წარმოიდგინეთ, რომ 1917-1918 წლებში რომანოვების, ჰაბსბურგების ან ჰოენცოლერნების იმპერიების გაქრობა პირველი მსოფლიო ომისგან დამოუკიდებლად იყოს შესწავლილი... გასაკვირია, მაგრამ სწორედ ასე იქცევიან ხშირად შოას მკვლევრები, როცა მეორე მსოფლიო ომის დროს ებრაელების სისტემურ გაწყვეტას სამხედრო ოპერაციებისგან დამოუკიდებლად იკვლევენ. ებრაელების მასობრივი გაწყვეტის სამხედრო ოპერაციებისგან იზოლირებულად შესწავლა მით უფრო უცნაურია, რომ ნაცისტებისთვის 1941-ში ბრძოლა წითელი არმიის ქვედანაყოფისა თუ კიევის ებრაული კვარტლის წინააღმდეგ ერთსა და იმავე საფრთხეს წარმოადგენდა.
ჰიტლერის თვალში ებრაული სამოქალაქო მოსახლეობა, თავისთავად სამხედრო ძალა იყო. მაგალითად, კიევის მოსახლეობის ერთი მესამედის ებრაელობა იქნება ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც 1941 წლის ივლისის შუა რიცხვებში ფიურერი უარს იტყვის უკრაინის დედაქალაქზე იერიშის მიტანაზე. 1941-ში ჰიტლერის ამ შიშს იზიარებდა ვერმახტის ბევრი გენერალი. ვერმახტის მხედართმთავრობის წაქეზებით ქალაქ იასიში რუმინელების მიერ მოწყობილი სისხლიანი პოგრომის მიზეზი ის იყო, რომ ამ ქალაქის მოსახლეობის ერთი მესამედი ებრაელი იყო, რაც ვერმახტის „მე-11 არმიის ზურგს და ლოგისტიკას საფრთხეში აგდებდა“ (sic !). პოგრომის შედეგად, რომელიც 1941 ივნისის მიწურულს დაიწყება და ერთ თვეს გაგრძელდება, ქალაქი იასი Judenfrei (ებრაელებისგან თავისუფალი) და შესაბამისად „უსაფრთხო“ გახდება... (ქალაქ იასის პოგრომის შედეგად 10 000-მდე ებრაელი იქნება მოკლული, ხოლო 20 000-მდე - დეპორტირებულ). ანალოგიური ფობიებით იყო შეპყრობილი არმიათა ჯგუფ ცენტრის ზურგი.
ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირის ტერიტორიაზე შესვლამდე, ვერმახტის მხედართმთავრობა შთააგონებს საკუთარ ოფიცერთა კორპუსს, რომ ებრაული მშვიდობიანი მოსახლეობა სამხედრო საფრთხეს წარმოადგენდა: „ბრძოლა მოითხოვს ენერგიულ და დაუნდობელ ქმედებებს ბოლშევიკი აგიტატორების, სნაიპერების, დივერსანტებისა და ებრაელების წინააღმდეგ, რათა მთლიანად ჩავახშოთ ყოველგვარი აქტიური თუ პასიური წინააღმდეგობა.“ - ვკითხულობთ 1941 წლის მაისში ვერმახტის მიერ მომზადებულ „რუსეთში ჯარების ქცევის გზამკვლევში“ .
მიუხედავად კონვენციური თეორიისა, ვერმახტი არასდროს ყოფილა „სუფთა“. უფრო მეტიც, გერმანიის ჯარი მასობრივად დაიწყებს ებრაული მშვიდობიანი მოსახლეობის გაწყვეტას ჯერ კიდევ აინზაცჯგუფების გამოჩენამდე. მაგალიად, 22 ივნისს, საბჭოთა კავშირში შეჭრის პირველ დღესვე, ქალაქ სოკალში 11 ებრაელი იქნება დახვრეტილი მე-17 არმიის ჯარისკაცების მიერ. სამი დღის შემდეგ ტოპოროვოში (ლვოვის სიახლოვეს) უკვე 180 ებრაელს დახვრეტენ, 27-ში 100 ებრაელი დახვრიტეს ოზიუტიჩში და 18 - ნიჟანკოვიჩში, 29-ში - 180 კამენკა-ბუზაში და ა.შ... ქალაქ ლიდაში, რომლის მოსახლეობა 20 000-ს არ აღემატებოდა, მე-9 არმიის 161-ე დივიზია 100 გამოჩენილ ებრაელ მამაკაცს - ექიმებს, პედაგოგებს, ინჟინრებს - დახვრეტს.
ვერმახტის მასშტაბური დანაშაულების ასახსნელად ისტორიკოსები (მეტწილად გერმანელები), იყენებენ ორ კატეგორიას: იდეოლოგიას და კრიმინალურ ბრძანებებს. კრიმინალურ ბრძანებაში პირველ რიგში იგულისხმება ე.წ. Kommissarbefehl-ი (კომისრის ბრძანება), „ბარბაროსას ბრძანება“, „რუსეთში ჯარების ქცევის გზამკვლევი“ - ყველაფერი ის, რაც საერთაშორისო კონვენციებს ერთ დიდ ხაზს უსვამდა. რაც შეეხება ნაციონალურ-სოციალისტურ იდეოლოგიას, ის ვერმახტს თავიდან ფეხებამდე დააინფიცირებს: სსრკ-ში შესული სამხედროების 40%-ს გამოვლილი ექნება სხვადასხვა ტიპის ნაცისტური ორგანიზაციები. ეს პროცენტი კიდევ უფრო მაღალი იქნება საბრძოლო ნაწილებში, სადაც ახალგაზრდა თაობა 1933 წლის შემდეგ იყო სოციალიზებული. მიიჩნევდა რა ნაცისტურ ზეგავლენას არასაკმარისად, 1940 წელს სამხედრო ძალების მხედართმთავრობა შექმნის სამხედროებზე ზეგავლენის პირდაპირ არხს Mitteilungen für die Truppe (ინფორმაცია ჯარებისათვის), რომლის მიზანიც მტრის პროპაგანდისტული მანქანისგან თავდაცვა იქნება. ამ ორგანოს მიერ დაწერილ ტექსტებში ებრაელები მოხსენიებული იქნებიან როგორც „პარაზიტები“, „მსოფლიო ბოლშევიკური შავი ჭირის ბაცილები“, რომლისგანაც „გერმანიისა და ევროპის გადარჩენა ნებისმიერ ფასად“ იყო საჭირო.
რეჟიმის გენოციდური და იმპერიალისტური განზრახვის პარალელურად, ადგილზე სიტუაცია უკიდურესად აძლიერებდა სამხედროების სისასტიკეს: მუდმივი დაუცველობის შეგრძნება, სრული დეზორიენტაცია, ზიზღი, გამოწვეული მოსახლეობის უკიდურესი სიღარიბით, ყველაფერი ეს კრიმინალურ ბრძანებებთან და ნაცისტურ იდეოლოგიასთან ერთად ფეთქებად კოქტეილს ქმნიდა. „ამ ხალხის გაზომვა ჩვენი საზომით არ შეიძლება. მე მჯერა რომ მათ მიმართ სამართლიანად მოქცევა გულისხმობს მათ მიმართ ისეთ მიდგომას, როგორსაც სხვა კონტინენტის, სხვა სამყაროს ბინადარნი იმსახურებენ.“ - ჩაწერს თავის დღიურში 43-ე კორპუსის მეთაური გენერალი გოთჰარდ ჰაინრიცი. სხვათა შორის, გენერალ ჰაინრიცის (როგორც ბევრ მის კოლეგას) ეს წარმოდგენა ჯერ კიდევ პირველი მსოფლიო ომის დროს ჩამოუყალიბდება: „რუსეთში შესვლისას რამაც ყველაზე ძალიან გაგვაოგნა, ესაა კულტურის დონე: ებრაელები ხიფთანებში, კულულებით, დაბალი სახლებით და ჭუჭყიანი მაღაზიებით, რომელთა აბრები მოხატულია პრიმიტიულად, რადგან ვაჭრები წერა-კითხვის უცოდინარი არიან.“ - წერდა რუსეთის ფრონტზე მყოფი ჰაინრიცი თავის მეუღლეს ჯერ კიდევ 1915 წელს.
ჰაინრიცი მარტო არ იყო, ვინც ასე ფიქრობდა. ის, რომ რუსეთის იმპერია ევროპისათვის კულტურულად უცხოა, ის, რომ ეს ქვეყანა „როგორც აფრიკა, ველურებით“ იყო დასახლებული და რომ შესაბამის მოპყრობას იმსახურებდა - ეს რწმენა ჯერ კიდევ პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ ჩამოუყალიბდება გერმანელ გენერლობას ერიხ ლუდენდორფის და მაქს ჰოფმანის ნაშრომების ზეგავლენის ქვეშ. „ჩვენ ახალი სამყაროს წინაშე აღმოვჩნდით (რუსეთის იმპერიის ტერიტორიაზე შესვლისას - ლ.ო.). ჩვენ იქ დაგვხვდა ერთმანეთის წინააღმდეგ მებრძოლი სხვადასხვა ტომებისგან შემდგარი ჩვენგან რადიკალურად განსხვავებული მოსახლეობა. (...) მოვალეობის გრძნობა, თავგანწირვა, პრუსიული დისციპლინისა და გერმანული ტრადიციის ეს მემკვიდრეობა, მათთვის აბსოლუტურად უცხოა.“ - დაწერს გენერალი ლუდენდორფი მოგონებებში, რომელიც გამოცემისთანავე, 1919 წელს, ბესტსელერად იქცევა გერმანიაში.
ნაცისტური იდეოლოგია მხოლოდ გააძლიერებს გერმანელი სამხედროების კლიშეებს და გამოიწვევს სიკვდილის და განადგურების კიდევ უფრო დიდ მასას.
