რადიო თავისუფლების გადაცემის “ეხო კავკაზას” მთავარი რედაქტორი ანდრეი ბაბიცკი ცნობილ ჟურნალისტს, ოლეგ პანფილოვს საქართველოში საცხოვრებლად გადასვლის მიზეზებზე, საქართველოს ხელისუფლებასთან კავშირსა და ახალი, კავკასიური მაუწყებლობის შესახებ ესაუბრა.
ანდრეი ბაბიცკი: დღეს “კვირის” სტუმარია ოლეგ პანფილოვი – ჟურნალისტი, “ექსტრემალური ჟურნალისტიკის ცენტრის” ხელმძღვანელი, არაერთმნიშვნელოვანი რეპუტაციის ადამიანი, მის სახელთანაა დაკავშირებული მრავალი სკანდალი. უკანასკნელი ორი კვირის განმავლობაში იგი ახალი ამბების მუდმივ გმირად გვევლინებოდა. ოლეგ, თქვენ გადაბარგდით თბილისში და მიუთითეთ, რომ გდევნიდნენ რუსეთში. რაში გამოიხატებოდა ეს დევნა?
ოლეგ პანფილოვი: იყო მუქარა იმ კომენტარებში, რომლებსაც მე ვიღებდი საკუთარ ბლოგში; იყო რამდენიმე მუქარა ტელეფონით, იყო წერილები ელექტრონული ფოსტით, თუმცა, რა თქმა უნდა, არ ვამბობ, რომ იყო კონკრეტული მუქარა, რომ კონკრეტულ საათს, კონკრეტულ დღეს მე რამეს მიზამდნენ, მაგრამ როცა ასეთი რამ ხდება წელიწადნახევრის განმავლობაში, ეს ქმნის განსაზღვრულ ფსიქოლოგიურ ატმოსფეროს.
ანდრეი ბაბიცკი: ამ მუქარებთან მიმართებაში უნდა გკითხოთ. თქვენ ხართ ადამიანი, რომელიც ოპონირებას უწვს ხელისუფლებას, თანაც არა მარტო რუსეთისას არამედ ხელისუფლებებს მთელ პოსტსაბჭოთა სივრცეში. თქვენ თვალყურს ადევნებთ ჟურნალისტიკის მდგომარეობას სხვადასხვა ქვეყნებში. თქვენი ნათქვამი, რომ ტელეფონით გემუქრებოდნენ, ჩემი აზრით, მოკლებულია ჯეროვან დამაჯერებლობას. ყოველშემთხვევაში მოტოციკლებზე ამხედრებული მეტყვიამფრქვევეები, როგორც ეს ბულგაკოვთანაა, თქვენს ცხოვრებაში არ ყოფილან...
ოლეგ პანფილოვი: არა, მოტოციკლებზე ამხედრებული მეტყვიამფრქვევეები არ ყოფილან, მაგრამ ჩემთვის ისიც კმარა, რომ 1993 წელს თავს დამესხნენ. რა თქმა უნდა, ეს ამბავი უკვე გადავიტანე, დავდივარ ნაკერებიანი თავით, მაგრამ ამის მიუხედავად, წარმომიდგენია, როგორია რეალური მუქარების ასრულება...
ანდრეი ბაბიცკი: მოდი, სხვა საკითხი განვიხილოთ. რუსი ჟურნალისტები ამტკიცებენ, რომ თქვენ გადაბარგდით საქართველოში იმის გამო, რომ საქართველოს ხელისუფლებისგან საზრდოობდით, რომ აჭარაში მიწის ნაკვეთი გაჩუქეს და რომ მისი ფართობი თითქოსდა რამდენიმე ჰექტარია, რომ თითქოს თვალწარმტაც ადგილზე მდებარეობს. რამდენად სამართლიანია ეს გამონათქვამები?
ოლეგ პანფილოვი: სამართლიანობაზე რა გითხრათ... ყველაფერი ძალზე მარტივადაა. ეს რომ ყოფილიყო ჟურნალისტური გამოძიებები, მაშინ იქნებოდა გარკვეული დამადასტურებელი მასალებიც. ისე ძალიან მარტივია ამის შემოწმება. მე მართლაც შევიძინე რამდენიმე მეასედი კვადრატული მიწა ჯერ კიდევ გასული წლის ზაფხულში...
ანდრეი ბაბიცკი: ჩავთვალოთ, რომ ეს საკითხი გავარკვიეთ, არ ღირს მასზე ყურადღების შეჩერება. შემდეგ შეკითხვას დაგისვამთ: კვლავ უკანასკნელი ორი კვირის მოვლენებს დავუბრუდეთ. საქართველომ წარგადგინათ ეუთოს წამომადგენლად დემოკრატიისა და მასობრივი ინფორმაციის საკითხებში, თუმცა თქვენი კანდიდატურა პირველივე ტურში გაიცხრილა.
ოლეგ პანფილოვი: ვფიქრობ, რომ ამის რამდენიმე მიზეზი არსებობს: დემოკრატიისა და მასობრივი ინფორმაციის საკითხებში ეუთოს წარმომადგენელთა კანდიდატურების წამოყენება და არჩევა, არა იმდენად თავად კანდიდატის ან ქვეყნის სურვილს უკავშირდება, რამდენადაც ეუთოს შიდაპოლიტიკურ ინტრიგებს, და რამდენადაც ვმონაწილეობდი პირველ ტურში, შემიძლია ვთქვა, რომ გადაწყვეტილებას იღებენ არა რომელიმე კონკრეტულ კაბინეტში, არამედ უამრავი რაოდენობის სხვა კაბინეტში, რესტორანში, შეხვედრაზე... – ეს პოლიტიკური პროცესია და არჩევანიც არ კეთდება კანდიდატის, იგივე ჩემი ღირსებებისა და ნაკლოვანებების მიხედვით. ესაა კულისებში თამაში.
ანდრეი ბაბიცკი: ოლეგ, საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეთერში უნდა წაიყვანოთ გადაცემა, რომლის ტრანსლირება ჩრდილო-კავკასიაზე მოხდება. თქვენ და ჯოხარ დუდაევის ქვრივს, ალა დუდაევას არხის ახალ სახეებს გიწოდებენ. მინდა გკითხოთ: ეს კამპანია ნიშნავს თუ არა იმას, რომ რამე ფორმით აპირებთ ქართულ არხზე თავისუფალი ჩეჩნეთის ფასეულობებზე აპელირებას და იჩკერიის არდგენას.
ოლეგ პანფილოვი: მაპატიეთ, მაგრამ, აქ, სამწუხაროდ, უნდა გამოვიყენო ცუდი სიტყვა რუსეთის პროპაგანდასთან მიმართებაში: ის ჩლუნგია! თუ ეს ტელევიზიაა, მაშინ ის ვერ იქნება ერთ რეგიონზე მიმართული, მითუმეტეს, თუ საქმე გვაქვს სატელიტურ მაუწყებლობასთან, მას მიიღებენ მთელი პლანეტის მასშტაბით. ჩვენ ვერ ვიქნებით, არხის სახეები, რადგანაც არხზე იქნება ორი თუ სამი ათეული წამყვანი. მე მექნება პუბლიცისტური გადაცემა საქართველოს ისტორიაზე, ტრადიციებზე, ხელოვნებაზე, ხალხზე. რაც შეეხება ალა დუდაევას. ვიცი, რომ მას ექნება გადაცემა. რომელშიც მივლენ ადამიანები და რაღაც ამბებს მოჰყვებიან.
ანდრეი ბაბიცკი: და ბოლო შეკითხვა, მოკლედ მიპასუხეთ: მთელი თქვენი პროფესიული მოღვაწეობის განმავლობაში, ასე თუ ისე, ოპონირებას უწევდით სხვადასხვა ხელისუფლებას იქნებოდა ეს ტაჯიკეტში, რუსეთში თუ სადმე სხვაგან. როგორ მოხდა ისე, რომ დღეს თქვენ გთვლიან და ალბათ თქვენც მიიჩნევთ თავს ოფიციალური თბილისის რუპორად. და რომ თქვენ დაუკავშირეთ პროფესიული ბედი საქართველოს პრეზიდენტს, რომლის პოლიტიკური რეპუტაცია, საკმაოდ არაერთმნიშვნელოვანია. ვგულისხმობ მის დამოკიდებულებას დემოკრატიულ ფასეულობებთან.
ოლეგ პანფილოვი: პირველ რიგში უნდა ვთქვა, რომ მიხეილ სააკაშვილსა და მე ერთმანეთისთვის სალამიც კი არ გვითვამს. ანუ, ერთმანეთს პირადად არც კი ვიცნობთ. მეორეც: რუპორი რომ დამიძახოთ, ამისთვის გარკვეული მტკიცებულობები უნდა გქნდეთ. შესაძლოა, ჩემი ერთადერთი ნაკლი ისაა, რომ აღფრთოვანებული ვარ და ამის შესახებ გამუდმებით ვწერ – საქართველომ განახორციელა რამდენიმე ფანტასტიკური რეფორმა, რომელთა წყალობითაც ამ ქვეყანას გამოარჩევენ დანარჩენი ყოფილი საბჭოთა კავშირისგან და, რომ საქართველოს აქვს მეტი უპირატესობა იწოდებოდეს თანამედროვე და დემოკრატიული განვითარებისკენ მისწრაფებულ ქვეყნად
ანდრეი ბაბიცკი: დღეს “კვირის” სტუმარია ოლეგ პანფილოვი – ჟურნალისტი, “ექსტრემალური ჟურნალისტიკის ცენტრის” ხელმძღვანელი, არაერთმნიშვნელოვანი რეპუტაციის ადამიანი, მის სახელთანაა დაკავშირებული მრავალი სკანდალი. უკანასკნელი ორი კვირის განმავლობაში იგი ახალი ამბების მუდმივ გმირად გვევლინებოდა. ოლეგ, თქვენ გადაბარგდით თბილისში და მიუთითეთ, რომ გდევნიდნენ რუსეთში. რაში გამოიხატებოდა ეს დევნა?
ოლეგ პანფილოვი: იყო მუქარა იმ კომენტარებში, რომლებსაც მე ვიღებდი საკუთარ ბლოგში; იყო რამდენიმე მუქარა ტელეფონით, იყო წერილები ელექტრონული ფოსტით, თუმცა, რა თქმა უნდა, არ ვამბობ, რომ იყო კონკრეტული მუქარა, რომ კონკრეტულ საათს, კონკრეტულ დღეს მე რამეს მიზამდნენ, მაგრამ როცა ასეთი რამ ხდება წელიწადნახევრის განმავლობაში, ეს ქმნის განსაზღვრულ ფსიქოლოგიურ ატმოსფეროს.
ანდრეი ბაბიცკი: ამ მუქარებთან მიმართებაში უნდა გკითხოთ. თქვენ ხართ ადამიანი, რომელიც ოპონირებას უწვს ხელისუფლებას, თანაც არა მარტო რუსეთისას არამედ ხელისუფლებებს მთელ პოსტსაბჭოთა სივრცეში. თქვენ თვალყურს ადევნებთ ჟურნალისტიკის მდგომარეობას სხვადასხვა ქვეყნებში. თქვენი ნათქვამი, რომ ტელეფონით გემუქრებოდნენ, ჩემი აზრით, მოკლებულია ჯეროვან დამაჯერებლობას. ყოველშემთხვევაში მოტოციკლებზე ამხედრებული მეტყვიამფრქვევეები, როგორც ეს ბულგაკოვთანაა, თქვენს ცხოვრებაში არ ყოფილან...
ოლეგ პანფილოვი: არა, მოტოციკლებზე ამხედრებული მეტყვიამფრქვევეები არ ყოფილან, მაგრამ ჩემთვის ისიც კმარა, რომ 1993 წელს თავს დამესხნენ. რა თქმა უნდა, ეს ამბავი უკვე გადავიტანე, დავდივარ ნაკერებიანი თავით, მაგრამ ამის მიუხედავად, წარმომიდგენია, როგორია რეალური მუქარების ასრულება...
ანდრეი ბაბიცკი: მოდი, სხვა საკითხი განვიხილოთ. რუსი ჟურნალისტები ამტკიცებენ, რომ თქვენ გადაბარგდით საქართველოში იმის გამო, რომ საქართველოს ხელისუფლებისგან საზრდოობდით, რომ აჭარაში მიწის ნაკვეთი გაჩუქეს და რომ მისი ფართობი თითქოსდა რამდენიმე ჰექტარია, რომ თითქოს თვალწარმტაც ადგილზე მდებარეობს. რამდენად სამართლიანია ეს გამონათქვამები?
ოლეგ პანფილოვი: სამართლიანობაზე რა გითხრათ... ყველაფერი ძალზე მარტივადაა. ეს რომ ყოფილიყო ჟურნალისტური გამოძიებები, მაშინ იქნებოდა გარკვეული დამადასტურებელი მასალებიც. ისე ძალიან მარტივია ამის შემოწმება. მე მართლაც შევიძინე რამდენიმე მეასედი კვადრატული მიწა ჯერ კიდევ გასული წლის ზაფხულში...
ანდრეი ბაბიცკი: ჩავთვალოთ, რომ ეს საკითხი გავარკვიეთ, არ ღირს მასზე ყურადღების შეჩერება. შემდეგ შეკითხვას დაგისვამთ: კვლავ უკანასკნელი ორი კვირის მოვლენებს დავუბრუდეთ. საქართველომ წარგადგინათ ეუთოს წამომადგენლად დემოკრატიისა და მასობრივი ინფორმაციის საკითხებში, თუმცა თქვენი კანდიდატურა პირველივე ტურში გაიცხრილა.
ოლეგ პანფილოვი: ვფიქრობ, რომ ამის რამდენიმე მიზეზი არსებობს: დემოკრატიისა და მასობრივი ინფორმაციის საკითხებში ეუთოს წარმომადგენელთა კანდიდატურების წამოყენება და არჩევა, არა იმდენად თავად კანდიდატის ან ქვეყნის სურვილს უკავშირდება, რამდენადაც ეუთოს შიდაპოლიტიკურ ინტრიგებს, და რამდენადაც ვმონაწილეობდი პირველ ტურში, შემიძლია ვთქვა, რომ გადაწყვეტილებას იღებენ არა რომელიმე კონკრეტულ კაბინეტში, არამედ უამრავი რაოდენობის სხვა კაბინეტში, რესტორანში, შეხვედრაზე... – ეს პოლიტიკური პროცესია და არჩევანიც არ კეთდება კანდიდატის, იგივე ჩემი ღირსებებისა და ნაკლოვანებების მიხედვით. ესაა კულისებში თამაში.
ანდრეი ბაბიცკი: ოლეგ, საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეთერში უნდა წაიყვანოთ გადაცემა, რომლის ტრანსლირება ჩრდილო-კავკასიაზე მოხდება. თქვენ და ჯოხარ დუდაევის ქვრივს, ალა დუდაევას არხის ახალ სახეებს გიწოდებენ. მინდა გკითხოთ: ეს კამპანია ნიშნავს თუ არა იმას, რომ რამე ფორმით აპირებთ ქართულ არხზე თავისუფალი ჩეჩნეთის ფასეულობებზე აპელირებას და იჩკერიის არდგენას.
ოლეგ პანფილოვი: მაპატიეთ, მაგრამ, აქ, სამწუხაროდ, უნდა გამოვიყენო ცუდი სიტყვა რუსეთის პროპაგანდასთან მიმართებაში: ის ჩლუნგია! თუ ეს ტელევიზიაა, მაშინ ის ვერ იქნება ერთ რეგიონზე მიმართული, მითუმეტეს, თუ საქმე გვაქვს სატელიტურ მაუწყებლობასთან, მას მიიღებენ მთელი პლანეტის მასშტაბით. ჩვენ ვერ ვიქნებით, არხის სახეები, რადგანაც არხზე იქნება ორი თუ სამი ათეული წამყვანი. მე მექნება პუბლიცისტური გადაცემა საქართველოს ისტორიაზე, ტრადიციებზე, ხელოვნებაზე, ხალხზე. რაც შეეხება ალა დუდაევას. ვიცი, რომ მას ექნება გადაცემა. რომელშიც მივლენ ადამიანები და რაღაც ამბებს მოჰყვებიან.
ანდრეი ბაბიცკი: და ბოლო შეკითხვა, მოკლედ მიპასუხეთ: მთელი თქვენი პროფესიული მოღვაწეობის განმავლობაში, ასე თუ ისე, ოპონირებას უწევდით სხვადასხვა ხელისუფლებას იქნებოდა ეს ტაჯიკეტში, რუსეთში თუ სადმე სხვაგან. როგორ მოხდა ისე, რომ დღეს თქვენ გთვლიან და ალბათ თქვენც მიიჩნევთ თავს ოფიციალური თბილისის რუპორად. და რომ თქვენ დაუკავშირეთ პროფესიული ბედი საქართველოს პრეზიდენტს, რომლის პოლიტიკური რეპუტაცია, საკმაოდ არაერთმნიშვნელოვანია. ვგულისხმობ მის დამოკიდებულებას დემოკრატიულ ფასეულობებთან.
ოლეგ პანფილოვი: პირველ რიგში უნდა ვთქვა, რომ მიხეილ სააკაშვილსა და მე ერთმანეთისთვის სალამიც კი არ გვითვამს. ანუ, ერთმანეთს პირადად არც კი ვიცნობთ. მეორეც: რუპორი რომ დამიძახოთ, ამისთვის გარკვეული მტკიცებულობები უნდა გქნდეთ. შესაძლოა, ჩემი ერთადერთი ნაკლი ისაა, რომ აღფრთოვანებული ვარ და ამის შესახებ გამუდმებით ვწერ – საქართველომ განახორციელა რამდენიმე ფანტასტიკური რეფორმა, რომელთა წყალობითაც ამ ქვეყანას გამოარჩევენ დანარჩენი ყოფილი საბჭოთა კავშირისგან და, რომ საქართველოს აქვს მეტი უპირატესობა იწოდებოდეს თანამედროვე და დემოკრატიული განვითარებისკენ მისწრაფებულ ქვეყნად
