამ და როგორ შეიძლება შეიცვალოს რეგიონის მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობა.

თუ არ ჩავთვლით ადგილობრივ საინფორმაციო საშუალებებს და ერთ-ორ რუსულ ინტერნეტ-გამოცემას, სალომე ზურაბიშვილის პილიგრიმობის ამბით არც არავინ დაინტერესებულა. შესაბამისად, არც ერთ ქვეყანასა და კონტინენტზე არ უკითხავთ, რომელია „ქართლის გზაი“ და არც ერთ გლობალურ მედიაში არ „გაჟღერებულა“ სანატრელი პასუხი, „საქართველო არის ესე"...

როგორც ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბიზნესის სკოლის ტურიზმის ცენტრის ხელმძღვანელი, მაია სიდამონიძე ამბობს, არც იკითხავდნენ საქართველოს ამბავს და ვერც „გაიჟღერებდა“, რადგანაც ტურისტული ნაკადების მოზიდვასა და მართვას სხვა ცოდნა და სხვანაირად დაგეგმვა სჭირდება.

„ამგვარმა აქტიურობამ შეიძლება მხოლოდ ადგილობრივებზე იმოქმედოს, მაგრამ უცხოელი ტურისტებისთვის რომელიმე ქვეყნის ადგილობრივი პოლიტიკოსის აქტივობა ნაკლებად ღირებული და ნაკლებად საინტერესოა“, - ამბობს მაია სიდამონიძე.

საერთაშორისო ურთიერთობათა დოქტორი თორნიკე შარაშენიძე კი დარწმუნებულია, რომ რაც უფრო იშვიათად მოხვდება საერთაშორისო მედიის ყურადღების ცენტრში საქართველოს პრეზიდენტი, მით უკეთესი იქნება საქართველოსთვის.

„სალომე ზურაბიშვილის ეს მსვლელობა ეგზოტიკურობას თუ შეგვძენდა მსოფლიოს თვალში“, - ამბობს შარაშენიძე.

სალომე ზურაბიშვილმა, ვიდრე ნინოს გზას დაადგებოდა, „ათორმეტი ასურელი მამის“ გზაც გაიარა და დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსში გაკეთებული განცხადებით უკიდურესად დაძაბა ვითარება საქართველო-აზერბაიჯანის სახელმწიფო საზღვრის დაუდგენელ მონაკვეთზე.

„საქართველოს და აზერბაიჯანს ეს პრობლემა ერგოთ მემკვიდრეობით, მათგან დამოუკიდებელი მიზეზებით. შესაბამისად, ვითარების გამწვავებას ერიდება ორივე ქვეყანა, მაგრამ საქართველოს პრეზიდენტმა გააკეთა ის, რასაც არ გააკეთებდა საერთაშორისო ურთიერთობების პირველი კურსის სტუდენტი. სახელმწიფოთა შორის ურთიერთობებში ყოველთვის ცდილობენ არ ჩართონ ისეთი საკითხი, როგორიცაა რელიგია. ამ ქალბატონმა კი, რომელსაც თავი დიდ დიპლომატად მიაჩნია, რელიგიის უფაქიზესი თემა შეიტანა, რითაც უკიდურესად გაამწვავა ვითარება“, - ამბობს თორნიკე შარაშენიძე.

პრეზიდენტის რელიგიური აქტივობით კმაყოფილია საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია. საჩხერისა და ჭიათურის მიტროპოლიტის მეუფე დანიელის თქმით, სალომე ზურაბიშვილის მონაწილეობა მსვლელობაში არის სიმბოლო იმისა, რომ „წმინდა ნინოს მადლი მოქმედებს როგორც სასულიერო, ისე საერო დასში და ჩვენი ერის წინამძღოლებში“.

„ერის წინამძღოლებს“ კი მართლა სჭირდებათ წმინდა ნინოსა და სხვა სასწაულმოქმედი წმინდანების მადლი თუ მფარველობა. უკანასკნელი კვლევის მიხედვით, საქართველოს უმაღლეს პირთა საქმიანობას უარყოფითად უფრო მეტი აფასებს, ვიდრე - დადებითად, და ეს მაშინ, როცა ინსტიტუტებს შორის კვლავინდებურად ლიდერობს საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია, რომლის საქმიანობას „ძალიან კარგად“ აფასებს გამოკითხულთა 20 %, კარგად - 41 %, ცუდად კი - 21 %.

აშკარაა, რომ საქართველოს პრეზიდენტი, სხვა სახელისუფლებო შტოები და ქვეყნის ფაქტობრივი მმართველი ყველანაირად ცდილობენ, ზიარჭურჭლის პრინციპით მიუერთდნენ ყველაზე რეიტინგულ ინსტიტუციას, რათა მისი რეიტინგი და მხარდაჭერა თავიანთ რეიტინგად და მხარდაჭერად გაასაღონ.

ბიძინა ივანიშვილი სამების მოხატვას აფინანსებს, პარლამენტი წილხვდომილობის დღის შემოღებას უჭერს მხარს, სალომე ზურაბიშვილი კი რელიგიურ მსვლელობაში იღებს მონაწილეობას, თუმცა ხელში ვაზის ჯვრით და ფეხზე SKECHERS-ებით ის არც პილიგრიმსა ჰგავს და არც - სეკულარული ქვეყნის მმართველს, ის უფრო მზამზარეული ეთნოგრაფიული სანახაობაა, ერთგვარი პოლიტიკური ბერიკა სხვა ბერიკებს შორის, სადაც ვიღაც მეფობას იჩემებს, ვიღაც - დედოფლობას, ვიღაც - მოსამართლეობას, ვიღაც - ხუცესობას და ა.შ.

საქართველოს პოლიტიკური ცხოვრებაც ასე ნელ-ნელა დაემსგავსება ბერიკაობას - ხმაურიან და შინაარსისგან დაცლილ სანახაობას.