Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

ეკონომიკაში ნობელის პრემია მიიღეს ავტორებმა წიგნისა „რატომ არის ზოგი ქვეყანა მდიდარი, ზოგი კი ღარიბი“


მარცხნიდან: დარონ აჯემოღლუ, საიმონ ჯონსონი და ჯეიმს რობინსონი. (შვედეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოლაჟი).
მარცხნიდან: დარონ აჯემოღლუ, საიმონ ჯონსონი და ჯეიმს რობინსონი. (შვედეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოლაჟი).

ეკონომიკაში ნობელის პრემია მიენიჭათ ავტორებს ბესტსელერისა „რატომ არის ზოგი ქვეყანა მდიდარი, ზოგი კი ღარიბი“ - აშშ-ის უნივერსიტეტებში მომუშავე ეკონომისტებს, დარონ აჯემოღლუსა და ჯეიმს რობინსონს და მკვლევარ საიმონ ჯონსონს, რომელიც მათ ეხმარებოდა.

ისინი ჯილდოს მიიღებენ „ინსტიტუციების ფორმირების პროცესებისა და ეკონომიკურ კეთილდღეობაზე მათი გავლენის კვლევისთვის“.

აჯემოღლუ და რობინსონი ინსტიტუციური ეკონომიკის საკვანძო მნიშვნელობის მკვლევრები არიან. ჩიკაგოს უნივერსიტეტის ეკონომისტმა კონსტანტინ სონინმა თავის ბლოგში, რომელშიც პრემიის ლაურეატებზე პროგნოზებზე ჰქონდა საუბარი, მათ უწოდა ამ მეცნიერების თანამედროვე მიმართულების შემქმნელები. მან 2021 წელს მათ წიგნს უწოდა „ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც დაწერილა ეკონომიკისა და პოლიტიკის ანალიზში ბოლო ნახევარი საუკუნის განმავლობაში“.

ჯონსონი არის საერთაშორისო სავალუტო ფონდის ყოფილი მთავარი ეკონომისტი. ის არის ავტორი კიდევ ერთი პოპულარული სამეცნიერო ბესტსელერისა: „13 ბანკი, რომლებიც მართავენ მსოფლიოს. უოლ სტრიტის ტყვეობაში და შემდეგი ფინანსური კრახის მოლოდინში". 2013 წელს მან და აჯემოღლუმ გამოაქვეყნეს ნაშრომი „ძალაუფლება და პროგრესი: ჩვენი ათასწლიანი ბრძოლა ტექნოლოგიისა და კეთილდღეობისთვის“, რომელშიც იკვლევდნენ ურთიერთკავშირს ტექნოლოგიებს, მშრომელთა მდგომარეობასა და საზოგადოებაში უთანასწორობას შორის.

ეკონომიკის დარგში ალფრედ ნობელის სახელობის პრემია შვედეთის ბანკმა დააარსა 1968 წელს. მისი გამოცხადებით სრულდება ნობელის კვირა. ჯილდოების გადაცემა 10 დეკემბერს გაიმართება.

მანამდე ნობელის კომიტეტმა გამოაცხადა ნობელის პრემიის ლაურეატები მშვიდობის დარგში, ლიტერატურაში, მედიცინაში, ფიზიკასა და ქიმიაში.

2024 წლის ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში 7 ოქტომბერს მიენიჭათ ამერიკელ მეცნიერებს, ვიქტორ ემბროსსა და გერი რავკანს, „microRNA-ების აღმოჩენისა და კვლევისთვის. 8 ოქტომბერს ჯონ ჰოპფილდმა და ჯეფრი ჰინტონმა მოიპოვეს ფიზიკის დარგში ნობელის პრემია მათი აღმოჩენებისა და გამოგონებებისთვის მანქანური სწავლისთვის ხელოვნური ნეირონული ქსელების გამოყენებით. 9 ოქტომბერს გამოცხადდა, რომ ქიმიის დარგში 2024 წლის ნობელის პრემია დევიდ ბეიკერმა, დემის ჰასაბისმა და ჯონ ჯამპერმა მოიპოვეს ცილების კომპიუტერული დიზაინისა და მათი სამგანზომილებიანი სტრუქტურის პროგნოზირებისთვის.

ფორუმი

XS
SM
MD
LG