Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ბლოგები

Sorry! No content for 30 იანვარი. See content from before

პარასკევი, 29 იანვარი 2010

რამდენიმე წუთის წინ გავიგე, რომ სელინჯერი გარდაცვლილა.

ახალი ბლოგი უკვე თითქმის დამთავრებული მქონდა, როცა ერთ-ერთ საიტზე გადავაწყდი ამ ამბავს. შევედი Facebook-ზე. ფრენდებს უკვე აეჭრელებინათ კედელი, ცოტა ხანს მეც ჩავერთე ამ ამბავში. ზოგი წუხდა, ზოგი ხუმრობდა, სხვები ამბობდნენ: “ღმერთმა აცხონოს”, ნაწილი კი იმაზე დარდობდა, რომ მის არქივს კიდევ 50 წელს არ გახსნიდნენ და ვერ ვნახავდით მთელი ამ განდეგილობის მანძილზე დაწერილს, ჩანიშნულს თუ დაჩხაპნილს.

ფორუმზეც დიდი ამბები იყო! ერთმა ისიც თქვა, მოდით ყველამ ავატარებად სელინჯერის ფოტოები დავიყენოთო. რაზეც მეორე შეეხუმრა, მაგას ჭვავის ყანის ფოტო ჯობიაო.

იანვარი ყველაზე გაუმაძღარი თვე გამოდგა. იანვარს ყველაზე მეტი დიდი მწერალი გადაყვა, შეეწირა: ჯეიმს ჯოისი, ანდრეი პლატონოვი, ტომას ელიოტი, ალბერ კამიუ... მარტო დღევანდელ დღეს, 28 იანვარს, უილიამ ბატლერ იეიტსის, იოსიფ ბროდსკისა და ასტრიდ ლინდგრენის გარდაცვალების დღეა. სხვებიც არიან იანვრის მსხვერპლნი.

დღეს ვერაფრით ვერ დავარქვი სახელი ჩემს განცდას, რომელიც ამ ამბის გაგების შემდეგ დამეუფლა. ეს არ იყო წუხილი, არც “უი, საწყალი!” გამივლია გულში და არც “რა კაცი წაიქცა!”. სელინჯერი ხომ ისედაც დიდი ხნის წინ წავიდა. ეს იყო ერთადერთი ადამიანი, რომელმაც თავისი ბიოგრაფია მოგვისპო გულებში, რათა უფრო მნიშვნელოვანისთვის მიგვეძღვნა გულიც და ფიქრიც. გვენაღვლა, გვესევდიანა, გვეოცნება.
სელინჯერის ქალიშვილის, მარგარეტის მემუარების გარეკანი

ჩვენ ვხედავდით, როგორ ჭაღარავდებოდა და ბერდებოდა ჯონ აპდაიკი, კურტ ვონეგუტი და სხვები, და მათი გარდაცვალების შემდეგ ვამბობდით: “გუშინ ვნახე, იცინოდა!”: ისინი “New York Times”-ის საიტზე გამოდებულ ვიდეოზე იცინოდნენ, “CNN”-ზე იცინოდნენ, “Guardian”-ის ბლოგზე იცინოდნენ. სელინჯერზე ვერ იტყოდი, “გუშინ ვნახე, იცინოდა”. ეს კაცი ნახევარ საუკუნეზე მეტი ხნის მანძილზე არავის თვალით არ უნახავს, მით უმეტეს - გაცინებული.

დღეს ვფიქრობდი და აღმოვაჩინე, რომ “ჰარი პოტერის” ავტორის შემდეგ, სელინჯერი მეორე მწერალი იყო, რომელიც Yahoo-სა და Google-ის საძიებლებში პირველ ადგილზე აღმოჩნდა. სამწუხაროდ, მხოლოდ სიკვდილის შემდეგ.

ყველაზე გულდასაწყვეტი მაინც ისაა, რომ 50 წლის განმავლობაში არ გახსნიან სელინჯერის არქივს და ისე წავალთ ამ ქვეყნიდან, ვერასდროს გავიგებთ, რითი ცხოვრობდა ეს ადამიანი, თანამედროვე კულტურის ყველაზე გამოუცნობი გმირი.
მისი არქივის გახსნის დროს გაგანია გლობალური დათბობა იქნება, ალბათ... თუმცა, ერთი ვარიანტიც არსებობს, ყველანაირი 50-წლიანი ლოდინის გარეშე. 2012 წელს, როცა უკვე გარდაუვალი იქნება კომეტის დედამიწასთან შეჯახება, ალბათ ყველა დალუქული არქივიც დაკარგავს აზრს, მათ შორის სელინჯერისაც. და დედამიწის გაქრობამდე რამდენიმე საათით ადრე გამოვა ბარაკ ობამა და პირდაპირ ეთერში წაიკითხავს მის უკანასკნელ მოთხრობას.

P.S.: დარწმუნებული ვარ, ამ დღეებში ძალიან ბევრი მოიკითხავს მაღაზიებში სელინჯერს. ასე რომ, თამრიკო ლებანიძე, ჩამოყარე ახალი ტირაჟი!
ამას წინათ ჩემს ძმისშვილს გავუჯავრდი. რაღაცაზე მითხრა, მაგ სფეროში ბადალი არ მყავსო... აგერ დავბერდი კაცი, მაგრამ ასეთი რამე არა თუ არ მითქვამს, არც მიფიქრია-მეთქი! მერე გამახსენდა, რომ არც ასეა საქმე. ახლაც დარწმუნებული ვარ, რომ საქართველოში ჩემზე უკეთ არავინ იცის... ფიგურული სრიალი!

რაც გინდათ, ის იფიქრეთ ჩემზე. გამიჯავრდით ისე, როგორც მე გავუჯავრდი ნიკას! რა ვქნა, მჯერა, რომ ასეა, რადგან სპორტის ამ სახეობასთან წლები მაკავშირებს. ბავშვობიდან ერთი შეჯიბრებაც კი არ გამომიტოვებია. ძალიან თუ მოვიწყინე, ან შემეშინდა, ლოცვის ნაცვლად ჯეინ ტორვილისა და კრისტოფერ დინის ”რუმბას” ჩავრთავ ხოლმე და ყველაფერი ნეგატიური ეგრევე გამდის. ახლაც, ამ ევროპის ჩემპიონატმა ტალინში დიდი დარდი გადამატანინა.

ამისათვის მადლობა ელენე გედევანიშვილს!

ახლა ჩნდება შანსი, მესტიაში თუ არა, ბათუმში მაინც აშენდეს ნორმალური ყინულის მოედანი და საქართველოში დაიწყოს სპორტის იმ სახეობის პოპულარიზაცია, რომელიც ერთნაირად ავითარებს ტვინსაც, სხეულსაც და გულსაც.

მიხეილ სააკაშვილსაც ყვარებია ფიგურული სრიალი. შეიძლება ბატონი პრეზიდენტი ჩემსავით, ბავშვობიდან ადევნებდა თვალყურს ევროპის, მსოფლიო ჩემპიონატებს და ახლა ტალინში სწორედ ბავშვობა გაიხსენა, როცა მოკლე პროგრამით, ქალების შეჯიბრებას დაესწრო და კულტურის მინისტრის ხელით ლამაზი თაიგულიც გადასცა ელენეს. თუმცა, ვიცით რა, რაოდენ მნიშვნელოვანია სააკაშვილისთვის ყველაფერი, რასაც ”პიარი” ჰქვია, არაა გამორიცხული, ეს თაიგული ჰოლივუდური სიუჟეტის ერთი პატარა დეტალი იყოს მხოლოდ - იყო და არა იყო რა თბილისელი გოგონა ელენე გედევანიშვილი. 5 წლისა იყო, ფიგურული სრიალის ცენტრში რომ მიაბარეს... მაგრამ ასეთი ნიჭიერი ბავშვებისთვის თბილისის ყინულის მოედანი მეტისმეტად ვიწრო აღმოჩნდა, ამიტომ ელენე მოსკოვში გადავიდა და ცსკა-ს სტადიონზე, ელენა ვოდორეზოვასთან დაიწყო ვარჯიში, წარმატებებსაც მიაღწია - 2006 წელს მეხუთე იყო ევროპის ჩემპიონატზე, ლიონში. მომდევნო წელს შეიძლებოდა სამეულშიც მოხვედრილიყო, რომ არა რუსეთსა და საქართველოს შორის დაძაბული ურთიერთობა. ელენეს დედა მოსკოვის მილიციამ ქუჩაში გააჩერა, საბუთები დაუწუნა და მეორე დღეს ქვეყნიდან გამოასახლა. საქართველოს ხელისუფლებამ ელენე გედევანიშვილის სწავლა-განათლება თავის თავზე აიღო - შეერთებულ შტატებში გააგზავნა გოგონა, რომელმაც იქ დღემდე 3 მწვრთნელი გამოიცვალა... და აი შედეგიც, ელენე გედევანიშვილი ევროპის ჩემპიონატის პრიზიორია!

ელენე გედევანიშვილი და მისი მაშინდელი მწვრთნელი ელენა ვოდორეზოვა ტურინის 2006 წლის "თეთრ ოლიმპიადაზე".
გულის გახეთქვამდე ვნებიანი ამბავია! ყოველი მოქმედი გმირის უკან დიდი ისტორიაა - ერთი მხრივ, ამაღელვებელი სამკუთხედი, საქართველო-რუსეთი-შეერთებული შტატები; ფიგურისტი, რომელიც ”ბოროტების პოსტიმპერიიდან” გამოაძევეს, მაგრამ სამშობლომ დაუფასა ღვაწლი და მეგობარი-ამერიკის დახმარებით გზა გაუკაფა ჯერჯერობით ევროპის ჩემპიონატის ბრინჯაოს მედლისკენ... და, მეორე მხრივ, ბავშვი, უმანკო გოგონა, რომელიც Kiss&Cry-ის დივანზე უწინ რუსულ-ქართულად ესალმებოდა თაყვანისმცემელს, ახლა კი ინგლისურ-ქართულად... რაღაც საოცრად სუფთა არსება, პატარა ელენე, რომელმაც საქართველოს დროშა ააწევინა ტალინში ისუს, ე.ი. მოციგურავეთა საერთაშორისო ფედერაციას!

ჰოდა, ამ სუფთა არსებას ბიზეს ”კარმენის” მუსიკაზე რომ დაუდგეს თავისუფალი პროგრამა, ესაა პრობლემა. სად კარმენი და სად ელენე? პირადად მე ნერვიულობისგან წამებს ვითვლიდი - ერთი სული მქონდა როდის დამთავრდებოდა პროგრამა. და თუ არ ვცდები, ელენესაც.

მადლობა ღმერთს, ელენეს კონკურენტებმა არ ივარგეს. მოხვდე პრიზიორებს შორის სამად სამი სამმაგი ნახტომით... ასეთი რამ დიდი ხანია არ მომხდარა ევროპის ჩემპიონატებზე!

ახლა მეტყვით, გამარჯვებულებს არ ასამართლებენო. როგორ გეკადრებათ, მე აბა რა მოსამართლე ვარ?! აკი გითხარით, ელენეს გამარჯვებამ დიდი დარდი გადამატანინა მეთქი. მაგრამ ისეთი ნიჭის სპორტსმენი, როგორიც ელენე გედევანიშვილია, არ იმსახურებს სრულიად შეთითხნილ ”სტატუსს” კონკიასი, რომელიც ვიღაცეებისთვის პოლიტიკური თამაშის საბაბი შეიძლება გახდეს... არ იმსახურებს, მესამე ადგილს ცუდ ჩემპიონატზე და რაც მთავარია იმიჯს ”მარად უმანკო ბავშვისა”, რომლისგან განთავისუფლება ვერც ”კარმენის” მუსიკით და ვერც ელენეს, შესამჩნევად გაზრდილი ფორმებით გახდა შესაძლებელი (სხვათა შორის, ამ ფორმებმა სრიალის ტექნიკაზეც იმოქმედა - ელენეს აშკარად უჭირს ისეთი მნიშვნელოვანი ნახტომები, როგორებიც ფლიპი და რიტბერგერია, ტულუპების კომბინაციით კი შორს ვერ წახვალ).

შეიძლება ელენეს ახალ მწვრთნელს, რობინ ვაგნერს სწორედაც რომ უმანკოების ამ ”სტიგმის” მოშორება უნდოდა, როცა თავისუფალი პროგრამა ბიზეს მუსიკაზე დადგა. მაგრამ რამდენად გაიაზრა ეს თავად ელენემ? და თუ გაიაზრა, რატომ იქცეოდა ისევ ბავშვივით?

ელენე გედევანიშვილი ხომ უკვე 20 წლის ხდება, მეგობრებო! 20 წლის ქალი არ შეიძლება, ამავე დროს, ბავშვი იყოს... თუკი ბავშვობაში ყოფნის სურვილი უკურნებელი ქართული სენია (ასე ძლიერ რომ ბობოქრობს ყველგან - პარლამენტში, მთავრობაში, მედიაში, სასამართლოში), იქნებ ამ ძალიან ნიჭიერ სპორტსმენს მაინც ავაცილოთ თავიდან ეს ვირუსი, მივცეთ გაზრდის, საკუთარ თავზე მუშაობის, გაღრმავების საშუალება. რათა მერე, მისი გამოსვლების შემხედვარე კი არ ვილოცოთ, ”ღმერთო, მალე დამთავრდეს პროგრამა, ღმერთო არ დაეცეს!”, არამედ ვისიამოვნოთ... უფრო მეტიც, ტორვილისა და დინის ”რუმბის” არ იყოს, ამ გამოსვლებმა ყველაფერი ნეგატიურისგან გაგვათავისუფლოს.

ელენეც დამეთანხმება ალბათ, რომ ფიგურული სრიალი სხეულს, ტვინსა და გულს ერთნაირად ავითარებს.

ჰოდა, მიდი, ელენე. გაიზარდე, შენი ჭირიმე!

ჩამოტვირთე მეტი

ბლოგერები

ყველა ბლოგერი
XS
SM
MD
LG