მიხეილ სააკაშვილი: ყველაზე სწორია, რომ მთავრობა დაასახელოს საარჩევნო ხმებმა არჩევნებზე

ამასთან, ის თვლის, რომ მომავალი მთავრობის შემადგენლობის არჩევნებამდე დასახელება უპრიანი იქნებოდა ოპოზიციის ერთ კოალიციად გაერთიანების შემთხვევაში, ახლა კი ის "საარჩევნო ხმებმა" უნდა განსაზღვროს. სააკაშვილი არჩევნებამდე, არჩევნებსა და შემდგომ დღეებში პროვოკაციების მოლოდინზეც ლაპარაკობს - "რუსული სტილია ბოლო მომენტში დაშოკვა".

შეკითხვები პატიმრობაში მყოფ საქართველოს მესამე პრეზიდენტს რამდენიმე დღის წინ გავუგზავნეთ. მის მიერ ასევე წერილობით გამოგზავნილ პასუხებს გთავაზობთ უცვლელად:

რადიო თავისუფლება: ბატონო მიხეილ მოგესალმებით. დიდი მადლობა რომ მზად ხართ, უპასუხოთ ჩვენს შეკითხვებს.

უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის სრულმასშტაბიანი ომი არის მთავარი კონტექსტი გლობალური პროცესებისთვისაც და საქართველოში მიმდინარე არჩევნებისთვისაც: რაზეა დამოკიდებული ამ ომში რუსეთის დამარცხება?

მიხეილ სააკაშვილი: ამ ომში რუსეთის დამარცხება გადაწყვეტილი და გარდაუვალია, თუ ევროპაში არ იმძლავრებს დიფიტიზმი და ამერიკაში იზოლაციონიზმი. თუ ეს არ მოხდა, რუსეთს შანსი არ აქვს.

რადიო თავისუფლება: 2012-ში, როცა ძალაუფლება გადააბარეთ არჩევნებში გამარჯვებულ ძალას, რა იფიქრეთ, რატომ დამარცხდით არჩევნებში? წლების განმავლობაში თუ შეიცვალა თქვენი შეხედულებები საქართველოს ამომრჩევლის მიერ „ნაცმოძრაობის“ მმართველობისთვის უარის გამოცხადების მიზეზებზე?

მიხეილ სააკაშვილი: ხალხი იღლება ყველანაირი, მათ შორის, წარმატებული ხელისუფლებით და ისტორია აუცილებლად იტყვის, რომ ჩვენ ვიყავით საქართველოს ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ხელისუფლება საუკუნეების განმავლობაში. ჩვენი წარმატების და საბოლოო საარჩევნო მარცხის ისტორია ყველაზე კარგად შეაფასა დიდმა კახა ბენდუქიძემ - სახელმწიფოს შექმნა ჰგავს ნარკოზის გარეშე ოპერაციის ჩატარებას, რომელიც მტკივნეულია და პაციენტი ძალიან იშვიათადაა ქირურგის მადლობელი. ჩვენ, რა თქმა უნდა, გვქონდა შეცდომები, მაგრამ 2012 წლის საქართველოს 2003 წელთან შედარება პრაქტიკულად წარმოუდგენელია. ძალიან დიდი როლი ითამაშა რუსეთის ჰიბრიდულმა ოპერაციამ და ცხელმა ომმაც.

რა თქმა უნდა, იმ შეცდომებსაც, რომელიც მაშინ დავუშვით, დღეს აღარ გავიმეორებდი. მაგრამ, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ: ის შეცდომები არაფერია ჩვენს ისტორიულ მიღწევებთან შედარებით.

რადიო თავისუფლება: იმ დროს როგორ წარმოგედგინათ „ნაციონალური მოძრაობის“ და პირადად თქვენი პოლიტიკური პერსპექტივა?

მიხეილ სააკაშვილი: როდესაც არჩევნებში მარცხი გამოვაცხადე ისე, რომ არც კი გამივლია ვინმესთან წინასწარი კონსულტაცია, თქვენ წარმოიდგინეთ, ძალიან მშვიდად ვიყავი. მჯეროდა, რომ ჩვენი ხალხი ძალიან მალე დაინახავდა განსხვავებას და ბევრ რაღაცას გადააფასებდა. სამწუხაროდ, ამ პროცესის საბოლოოდ ჩამოყალიბებას 12 წელი დასჭირდა.

ფაქტია, რომ განსხვავებით კომპარტიისა და მოქკავშირისა და მომავალში - „ოცნებისა“, ჩვენი პარტია არა მხოლოდ არ ჩამოიშალა, არამედ გახდა წინააღმდეგობის მთავარი ცენტრი. ჩვენ გვაქვს იდეა - ესაა დამოუკიდებელი, ძლიერი, ევროპული ქართული სახელმწიფო.

რადიო თავისუფლება: როგორ ხედავთ „ნაციონალური მოძრაობის“ როლს დღევანდელ კონტექსტში, ყველა გამოწვევის გათვალისწინებით?

მიხეილ სააკაშვილი: დღევანდელ პირობებში, მას შემდეგ, რაც ჩვენ არ დავუშვით 12 წლის განმავლობაში წინააღმდეგობის დროშა, გაიზარდა ახალი თაობა, დაბადებული არარუსული, არაკომრუმპირებული, ევროპაზე ორიენტირებული საქართველოს პირობებში. ამიტომ ჩვენს მთავარ როლს ვხედავ ამ ახალგაზრდებისთვის ესტაფეტის და ხელისუფლების გადაბარებაში. ჩემთვის არაა გასაკვირი, რომ ყველაზე მრავალრიცხოვანი ახალგაზრდული ორგანიზაცია სწორედ ჩვენ გვყავს. ლევან სანიკიძე, იგორ ნარმანია, ირაკლი ფავლენიშვილი უკვე დიდი ავტორიტეტით სარგებლობენ თავის თაობაშიც და მთლიანად ქვეყანაში.

რადიო თავისუფლება: ყველა არჩევნებზე, „ქართული ოცნება“ მისი ხელისუფლებაში დარჩენის საჭიროების ერთ-ერთ მთავარ ინსტრუმენტად იყენებს მოქალაქეების „ნაციონალური მოძრაობის“ ხელისუფლებაში დაბრუნებით დაშინებას: თვლით თუ არა, რომ ამას აქვს ეფექტი? თუ - კი, რატომ ვერ მოახერხეთ ამ ინსტრუმენტის შესუსტება/გაუვნებელყოფა?

მიხეილ სააკაშვილი: რუსეთის დიდი ჰიბრიდული ოპერაცია მიმდინარეობდა მთელი ეს დრო. მაგრამ დღეისთვის ჩართულია სრულიად სხვა ძალები, რომელთა პირობებში რუსული სტერეოტიპები არ მუშაობს. თან, მე დავბრუნდი და ძალიან ბევრი მითი დავანგრიე ამ დაბრუნებით. არ მინდა ვინმეს ვაწყენინო, მაგრამ ხალხის დიდი ნაწილის არა მხოლოდ სიმპატია, არამედ დიდი სიყვარული სწორედ ჩვენ გვაქვს და ეს განპირობებულია სწორედ იმ სიყვარულით, რომელიც თავის დროზე დავთესეთ. თან, რაც მიხარია, ძალიან ბევრი ახალი ადამიანი უერთდება "ნაციონალური მოძრაობის" ახალ ტალღას. ეს ვიცი ბევრი წყაროდან. მათ შორის, ჩემი შვილი ნიკუშა მუშაობს „ბოლტის“ კურიერად - ველოსიპედით დააქვს საკვები, უამრავი ადამიანის აზრს იგებს და მიყვება ხოლმე.

რადიო თავისუფლება: რისი თქმა შეგიძლიათ საქართველოს იმ მოქალაქეებისთვის, ვისაც „ქართული ოცნება“ მთელი ეს წლები თქვენი მმართველობის პერიოდით აშინებს და ვისაც, დაშინების გარეშეც, არ სურს „ნაციონალური მოძრაობის“ მმართველობის დაბრუნება?

მიხეილ სააკაშვილი: ასეთი ხალხი ყოველთვის იარსებებს. დღეს ისინი უმცირესობაშია, მაგრამ მთავარია არ გაყიდონ საკუთარი სამშობლო. არ დაასამარონ საქართველოს თავისუფლება, არ მისცენ ხმა რუსულ დიქტატურას, ე.ი. - „ოცნებას“.

რადიო თავისუფლება: ბიძინა ივანიშვილს, მის საჯაროდ გამოჩენამდე ბევრად ადრე იცნობდით. მას ჰქონდა ურთიერთობა, როგორც თავადაც არაერთხელ განუცხადებია, „ვარდების რევოლუციის“ ხელისუფლებასთან. რა ცოდნა/წარმოდგენა გქონდათ მასზე იმ პერიოდში? შესაძლებელი იყო თუ არა ბიძინა ივანიშვილის მმართველობისა და დღეს საქართველოს წინაშე არსებული საფრთხეების აცილება - თქვენს როლს/შეცდომას თუ ხედავთ იმ ვითარებაში, რაც ახლაა?

მიხეილ სააკაშვილი: დიახ, მე ზედმეტად მიამიტურად ვუყურებდი ივანიშვილის მოძრაობებს. ყველაფერს ჩემი არშინით ვზომავდი და ვერ წარმომედგინა, რომ ქართველ ადამიანს შეიძლება ასეთი ბოროტი ზრახვები ჰქონოდა საკუთარი ქვეყნის მიმართ.

რადიო თავისუფლება: თქვენ თავის დროზე მიესალმეთ პრეზიდენტ ზურაბიშვილის „ქართული ქარტიის“ იდეას და თქვენმა პარტიამ მასზე ხელი მოაწერა. უჭერთ თუ არა მხარს ტექნიკური მთავრობის არჩევნებამდე დასახელებას?

მიხეილ სააკაშვილი: ყველაზე სწორია, რომ მთავრობა დაასახელოს საარჩევნო ხმებმა არჩევნებზე. რა თქმა უნდა, თავიდანვე რომ გაეზიარებინათ ჩვენი იდეა - საერთო ოპოზიციური სიის, მაშინ მთავრობის დასახელება აუცილებელიც იქნებოდა.

რადიო თავისუფლება: რუსეთის საგარეო დაზვერვის სამსახურისა და რუსეთის სახელმწიფო მედიით გავრცელებული „სცენარები“ 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებსა და მის შემდგომ მოვლენებზე, მოსალოდნელ პროვოკაციებზე “ქართული ოცნების” რიტორიკის პარალელურად, რა წილად რეალისტურად შეიძლება შეფასდეს და რა დააზღვევდა რუსეთიდან მომდინარე რისკებს?

მიხეილ სააკაშვილი: მე ველი უახლოეს დღეებში, არჩევნების დღეს და შემდგომ დღეებში პროვოკაციებს. გავიხსენოთ ბარბარე რაფალიანცის ბრუტალური მკვლელობა არჩევნებამდე ორი დღით ადრე. რუსული სტილია ბოლო მომენტში დაშოკვა. აუცილებლად გამოყრიან რაღაც „ჩანაწერებს“, თუმცა შეიძლება ბევრად უარესი რამეებიც ჩაიდინონ.

რადიო თავისუფლება: როგორ განვითარდება მოვლენები, 1-5 წლის პერსპექტივაში, თუ არჩევნებზე “ქართულმა ოცნებამ”, უბრალო ან საკონსტიტუციო უმრავლესობა მოიპოვა?

მიხეილ სააკაშვილი: ეს სრულიად გამორიცხულია. ხოლო, თუ მათ გააუქმეს არჩევნების შედეგები და მიითვისეს ხელისუფლება, საქართველო შეწყვეტს არსებობას, როგორც დამოუკიდებელი სახელმწიფო.

რადიო თავისუფლება: საქართველოს შესახებ ევროპარლამენტის ბოლო რეზოლუციაში, დასავლელი პარტნიორები ისევ მოითხოვენ საქართველოს ხელისუფლებისგან თქვენს “დაუყოვნებლივ და უპირობო” განთავისუფლებას, “ჰუმანიტარულ საფუძველზე” და მიზნად ასახელებენ - თქვენს საზღვარგარეთ მკურნალობას. როგორ აღწერდით თქვენს ჯანმრთელობის მდგომარეობას ახლა და ბოლოდროინდელ დინამიკას?

მიხეილ სააკაშვილი: „დაუყოვნებლივ და უპირობო“ გათავისუფლებას ისინი ითხოვენ მიუხედავად ჩემი ჯანმრთელობის მდგომარეობისა, იმიტომ, რომ მშვენივრად იციან, რომ თითიდან გამოწოვილი ბრალდებებით ვარ დატყვევებული. თუ შარშან რამდენიმე თვის განმავლობაში სიკვდილ-სიცოცხლის ზღვარზე ვიყავი, ახლაც მრჩება მოწამლვის შედეგები. რა თქმა უნდა, სრული რეაბილიტაცია ციხის პირობებში ვერ მოხერხდება.

რადიო თავისუფლება: თვლით, თუ არა, რომ გეზღუდებათ რაიმე სახის უფლება რაც, როგორც პატიმარს, უნდა გქონდეთ?

მიხეილ სააკაშვილი: მე სამი წელი არ მინახავს მზის სხივი და არ ვყოფილვარ ჰაერზე. სრულიად მოგონილი მიზეზებით, აკრძალული მაქვს სატელეფონო ზარების განხორციელება. კანონის უხეში დარღვევით, ჩემთან არ უშვებენ დეპუტატებს.

რადიო თავისუფლება: რეალისტურად, რა ფაქტორებს/ვის უკავშირებთ პატიმრობიდან გათავისუფლების პერსპექტივას, ერთი მხრივ - „ქართული ოცნების“, მეორე მხრივ კი სალომე სალომე ზურაბიშვილის პოზიციის გათვალისწინებით?

მიხეილ სააკაშვილი: ქართველი ხალხის ურყევ ნებას. ჩემი პატიმრობა პოლიტიკურია და გათავისუფლებაც პოლიტიკური იქნება.

რადიო თავისუფლება: დღეს შეგიძლიათ თქმა, რა პოლიტიკური ამბიციები გაქვთ საქართველოსთან მიმართებით?

მიხეილ სააკაშვილი: მე ვხედავ საქართველოს მსოფლიოს და ევროპის კაშკაშა ვარსკვლავად და ყველასთვის მისაბაძ ქვეყნად, როგორც ერთხელ უკვე იყო, თუმცა ამჯერად კიდევ უფრო დიდი მასშტაბის. მინდა მოგახსენოთ, რომ საქართველო იყო მსოფლიოს N1 ეკონომიკური რეფორმატორი, მსოფლიოს პირველი მებრძოლი კორუფციასთან. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ - პირველი მთელს მსოფლიოში. ჩვენ ვქმნიდით რეგიონალურ და მსოფლიო ტენდენციებს, „ვარდების რევოლუცია“ იყო შთაგონების წყარო უკრაინული, ყირგიზული, ლიბანური რევოლუციებისთვის, „არაბული გაზაფხულისთვის“.

რადიო თავისუფლება: რატომ გადაწყვიტეთ საქართველოში დაბრუნება, როგორც მოგვიანებით ვნახეთ, საზღვრის უკანონოდ გადმოკვეთის გზით, ადგილობრივი არჩევნების წინ - რა პერსპექტივა წარმოგედგინათ რისკებისა და შესაძლებლობების კუთხით? იყო თუ არა ეს შეცდომა, და ვინმე გაფრთხილებდათ თუ არა, რომ ამ გადაწყვეტილებას ხედავდა როგორც შეცდომას?

მიხეილ სააკაშვილი: აღიარებს ამას ვინმე თუ - არა, ჩემმა დაბრუნებამ ძალიან ბევრი რამ შეცვალა. სერიოზული ენერგია გამოაღვიძა. დიახ, ჩემი სიცოცხლისადმი საფრთხის და ტყვეობის ჯოჯოხეთის მიუხედავად, არ ვნანობ ჩამოსვლას.

რადიო თავისუფლება: იმ ეტაპისთვის, როცა უკრაინიდან საქართველოში ჩამოსვლას გეგმავდით, წარმოგედგინათ, რომ რუსეთი უკრაინის წინააღმდეგ სრულმასშტაბიანი ომისთვის ემზადებოდა და თუ ხედავდით იმ კონკრეტულ კონტექსტში თქვენს როლს/ვალდებულებებს უკრაინის მიმართ?

მიხეილ სააკაშვილი: ისტორიას არ ახასიათებს ასეთი ჰიპოტეტური სპეკულაციები. მოხდა ის, რაც მოხდა და მე აქ ვარ. თუმცა, რა თქმა უნდა, ძალიან განვიცდი უკრაინაში მიმდინარე ამბებს.