არჩევნები ფეისბუკზე - ვის და რაზე ელაპარაკებიან პარტიები

წინასაარჩევნო პერიოდში „ფეისბუკსა“ და „ინსტაგრამზე“ პოლიტიკური რეკლამებისთვის პოლიტიკურმა აქტორებმა 320 ათას აშშ დოლარზე მეტი დახარჯეს.

4 აგვისტოდან ამ დრომდე „ფეისბუკში“ რეკლამისთვის ყველაზე მეტი თანხა - $108 672, „ევროპულმა საქართველომ“ დახარჯა, $78 360 - „ლელომ“, $55,939 - „ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ“, $36 971 კი - „ქართულმა ოცნებამ“.

სამართლიანი არჩევნების მეორე შუალედური ანგარიშის მიხედვით, რომელიც 1 სექტემბრიდან 10 ოქტომბრამდე პერიოდს მოიცავს, პოლიტიკური პარტიების ქცევის შესახებ რამდენიმე საინტერესო ტენდენცია იკვეთება.

• პარტიები პოლიტიკურ რეკლამას Facebook-ში, უმეტეს შემთხვევაში, თბილისელებს, იმერეთსა და და აჭარაში რეგისტრირებულ მომხმარებლებს უგზავნიან.
• ეთნიკური უმცირესობებით მჭიდროდ დასახლებული და ოკუპირებული ტერიტორიები არც ერთი პოლიტიკური პარტიის სამიზნე არ არის ამომრჩეველთან საუბრისას. პოლიტიკური რეკლამები სოციალური ქსელებიდან თითქმის არ მიდის მაღალმთიან რეგიონებში მცხოვრებ ადამიანებთან.
• პოლიტიკური პარტიები და კანდიდატები გვერდების რეკლამებს ძირითადად 25-დან 44 წლამდე მოქალაქეებს უგზავნიან. 18-დან 24 წლამდე ასაკის ადამიანებს პოლიტიკოსები უფრო ნაკლებად ელაპარაკებიან, ვიდრე 45-დან 54 წლამდე ასაკის ამომრჩევლებს. რაც უფრო იზრდება ამომრჩევლის ასაკი, მით უფრო სუსტია პოლიტიკოსების კავშირი მათთან ინტერნეტრეკლამებით. 65+ ადამიანებამდე პოლიტიკური რეკლამის მხოლოდ 8% მიდის. პოლიტიკოსები არც მომავალ ამომრჩეველთან, 13-17 წლამდე ახალგაზრდებთან საუბრობენ სოციალურ ქსელებში.
• პოლიტიკური პარტიებიდან ქალ ამომრჩეველში ყველაზე პოპულარული არიან „ლელო“ და „სტრატეგია აღმაშენებელი“, კაც ამომრჩევლებში - „თავისუფალი დემოკრატები“, „კონსერვატიული პარტია“ და „ქართული მარში“. რეკლამების მნახველთა აუდიტორია სქესის მიხედვით თითქმის თანაბრად იყოფა ენმ-ის, „ქართული ოცნებისა“ და „ევროპული საქართველოს” შემთხვევაში.

სოციალურ ქსელში ყველა ინტერაქცია სულაც არაა რეალური. ტვიტერის ქართველმა მომხმარებელმა @ShotaKincha-მ გამოაქვეყნა ქართული ოცნების ფეისბუკპოსტების ინტერაქციების სქრინშოთი, სადაც ვხედავთ არაქართულ სახელებსა და გვარებს, რომლებიც „ქართული ოცნების“ პოსტებს Angry (გაბრაზებული) რეაქციით ეხმაურებიან. ეს ანგარიშები კოორდინირებულად მოქმედებენ და მხოლოდ ერთი რეაქციით ეხმაურებიან პოსტებს.

„ქართული ოცნების“ პოსტებს არაავთენტური პროფილების კოორდინირებული ქცევა მოწონების გამომხატველი რეაქციების მობილიზებისასაც ახსოვს, პრემიერ კვირიკაშვილის პოსტზე და თუკი სხვადასხვა პოლიტიკური პარტიის გვერდებს ყურადღებით დავათვალიერებთ, არაერთ საეჭვო ანგარიშს ვნახავთ.

საინტერესოა თავად იმ პოსტების შინაარსიც, რომლებიც პარტიებს აქტიურად აქვთ რეკლამირებული არჩევნებამდე რამდენიმე დღით ადრე. მმართველი პარტიის მოქმედ რეკლამებში „ფეისბუკსა“ და „ინსტაგრამზე“ ჩანს როგორც ოპონენტების, ასევე არჩევნებზე დამკვირვებლების დისკრედიტაციის მიზნით გაკეთებული განცხადებები.

„ქართული ოცნება“ წინა დღეებში დავით გარეჯზე ხშირად ასპონსორებდა ისეთ პოსტებს, რომლებშიც გამოთქმული იყო მოსაზრება, თითქოს წინა ხელისუფლება ისტორიულ მიწებს ასხვისებდა, მმართველმა პარტიამ კი ეს პროცესი შეაჩერა. ამგვარ პოსტებში ცენტრალური ფიგურა სოზარ სუბარია - დავით გარეჯის ქომაგის იმიჯით.

დავით გარეჯის თემას წინასაარჩევნო პერიოდში რეკლამისთვის იყენებენ სხვა პარტიებიც, მაგალითად, სახალხო პარტია; რეკლამების ბიბლიოთეკაში იძებნება „ქართული მარშის” პირობაც, რომ არ დათმობენ დავით გარეჯს.

„ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ ოფიციალური გვერდის ერთადერთი მოქმედი რეკლამა 29 ოქტომბრის საღამოს 6 საათისთვის ხატია დეკანოიძის მხარდამჭერი კამპანიაა. პარტიას მხოლოდ ბოლო ერთ კვირაში $20 000-მდე აქვს დახარჯული რეკლამებში და წინა დღეებში სხვადასხვა ქალაქში შეკრებებს, მიხეილ სააკაშვილის მიმართვებს და კვლევითი ორგანიზაცია IPSOS-ის შედეგებსაც კი არეკლამებდა ამომრჩევლის მოსალოდნელ ქცევასთან დაკავშირებით.

„პატრიოტთა ალიანსი“ საკუთარ ამომრჩეველს არწმუნებს, რომ არჩევნებში 22,8 %-ს აიღებენ და პარალელურად დასპონსორებული აქვს დეზინფორმაციის შემცველი პოსტები იმაზე, თითქოს თურქეთი საფრთხეს უქმნის საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას და აჭარის მიტაცებას ცდილობს.

რეკლამებში ირმა ინაშვილი „სააკაშვილი-ბოკერიას რეჟიმის” ნაცვლად უკვე „კობახიძე-სააკაშვილი-ბოკერიას რეჟიმზე” საუბრობს და ასობით დოლარს ხარჯავს, მაგალითად, ორი წლის წინ, საერთაშორისო კონფერენციაზე აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის ყოფილი თანაშემწესთან, „ფრიდომ ჰაუსის” ყოფილ პრეზიდენტთან, დევიდ კრამერთან დაპირისპირების საკუთარი ვერსიის საზოგადოებისთვის მოსაყოლად.

სამართლიანი არჩევნების ანგარიშებიდან ირკვევა, რომ წინასაარჩევნო პერიოდში, გარდა პოლიტიკური პარტიების და მაჟორიტარი კანდიდატების ოფიციალური გვერდებისა, არაერთი სხვა გვერდი აქტიურდება პოლიტიკური მიზნებისთვის. არც ისე იშვიათად მათი მიზანი ოპონენტის დიკრედიტაცია, საზოგადოების პოლარიზაცია და სიძულვილის გაღრმავებაა ცრუ ამბების საშუალებით.

ასევე ნახეთ

როგორ ცვლიან ტროლები, ბოტები და ყალბი გვერდები საზოგადოებრივ აზრს

საყურადღებოა ისიც, რომ 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე, გარდა „ფეისბუკისა“, პარტიები და კანდიდატები ჯერჯერობით არამასობრივად, მაგრამ უკვე იყენებენ სხვა არხებსაც ამომრჩეველთან ინტერნეტში ურთიერთობისთვის.

ზურაბ გირჩი ჯაფარიძე და ნანუკა ჟორჟოლიანი „ტიკ-ტოკს“, ხოლო გიორგი ვაშაძე და პარტიები „ქართული ოცნება“ და „თავისუფალი საქართველო“ „ტელეგრამის“ არხებს იყენებენ. „ტელეგრამის“ არხზე 13 სექტემბრიდან მიხეილ სააკაშვილის მხარდამჭერი კამპანიაც მიმდინარეობს.

სოციალურ ქსელში განთავსებული რეკლამები მხოლოდ ერთი ნაწილია წინასაარჩევნოდ ამომრჩევლის გულის მოსაგებად. რეალურად პარტიები რეკლამაში ბევრად მეტს ხარჯავენ. აუდიტის სამსახურის მონაცემებით, 1 სექტემბრიდან 12 ოქტომბრამდე პარტიებმა წინასაარჩევნო რეკლამებისთვის 17 405 441 ლარი დახარჯეს. რეკლამაში მილიონ ლარზე მეტის დახარჯვა მხოლოდ 5-მა პარტიამ შეძლო - მათგან „ქართულმა ოცნებამ“, რომელიც სოციალურ ქსელებში განთავსებულ რეკლამაზე ოპოზიციურ პარტიებზე ცოტას ხარჯავს, ჯამში იმაზე მეტი დახარჯა [8 213 467 ლარი], ვიდრე „ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ“ [1,864,982 ], „ევროპულმა საქართველომ“ [1,634,575 ], „ლელომ“ [1,793,441] და „სტრატეგია აღმაშენებელმა“ [1,773,088].