ბლოგები

რამდენიმე დღეში გერმანიის ფედერალური არჩევნები ჩატარდება. ეს ერთ-ერთი ყველაზე რთულად პროგნოზირებადი კენჭისყრაა ქვეყნის უახლეს ისტორიაში. აი, რას ელიან კანცლერ ანგელა მერკელის მიერ თანამდებობის დატოვების შემდეგ, ვინ შეცვლის მას და რა განსხვავებაა „იამაიკის კოალიციასა“ და „შუქნიშნის კოალიციას“ შორის.

რატომაა ასე მნიშვნელოვანი ეს არჩევნები

გერმანიას, ევროკავშირის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან წევრს პირველად ეყოლება ახალი ლიდერი 2005 წლის შემდეგ. ანგელა მერკელი გვერდზე გადადგება - ოთხი მოგებული არჩევნების და 16-წლიანი მმართველობის შემდეგ. ამ ხნის განმავლობაში მან ითანამშრომლა დიდი ბრიტანეთის 5 პრემიერ-მინისტრთან, ამერიკის 4 პრეზიდენტთან და საფრანგეთის 4 ლიდერთან. ანგელა მერკელი მიიჩნეოდა დასავლური ლიბერალური წესრიგის ღერძად, ევროკავშირის დე-ფაქტო ლიდერად და მსოფლიოს ყველაზე გავლენიან ქალად. ბევრი გერმანელი კი მას მარტივად mutti -დ მოიხსენიებდა.

მერკელს ხშირად აღიქვამდნენ მთავარ მოთამაშედ სხვადასხვა კრიზისებში, რომლებიც კონტინენტს ბოლო წლებში დაატყდა თავს - იქნებოდა ეს ევროს გაუფასურება, მიგრანტთა ტალღები, ბრექსიტი თუ პანდემია. მას ხშირად სდებდნენ ბრალს, რომ არ გააჩნდა გერმანიისა და ევროპის მომავლის მკაფიო ხედვა და უჭირდა რთული გადაწყვეტილებების მიღება. თუმცა, მან მაინც მოახერხა თავისი ქვეყნისა და ევროკავშირის შეკვრა კომპრომისების და დაძაბული მოლაპარაკებების შედეგად.

მისი ეპოქა საბოლოოდ 26 სექტემბერს დასრულდება, როდესაც გერმანელები საარჩევნო უბნებზე მივლენ.

ამ არჩევნებში არც მისი მემკვიდრეა მკაფიოდ განსაზღვრული და არც რომელიმე პარტიის პარტიის დიდი უპირატესობით გამარჯვებას ელიან. თან, გაურკვევლობა არჩევნების დღეს არ დასრულდება. საჭირო იქნება კოალიციების შეკვრა. სრულიად შესაძლებელია, რომ ქვეყანაში პირველად გაჩნდეს უმცირესობის მთავრობა, ან პირველი სამპარტიული კოალიცია 1950 წლის შემდეგ. არც ისაა გამორიცხული, რომ ვაჭრობამ დიდ ხანს გასტანოს და ბერლინი და ევროკავშირი წლის ბოლომდე იყოს გაურკვევლობაში - ეს მაშინ, როდესაც ევროპაში დელტა ვარიანტის მძვინვარებს და ავღანეთში თალიბანის გამარჯვების შედეგები იქნება სამართავი.

ვინ ჩაანაცვლებს მერკელს

ყველაზე რეალისტური ვარაუდია, რომ მერკელის მემკვიდრე გახდება სამი უმსხვილესი პოლიტიკური პარტიიდან რომელიმეს ლიდერი. ესენი არიან სოციალ-დემოკრატები (SPD), მემარჯვენე-ცენტრისტული CDU/CSU და „მწვანეები“. ბოლო ოთხი თვის განმავლობაში გამოკითხვებში ხან ერთი დაწინაურდა, ხან მეორე და ხანაც - მესამე. ახლაც მათ მხოლოდ რამდენიმე პროცენტი აშორებთ ერთმანეთს.

ფავორიტი ჯერ-ჯერობით SPD-ს კანდიდატი, ამჟამინდელი ფინანსთა მინისტრი ოლაფ შოლცია. თუ მისი პარტია არჩევნებში წარმატებას მიაღწევს, მას კოალიციური მთავრობის შექმნის შესაძლებლობა მიეცემა. ის ზომიერი მემარცხენე პოლიტიკოსია, რომელმაც დებატების პირველი ტური წარმატებულად ჩაატარა და გამოკითხვების აჩვენებს, რომ ამომრჩეველი სწორედ მას ანიჭებს უპირატესობას. ის მერკელის პარტიას არ წარმოადგენს, თუმცა მაინც აღიქმება, როგორც არსებული პოლიტიკის გამგრძელებელი კანდიდატი - უსაფრთხო არჩევანი. თუმცა, მისი წარმატება დიდწილად მისი კონკურენტებს უნიათობამაც გამოიწვია.

CDU/CSU-ს კანდიდატმა, არმინ ლაშეტმა პრაიმარიში რამდენიმე თვის წინ გაიმარჯვა. მაშინ მისი პარტია გამოკითხვებში ლიდერობდა. თუმცა, შემდეგ მან არაერთი შეცდომა დაუშვა. ყველაზე უარესი კი ის იყო, როდესაც კამერებმა დააფიქსირეს, თუ როგორ იცინოდა ლაშეტი რაღაც ხუმრობაზე, როდესაც ქვეყნის პრეზიდენტი ზაფხულის კატასტროფული წყალდიდობის შედეგებზე ლაპარაკობდა. წყალდიდობამ კი განსაკუთრებით სწორედ ის მხარე დააზარალა, რომელსაც ლეშეტი ოთხი წლის განმავლობაში ხელმძღვანელობდა. ოლაფ შოლცი, თავის მხრივ აცხადებდა, რომ მისი სამინისტრო ბევრ ფულს დახარჯავდა დაზარალებული რეგიონის დასახმარებლად და ამან მას მნიშვნელოვანი პოლიტიკური ქულები მოუტანა.

ანალენა ბერბოკი, „მწვანეების“ კანდიდატი ასევე მზარდი პოპულარობით სარგებლობდა წლის დასაწყისში. თუმცა შემდეგ ის რამდენიმე სკანდალში გაეხვა. მას ბრალად სდებენ პლაგიატს და სივის გაბუქებას. ლაშეტის და ბერბოკის პარტიებში ასევე მძლავრობს მოსაზრება, რომ საუკეთესო კანდიდატი არ შეურჩევიათ. CDU/CSU-ში დიდი გავლენით სარგებლობს ბავარიის პრემიერი მარკუს სიოდერი, რომელმაც ლაშეტს ოფიციალურად მხარი დაუჭირა, თუმცა ამავე დროს, მას ხშირად წაკბენს ხოლმე. „მწვანეების“ შემთხვევაში კი პარტიის მეორე ლიდერი, რობერტ ჰაბეკი მიიჩნეოდა უფრო შესაფერის კანდიდატად. ამ ორი პოლიტიკოსის სახელს უფრო ხშირად გავიგონებთ ხოლმე ან ამ შემოდგომაზე ან, რაც უფრო სავარაუდოა, ოთხო წლის შემდეგ, ფედერალურ არჩევნებზე.

ვინ შექმნის სავარაუდოდ მომავალ კოალიციას?

ეს ბოლო რამდენიმე თვის მთავარი შეკითხვაა. და აქ მნიშვნელოვანი ხდება ფერების ცოდნა. ერთი ფერი თავიდანვე შეგვიძლია გამოვრიცხოთ - ლურჯი. ეს ულტრამემარჯვენე Alternative fur Deutschland (AfD)-ის ფერია. არც ერთ პარტიას სურს მათთან კოალიცია. 2017 წლის არჩევნებში მათ პირველად მოახერხეს ბუნდესტაგში მოხვედრა. თუმცა, მას შემდეგ მათმა პოპულარობამ იკლო და ახლა ელიან, რომ პარტია ხმების 10%-ს აიღებს და ანგარიშგასაწევი ძალა არ იქნება.

დარჩა ხუთი პარტია. აქედან სამი, სავარაუდოდ, კოალიციას შექმნის. CDU/CSU-ს ფერი შავია, SPD-ს წითელი, „მწვანეების“, ცხადია, მწვანე, ლიბერალური FDP ყვითელია და ულტრამემარცხენე Die Linke ასევე წითელი, თუმცა დროდადრო მათ მეწამული ფერით გამოსახავენ, სოციალ-დემოკრატებისგან რომ გაარჩიონ. SPD-ს, ბოლო გამოკითხვების მიხედვით, 25% აქვს. თუ კოალიციის შექმნა მათ დაევალათ, ისინი სავარაუდოდ „მწვანეებს“ დაუკავშირდებიან, რომლებიც ახლა 15-18 პროცენტს აჩვენებენ. თუმცა, მათ ალბათ მესამე პარტიაც დაჭირდებათ უმრავლესობის უზრუნველსაყოფად და ეს მესამე შესაძლოა Die Linke აღმოჩნდეს. „წითელი-წითელი-მწვანე“ კოალიცია პარტიის სოციალისტ მხარდამჭერებს დააკმაყოფილებს. Die Linke ამჟამად 7 პროცენტს ელის. ეს ღიად პრორუსული და ნატოს მოწინააღმდეგე პარტიაა - აღმოსავლეთი გერმანიის მმართველი კომუნისტური პარტიის პირდაპირი ჩამომავალი. მართალია, ის AfD-ს მსგავსი პოლიტიკური კეთროვანი არაა, მაგრამ მისი კოალიციაში ყოფნა ბევრისთვის აუტანელი იქნება.

ამიტომ, ყველაზე სავარაუდოდ ახლა ეგრეთწოდებული „შუქნიშნის კოალიცია“ მიიჩნევა - წითელი SPD და „მწვანეების“ კავშირი ყვითელ FDP-სთან, რომელიც ამჟამად ხმების 12 პროცენტს უმიზნებს. მაგრამ, თუ SPD მოლაპარაკებებში წარმატებას ვერ მიაღწევს, მაშინ კოალიციის შექმნის შანსი ლაშეტს და CDU/CSU-ს ექნება, რომლებიც, ამ წუთის მონაცემებით ხმების 20 პროცენტს ელიან. FDP მათი ბუნებრივი მოკავშირეა და მათ შეიძლება მოახერხონ „მწვანეების“ შემოერთება. ამ შესაძლებლობა „იამაიკის კოალიციას“ უწოდებენ, ამ ქვეყნის დროშის ფერების გამო.

კიდევ ერთი შესაძლებლობაა, რომ CDU/CSU და SPD შევლენ უფრო დიდ კოალიციაში, დაიმატებენ FDP-ს და „გერმანიის კოალიციას“ შექმნიან - ასე გერმანიის დროშის ფერების გამო მოიხსენიებენ.

შესაძლებლობები დიდია, ამიტომ არჩევნების შემდეგ კიდევ დიდხანს ელიან პოლიტიკური ტემპერატურის მატებას.

როგორ შეიცვლება გერმანია ამ არჩევნების შემდეგ?

აი ამის წინასწარმეტყველება კი თითქმის შეუძლებელია. ჯერ ისიც კი არ ვიცით, რა ტიპის მთავრობას ვნახავთ. აღსანიშნავია ისიც, რომ ყველა პარტიას თავისი ფრაქციები გააჩნია, რომლებიც ვერ თანხმდებიან უამრავ მნიშვნელოვან საკითხზე. ავიღოთ რუსეთთან და ჩინეთთან ურთიერთობა. CDU/CSU-ს, FDP-ს და SPD-ს ბევრი წევრი ამ ქვეყნების მიმართ მკაცრი პოლიტიკის გატარებას ემხრობა. ამავე დროს ამ პარტიებს ბიზნესის ინტერესების გამტარებელი ელემენტებიც ჰყავთ, რომლებიც მოსკოვთან და პეკინთან სავაჭრო ურთიერთობების გაფუჭებას უფრთხიან. SPD ალბათ ყველაზე რბილია რუსეთთან მიმართებაში - ამ პარტიის წარმომადგენელი, ყოფილი კანცლერი გერჰარდ შრედერი „ნორდსტრიმის“ და „როსნეფტის“ საბჭოების თავმჯდომარეა. რუსეთთან ურთიერთობაში შედარებით რადიკალურად ალბათ „მწვანეები“ ჩანან, რომლებისთვისაც უმნიშვნელოვანესია ადამიანის უფლებები. ამავე დროს, ამ პარტიას „პაციფისტური“ ფესვები აქვს და ისინი სამხედრო დაფინანსების გაზრდას ერიდებიან. ერთი რამ კი ცხადია - Die Linke თუ სამთავრობო კოალიციაში მოხვდა, ეს დასავლელ პარტნიორებს ძალიან დააფრთხობს.

თუმცა, რამდენიმე პროგნოზის გაკეთება შესაძლებელია. სავარაუდოა, რომ გერმანია ოდნავ მარცხნივ გადაიხრება. ამის შედეგი შესაძლოა იყოს ევროპულ დონეზე ფედერალიზმის გაძლიერება, რასაც საფრანგეთი მიესალმება. არ იქნება გასაკვირი, რომ რამდენიმე სფეროში ევროპის თანამშრომლობა კიდევ უფრო გაღრმავდეს. ამავე დროს, გამორიცხული არაა, რომ ბერლინმა უფრო მკაცრი ტონი დაიჭიროს პოლონეთისა და უნგრეთის მიმართ.

თუ CDU/CSU მთავრობის მიღმა დარჩა, მაშინ პან-ევროპული მემარჯვენე-ცენტრისტული „ევროპის ხალხის პარტია“ (EPP) აღარც ერთ წევრ ქვეყანაში აღარ იქნება მმართველი. მერკელის წასვლასთან ერთად EPP ვეღარ იქნება ევროპის მნიშვნელოვანი პოლიტიკური ძალა. უნგრეთის პრემიერმა ვიქტორ ორბანმა და სლოვენიის პრემიერმა იანეშ იანშამ შეიძლება ამით ისარგებლონ და ახალი, დიდი, პოპულისტური ევროპული მემარჯვენე ჯგუფი შექმნან.

გერმანიის არჩევნები მხოლოდ ამ ქვეყნის კი არა, ევროპის მომავალსაც განსაზღვრავს.

1990 წელს, როცა საქართველო საბჭოთა კავშირისგან თავის დახსნას ცდილობდა, აკაკი ბაქრაძემ გამოაქვეყნა სტატია „ჩვენ არ წავალთ მოსკოვში“, რომლის სათაურად ეროვნული მოძრაობის თვალსაჩინო ლიდერს გამოყენებული ჰქონდა პერიფრაზი ცნობილი გამოთქმისა: „ჩვენ არ წავალთ კანოსაში“.

კანოსა პაპების რეზიდენციაა ალპებში, სადაც 1077 წელს გერმანიის მეფე ჰაინრიხ IV პატიების სათხოვნელად ეახლა რომის პაპ გრიგოლ VII-ს.

1872 წლის 14 მარტს კი გერმანიის კანცლერმა ოტო ფონ ბისმარკმა გერმანელ ერს გამოუცხადა, „ჩვენ არ წავალთ კანოსაშიო“, რაც იმას ნიშნავდა, რომ გერმანია აღარავის უზენაესობას არ ცნობდა, რომ იგი იყო თავისუფალი.

„შორს არ არის ის დღე, როცა ქართველმა ხელისუფალმაც უნდა თქვას: ჩვენ არ წავალთ მოსკოვში“, - წერდა 30 წლის წინ აკაკი ბაქრაძე.

და მართლაც, დიდი ძალისხმევისა და ბევრი სისხლის ფასად, დადგა დრო, როცა საქართველომ მკაფიოდ და ხმამაღლა თქვა, რომ არ წავიდოდა მოსკოვში, მეტიც, თქვა, რომ მხოლოდ ქართველი ხალხის გადასაწყვეტი იყო, სად წავიდოდა და საით ივლიდა მისი სამშობლო.

ასე დაიწყო საქართველოს სვლა დასავლეთისკენ, ევროატლანტიკური სტრუქტურებისკენ, ევროკავშირისკენ; დაიწყო საკუთარი ნებითა და დამოუკიდებელი არჩევანით, ევროკავშირის ქვეყნების დარწმუნებით, რომ ბრიუსელში საქართველოს „ჩასვლა“ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი იყო საქართველოსთვის, ქართველი ხალხისთვის.

სწორედ ამ დარწმუნებისა და საქართველოს მიერ გაწეული ძალისხმევის შედეგი იყო ის, რომ 2014 წლის 27 ივნისს ევროკავშირმა ხელი მოაწერა ასოცირების ხელშეკრულებას საქართველოსთან, ორიოდე წელში კი ევროკავშირი-საქართველოს ასოცირების საპარლამენტო კომიტეტის თანათავმჯდომარეების ერთობლივ განცხადებაში ჩაიწერა, რომ საქართველოს შეუძლია გააკეთოს განაცხადი ევროკავშირის წევრობისათვის.

საქართველოს მთავრობამ და მმართველმა პარტიამ, ირაკლი კობახიძის პირით, სულ რაღაც ერთი წლის წინ, საპარლამენტო არჩევნების დროს განაცხადეს, რომ წევრობის განაცხადი 2024 წელს გაკეთდებოდა.

“ევროკავშირი არის უალტერნატივო სივრცე ჩვენი იდენტობის შენარჩუნებისა და განვითარებისათვის და თითოეული ჩვენი მოქალაქისთვის ცხოვრების ღირსეული პირობების შესაქმნელად. ჩვენი საარჩევნო პროგრამა ეფუძნება „ქართული ოცნების“ პოლიტიკური გუნდის ამბიციას, შექმნას ყველა პირობა, რათა 2024 წელს საქართველომ გააკეთოს განაცხადი ევროკავშირის სრულფასოვან წევრობაზე”, - თქვა ირაკლი კობახიძემ, 2020 წლის 2 ოქტომბერს.

მაგრამ, როცა საქმე მართლა პირობების შექმნისთვის პირობების შესრულებაზე მიდგა, რაზეც ირაკლი კობახიძემ ილაპარაკა თავის „ისტორიულ განცხადებაში“, საქართველოს მთავრობისა და ევროკავშირის ურთიერთობა, რომელიც ლამის 30 წელსა და, ჯამში, 2 მილიარდ ევრომდე დახმარებას ითვლის, უკიდურესად გართულდა.

საქართველოს მთავრობამ უარი თქვა მართლმსაჯულების სისტემის რეფორმირებაზე, რაც ევროკავშირის ერთ-ერთი პირობა იყო დამატებით 75 მლნ ევროს მისაცემად საქართველოსთვის.

საქართველოს მთავრობასა და საპარლამენტო უმრავლესობაში მიაჩნიათ, რომ ევროკავშირი ითხოვს, „საქართველოში სასამართლო აღარ იყოს დამოუკიდებელი და თვითკმარი ორგანიზმი“, როგორიც ის, თითქოსდა, ახლა არის.

საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრმა დავით ზალკალიანმა, სასამართლო სისტემის რეფორმირებასა და 75 მლნ-იან სესხზე უარის თქმის კონტექსტში, ახსენა საქართველოს „სუვერენული უფლება“:

„ ჩვენ ვმოქმედებთ ჩვენი ინტერესებით. ჩვენი ქვეყნის სუვერენული უფლებაა, რომ გამომდინარე ჩვენი ეკონომიკური მდგომარეობიდან, მივიღოთ ისეთი გადაწყვეტილება, რომელიც ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკას მძიმედ არ დააწვება...“

საქართველოს „სუვერენული უფლება“ და „სუვერენული დემოკრატია“ არ უხსენებია პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილს, თუმცა ევროპარლამენტარ ვიოლა ფონ კრამონის კრიტიკის პასუხად განაცხადა: "ევროპარლამენტარი არ არის ჩემი უფროსი, ჩვენი უფროსი არის ქართველი ხალხი“.

ერთი კვირით ადრე თბილისის მერმა და მმართველი პარტიის გენერალურმა მდივანმა, კახა კალაძემაც შეახსენა ევროკავშირის წევრი ქვეყნის, ესტონეთის პრეზიდენტს, რომ მიეხედა თავისი ქვეყნისთვის.

„საქართველოს, უკრაინასა და მოლდოვას, შესაძლოა 20-წლიანი მუშაობა დასჭირდეთ ევროკავშირში გაწევრიანების მზაობის მისაღწევად“. - განაცხადა მაშინ კერსტი კალიულაიდმა, რაზეც კახა კალაძემ თქვა:

„ყველამ თავის ქვეყანას მიხედოს. ჩვენ როგორმე შევძლებთ რეფორმების განხორციელებას და იმის გაკეთებას, რომ ჩვენი ქვეყანა რაც შეიძლება მალე გახდეს ევროკავშირის წევრი.“

საქართველოს პარლამენტის მოქმედი თავმჯდომარეც ამბობს, რომ არანაირი საფრთხე არ ემუქრება საქართველოს ევრო-ატლანტიკურ გზას.

აშკარაა, რომ საქართველოს ხელისუფლება ვერბალურად კვლავ ძველ, წლების წინ არჩეულ გზას ადგას, საქმით კი ყოველდღიურად შორდება ბრიუსელს და, შესაბამისად, ბევრს ეჩვენება, რომ უბრუნდება კიდევ უფრო ძველ, ჩრდილოეთისკენ მიმავალ გზას, რომელზეც, ხან ძალით და ხანაც დაყვავებით, ცდილობენ საქართველოს დაბრუნებას. ახლაც, როცა უკიდურესად გაცივდა თბილისისა და ბრიუსელის ურთიერთობა, რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, სერგეი ლავროვმა განაცხადა, რომ „თუ საქართველოს სურს რუსეთთან, როგორც მეზობლებთან, ნორმალური ცხოვრება, ჩვენ ამისთვის მზად ვართ ნებისმიერ მომენტშიო.“

ევროკავშირის ლიდერთა ბოლო დროს გახშირებული კრიტიკა, ბრიუსელის მიერ შეთავაზებულ რეფორმებზე უარი, ბელორუსის КГБ-სთან თანამშრომლობა, ევროკავშირის დროშის გახშირებული ხელყოფა, პუტინისტური და ანტიდასავლური ძალების დაუსჯელი ძალადობრივი თარეში თბილისის ქუჩებში და სხვა არაერთი ფაქტორი, ბევრს აფიქრებინებს, რომ საქართველოს ხელისუფლება მართლა აპირებს გზის გამოცვლას და, კვლავ აკაკი ბაქრაძეს რომ დავესესხოთ, „მოსკოვში ჩასვლას.“

თუმცა შედარებით ოპტიმისტებს შეუძლიათ კონსტიტუციას მოეჭიდონ. საქართველოს პროდასავლური საგარეო კურსი ხომ კონსტიტუციით არის გარანტირებული. მართლაც, კონსტიტუციის 78-ე მუხლი „ევროპულ და ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაცია“, გვეუბნება, რომ „კონსტიტუციურმა ორგანოებმა თავიანთი უფლებამოსილების ფარგლებში უნდა მიიღონ ყველა ზომა ევროპის კავშირსა და ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაციაში საქართველოს სრული ინტეგრაციის უზრუნველსაყოფად“.

მაგრამ, ისიც ვიკითხოთ, რა შეუძლია მხოლოდ კონსტიტუციას, თუ ხალხი და სახელმწიფო ინსტიტუტები პარალიზებული იქნებიან?

აქ კონსტიტუციასთან დაკავშირებული ორი, ძველი და შედარებით ახალი ამბავი შეგვიძლია გვიხსენოთ.

პირველსა და ძველს სტალინის 1936 წლის კონსტიტუციასთან მივყავართ. ზეპირი ისტორიის თანახმად, კონსტიტუციის ავტორს შუამავლის საშუალებით დაკავშირებია ძველი ნაცნობი, ცნობილი იურისტი და შენიშვნების გასაზიარებლად შეხვედრა უთხოვია. სტალინის უარი შემოუთვლია:

„გადაეცით ჩემ ძველ ნაცნობს, თუ იგი ფიქრობს, რომ მე კონსტიტუციის მიხედვით ვაპირებ ქვეყნის მართვას, ბრიყვი ყოფილა და რა აზრი აქვს ბრიყვთან საუბარს? თუ მან იცის, რომ მე კონსტიტუციის მიხედვით არ ვაპირებ ქვეყნის მართვას, მაშინ რა მნიშვნელობა აქვს, რა წერია კონსტიტუციაში?“

მეორესა და შედარებით ახალ ამბავს კი ანაკლიის ვერ აშენებულ პორტთან მივყავართ. ვისაც არ ახსოვს, შევახსენებთ, რომ საქართველოს კონსტიტუციის VII მუხლი გვეუბნება, „ანაკლიაში იქმნება განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონა (გეზ), სადაც ვრცელდება სპეციალური სამართლებრივი რეჟიმიო“, მაგრამ ისიც ვიკითხოთ, სად არის ანაკლიის გეზ-ი, რომელზეც ოფიციალური უარი საქართველოს მოქმედი ხელისუფლების არცერთ წარმომადგენელს არ უთქვამს, თუმცა ყველაფერი გაკეთდა იმისთვის რომ ანაკლია ლოკალურ გეოგრაფიულ წერტილად დარჩენილიყო.

ძველი და შედარებით ახალი ეს ორი ამბავი რომ შევაჯამოთ, გვაქვს საფუძველი ვიკითხოთ: კონსტიტუციით დაცული ბრიუსელისკენ მიმავალი გზა, ასევე კონსტიტუციით დაცული ანაკლიის გეზ-ის ბედს ხომ არ გაიზიარებს?

ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება ყოველთვის არ ემთხვეოდეს რედაქციის პოზიციას.