ერთ-ერთი რეიტინგით, საქართველო ”მოპარული” ინტელექტუალური პროდუქციით მსოფლიოში პირველ ადგილზეა. პრობლემის მოსაგვარებლად სპეციალური სამთავრობო ჯგუფია შექმნილი. რა იქნება მომავალში და საერთოდ რას ნიშნავს საავტორო უფლებები ან ინტელექტუალური საკუთრება? საქპატენტის თავმჯდომარის მოადგილე, ეკა ეგუტია, რადიო თავისუფლებას საქართველოში საავტორო უფლებების დაცვის პრობლემებზე ესაუბრება.
ეკა ეგუტია: ძალიან ბევრია სასაქონლო ნიშნის მიმსგავსება. მაგალითად, ადგილობრივმა კომპანიამ მიამსგავსა თავისი პროდუქტი Marlboro-ს და დაარქვა Marabda. კომპანიამ იჩივლა. კიდევ ერთი ასეთი საინტერესო შემთხვევა გვქონდა. Seagate Technology არის ასეთი ძალიან ცნობილი ამერიკული კორპორაცია, ერთ-ერთი უდიდესი თავის დარგში, კომპიუტერულ მეხსიერებებს აწარმოებს, აქვს სპეციფიკური ბაზარი. მას არ ჰქონდა საქართველოში დარეგისტრირებული სასაქონლო ნიშანი - ადრე ალბათ არ სჭირდებოდა. ერთ-ერთი ქართველი ინდ. მეწარმე მოვიდა ჩვენთან და დაარეგისტრირა Seagate Technology, როგორც თავისი საკუთარი სასაქონლო ნიშანი. ახლა ამერიკული კორპორაცია ჩივის ქართულ სასამართლოში, მე ვარ საყოველთაოდ ცნობილი ბრენდი და როგორ გამოიყენეს ჩემი სახელიო?
რადიო თავისუფლება: ანუ ლოგო, სახელი, უბრალოდ, ადგა და თქვა ჩემიაო?
ეკა ეგუტია: კი, ჩვენ არ გვქონდა სამართლებრივი საფუძველი უარი გვეთქვა, ბაზაში არ გვყავდა ეს Seagate Technology. დაინტერესებულიყო საქართველოს ბაზრით და დაერეგისტრირებინა თავის დროზე. მაგალითად, IBM-ს, Intel-ს, Macintosh-ს - ყველა ამათ სასაქონლო ნიშნები დარეგისტრირებული აქვთ.
რადიო თავისუფლება: ანუ იურიდიულად ამ ინდ. მეწარმეს შეუძლია იდავოს: მეც მოვიგონე ჩემით ინდივიდუალურად და Seagate Technology ჩემს თავში ამოტივტივდაო?
ეკა ეგუტია: რა თქმა უნდა, მას შეუძლია თქვას, ჩემს თავში ამოტივტივდა, შენ ვინ ხარ, საერთოდ არ გიცნობო, და ასეც იქცევა ქართველი ინდ. მეწარმე. ზოგადად, ძალიან ბევრი საერთაშორისო ბრენდი, სანამ შემოვა ქართულ ბაზარზე, იცავს თავისი ინტელექტუალური საკუთრების ობიექტებს და ეს კარგი ტენდენციაა. პირველი, რასაც აკეთებენ, ნაცვლად იმისა, რომ დაარეგისტრირონ კომპანია, არეგისტრირებენ ლოგოებს, ბრენდებს, გამოგონებებს, რომ წინასწარ იყვნენ დაცულნი. მერე, ოდესმე, შემოვლენ ბაზარზე. დიდი კორპორაციები, განსაკუთრებით, გადაშლიან რუკას და ამბობენ: აი, ამ ქვეყანაში მინდა ვიყო დაცული, იქნებ გამიჩნდეს გეგმები, რომ შევიდე ამ ბაზარზეო. ანუ ბაზარზე ჯერ არ არიან და საკუთარ პროდუქციას უკვე იცავენ.
რადიო თავისუფლება: საქართველო შემჩნეულია, ასე ვთქვათ, მითვისებებით, სხვისი სახელის გამოყენებით?
ეკა ეგუტია: შემჩნეულნი ვართ პირატული და გაყალბებული პროდუქციის გამოყენებაში - ძირითადად, კომპიუტერული პროგრამების და ციფრული პროდუქციის გამოყენებაში. „შემჩნეული“ რბილადაა ნათქვამი. ძალიან ცუდი მდგომარეობა გვაქვს, ეს რეიტინგებშიც ასახულია. ჩვენ ვსარგებლობთ არალეგალური კომპიუტერული პროგრამებით, ჩვენ არალეგალურად ვუსმენთ მუსიკას, ვუყურებთ ფილმებს, ტელევიზიები უახლეს ფილმებს უკანონოდ აჩვენებენ და ასე შემდეგ.
რადიო თავისუფლება: მაგ რეიტინგებზე ცოტა მეტი რომ თქვათ, რა მდგომარეობაა და როგორ შეიძლება დარეგულირდეს?
ეკა ეგუტია: Business Software Alliance არის კომპანია რომელიც მუშაობს კომპიუტერული Software პროგრამების ნაწილში. ეს კომპანია აქვეყნებს რეიტინგებს, სადაც არალეგალური, პირატული ნაწარმის მოხმარებას ქვეყნების მიხედვით შეფასებას აძლევს. 2009 წლის მონაცემებით, საქართველო ბოლოდან პირველ ადგილზე იყო. ალბათ, იმიტომ რომ არა მარტო კერძო მომხმარებელი, საჯარო სამსახურებიც კი არალეგალური კომპიუტერული პროგრამებით მუშაობენ. მთავრობა ამან შეაშფოთა და მოწადინებულია, რომ ეს რეიტინგი გამოსწორდეს. ეს არავის მოსწონს. უცხოური კომპანია როცა შემოდის ბაზარზე და ხედავს ასეთი რეიტინგი გაქვს, ცოტა დაფიქრდება. მაგალითად, ინფორმაციული ტექნოლოგიების რომელიმე კომპანიას რომ მოუნდეს აქ შექმნას რაიმე პროდუქტი, მას შიში ექნება, რომ მეორე დღეს ვიღაც გადააკოპირებს მის პროდუქციას და გაყიდის. კომპანია გაყიდვას ვერ მოახერხებს და შემოსავალს დაკარგავს. ან, მაგალითად, ადგილობრივმა რეჟისორმა რომ მოიზიდოს ფული, რაღაცნაირად დააფინანსოს კინო, მეორე დღეს ბაზრობაზე გაიყიდება ეს ფილმი ათ ლარად, დისკებზე ჩაწერილი, ანუ აღარა აქვს იმ რეჟისორს შემოსავალი, ანუ ადგილობრივი მწარმოებელიც ცუდ დღეში ვარდება.
რადიო თავისუფლება: რატომ არის საქართველო პირველ ადგილზე? კანონმდებლობის პრობლემაა?
ეკა ეგუტია: კანონმდებლობაში ამის ყველანაირი სანქციები არსებობს, უბრალოდ, აღსრულება არ ხდება. არ მიდის პოლიცია ბაზრობებზე რეიდებით, არ იბლოკება ვებსაიტები და ასე შემდეგ.
რადიო თავისუფლება: და ეს აკრძალვები, დისკებზე მძიმე მანქანების გადატარება - მსგავსი მეთოდები პრობლემასთან ბრძოლის რამდენად ეფექტური მიდგომაა?
ეკა ეგუტია: ხალხის ცნობიერებაშიც უნდა მოხდეს, ალბათ, ცვლილება; ალბათ, აგიტაცია უნდა დაიწყოს, რომ, ხალხო, ეს ცუდია, ეს ქურდობაა, სხვისი ინტელექტის მითვისებაა. ამ ადამიანმა შექმნა და უნდა, რომ ამით რაღაცნაირად იცხოვროს. ვთქვათ, ჯგუფი ”მგზავრები” მღერიან სიმღერებს და იყიდება ხუთ ლარად ბაზრობაზე. არა აქვს ამ ხალხს შემოსავალი, რაც უნდა ჰქონდეს. პოპულარულია, ყველას უყვარს, მაგრამ შემოსავალი არა აქვს. რატომ? იმიტომ რომ ასლებს იღებენ უკანონოდ. ალბათ, კარგია, თუ მოსახლეობა თვითონ მივა მენტალურად, რომ არ მინდა ეს პირატული ნაწარმი და არ მინდა ეს უხარისხო საქონელი.
რადიო თავისუფლება: ნუ, ხარისხი აქ სადავოა. შეიძლება პირატული იყოს და ხარისხი არ დავარდეს. ალბათ, უფრო სხვა მომენტია...
ეკა ეგუტია: კი, შეგნების საკითხია. აი, ღვედებს შეხედეთ. დღეიდან ყველა ღვედს გაიკეთებს საჭესთან. ბევრი ამბობდა, რომ ღვედი არა, ის... მაგრამ გადახედეთ, ქალაქში ღვედები უკეთია ხალხს. ალბათ, შიშის მომენტი მუშაობს: აი, სანქციაა და დამაჯარიმებენ. ან უნდა შეშინდეს ადამიანი, რომ არ გააკეთოს რაღაცა კონკრეტული დარღვევა, ან უნდა შეგნებით დაიცვას წესი.
რადიო თავისუფლება: მოდით, მეორე საკითხსაც შევეხოთ. ინტერნეტის განვითარების პირობებში დასავლურ ქვეყნებში პოპულარული ხდება CC(Creative Commons) მიდგომა, რომელიც C (Copyright)-ის საპირისპიროა, რომელიც ამბობს, რომ თვითონ ინტელექტუალური პროდუქცია ყველას საკუთრებაა და ყველას აქვს მისი მოხმარების უფლება.
ეკა ეგუტია: ძალიან კარგია, თუ თვითონ ავტორი იტყვის: მე არ მინდა არანაირი შემოსავალი აქედან და ჩემი შრომა ყველასია. ეს სუვერენული უფლებაა. ეს იგივეა, თქვენ რომ თქვათ თქვენს ბინაზე, რომ გინდათ მოსახლეობას გაუნაწილოთ თქვენი საკუთრება. ზუსტად იგივეა.
რადიო თავისუფლება: იქ მიდგომა ცოტა სხვაა. მე ინტერნეტში ვავრცელებ ინფორმაციას და თუ ვინმეს სურს ჩემი დისკის ყიდვა, ის აუცილებლად მოვა და იყიდის. ანუ, მაგალითად, ასეთი ავტორია კორი დოქტოროუ, რომელმაც დაწერა წიგნი ”კონტენტი”. ამ წიგნის წაკითხვა ინტერნეტში უფასოდ შეგიძლიათ. ავტორი ამბობს, რომ თუ შენ გინდა გქონდეს ფიზიკური წიგნი, შენ მას მაინც იყიდი, და იმით, რომ თავის ნაშრომს უფასოდ ავრცელებს, ის შენთან ნდობას აშენებს და თან თავისი იდეების პოპულარიზაციასაც ეწევა. მერე შენ თავად გიჩნდება ხელის შეწყობის სურვილი დაეხმარო ავტორს, რომელიც მოგწონს, რათა მას ჰქონდეს შესაძლებლობა სხვა წიგნითაც გასიამოვნოს და ასე შემდეგ. დოქტოროუ ერთ-ერთი პირველი იყო, ვინც თქვა, რომ ეს მეთოდი მუშაობს 21-ე საუკუნეში. ჩვენთან ამ მხრივ როგორ ხედავთ სიტუაციას?
ეკა ეგუტია: რა ვიცი, ამ მხრივ მე არ გამიგია საქართველოში ვინმე CC მეთოდს იყენებდეს. იმიტომ რომ ინტერნეტში თუ დადე, ამობეჭდავ კიდეც და წიგნადაც აქცევ, ხო? უპრობლემოდ მოხდება ეს და რა ვიცი, ამის კონტროლის მექანიზმი საერთოდ ვერ წარმომიდგენია.
რადიო თავისუფლება: მაგალითად, ამერიკაში იყო გახმაურებული შემთხვევა, როცა ერთ-ერთმა ქალბატონმა ჩამოქაჩა ათზე მეტი სიმღერა და გრძელი სასამართლო პროცესების შემდეგ მას დაეკისრა რამდენიმე ასეულ ათასდოლარიანი სანქციები.
ეკა ეგუტია: იქ ძალიან შორს წასული საქმეა, იქ გიგანტური ინდუსტრია არის.
რადიო თავისუფლება: არის მოსაზრება, რომ გიგანტური და, ასე ვთქვათ, პარაზიტულიც. ანუ მოსაზრებაა, რომ ინდუსტრია და კანონმდებლობა დგას მომხმარებელსა და ავტორს შორის და დიდ ფულს სწორედ ინდუსტრია, შუამავალი აკეთებს. ალბათ, სწორედ ამ მოსაზრების ნიადაგზე გაჩნდა CC მიდგომები, როგორც მცდელობა გამომცემლებისა და საკანონმდებლო ჩარჩოებისთვის გვერდის ავლისა; მცდელობა - ავტორი პირდაპირ მომხმარებელზე გავიდეს.
ეკა ეგუტია: საქართველოში ჯერ ჩვენ პოლიტიკის განსაზღვრაზე ვმუშაობთ.
რადიო თავისუფლება: გვითხარით ამ უწყებათაშორის სამთავრობო საბჭოზე, რომელიც ახლა იქმნება და მას, როგორც ვიცით, პრემიერ-მინისტრი უხელმძღვანელებს.
ეკა ეგუტია: პრეზიდენტის ბრძანებულებაა, რომლის ძალითაც შეიქმნა უწყებათაშორისი საკოორდინაციო საბჭო, რომელმაც საავტორო უფლებების აღსრულებაზე უნდა იმსჯელოს, ანუ სახელმწიფო დაინტერესდა იმით, თუ რატომ გვაქვს ცუდი რეიტინგები და რა ხდება ამ დარგში. ამ საბჭოში გაერთიანდებიან ”ძალოვანი უწყებები”, ანუ მათი წარმომადგენლები, მინისტრის მოადგილეები, კულტურის მინისტრი. ჩვენ საქპატენტი ვიქნებით, როგორც სამდივნო, რომელიც დახმარებას გაუწევს საბჭოს მუშაობას, პრემიერ-მინისტრი იქნება საბჭოს ხელმძღვანელი. აგრეთვე, დამკვირვებლების სტატუსით იქნებიან ამერიკის სავაჭრო პალატა, ევროპის წარმომადგენლობა. ისინიც ჩართულები იქნებიან თავიანთი წინადადებებით. აქ დაისახება მიმართულებები, როგორ გამოვიდეთ ამ მდგომარეობიდან, როგორ აღვკვეთოთ ესა თუ ის დარღვევები, რა არის საჭირო და ასე შემდეგ. კანონმდებლობის დონეზე, სამართლებრივად ყველაფერი მოწესრიგებული გვაქვს, უბრალოდ, ამას აღსრულება სჭირდება.
რადიო თავისუფლება: აღსრულება შესაძლოა მოხდეს ისე, რომ დისკებს გადაუარონ მძიმე მანქანებით, როგორც ეს აზიურ ქვეყნებში გვინახავს?
ეკა ეგუტია: დიახ, სავსებით შესაძლებელია მსგავსი ღონისძიებები გატარდეს.
ეკა ეგუტია: ძალიან ბევრია სასაქონლო ნიშნის მიმსგავსება. მაგალითად, ადგილობრივმა კომპანიამ მიამსგავსა თავისი პროდუქტი Marlboro-ს და დაარქვა Marabda. კომპანიამ იჩივლა. კიდევ ერთი ასეთი საინტერესო შემთხვევა გვქონდა. Seagate Technology არის ასეთი ძალიან ცნობილი ამერიკული კორპორაცია, ერთ-ერთი უდიდესი თავის დარგში, კომპიუტერულ მეხსიერებებს აწარმოებს, აქვს სპეციფიკური ბაზარი. მას არ ჰქონდა საქართველოში დარეგისტრირებული სასაქონლო ნიშანი - ადრე ალბათ არ სჭირდებოდა. ერთ-ერთი ქართველი ინდ. მეწარმე მოვიდა ჩვენთან და დაარეგისტრირა Seagate Technology, როგორც თავისი საკუთარი სასაქონლო ნიშანი. ახლა ამერიკული კორპორაცია ჩივის ქართულ სასამართლოში, მე ვარ საყოველთაოდ ცნობილი ბრენდი და როგორ გამოიყენეს ჩემი სახელიო?
რადიო თავისუფლება: ანუ ლოგო, სახელი, უბრალოდ, ადგა და თქვა ჩემიაო?
ეკა ეგუტია: კი, ჩვენ არ გვქონდა სამართლებრივი საფუძველი უარი გვეთქვა, ბაზაში არ გვყავდა ეს Seagate Technology. დაინტერესებულიყო საქართველოს ბაზრით და დაერეგისტრირებინა თავის დროზე. მაგალითად, IBM-ს, Intel-ს, Macintosh-ს - ყველა ამათ სასაქონლო ნიშნები დარეგისტრირებული აქვთ.
რადიო თავისუფლება: ანუ იურიდიულად ამ ინდ. მეწარმეს შეუძლია იდავოს: მეც მოვიგონე ჩემით ინდივიდუალურად და Seagate Technology ჩემს თავში ამოტივტივდაო?
ეკა ეგუტია: რა თქმა უნდა, მას შეუძლია თქვას, ჩემს თავში ამოტივტივდა, შენ ვინ ხარ, საერთოდ არ გიცნობო, და ასეც იქცევა ქართველი ინდ. მეწარმე. ზოგადად, ძალიან ბევრი საერთაშორისო ბრენდი, სანამ შემოვა ქართულ ბაზარზე, იცავს თავისი ინტელექტუალური საკუთრების ობიექტებს და ეს კარგი ტენდენციაა. პირველი, რასაც აკეთებენ, ნაცვლად იმისა, რომ დაარეგისტრირონ კომპანია, არეგისტრირებენ ლოგოებს, ბრენდებს, გამოგონებებს, რომ წინასწარ იყვნენ დაცულნი. მერე, ოდესმე, შემოვლენ ბაზარზე. დიდი კორპორაციები, განსაკუთრებით, გადაშლიან რუკას და ამბობენ: აი, ამ ქვეყანაში მინდა ვიყო დაცული, იქნებ გამიჩნდეს გეგმები, რომ შევიდე ამ ბაზარზეო. ანუ ბაზარზე ჯერ არ არიან და საკუთარ პროდუქციას უკვე იცავენ.
რადიო თავისუფლება: საქართველო შემჩნეულია, ასე ვთქვათ, მითვისებებით, სხვისი სახელის გამოყენებით?
ეკა ეგუტია: შემჩნეულნი ვართ პირატული და გაყალბებული პროდუქციის გამოყენებაში - ძირითადად, კომპიუტერული პროგრამების და ციფრული პროდუქციის გამოყენებაში. „შემჩნეული“ რბილადაა ნათქვამი. ძალიან ცუდი მდგომარეობა გვაქვს, ეს რეიტინგებშიც ასახულია. ჩვენ ვსარგებლობთ არალეგალური კომპიუტერული პროგრამებით, ჩვენ არალეგალურად ვუსმენთ მუსიკას, ვუყურებთ ფილმებს, ტელევიზიები უახლეს ფილმებს უკანონოდ აჩვენებენ და ასე შემდეგ.
რადიო თავისუფლება: მაგ რეიტინგებზე ცოტა მეტი რომ თქვათ, რა მდგომარეობაა და როგორ შეიძლება დარეგულირდეს?
ეკა ეგუტია: Business Software Alliance არის კომპანია რომელიც მუშაობს კომპიუტერული Software პროგრამების ნაწილში. ეს კომპანია აქვეყნებს რეიტინგებს, სადაც არალეგალური, პირატული ნაწარმის მოხმარებას ქვეყნების მიხედვით შეფასებას აძლევს. 2009 წლის მონაცემებით, საქართველო ბოლოდან პირველ ადგილზე იყო. ალბათ, იმიტომ რომ არა მარტო კერძო მომხმარებელი, საჯარო სამსახურებიც კი არალეგალური კომპიუტერული პროგრამებით მუშაობენ. მთავრობა ამან შეაშფოთა და მოწადინებულია, რომ ეს რეიტინგი გამოსწორდეს. ეს არავის მოსწონს. უცხოური კომპანია როცა შემოდის ბაზარზე და ხედავს ასეთი რეიტინგი გაქვს, ცოტა დაფიქრდება. მაგალითად, ინფორმაციული ტექნოლოგიების რომელიმე კომპანიას რომ მოუნდეს აქ შექმნას რაიმე პროდუქტი, მას შიში ექნება, რომ მეორე დღეს ვიღაც გადააკოპირებს მის პროდუქციას და გაყიდის. კომპანია გაყიდვას ვერ მოახერხებს და შემოსავალს დაკარგავს. ან, მაგალითად, ადგილობრივმა რეჟისორმა რომ მოიზიდოს ფული, რაღაცნაირად დააფინანსოს კინო, მეორე დღეს ბაზრობაზე გაიყიდება ეს ფილმი ათ ლარად, დისკებზე ჩაწერილი, ანუ აღარა აქვს იმ რეჟისორს შემოსავალი, ანუ ადგილობრივი მწარმოებელიც ცუდ დღეში ვარდება.
რადიო თავისუფლება: რატომ არის საქართველო პირველ ადგილზე? კანონმდებლობის პრობლემაა?
ეკა ეგუტია: კანონმდებლობაში ამის ყველანაირი სანქციები არსებობს, უბრალოდ, აღსრულება არ ხდება. არ მიდის პოლიცია ბაზრობებზე რეიდებით, არ იბლოკება ვებსაიტები და ასე შემდეგ.
რადიო თავისუფლება: და ეს აკრძალვები, დისკებზე მძიმე მანქანების გადატარება - მსგავსი მეთოდები პრობლემასთან ბრძოლის რამდენად ეფექტური მიდგომაა?
ეკა ეგუტია: ხალხის ცნობიერებაშიც უნდა მოხდეს, ალბათ, ცვლილება; ალბათ, აგიტაცია უნდა დაიწყოს, რომ, ხალხო, ეს ცუდია, ეს ქურდობაა, სხვისი ინტელექტის მითვისებაა. ამ ადამიანმა შექმნა და უნდა, რომ ამით რაღაცნაირად იცხოვროს. ვთქვათ, ჯგუფი ”მგზავრები” მღერიან სიმღერებს და იყიდება ხუთ ლარად ბაზრობაზე. არა აქვს ამ ხალხს შემოსავალი, რაც უნდა ჰქონდეს. პოპულარულია, ყველას უყვარს, მაგრამ შემოსავალი არა აქვს. რატომ? იმიტომ რომ ასლებს იღებენ უკანონოდ. ალბათ, კარგია, თუ მოსახლეობა თვითონ მივა მენტალურად, რომ არ მინდა ეს პირატული ნაწარმი და არ მინდა ეს უხარისხო საქონელი.
რადიო თავისუფლება: ნუ, ხარისხი აქ სადავოა. შეიძლება პირატული იყოს და ხარისხი არ დავარდეს. ალბათ, უფრო სხვა მომენტია...
ეკა ეგუტია: კი, შეგნების საკითხია. აი, ღვედებს შეხედეთ. დღეიდან ყველა ღვედს გაიკეთებს საჭესთან. ბევრი ამბობდა, რომ ღვედი არა, ის... მაგრამ გადახედეთ, ქალაქში ღვედები უკეთია ხალხს. ალბათ, შიშის მომენტი მუშაობს: აი, სანქციაა და დამაჯარიმებენ. ან უნდა შეშინდეს ადამიანი, რომ არ გააკეთოს რაღაცა კონკრეტული დარღვევა, ან უნდა შეგნებით დაიცვას წესი.
რადიო თავისუფლება: მოდით, მეორე საკითხსაც შევეხოთ. ინტერნეტის განვითარების პირობებში დასავლურ ქვეყნებში პოპულარული ხდება CC(Creative Commons) მიდგომა, რომელიც C (Copyright)-ის საპირისპიროა, რომელიც ამბობს, რომ თვითონ ინტელექტუალური პროდუქცია ყველას საკუთრებაა და ყველას აქვს მისი მოხმარების უფლება.
ეკა ეგუტია: ძალიან კარგია, თუ თვითონ ავტორი იტყვის: მე არ მინდა არანაირი შემოსავალი აქედან და ჩემი შრომა ყველასია. ეს სუვერენული უფლებაა. ეს იგივეა, თქვენ რომ თქვათ თქვენს ბინაზე, რომ გინდათ მოსახლეობას გაუნაწილოთ თქვენი საკუთრება. ზუსტად იგივეა.
რადიო თავისუფლება: იქ მიდგომა ცოტა სხვაა. მე ინტერნეტში ვავრცელებ ინფორმაციას და თუ ვინმეს სურს ჩემი დისკის ყიდვა, ის აუცილებლად მოვა და იყიდის. ანუ, მაგალითად, ასეთი ავტორია კორი დოქტოროუ, რომელმაც დაწერა წიგნი ”კონტენტი”. ამ წიგნის წაკითხვა ინტერნეტში უფასოდ შეგიძლიათ. ავტორი ამბობს, რომ თუ შენ გინდა გქონდეს ფიზიკური წიგნი, შენ მას მაინც იყიდი, და იმით, რომ თავის ნაშრომს უფასოდ ავრცელებს, ის შენთან ნდობას აშენებს და თან თავისი იდეების პოპულარიზაციასაც ეწევა. მერე შენ თავად გიჩნდება ხელის შეწყობის სურვილი დაეხმარო ავტორს, რომელიც მოგწონს, რათა მას ჰქონდეს შესაძლებლობა სხვა წიგნითაც გასიამოვნოს და ასე შემდეგ. დოქტოროუ ერთ-ერთი პირველი იყო, ვინც თქვა, რომ ეს მეთოდი მუშაობს 21-ე საუკუნეში. ჩვენთან ამ მხრივ როგორ ხედავთ სიტუაციას?
ეკა ეგუტია: რა ვიცი, ამ მხრივ მე არ გამიგია საქართველოში ვინმე CC მეთოდს იყენებდეს. იმიტომ რომ ინტერნეტში თუ დადე, ამობეჭდავ კიდეც და წიგნადაც აქცევ, ხო? უპრობლემოდ მოხდება ეს და რა ვიცი, ამის კონტროლის მექანიზმი საერთოდ ვერ წარმომიდგენია.
რადიო თავისუფლება: მაგალითად, ამერიკაში იყო გახმაურებული შემთხვევა, როცა ერთ-ერთმა ქალბატონმა ჩამოქაჩა ათზე მეტი სიმღერა და გრძელი სასამართლო პროცესების შემდეგ მას დაეკისრა რამდენიმე ასეულ ათასდოლარიანი სანქციები.
ეკა ეგუტია: იქ ძალიან შორს წასული საქმეა, იქ გიგანტური ინდუსტრია არის.
რადიო თავისუფლება: არის მოსაზრება, რომ გიგანტური და, ასე ვთქვათ, პარაზიტულიც. ანუ მოსაზრებაა, რომ ინდუსტრია და კანონმდებლობა დგას მომხმარებელსა და ავტორს შორის და დიდ ფულს სწორედ ინდუსტრია, შუამავალი აკეთებს. ალბათ, სწორედ ამ მოსაზრების ნიადაგზე გაჩნდა CC მიდგომები, როგორც მცდელობა გამომცემლებისა და საკანონმდებლო ჩარჩოებისთვის გვერდის ავლისა; მცდელობა - ავტორი პირდაპირ მომხმარებელზე გავიდეს.
ეკა ეგუტია: საქართველოში ჯერ ჩვენ პოლიტიკის განსაზღვრაზე ვმუშაობთ.
რადიო თავისუფლება: გვითხარით ამ უწყებათაშორის სამთავრობო საბჭოზე, რომელიც ახლა იქმნება და მას, როგორც ვიცით, პრემიერ-მინისტრი უხელმძღვანელებს.
ეკა ეგუტია: პრეზიდენტის ბრძანებულებაა, რომლის ძალითაც შეიქმნა უწყებათაშორისი საკოორდინაციო საბჭო, რომელმაც საავტორო უფლებების აღსრულებაზე უნდა იმსჯელოს, ანუ სახელმწიფო დაინტერესდა იმით, თუ რატომ გვაქვს ცუდი რეიტინგები და რა ხდება ამ დარგში. ამ საბჭოში გაერთიანდებიან ”ძალოვანი უწყებები”, ანუ მათი წარმომადგენლები, მინისტრის მოადგილეები, კულტურის მინისტრი. ჩვენ საქპატენტი ვიქნებით, როგორც სამდივნო, რომელიც დახმარებას გაუწევს საბჭოს მუშაობას, პრემიერ-მინისტრი იქნება საბჭოს ხელმძღვანელი. აგრეთვე, დამკვირვებლების სტატუსით იქნებიან ამერიკის სავაჭრო პალატა, ევროპის წარმომადგენლობა. ისინიც ჩართულები იქნებიან თავიანთი წინადადებებით. აქ დაისახება მიმართულებები, როგორ გამოვიდეთ ამ მდგომარეობიდან, როგორ აღვკვეთოთ ესა თუ ის დარღვევები, რა არის საჭირო და ასე შემდეგ. კანონმდებლობის დონეზე, სამართლებრივად ყველაფერი მოწესრიგებული გვაქვს, უბრალოდ, ამას აღსრულება სჭირდება.
რადიო თავისუფლება: აღსრულება შესაძლოა მოხდეს ისე, რომ დისკებს გადაუარონ მძიმე მანქანებით, როგორც ეს აზიურ ქვეყნებში გვინახავს?
ეკა ეგუტია: დიახ, სავსებით შესაძლებელია მსგავსი ღონისძიებები გატარდეს.
