Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ბლოგები

ხუთშაბათი, 29 სექტემბერი 2022

ლაშა ბუღაძე
ლაშა ბუღაძე

"რუსები საქართველოში გარბიან, რათა რუსული ომისგან დაიხსნან თავი".

პრაგმატული საფრთხეებისა თუ მორალური წუხილების მიუხედავად, რაღაცნაირად მაინც სიამოვნების მომგვრელია ამ და მსგავსი სიტყვების მოსმენა - თუ როგორ გარბიან რუსეთიდან რუსი კაცები და თავს აფარებენ პატარა საქართველოს, რომელთანაც მათ ქვეყანას ორასწლიანი კოლონიალურ-დამპყრობლური ომი აქვს გაჩაღებული.

ისტორია ელვის სისწრაფით იცვლება ჩვენ თვალწინ და უაღრესად უცნაურ ეპოქაში რომ ვცხოვრობთ, ეს ამ ენის გასატეხის მსგავსი პარადოქსითაც გამოიხატება: დამპყრობლები ნაწილობრივ დაპყრობილ ქვეყანაში გარბიან დამპყრობელი ქვეყნიდან.

არათუ 31 წლის წინ - როცა საქართველო დამოუკიდებელი გახდა - არამედ ერთი წლის წინაც ვერავინ წარმოიდგენდა, რომ ამ მასშტაბის ისტორიული აბსურდის მოწმენი გავხდებოდით: მტერი თავშესაფარს ეძებს მტრულ ქვეყანაში, რათა მისთვისვე მტრულ ბრძანებას დააღწიოს თავი.

ასეთი ისტორიული ოქსიმორონი, ვფიქრობ, ესქილესაც კი არ აღუწერია, როცა ბერძნებს მტერ სპარსელებზე აიძულებდა ტირილს.

ვერავინ იტყვის, რა მოხდება ერთი კვირის შემდეგ - მით უმეტეს, იმ ვითარებაში, როცა რუსული შეშლილობა ბირთვული კატასტროფით ემუქრება ცივილიზაციას - მაგრამ თუნდაც ამ სიტყვებისთვის უთუოდ ღირდა ცხოვრება: რუსები გარბიან!

ეს კი უპირველეს ყოვლისა უკრაინის დამსახურებაა, ვისზეც არათუ მთელი დარჩენილი ცხოვრება, არამედ საუკუნეები მადლიერებით უნდა ილოცონ გადარჩენის მომხრე ქართველებმა (და ზედ ცივილიზებულმა ევროპამ), რადგან რომ არა უკრაინის წინააღმდეგობა, სავარაუდოდ, სწორედ საქართველო და მოლდოვა გახდებოდნენ პუტინის მომდევნო სამიზნეები (აკი 25 თებერვლიდან ამ იდეას არ გვაჩვევდა ჩვენი პრემიერ-მინისტრი, უკრაინამ ომი ვერ აიცილა, ახლა დამარცხდება და, აბა, ომი გინდათ - აქედანვე უნდა დავიჭიროთ ძლიერის მხარეო), ჰოდა, ვინ იცის, მერე იქნებ ქართველი კაცებისთვისაც დაევალებინათ რუსულ ომში მონაწილეობა... ოღონდ რუსეთის მხარეს, როგორც ეს იმპერიულ მეცხრამეტე საუკუნეში ან საბჭოთა პერიოდში ხდებოდა - როდესაც ქართველები სხვის ომებში კვდებოდნენ რუსეთისთვის და არა თავისი ქვეყნისთვის.

ახლა სწორედ ეს პრობლემა უდგათ თუნდაც მხოლოდ ჩრდილოკავკასიელებს, ეთნიკურ არარუსებს, რომელთაც პუტინის სკამის შენარჩუნების მიზნით ერეკებიან სასაკლაოზე.

ისიც ნიშანდობლივია, რომ ქმედით პროტესტს უმეტესად არარუსები, კავკასიელები, გამოხატავენ რუსეთში და რუსთა უმეტესობა კი მორჩილად მიუყვება კუთხეში მიმწყვდეული ბირთვული მანიაკის განრიგს.

1968 წელს, როცა პრაღა დაიკავეს საბჭოთა ჯარებმა, "წითელ მოედანზე" მხოლოდ 6 ადამიანი გავიდა ბრეჟნევის ტანკების სვლის გასაპროტესტებლად (მათი გვარები ცნობილია) და, მართალია, ახლა ბევრად მეტი ადამიანი ბედავს პროტესტის გამოხატვას, მაგრამ არც იმდენი, რომ დიქტატორის შეჩერება შეძლოს, არადა, რაოდენობა ყოველთვის მნიშვნელოვანია. რუსები, რომლებიც წლებია პუტინის რეჟიმს აკრიტიკებენ, ციხეში სხედან, ან საზღვარგარეთის ჯაშუშებად არიან გამოცხადებული ან უკვე სხვა ქვეყნებში ცხოვრობენ ემიგრანტებად, რადგან ასეთები ადრევე მიხვდნენ, რომ ეს ომი ყველა რუსს შეეხებოდა და არა მხოლოდ იმათ, ვისაც ტელევიზორიდან უნდა გაეგო დასავლეთის მარცხის და პუტინის გამარჯვების შესახებ.

რუსების უმრავლესობა, რომლებიც ახლა ჩვენთან, ფინეთში, ყაზახეთში თუ მონღოლეთში მიიწევენ ემიგრანტებად, ისტორიული თვალსაზრისით უთუოდ იდიოტებად უნდა ვაღიაროთ, ოღონდ ცხადია ამ სიტყვის იმგვარი მნიშვნელობით, რა შინაარსსაც მასში ძველი ბერძნები დებდნენ, როცა იდიოტებად ისეთ მოქალაქეებს მოიხსენიებდნენ, რომლებიც მუდმივად განზე იდგნენ პოლიტიკისგან, გულგრილები იყვნენ სხვათა პრობლემების მიმართ და ცდილობდნენ, არაფერი შეხებოდათ, რაც უშუალოდ მათი ყოფითი ინტერესის მიღმა იქნებოდა.

ის რომ რუსეთის მოქალაქეების უმრავლესობა პოლიტიკური იდიოტია, ეს ცხადია, მათი ისტორიის და სახელმწიფოს ბრალია - ტოტალიტარიზმის ლამისაა შვიდსაუკუნოვანი ტრადიციის, რომელიც არასდროს არაფრად აგდებდა ადამიანს და მის უფლებებს. რუს მოქალაქეს ხომ არასდროს უარსებია ისტორიულად. ის ყოველთვის მონა იყო სხვადასხვა ფორმაციის ფეოდალების მართვის პირობებში - ივანე მრისხანიდან აგერ ვლადიმირ უკანასკნელამდე.

ამ მხრივ, მათ მცირე გამონაკლისის ხანა დაუდგათ გორბაჩოვის დროს, რომელმაც ნებსით თუ უნებლიეთ ზევიდან დაუშვა დემოკრატია და რაკი იქ დიდად არც არავის უბრძოლია თავისუფლებისთვის, პუტინმა ადვილადვე აართვა ოდესღაც დაშვებული, რადგან რისთვისაც არ გიბრძოლია, იმას აუცილებლად დაკარგავ.

ისტორიულმა იდიოტმა პრინციპში უზრუნველად იცხოვრა იმ ზღაპრებით, რომლითაც მას პროპაგანდა კვებავდა და არათუ ვერ განიკურნა, არამედ პირიქით, კიდევ უფრო მეტად დაავადდა იმპერიული კეთრით, ავადმყოფური ილუზიით, რომლისგან გათავისუფლებაც ახლა მტკივნეულად ძვირი უჯდებათ რუსეთის მეზობლებს. და თავად რუსებსაც, რომელთა გადარჩენაც მათი ქვეყნის მარცხით იქნება შესაძლებელი. თუმცა უმეტესობა კვლავაც იდიოტად მოკვდება პუტინის ომში.

ასეთების ნაწილი სავსებით მშვიდად გრძნობდა თავს 21 სექტემბრამდე, ვიდრე პუტინი ნაწილობრივ (სინამდვილეში, საყოველთაო) მობილიზაციას გამოაცხადებდა, მაგრამ ამ დღის შემდეგ, ყველა სახეობის იდიოტისთვის ცხადი გახდა კატასტროფა: სპეციალური სამხედრო ოპერაცია ნამდვილი ომი გამოდგა, სადაც თურმე ნამდვილად კლავენ.

თუკი მსოფლიოსთვის 24 თებერვალი იყო შოკი, კოლექტიური რუსეთისთვის შოკი 21 სექტემბერი აღმოჩნდა.

ისტორიული იდიოტი შესაძლოა სრულიადაც არ იყოს ე.წ. ბიდლო და ბოროტების მიმართ გულგრილობა ინტელექტუალებსა და გენიოსებსაც კი ახასიათებდეთ.

ასე, მაგალითად, მწერალი სოლჟენიცინისთვის, რომელმაც "არქიპელაგი გულაგით" ამხილა სტალინიზმი, პრობლემა საბჭოთა ტირანია ყოფილა და არა მაინცდამაინც რუსული სახელმწიფო. მისი სიკვდილი კი საერთოდ ისტორიული იდიოტიზმის კულმინაციად იქცა - ჩეკისტმა პუტინმა დიდი პატივით დაკრძალა კაცი, რომელმაც ჩეკას ტყვეობაში, გულაგში გაატარა მრავალი წელი. სსრკ დაინგრა, მაგრამ რუსეთი არა, რომელიც საბჭოთა კავშირის ნეოჩეკისტურ რუდიმენტად იქცა.

სახიფათო მოაზროვნე აღმოჩნდა "იდიოტის" ავტორი დოსტოევსკიც, რომლის ტექსტების ძირეული იდეაც თითქოს რეალურად ახლაღა, 24 თებერვლის შემდეგ გახდა თვალსაჩინო: მისიით შეპყრობილობა, შეყვარებულობა კვდომის მეტაფორებზე და გამორჩეულობის იდიოტური აკვიატება...

და ანკი პოეტი ბროდსკი - ასევე ვერ გათავისუფლებული ქსენოფობიურ-იმპერიული ბოღმისგან, ვისთვისაც თურმე, სხვათა კვალად, საბჭოთა სისტემა ყოფილა ბოროტება და არა იმპერიული ექსპანსიის სურვილი, რაც მის საბედისწეროდ სამარცხვინო ლექსში გამომჟღავნდა, რომელიც დამოუკიდებელი უკრაინის სიძულვილით არის შექმნილი 1992 წელს. იმპერიალისტი პუშკინის მსგავსად კგბ-ს მიერ დევნილი ბროდსკი სსრკ-ს ნგრევისთანავე მიხვდა, რომ უკრაინის გარეშე რუსეთის იმპერიაც დაიშლებოდა და ეს თურმე მისთვის ტრაგედია ყოფილა.

იმპერია ფსიქოპატებს შობს, რადგან იმპერიალიზმი დაავადებაა, ძველი სამყაროს ჭირია, რომელიც ან ერთხელ და სამუდამოდ მოისპობა ამ ომით, ან კვლავაც მრავალს შეიწირავს მანიპულირებულ იდიოტთა ხელით...

რიკარდ იოზვიაკი
რიკარდ იოზვიაკი

ევროპა ეგუება, რომ იტალიას შესაძლოა ყველაზე ულტრამემარჯვენე მთავრობა ჰყავდეს მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ. ბრიუსელში ღელავენ, რომ ევროპის მესამე უმსხვილესმა ეკონომიკამ და ბლოკის ერთ-ერთმა დამფუძნებელმა წევრმა შესაძლოა ყველაფერზე განსხვავებული პოზიცია დაიჭიროს - რუსეთიდან დაწყებული, ფისკალური პასუხისმგებლობით დამთავრებული. თუმცა, რომი შესაძლოა მართლაც დაუპირისპირდეს ევროკავშირის კლუბს, მაგრამ ეს სავარაუდოდ უფრო ისეთი მწვავე საკითხები იქნება, სადაც წამყვანი ქვეყნების ინდივიდუალური პოლიტიკაა და არა ევროკავშირის დირექტივა - უმცირესობების უფლებები და იმიგრაცია.

რთულია ვერ დაინახო ისტორიული სიმბოლიზმი იმაში, რომ ჯორჯია მელონი და მისი პარტია, „იტალიის ძმები“ (FdI) ხელისუფლეაში მოდიან დაახლოებით ბენიტო მუსოლინის „რომზე მსვლელობიდან“ ასი წლის შემდეგ, რამაც მაშინ ფაშისტური გადატრიალება გამოიწვია.

მართალია, მელონიმ ბოლო დროს სცადა მუსოლინის სახელთან დისტანცია დაეჭირა, მაგრამ ის და ბევრი მისი თანაპარტიელი წარსულში დიქტატორს აქებდა ხოლმე. მის პარტიას იგივე ლოგო აქვს - ალის ფორმით გამოსახული იტალიური ტრიკოლორი - როგორიც მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ წარმოქმნილ ნეოფაშისტურ „იტალიურ სოციალურ მოძრაობას“. მელონი ასევე არ მორიდებია სლოგანის - „ღმერთი, სამშობლო, ოჯახი“ გამოყენებას, რომელიც მუსოლინის რეჟიმთან არის ასოცირებული.

უცნობია, რა გავლენა ჰქონდა ამ ყველაფერს მის საარჩევნო შედეგებზე, მაგრამ, როგორც ჩანს, მისი სარისკო გადაწყვეტილება, არ შეერთებოდა მარიო დრაგის მთავრობას 2021 წლის დასაწყისში, უკიდურესად წარმატებული აღმოჩნდა. წინა არჩევნებზე, 2018 წელს FdI-ს 4-პროცენტიანი რეიტინგი ჰქონდა. ახლა კი მათ პირველი ადგილი მოიპოვეს ხმების 26 პროცენტით და 7 პროცენტით გაუსწრეს მემარცხენე-ცენტრისტულ დემოკრატიულ პარტიას.

მისი საარჩევნო ალიანსი მატეო სალვინის პარტიასთან, რომელსაც ანტისაიმიგრაციო და პოპულისტური პლატფორმა აქვს და ყოფილ პრემიერ და მედიამაგნატ სილვიო ბერლუსკონისთან, ჯორჯია მელონის იტალიის პარლამენტის ორივე პალატაში კომფორტულ უმრავლესობას მიანიჭებს, რაც შემდეგ საშუალებას მისცეს, რომ იტალიის პირველი ქალი პრემიერი გახდეს.

თუმცა, როგორც ჩანს, მელონიმ პოზიცია შეიცვალა რამდენიმე კონტროვერსიულ პოლიტიკურ საკითხთან დაკავშირებით. მას აღარ სურს იტალიის ევროზონიდან გამოყვანა. მოულოდნელად ნატოს დიდი ფანი გახდა. პირობა დადო, რომ ბიუჯეტს დააბალანსებს მიუხედავად იმისა, რომ წარსულში ბრიუსელის მიერ იტალიის ეკონომიკის მენეჯმენტს აპროტესტებდა.

ყველაზე დიდი ცვლილება კი რუსეთთან დაკავშირებით მოხდა. იტალიის მემარჯვენეებიც და მემარცხენეებიც წარსულში კრემლის მიმართ რბილი პოლიტიკით გამოირჩეოდნენ - ხშირად ცდილობდნენ რუსული ტურიზმის და გაზის კონტრაქტების მოზიდვას. მელონიც ასე იყო - ის ეწინააღმდეგებოდა ევროკავშირის სანქციებს რუსეთის წინააღმდეგ 2014 წლის ყირიმის ანექსიის შემდეგ. 4 წლის მერე კი პუტინის გამარჯვება არჩევნებში „რუსი ხალხის ცალსახა ნებად“ მოიხსენია.

თუმცა, ბოლო დროს მელონიმ გაკრიტიკა რუსეთის შეჭრა უკრაინაში, მხარი დაუჭირა სანქციებს და კიევისთვის იარაღის გაგზავნასაც კი მიემხრო - არადა, იტალიელები ამ საკითხთან დაკავშირებით ორად არიან გაყოფილნი.

ბრიუსელის რამდენიმე მაღალჩინოსანმა ანონიმურად მითხრა, რომ მიესალმებიან მის მიერ პოზიციის ცვლილებას და მიაჩნიათ, რომ ამას ჯორჯია მელონი სანდოობის საჩვენებლად აკეთებს. ბრიუსელში არ ჰგონიათ, რომ რომი სანქციების წინააღმდეგ წავა, მით უფრო ახლა, როდესაც უკრაინა წარმატებებს აღწევს ბრძოლის ველზე. თუმცა, ევროკავშირში მაინც ეჭვის თვალით უყურებენ მის სხვა თანაპარტიელებს და, განსაკუთრებით, კოალიციის პარტნიორებს.

ბერლუსკონიმ, რომელიც დიდი ხანია პუტინის მეგობრად მიიჩნევა, გასულ კვირას შეშფოთება გამოიწვია, როდესაც განაცხადა, რომ რუსეთის პრეზიდენტს უბრალოდ სურდა უკრაინის პრეზიდენტის, ვოლოდიმირ ზელენსკის მთავრობა „წესიერი ხალხით“ ჩაენაცვლებინა. კოალიციის მეორე პარტნიორი, სალვინი კი ამბობდა, რომ დასავლეთმა უნდა „გადახედოს“ სანქციებს და სცადა რუსეთში ჩასულიყო „სამშვიდობო მისიით“. მის პარტიას თანამშრომლობის შეთანხმება აქვს დადებული პუტინის „ერთიან რუსეთთან“.

რამხელა გავლენა ექნება მელონის? იტალია ეკონომიკის საკითხებთან დაკავშირებით პრობლემებს ალბათ არ შექმნის. რომმა ევროკავშირის კორონავირუსის ფონდიდან ყველაზე დიდი თანხა - 200 მილიარდ ევრომდე უნდა მიიღოს. ეს ფული ინფლაციისა და ენერგიის გაზრდილი ფასების ფონზე მართლაც ძალიან გამოადგებათ. მართალია მელონიმ თქვა, ამ თანხის მიღების პირობებზე ახალ შეთანხმებას მივაღწევო, მაგრამ ეს არ მოხდება - ევროკომისია მას მხოლოდ სიმბოლური ცვლილებების განხორციელების საშუალებას მისცემს.

მელონი ევროპის პოლიტიკაზე გავლენას სავარაუდოდ ყველაზე საკამათო სფეროებში იქონიებს, როგორებიცაა იმიგრაცია, აბორტი და ლგბტ უფლებები - ამ საკითხებზე მას აზრი არ შეუცვლია.

ელიან, რომ რომი მეტად დაუჭერს მხარს ბუდაპეშტსა და ვარშავას ბრიუსელთან დაპირისპირებებში - იქნება ეს კანონის უზენაესობის საკითხი, მედიის თავისუფლება თუ ლგბტ უფლებები. ეს ის სფეროებია, სადაც ევროკავშირმა ბოლო წლებში სცადა მეტი გავლენა მოეპოვებინა, მაგრამ ეს, იტალიის მხარდაჭერის გარეშე გაუჭირდება. იგივე შეეხება იმიგრაციასაც - მელონის უხსენებია იდეა, რომ ლიბია საზღვაო ბლოკადაში მოაქციონ, რათა მიგრანტებმა ხმელთაშუა ზღვაში ვეღარ მიაღწიონ.

მელონი ბრიუსელს ვერ დაანაწევრებს, თუმცა ის ევროკავშირს უფრო ქაოსურ ადგილად აქცევს მაშინ, როდესაც ერთიანობა ასე მნიშვნელოვანია.

ჩამოტვირთე მეტი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG