ბლოგები

ძვირფასო ბატონო სოლომონ, ამ ბლოგით, მინდა, პირადად თქვენ მოგმართოთ და, ცხადია, თქვენთან ერთად, ბევრ სხვა ადამიანსაც ვესაუბრები.

თქვენდამი მომართვის სურვილი იმიტომ გამიჩნდა, რომ საკუთარი თავი თქვენს თანამოაზრედ მიმაჩნია; ველოდები და ყურადღებით ვკითხულობ თქვენს თითოეულ კომენტარს; მხიბლავს თქვენი განათლება, გამჭრიახობა, იუმორი და, რაც მთავარია, უკეთეს საქართველოში ცხოვრების შეუპოვარი სურვილი.

სწორედ ამიტომ გადავწყვიტე, თქვენ გაგიზიაროთ შთაბეჭდილებები ოთხშაბათს გამოქვეყნებული ფარული ჩანაწერების შესახებ; თქვენ გიამბოთ, რა ვიფიქრე, როდესაც კახა თარგამაძესთან მოსაუბრე პოლიტიკური ლიდერები დავინახე და შემდეგ მათი განმარტებები მოვისმინე. იმის სურვილიც მაქვს, სწორედ თქვენგან მოვისმინო, შესაძლებლად მიგაჩნიათ თუ არა, რომ უკეთესი საქართველოსკენ მიმავალი გზა კახა თარგამაძეზე გადიოდეს.

გუშინ ტელეკომპანია „მაესტრომ“ გადაცემა „გამოკითხვა“ იმ საკითხის გარკვევას მიუძღვნა, თუ რამდენად იმოქმედა ფარულმა ჩანაწერმა ლევან გაჩეჩილაძის მიმართ ნდობაზე. როგორც გაირკვა, გამოკითხვის მონაწილეთა 77%–ის დამოკიდებულება ლევან გაჩეჩილაძის მიმართ არ შეცვლილა (http://www.gamokitkhva.ge).

გამოგიტყდებით, ამ 77%–მა შემაფიქრიანა. ტელეკომპანია „მაესტროს“ მაყურებელი, ძირითადად, ოპოზიციის გულშემატკივარია და, კერძოდ, ლევან გაჩეჩილაძის ლიდერობის მომხრეა, რასაც მისი მაღალი რეიტინგი ადასტურებს (http://www.gamokitkhva.ge/questions.php?cat=1). სწორედ ამ ადამიანების – და არა სხვების – აზრი იყო მნიშვნელოვანი იმის გასარკვევად, თუ რა სურს საზოგადოების პროტესტულად განწყობილ ნაწილს – გინდათუარა ახალი ქარიზმატული ლიდერის შექმნა, რაგინდარა ფასად მიხეილ სააკაშვილის „ჩამოგდება“, თუ სხვა – ნამდვილად უკეთეს – საქართველოში ცხოვრება.

პირადად მე, ბატონო სოლომონ, არც ქარიზმატული ლიდერების მოყვარული ვარ, არც – მიხეილ სააკაშვილის პირადი მტერი და ზუსტად ვიცი, რომ თავისუფალ ქვეყანაში მინდა ცხოვრება, თანაც, ჩემს სამშობლოში.

ამიტომ შემაშფოთა „მაესტროს“ მაყურებლების იმ ნაწილის პოზიციამ, ვისთვისაც, თურმე, არაფერი შეცვლილა იმის შემდეგ, რაც ლევან გაჩეჩილაძისა და დავით გამყრელიძის კახა თარგამაძესთან შეხვედრის ამბავი გაირკვა.

სჯერა ვინმეს, რომ თარგამაძესთან შეხვედრის მიზანი „ვარდების რევოლუციის“ დაფინანსების შესახებ ინფორმაციის მიღება იყო? ან რა ფასი აქვს დღეს ამ ინფორმაციას? ან რატომ დამალეს ლიდერებმა თარგამაძესთან შეხვედრის ფაქტი, თუკი ამ შეხვედრაში სათაკილოს ვერაფერს ხედავდნენ?

და ისიც ვიკითხოთ, როგორ აღმოჩნდნენ საკან N5–ში ჯერ ლაშა თაბუკაშვილი, შემდეგ – მისი მეგობარი ვაჟა ლორთქიფანიძე და, ბოლოს, სულხან მოლაშვილი, რომელთა სტუმრობა და საუბრის შინაარსი სრულიად მიზანმიმართულ ვექტორზე ლაგდება კახა თარგამაძესთან „ბმაში“?

მგონი, ვერც ერთი ჭკუათმყოფელი ადამიანი ვერ გამორიცხავს იმ შესაძლებლობას, რომ კახა თარგამაძის დახმარება მხოლოდ ინფორმაციის გაცვლა-გამოცვლით არ შემიფარგლებოდა და ფინანსებსაც გადასწვდებოდა. ხოლო თუ ხელისუფლების შეცვლაში კახა თარგამაძე საკუთარ რესურსს ჩადებდა, ცხადია, ამ რესურსის სანაცვლოდ ჩვენ მივიღებდით არა იმ საქართველოს, რომელზეც, ბატონო სოლომონ, დარწმუნებული ვარ, თქვენ და მე ვოცნებობთ, არამედ – რაღაც სრულიად სხვას.

არადა, საქართველოში არსებითი ცვლილებებია საჭირო. არათავისუფალი ქვეყანა თავისუფალი უნდა გახდეს, ერთპარტიული პარლამენტი – მრავალი პარტიის ღია დისკუსიის ადგილად უნდა ჩამოყალიბდეს, პროკურატურაზე დამოკიდებულმა სასამართლომ დამოუკიდებლობა უნდა მოიპოვოს, ხელისუფლების მიერ გაკონტროლებულმა მედიამ კეთილსინდისიერი და ზუსტი ინფორმაცია უნდა მიაწოდოს საზოგადოებას, დაჩაჩანაკებულმა ბიზნესმა ძალა უნდა მოიკრიბოს... ერთი სიტყვით, უამრავი რამ არის შესაცვლელი და, თანაც, ძირფესვიანად. ახლა კი ისე გამოდის, თითქოს, მხოლოდ მიხეილ სააკაშვილია შესაცვლელი და ამ მიზნის მისაღწევად ყველა საშუალება გამართლებულია.

ძვირფასო ბატონო სოლომონ, ოთხშაბათს გამოქვეყნებულ ფარულ ჩანაწერში ჩემთვის ორი ფაქტორი იყო მნიშვნელოვანი – ერთი კარგი და ერთიც ცუდი. კარგი ის მოხდა, რომ თუკი ლევან გაჩეჩილაძე და დავით გამყრელიძე კახა თარგამაძისგან ფულის მიღებას აპირებდნენ, ეს ჩვენ – უკეთესი საქართველოს მსურველმა საზოგადოებამ – მანამ შევიტყვეთ, ვიდრე ფული ადრესატამდე მიაღწევდა. კარგია, რომ თითქმის დადასტურებულად ვიცით – ლევან გაჩეჩილაძისთვის და დავით გამყრელიძისთვის მიზანი მიხეილ სააკაშვილის გადაყენებაა და არა არსებითად სხვანაირი საქართველოს შენება. ჩემთვის მათი პოზიციაა მთავარი და არა კახა თარგამაძის მოტივაცია – სააკაშვილის დავალებით მოქმედებდა, პუტინის სურვილს ასრულებდა, თუ საკუთარ ოცნებებს ასხამდა ფრთას.

ცუდი კი მთელ ამ ამბავში, ჩემი აზრით, ისაა, რომ ამჟამინდელი ხელისუფლება ოპოზიციის დიდ შეცდომას, სავარაუდოდ, საკუთარ დიდ შეცდომასაც დაამატებს: როგორც ადრე იქცეოდა, ახლაც იმგვარადვე მოიქცევა – შეეცდება, ძალაუფლებით მაქსიმალურად ისარგებლოს და პოლიტიკურ ოპონენტებზე გამარჯვება ხალხზე გამარჯვებად „გააფორმოს“. სწორედ ეს მოხდა 2008 წლის 5 იანვრიდან 21 მაისამდე და ამის საფრთხე ახლაც რეალურზე მეტია.

მაგრამ, პირადად მე თუ მკითხავთ, ჯობია, არსებულმა ნდობადაკარგულმა ხელისუფლებამ დაუშვას შეცდომები და ჩვენ ვიყოთ ამ შეცდომების სამიზნე, ვიდრე ოპოზიცია მოვიდეს ხელისუფლებაში ისეთ შეცდომებზე დაყრდნობით, რომელთა გამოსასწორებლად კიდევ ათწლეულები დაგვჭირდება.

სულ ბოლოს იმას ვიტყვი, რომ თუ საქართველოში არ არსებობს ოპოზიციური ძალა, რომელიც გულწრფელად ფიქრობს თავისუფალი, დემოკრატიული ინსტიტუტებით დახუნძლული ქვეყნის შენებაზე, უმჯობესია, პირდაპირ ვთქვათ, რა გვჭირს. ჩვენ მაინც ვთქვათ, ძვირფასო ბატონო სოლომონ, მგონი, ამაზე უკეთესს ახლა ვერაფერს გავაკეთებთ ჩვენი საერთო სამშობლოსთვის.

მოუთმენლად ველოდები თქვენს პასუხს და, ცხადია, თქვენდამი მომართვა თანაბრად ეხება ყველას, ვინც ამ ჩემს შეწუხებულ ნაწერს წაიკითხავს.

ღრმა პატივისცემით,
ია ანთაძე

არ მიყვარს ცხელ-ცხელ ამბებზე წერა.

ახლაც, რამდენი რამ ხდება – ზოგი მოსალოდნელი, ზოგი მოულოდნელი და ამ ცხელ-ცხელი ამბების შუაგულში, რატომღაც, სულ სხვა თემაზე მეფიქრება.

ჩემი აზრით, ვარდების რევოლუციის შემდეგ ხელისუფლებას ორი არჩევანი ჰქონდა: მთავარ პრიორიტეტად ან დემოკრატიის მშენებლობა უნდა გამოეცხადებინა, ან – ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა. პირველი პრიორიტეტი – დემოკრატიის მშენებლობა – ძალაუფლების გადანაწილებას გულისხმობდა; მეორე პრიორიტეტი – ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა – თავის მხრივ, გულისხმობდა ძალაუფლების თავმოყრას პრეზიდენტის და მისი უახლოესი გარემოცვის ხელში.

ხელისუფლებამ მეორე გზა აირჩია – ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის გზა. ბუნებრივია, ამ გადაწყვეტილების მიმღებ პირებს არავისთვის უკითხავთ, რა უნდა ყოფილიყო ქვეყნის განვითარების პირველი პრიორიტეტი; თვითონ ერთმანეთს შეუთანხმდნენ, რომ დემოკრატიის შენების დრო მხოლოდ იმის შემდეგ დადგებოდა, რაც მკაცრი პოლიტიკის წყალობით საქართველოს სახელმწიფო დაკარგულ ტერიტორიებს დაიბრუნებდა.

შესაბამისად, ქვეყნის ფინანსური რესურსის დიდმა ნაწილმა თავმოყრა ამ პირველი პრიორიტეტის ირგვლივ დაიწყო. გაიზარდა შეიარაღება, გაძლიერდა ჯარი და პოლიცია, დაარსდა რეზერვისტთა ინსტიტუტი და ახალგაზრდული პატრიოტული ბანაკები, შეიქმნა ტელეკომპანია „საქართველო“, რომელსაც საბრძოლო სულისკვეთების გაღვივება დაევალა.

მაგრამ აგვისტოს ომის შემდეგ ქვეყნის განვითარების პირველი პრიორიტეტი – ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა – მრავალწლიან ჩიხში შევიდა. რესურსი, რომელიც ამ მიმართულების გასაძლიერებლად დაიხარჯა, ნაწილობრივ განადგურდა; ნაწილობრივ – უარყოფილ იქნა, როგორც არასაჭირო; ნაწილობრივ – შეცვლილი შინაარსით შენარჩუნდა.

ომისშემდგომ პერიოდში, რომელიც საკმაოდ არასტაბილური და რთული აღმოჩნდა, ხელისუფლებას არ ჩამოუყალიბებია სახელმწიფოს განვითარების ახალი პრიორიტეტი და ჩვენ დღემდე არ ვიცით, რა მიმართულებით მოხდება რესურსის თავმოყრა მომავალი წლების განმავლობაში, არ ვიცით, რომელი სფერო გაძლიერდება და რას მოუტანს ეს ქვეყანას.

მაგრამ, სურს თუ არ სურს, ხელისუფლებამ ახალ პრიორიტეტზე უნდა იფიქროს.

შესაბამისად, ხომ არ დადგა დრო, როდესაც საზოგადოება უნდა ჩაერთოს იმ საკითხის განხილვაში, თუ რა შეიძლება შეირჩეს ახალ პრიორიტეტად სახელმწიფოს განვითარების დღევანდელ ეტაპზე და რატომ? მით უმეტეს, რომ დღეს საზოგადოებრივი აზრის იგნორირება ძველებურად ადვილი აღარ არის.

რამდენიმე კვირის წინ ჩემმა კოლეგამ და მეგობარმა გოგი გვახარიამ სპეციალური ბლოგი მიუძღვნა განათლების თემას და ამ ბლოგის კომენტატორებმა, ფაქტობრივად, ერთხმად აღიარეს, რამდენად უპირატესია განათლების საკითხი, თუნდაც, შიდა პოლიტიკურ კონფლიქტთან შედარებით. მათ ძალიან მკაფიოდ გამოხატეს საკუთარი პოზიცია, რომ არ არსებობს რაგინდ მწვავე დაპირისპირება ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის, რომლის დროსაც არ იქნება განათლების თემაზე, განათლების მნიშვნელობაზე საუბრის დრო.

თუ ეს ასეა, მაშინ მიჩნდება შეკითხვა: ამ და ბევრი სხვა მიზეზის გამო, ხომ არ უნდა იყოს სახელმწიფოს განვითარების პირველი პრიორიტეტი ზოგადად დემოკრატიის რომელიღაც მორიგი ტალღა კი არა, არამედ, კონკრეტულად, განათლების სფერო?

მჯერა, რომ თუნდაც ჩვენ – საზოგადოების იმ ნაწილს, რომელიც „რადიო თავისუფლების“ ირგვლივ ვართ შემოკრებილი – შეგვიძლია, მოვიფიქროთ, როგორ ვაიძულოთ ხელისუფლება, სერიოზული რესურსი მიმართოს განათლების სფეროსკენ და შარშან ტანკებისთვის განკუთვნილი ფული როგორ აქციოს წელს წიგნებისთვის განკუთვნილ ფულად.

შესაძლოა, განათლების სფერო კი არა, რომელიღაც სხვა სფერო უნდა განვითარდეს პრიორიტეტულად, თუნდაც, სოფლის მეურნეობა ან ტურიზმი.

პირველად იმის შემდეგ, რაც ნებაყოფლობით გავხდი ბლოგერი, გთავაზობთ, კონკრეტულად განვიხილოთ, რა უნდა იყოს სახელმწიფოს განვითარების პირველი პრიორიტეტი. უბრალოდ კი არ ვისაუბროთ, საკუთარი აზრები კი არ გამოვთქვათ, არამედ, ვცადოთ, გავარკვიოთ, არსებობს თუ არა კონსენსუსის შესაძლებლობა ამ საკითხთან დაკავშირებით – რომელ სფეროში უნდა მოიყაროს თავი სახელმწიფოს რესურსმა პრიორიტეტულად იმისათვის, რომ ქვეყანა სწორად განვითარდეს. შეგვიძლია, პარალელურად ვიმსჯელოთ, რა მექანიზმები გვაქვს ხელისუფლებისთვის ხმის მისაწვდენად და მისთვის ჩვენი არგუმენტების წარსადგენად.

დარწმუნებული ვარ, განსხვავებული პოლიტიკური შეხედულებების მქონე ადამიანებსაც კი ძალიან საქმიანად შეუძლით იმ თემაზე საუბარი, თუ რა უნდა იყოს სახელმწიფოს განვითარებისთვის პირველი პრიორიტეტი ნებისმიერი – დღევანდელი თუ ხვალინდელი – ხელისუფლების პირობებში. სიტყვას გაძლევთ, ამ ბლოგის განხილვაში მეც აქტიურად ჩავერთვები. პირველ რიგში კი, რა თქმა უნდა, თქვენი იმედი მაქვს.