გენერალი ბრიდლავი: „რამდენი უკრაინელი უნდა დაიღუპოს, მიდგომა რომ შევცვალოთ?“

Georgia -- General Phillip Breedlove

„მაფიქრებს საქართველოს და მოლდოვის მომავალი - რა დასკვნებს გააკეთებს პუტინი, რომელსაც ხაზგასმით ვუმტკიცებთ, რომ „ნატოს მიწის ყოველ გოჯს დავიცავთ”? ვფიქრობ, მკაფიოდ უნდა დავუფიქსიროთ პუტინს, თუ რას ვფიქრობთ ამ ქვეყნებზეც. ასეთი მკაფიო გზავნილის გაგზავნა კი ნიშნავს, რომ დასავლეთში ზოგიერთებმა მიდგომები უნდა შეცვალონ... ქვეყანაში პოლიტიკური სიტუაციის შეფასებისგან თავს შევიკავებდი, მაგრამ მეც და ჩემ შემდეგ ყველა ნატოს ძალების მეთაურიც (SACEUR) დაგიდასტურებთ, რომ სამხედრო გადმოსახედიდან, საქართველომ უკვე საჭიროზე მეტი გააკეთა ნატოსთვის“, - ეუბნება ნატოს ძალების ყოფილი მთავარსარდალი (2013-2016წწ.), გენერალი ფილიპ ბრიდლავი რადიო თავისუფლებას.

კონკრეტულად რას გულისხმობს მიდგომების შეცვლაში, რა გააჩერებს პუტინს და რას უნდა ველოდოთ უკრაინის „ომის თეატრში” - ამ თემებზე ვაჟა თავბერიძე გენერალ ბრიდლავს პრაღიდან ესაუბრა.

რადიო თავისუფლება: პირდაპირ მძიმე არტილერიით დავიწყოთ - ნატო საკმარისს აკეთებს უკრაინისთვის? პრეზიდენტი ზელენსკი აშკარად ფიქრობს, რომ არა.

გენერალი ფილიპ ბრიდლავი: მეც ასე ვფიქრობ. ომიანობის დროს, მტრის შეკავება უნდა სცადო, მას ინიციატივა არ უნდა დაუთმო - ჩვენ კი ინიციატივა მტერს გადავულოცეთ. ბევრად მეტის გაკეთება შეგვიძლია [ნატოს ჯარების] უშუალოდ ბრძოლაში ჩართვის გარეშეც - როგორც [შეიარაღების] მიმწოდებელს. ჯერ არ მიგვიცია საშუალო და მაღალი სიმაღლის საჰაერო თავდაცვის სისტემები, არ მიგვიცია არც სანაპირო თავდაცვის ფრთოსანი რაკეტები. არ მესმის, რატომ არ დავთანხმდით MiG-ების გადაცემას, როდესაც სხვა ქვეყნები თანახმა იყვნენ ისინი უკრაინისთვის გადაეცათ. მოკლედ, თუნდაც ჩვენი შეზღუდული მანდატის ფარგლებშიც კიდევ ბევრია გასაკეთებელი.

რადიო თავისუფლება: ზელენსკი ნატოს ეხვეწებოდა, ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობით - „მოგვეცით თქვენი ტანკების და თვითმფრინავების 1 პროცენტი, მეტი არ გვჭირდება, ეს საკმარისი იქნება“. დაკმაყოფილდება მისი თხოვნა?

თუ ეს მართლაც მსოფლიოს მეორე არმიაა, მაშინ რუსებმა უკრაინაში „მატჩისთვის“ აშკარად მეორე შემადგენლობა გამოიყვანეს.

ბრიდლავი: ვნახოთ, ოპტიმიზმით არ ვარ განმსჭვალული. მაგრამ ვფიქრობ, რომ ნატოს ბოლო სამიტის შემდეგ [ნატოს ლიდერების სამიტი ჩატარდა 24 მარტს, ბრიუსელში], ის ქვეყნები, ვინც მანამდე დიდად არ „იხარჯებოდნენ“, უფრო მეტად დაეხმარებიან უკრაინას. ვფიქრობ, უკვე საბოლოოდ, ყველამ „შეიგნო“ ის, რომ პუტინი გონს არ მოეგება, რომ მან დამნაშავის ვიწრო გზა აირჩია და თავქუდმოგლეჯილი გარბის ამ ბილიკზე.

რადიო თავისუფლება: ბოლოს როცა ვისაუბრეთ, თქვით, რომ ქართული ჯარი, რომელთანაც თქვენ შეხება გქონდათ ავღანეთში, სრულად აკმაყოფილებდა ნატოს სტანდარტებს. ნატოს სამიტზე ახლა უკვე ზელენსკიმ მიმართა ალიანსის ლიდერებს: „არასოდეს გვითხრათ, რომ ჩვენი არმია ნატოს სტანდარტებს არ შეესაბამებაო“. თქვენ როგორ შეაფასებდით უკრაინის არმიას?

ბრიდლავი: თავადვე გვაჩვენეს, რა მაგრები არიან! დიდებული სამხედროები! სიღრმისეულად მოემზადნენ თავდაცვისთვის - კარგად გაანალიზებული აქვთ, თუ როგორ უნდა იბრძოლონ უფრო მცირერიცხოვანი ჯარით და ნაკლები ტექნიკით მრავალრიცხოვანი, ტექნიკით დამძიმებული მოწინააღმდეგის წინააღმდეგ. ამას ჯერჯერობით ბრწყინვალედ ართმევენ თავს, თუმცა ამაში, ცხადია, დიდი საბრძოლო მასალა და ტექნიკა იხარჯება და სწორედ აქ უნდა გავაკეთოთ მეტი და უკრაინულ ჯარს მივაწოდოთ, რაც სჭირდება საბრძოლველად.

რადიო თავისუფლება: ერაყი, ბოსნია, ლიბია... - ნატო, მიუხედავად იმისა, რომ თავდაცვითი ალიანსია, ამ კონფლიქტებში ჩაერთო, რათა ჰუმანიტარული კატასტროფა აღეკვეთა. მიზეზი, რის გამოც იმავეს ვერ ვხედავთ უკრაინაში, არის ის, რომ მოსკოვს ბირთვული იარაღი აქვს. ასეა?

ბრიდლავი: რეალობა არის ის, რომ დასავლეთი, მათ შორის ჩემი ქვეყანაც, აბსოლუტურად ხელფეხშეკრულია... ისე შეგვაფიქრიანა რუსეთის ბირთვულმა იარაღმა და მესამე მსოფლიო ომის რისკმა, რომ, ფაქტობრივად, გაჩერებულები ვართ. პუტინს კი საერთოდ არაფერი აკავებს. ის, რასაც პუტინი უკრაინაში მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ აკეთებს, მეტია, ვიდრე უბრალოდ დანაშაული, ეს შემაძრწუნებელია. ალბათ გახსოვთ, რას გაიძახოდნენ დასავლეთის ლიდერები მთელი კვირები - თუ პუტინი ამას გააკეთებს, ჩვენ ამას ვიზამთ. ეს სხვა არაფერია, თუ არა მტრისთვის ინიციატივის გადაბარება, და იმის ლოდინი, რას მოიმოქმედებს მეტოქე. ამის გაკეთება არ შეიძლებოდა.

ზელენსკი ომის პერიოდის ლიდერია - ის, რასაც დღეს ზელენსკი აკეთებს, სამომავლოდ უნდა ისწავლებოდეს, რათა ჩვენმა ლიდერებმა იცოდნენ, თუ როგორ უნდა გაუძღვე ერს.

რადიო თავისუფლება: და რაზე მეტყველებს ეს, რა გზავნილია იმ ერებისთვის, რომლებიც ნატოს იმედით შესცქერიან? რომ ნატოს არ ეზარება, მილოშევიჩს და კადაფის ჭკუა ასწავლოს, რათა თავისუფლება და დემოკრატია დაიცვას, მაგრამ პუტინს ამას ვერ უბედავს?

ბრიდლავი: მე ის მადარდებს, თუ როგორი გზავნილია ეს ირანისთვის, ჩრდილო კორეისა და ჩინეთისთვის. პუტინს უნდა გავუმკლავდეთ, თუ ამას ვიზამთ, შეგვეძლება შევაკავოთ ირანი, ჩრდილო კორეა და ჩინეთი, მაგრამ ახლა გზავნილი, რომელსაც მთელ სამყაროს ვუგზავნით, არის ასეთი: თუ ბირთვული იარაღი გაქვს, მაშინ დასავლეთისგან, შტატებისგან რაღაც რეაგირებას უნდა ელოდო და... ეს არის და ეს. და მე არ მგონია, რომ ჩვენი გზავნილი ასეთი უნდა იყოს.

რადიო თავისუფლება: და როგორი იქნებოდა ჯეროვანი პასუხი?

ბრიდლავი: სანამ პოლიტიკას არ შეცვლით, მანამდე ჯეროვანი პასუხი არ გვექნება. არ მგონია, რომ ყველაფერს ვაკეთებთ, რასაც უნდა ვაკეთებდეთ. როცა ეს ყველაფერი დაიწყო, ომის მეორე დღეს, ვიკითხე: რამდენი უკრაინელი უნდა დაიღუპოს, მიდგომა რომ შევცვალოთ-მეთქი? და ახლა, ვფიქრობ, რომ ამ მიდგომის შეცვლას მივუახლოვდით. სამიტზე ითქვა, რომ თუ პუტინი ქიმიურ, ბიოლოგიურ ან ბირთვულ იარაღს გამოიყენებს, ამაზე ძალისმიერი პასუხი იქნება. ამასვე იძახის ამერიკის კონგრესი ბოლო რამდენიმე დღეა. ვფიქრობ, დასავლელმა ლიდერებმა გადაწყვიტეს, წითელი ხაზები აღარ გაავლონ - რადგან რამდენჯერმე მოუწიათ ამ წითელი ხაზებიდან უკან დახევა, ეს კი რეპუტაციას „ურტყამს“. ახლა რიტორიკა გარკვეულწილად შეიცვალა - აღარ ვამბობთ, არ გამოიყენოს - ვამბობთ, რომ თუ გამოიყენებს, ძალისმიერად ვუპასუხებთ. როგორი იქნება ეს პასუხი, ამის თქმა ძნელია.

არასდროს არ უნდა დავთმოთ აფხაზეთი ან სამხრეთი ოსეთი. ესენი ქართული მიწებია, ისევე როგორც დონბასი და ყირიმია უკრაინული მიწები. რუსულ ოკუპაციას არასდროს უნდა დავყაბულდეთ.

რადიო თავისუფლება: თვითგამოცხადებულ „მსოფლიოს მეორე არმიას“ როგორ შეაფასებდით იმის მიხედვით, რაც უკრაინაში ვნახეთ?

ბრიდლავი: თუ ეს მართლაც მსოფლიოს მეორე არმიაა, მაშინ უკრაინაში „მატჩისთვის“ აშკარად მეორე შემადგენლობა გამოიყვანეს. ეს არ არის კარგად წარმართული ომი. ჩვენ რუსებისგან ველოდით რამდენიმე მანევრს, რომელიც ვერ ვნახეთ. ველოდით, რომ რუსეთი იომებდა, როგორც ამას ნატოში ვეძახით, კომბინირებულ ომს - სადაც სახმელეთო, საჰაერო და საზღვაო ძალები შეთანხმებულად მოქმედებენ საერთო გეგმის შესასრულებლად. ეს ვერ ვნახეთ. ვერ ვნახეთ ასევე რუსეთის საჰაერო ძალების ისეთი დომინაცია, როგორსაც ველოდით - უკრაინის მიწა-ჰაერის კლასის რაკეტებმა მათი ეფექტურობა შეამცირეს. ერთი სიტყვით, ველოდით კომბინირებულ იერიშს და ველოდით, რომ რუსეთი უკრაინის საჰაერო თავდაცვას გაანეიტრალებდა, და ვერაფერიც ვერ ვნახეთ, არადა გვეგონა, რომ იცოდნენ, როგორ კეთდება ეს.

რადიო თავისუფლება: მატულობს კითხვები რუსეთის სამხედრო „ლიდერშიპთანაც“ - ვინ იღებს გადაწყვეტილებებს და რამდენად კომპეტენტურად გეჩვენებათ ისინი?

ბრიდლავი: საჭირო კითხვაა. ბოლო რამდენიმე დღის განმავლობაში გახშირდა საუბარი, რომ ჩვენი სამხედრო ხელმძღვანელობა რუსულ სამხედრო ლიდერშიპთან კონტაქტს ვერ ამყარებს. ვცდილობთ, ვესაუბროთ შოიგუს და გერასიმოვს, მაგრამ ვრცელდება ხმები, რომ ისინი საერთოდ აღარ მოიაზრებიან სამხედრო ხელმძღვანელობაში, ასე რომ, ვერ გეტყვით, ვინ წარმართავს ომს ახლა. ცხადზე ცხადია, რომ პუტინი უკმაყოფილოა ყველა მათგანით, ბევრი გაათავისუფლა კიდეც და ვინ იცის, რამდენად უგდებს ყურს საკუთარი სამხედრო შტაბის რჩევებს, ან ისინი რამდენად ბედავენ რამის თქმას.

რადიო თავისუფლება: კიდევ ორი მნიშვნელოვანი ასპექტი: მორალი და ლოგისტიკა. ამ მხრივ როგორაა საქმე?

ბრიდლავი: აშკარა ნიშნებია იმისა, რომ მორალის მხრივ რუს ჯარისკაცებს უჭირთ. ომის დასაწყისში, რუსული სადაზვერვო დესანტი, რომლის ეკვივალენტიც ჩვენთან, ამერიკულ არმიაში ერთ-ერთ ყველაზე მაგრად მომზადებულ დანაყოფად ითვლება, ხარკოვის მახლობლად ტყვედ ჩაბარდა. და იცით, რა იკითხეს პირველად? „საჭმელი გაქვთ რამეო?“ ასევე, რუსული ჯარისთვის პრობლემად იქცა ევაკუაცია და დროული სამედიცინო დახმარების უზრუნველყოფა დაჭრილებისთვის. ამერიკულ ჯარში იციან, რომ რადაც უნდა დაგვიჯდეს, დაჭრილს ბრძოლის ველზე არ დავაგდებთ, და სათანადო სამედიცინო დახმარებას აღმოუჩენენ - იციან ასევე, რომ საჭმელი ყოველდღე ექნებათ, შიგადაშიგ ცხელი საჭმელიც. ასეთ არმიას საბრძოლო განწყობაც კარგი აქვს და რასაც ჩვენ ვხედავთ, ეს ყველაფერი პრობლემურია რუსებისთვის.

არ მგონია, პუტინისთვის რამე ისეთის დათმობა შეგვეძლოს, რასაც პრეზიდენტი ზელენსკიც დაეთანხმებოდა.

რადიო თავისუფლება: „რუსეთის მთავარი და ყველაზე მნიშვნელოვანი ამოცანა კიევის დაპყრობაა“ - ამას 2 მარტს ამბობდით. მას შემდეგ მთელი თვე გავიდა და ფაქტია, რომ რუსეთი ახლოსაც კი არაა ამ ამოცანის შესრულებასთან. ახლა როგორ გამოიყურება რუსების საბრძოლო გეგმა?

ბრიდლავი: მათი თავდაპირველი გეგმის მიხედვით, ორ ან სამ დღეში უნდა დაემთავრებინათ ყველაფერი, რაც იმას ნიშნავს, რომ უამრავი შეცდომა დაუშვეს, მათ შორის მომარაგების კუთხით. თანაც, თუ ადრე ფიქრობდნენ, რომ მათ შეჭრას უკრაინაში ვინმე სიხარულით შეხვდებოდა, ახლა ცხადი გახდა, რომ თითოეული უკრაინელისთვის რუსი მტერია. იმის შემდეგ, რაც მათ უკრაინას და უკრაინელ ხალხს დამართეს, რუსული დროშების ფრიალს არავინ დაიწყებს. ასე რომ, ვფიქრობ, ახლა რუსეთი ცდილობს, ადაპტირდეს და ახალი, მიღწევადი მიზნები დაისახოს. იწყება ფაზა, როდესაც მოსკოვი ეცდება, მაქსიმალურად გაიუმჯობესოს პოზიცია მოლაპარაკებებში. ვფიქრობ, ამასვე ეცდება პრეზიდენტი ზელენსკიც - კონტრიერიში სწორედ ამ მიზნებს ემსახურება, რომ რაც შეიძლება მეტი მიწა დაიბრუნოს უკან მოლაპარაკებებზე დაჯდომამდე. რა თქმა უნდა, იმედი გვაქვს, რომ ცეცხლი შეწყდება. მაგრამ ჩემი პრინციპული პოზიცია ასეთია - არ უნდა დავეთანხმოთ არაფერს, რასაც პრეზიდენტი ზელენსკი არ დაეთანხმებოდა. აქ საქმე ის არაა, რა უნდა ან რა აძლევს ხელს დასავლეთს უკრაინისთვის - მთავარი ისაა, რა უნდა უკრაინას და მის პრეზიდენტს საკუთარი ხალხისთვის. ვფიქრობ, მან უნდა მოითხოვოს ტერიტორიების დაბრუნება, უკლებლივ ყველასი, და ჩვენ არ უნდა ვეცადოთ, მას ვუბიძგოთ, რომ რამე ნაკლებს დათანხმდეს. ისევე, როგორც არასდროს უნდა დავთმოთ აფხაზეთი ან სამხრეთი ოსეთი. ესენი ქართული მიწებია, ისევე როგორც დონბასი და ყირიმია უკრაინული მიწები. რუსულ ოკუპაციას არასდროს უნდა დავყაბულდეთ.

რადიო თავისუფლება: ე.წ. მილიონდოლარიანი და, ალბათ, გულუბრყვილო შეკითხვაც - რა შეაჩერებს პუტინს?

ბრიდლავი: როცა [პასუხად] ფოლადს შეასკდება, მაშინ შეჩერდება. თუ ძალას დაუპირისპირებ, გაჩერდება. და სწორედ ამას აკეთებს უკრაინა დღეს. მიმძიმს ამის თქმა, მაგრამ ვფიქრობ, წინ კიდევ ბევრი საშინელება გველოდება. თუ ამ ბრძოლაში სხვებიც ჩაერთვებიან, და პუტინი დადგება არჩევანის წინაშე - წინ გაიქცეს და ამ ფოლადს შეასკდეს თუ გაჩერდეს, ვფიქრობ, გაჩერდება. თუ პუტინი განაგრძობს ომის დამნაშავის გეზით სვლას და ისეთ სიგიჟეებს ჩაიდენს, როგორიცაა ქიმიური, ბიოლოგიური ან ბირთვული იარაღის გამოყენება, ვფიქრობ, მას პასუხს გასცემენ. ამას გარდა, უნდა ვთქვა, რომ სანქციები თავად პუტინს ვერ გააჩერებს, ეს არასდროს მოხდება. სანქციები არ აწუხებს პუტინს, აწუხებს რუსეთს, აწუხებს რუს ხალხს, რუსულ ეკონომიკას, მაგრამ პუტინს არასდროს შეუცვლია საკუთარი გეგმები სანქციების გამო. ასე რომ, პუტინს სანქციები არ შეცვლის, მაგრამ სანქციებმა შეიძლება შეცვალოს მისი გარემოცვა. ადრე ვამტკიცებდი, რომ კრემლში მსგავსი რამ გამორიცხული იყო, მაგრამ ახლა... პუტინმა იმდენად გატანჯა საკუთარი ხალხი და ქვეყანა, ფსონს რომ ვაკეთებდე, ფულს იმაზე არ ჩამოვიდოდი, რომ ეს არასდროს მოხდება.

დასავლეთი, მათ შორის ჩემი ქვეყანაც, აბსოლუტურად ხელფეხშეკრულია, ისე შეგვაფიქრიანა რუსეთის ბირთვულმა იარაღმა და მესამე მსოფლიო ომის რისკმა.

რადიო თავისუფლება: როგორ ფიქრობთ, დათმობს რუსეთი იმ ახალ ტერიტორიებს, რომელთაც ომის პერიოდში დაეპატრონა?

ბრიდლავი: შეიძლება სხვა არჩევანი არ დარჩეთ. ვერ ვიტყოდი, რომ აუცილებლად შეინარჩუნებენ ამ მომენტისთვის ოკუპირებულ მიწებს. იმ ცნობილ რუკას რომ გვანახვებენ, თითქმის ყოველდღე, სადაც დიდი წითელი ლაქები ასახავს, უკრაინაში სად დგას რუსეთი, ეს შეცდომაში შემყვანი რუკაა - წითელი ლაქები კი არა, ხაზები უნდა იყოს, ეს არაა მყარი კონსოლიდაცია. რუსები არიან გზაზე და არიან ზოგ ქალაქში. როცა ეს „გზადმავალი“ რუსეთი რომელიმე ქალაქში გადის, წითელი ლაქაც იზრდება, მაგრამ რუსული არმიის გასვლის მერე რომ ქალაქი ისევ უკრაინელებს რჩებათ ხელში, ამას რუკა არ ასახავს. არ მინდა, ვინმემ ისე გაიგოს, თითქოს რუსეთის შესაძლებლობებს ვაკნინებ, კიდევ ბევრი საშინელების ჩადენა შეუძლიათ, მაგრამ ამ ყველა მიწას ისინი ნამდვილად არ იკავებენ. თავისთავად ცხადია, რუსეთს შეუძლია კიდევ მეტი ძალები გადმოისროლოს უკრაინაში, მაგრამ ვერ ვიტყოდი, რომ მორჩა, ეს ტერიტორიები რუსეთისაა და ისინი მათ შენარჩუნებას შეძლებენ.

რადიო თავისუფლება: არის რამე დათმობა, რაზეც შეიძლება დასავლეთი წავიდეს პუტინის გასაჩერებლად?

ბრიდლავი: არ მგონია, რამე ისეთის დათმობა შეგვეძლოს, რასაც პრეზიდენტი ზელენსკიც დაეთანხმებოდა. ამიტომაც ვამბობ ხაზგასმით, რომ ჩვენი საქმე არ არის ზელენსკისთვის კარნახი, რა და როგორ უნდა გააკეთოს ამ მოლაპარაკებებში. მან უნდა მიიღოს გადაწყვეტილებები საკუთარი ქვეყნისთვის. თუ ის იტყვის: არა! ამ [ახლად ოკუპირებულ] მიწებს რუსებს არ დავუთმობთ, მე მის მხარეს დავდგები.

„თუ შენს ჯარს ვერ ვამარცხებ, შენს მშვიდობიან მოსახლეობას ამოვხოცავ და დავატერორებ“ - აი, რუსული ტაქტიკა.

რადიო თავისუფლება: რა მოხდება მაშინ, თუ დათმობა მოხდება ნატოში გაწევრების ხარჯზე?

ბრიდლავი: ზელენსკიმ გარკვეულწილად მთელ ამ ნატოს თემაზე უკვე ხელი ჩაიქნია და მე მესმის მისი. თუმცა, ის იყენებს საკმაოდ მოქნილ ლექსიკას ამაზე საუბრისას. მას არ უთქვამს - ერთხელ და სამუდამოდ ვაცხადებთ უარს ნატოში გაწევრების ამბიციაზე. ის ამბობს, ნატოში გაწევრებაზე არ ვფიქრობ. ეს დროებითი შეიძლება იყოს. მე მესმის, რომ მას ნატომ იმედები გაუცრუა - თქმა არ უნდა, რომ აფასებს იმას, რასაც ნატო მისთვის აკეთებს, მაგრამ ვერ ეგუება იმას, რომ ნატოს არ სურს, მისთვის იბრძოლოს. უკრაინა მარტო დგას ბრძოლის ველზე, გასცქერიან დასავლეთს და უკვირთ, რატომ არიან მარტონი, რატომ უწევთ ეს ომი მარტო იომონ. ჩვენ კი გამუდმებით, საჯაროდ ვუცხადებთ ბატონ პუტინს, რომ მასთან უკრაინაში ბრძოლას არ ვაპირებთ. ყველა დასავლელი ლიდერი ამას გაიძახის - ჩემი პრეზიდენტი, ნატოს გენმდივანი, სხვები. მესმის, რასაც აკეთებენ, უნდათ, რომ რამე კიდევ უარესის ჩადენა გადააფიქრებინონ. მაგრამ რასაც ისინი პუტინს ეუბნებიან, უკრაინას და უკრაინელებსაც ესმით. ეს არის გზავნილი - ნატოს მიწის თითოეული მტკაველისთვის ვიომებთ, მაგრამ არა უკრაინისთვის. ეს მძიმე მოსასმენია. ეს ერთ-ერთი ის მორალური გამოწვევაა, რომელსაც პრეზიდენტი ზელენსკი უნდა გაუმკლავდეს. და ვფიქრობ, ის დიდებულად ართმევს თავს საკუთარი ხალხისა და ჯარის წინამძღოლობას, ის მათ მხნეობას ჰმატებს. ეს არის ომის პერიოდის პრეზიდენტი, ის მებრძოლი, მეომარი ლიდერია - ეს ომი მას არ აურჩევია, ის არჩევანის წინაშე დადგა - გაქცეულიყო მაგალითად პოლონეთში და ყოფილიყო უსაფრთხოდ, ან მტკიცედ დამდგარიყო და თავის ერს ომში გაძღოლოდა. და ვფიქრობ, ღირსეული პატივი უნდა მივაგოთ მის ამ საქციელს. ის, რასაც დღეს ზელენსკი აკეთებს, სამომავლოდ უნდა ისწავლებოდეს, რათა ჩვენმა ლიდერებმა იცოდნენ, თუ როგორ უნდა გაუძღვე ერს.

ამერიკელი ხალხი დაიღალა, აღშფოთებულია და გაცოფებულია იმით, თუ რა ხდება უკრაინაში. რაც დრო გავა, მით მეტად მოგვერევა ბრაზი იმის გამო, რასაც პუტინი აკეთებს.

რადიო თავისუფლება: არსებობს თუ არა საფრთხე, რომ უკრაინა ევროპის სირიად იქცეს?

ბრიდლავი: ეს ძალიან მართებული კითხვაა. რუსეთი სწორედ ასე იბრძვის, როცა პირდაპირ ვერ იმარჯვებს. სწორედ ამის მოწმე გავხდით როგორც აღმოსავლეთ სირიაში, ასევე მარიუპოლში. „თუ შენს ჯარს ვერ ვამარცხებ, შენს მშვიდობიან მოსახლეობას ამოვხოცავ და დავატერორებ“ - აი, რუსული ტაქტიკა. ამას გარდა, ისინი პოლიტიკურ იარაღად აქცევენ ლტოლვილებს - ჩვენ გვახსოვს, რა მოჰყვა სირიელი ლტოლვილების ნაკადს ევროპაში, მათ რამდენიმე მთავრობა შეიწირეს. ახლა უკრაინელი ლტოლვილების ნაკადით პუტინს იმედი აქვს, რომ ევროპას ახალ თავსატეხს გაუჩენს. აი, ასე „იბრძვის“ რუსეთი. უნდა გახდეს თუ არა ეს ახალი ნორმა? არა, ამის უფლება არ უნდა მივცეთ. კიდევ ერთ თემას ვახსენებ, რაც ძალიან მაბრაზებს - როდესაც [რუსების] დაყადაღებულ ქონებაზე ვსაუბრობთ, და ისმის აბსოლუტურად მართებული შეკითხვა, რატომ არ ვყიდით ამ ქონებას და ვახმართ ფულს უკრაინის რესტავრაციას? პასუხი არის ყოველთვის, ოჰ, აქ ეს კანონია, იქ ეს კანონი ან შეთანხმება. ვიტყოდი, რომ ასეთი კანონი უნდა შეიცვალოს, და სწორედ რუსეთის ლიდერებმა უნდა გადაიხადონ უკრაინის აღორძინების ფასი საკუთარი ჯიბიდან.

რადიო თავისუფლება: სირიაზე შეკითხვას მეორე ასპექტიც აქვს - არის თუ არა საფრთხე, რომ, რაც უნდა ცინიკურად ჟღერდეს, ისევე შევეჩვევით იმას, რაც უკრაინაში ხდება, როგორც სირიაში მომხდარს შევეჩვიეთ რამდენიმე თვის შემდეგ?

ბრიდლავი: ვფიქრობ ამერიკელი ხალხი ა) დაიღალა, ბ) აღშფოთებულია და გ) გაცოფებულია იმით, თუ რა ხდება უკრაინაში. თუ გამოკითხვებს ადევნებდით თვალს, ნახავთ, რომ ამერიკელების 62 პროცენტი თვლის, რომ უკრაინაში და უკრაინისთვის მეტს უნდა ვაკეთებდეთ. ეს მაჩვენებელი დღითი დღე იზრდება იმ საშინელებების გამო, რასაც ყოველდღე ვხედავთ უკრაინაში. ასე რომ, არა, არ მგონია, რომ უკრაინის მიმართ მგრძნობელობა შესუსტდება, პირიქით, უფრო და უფრო მოგვერევა ბრაზი იმის გამო, რასაც პუტინი აკეთებს.