ცხადია, ჩვენც „პივაზე ლაპარაკი“ გვირჩევნია, ყოფით კონფლიქტზე საუბარი... უფრო ზუსტად, არც ჩვენ გვინდა ეთნიკურ კონფლიქტისა და სიძულვილის ხსენება, როცა დმანისის კადრებს ვუყურებთ ისევე, როგორც არ გვინდა თვალი გავუსწოროთ სინამდვილეს და რელიგიური შეუწყნარებლობა დავარქვათ მუსლიმური სალოცავების გამო მომხდარ ფიზიკურ დაპირისპირებებს გურიაში, სამცხე-ჯავახეთში, აჭარაში... არ გვინდა ისევე, როგორც არ უნდა ტკივილებით გატანჯულ ავადმყოფს ექიმთან მისვლა, ლაბორატორიული გამოკვლევების ჩატარება და მძიმე დიაგნოზის მოსმენა, არადა ჩვენი სახელმწიფო ავად არის და ამის არ/ვერ შემჩნევა, დანაშაული თუ არა, იმგვარი ირაციონალური საქციელი იქნება, რომელიც შესაძლოა სიცოცხლის ფასად დაუჯდეს ქვეყანას.
დიახ, ჩვენ „პივაზე ლაპარაკი“ გვირჩევნია, რადგან გვეშინია თვალი გავუსწოროთ სინამდვილეს, რომლის მსგავსი 90-იან წლებში, დიდი ტკივილებითა და დანაკარგებით, გავიარეთ და, რომელიც ლამის სახელმწიფოებრიობის დაკარგვის ფასად დაგვიჯდა.
დიახ, გვეშინია, თვალს ვერ ვუსწორებთ სინამდვილეს და ამიტომ გადავწყვიტეთ ერთგვარი ევფემიზმის სახით ნეიტრალური სიტყვა „ქაოსი“ დავარქვათ იმ აგრესიასა და სიძულვილს, რომელიც დმანისში ამოიფრქვა, უფრო ადრე ბუკნარში, მოხეში და ჩვენი სამშობლოს სხვა ნაკლებად გახმაურებულ გეოგრაფიულ წერტილებში.
თუ გავიხსენებთ, თავისი მასშტაბითა და უკონტროლო ძალადობით, ასეთივე „ქაოსი“ იყო 2013 წლის 17 მაისის დარბევა თბილისში, 2017 წლის 11-12 მარტის ე.წ. ერთღამიანი კრიზისი ბათუმში, 2019 წლის 21 წლის აპრილის „ქვებით ომი“ პანკისის ხეობაში ... - ყველა ეს ამბავი შემზარავია თავისი გამაოგნებელი მოულოდნელობითა და ძალადობის ესკალაციის თავბრუდამხვევი სიჩქარით, რაც, ბუნებრივია, გვაფიქრებინებს, რომ ვითარება ხანგრძლივი დროის განმავლობაში, საზოგადობის მხედველობისა თუ ყურადღების მიღმა იძაბებოდა და ცხელდებოდა. „შეუმჩნევლად და უხმაუროდ“ იმის გამო, რომ, ვისაც სათანადო პასუხისმგებლობა აკისრია, ვინც ვალდებულია შეამჩნიოს ამგვარი დესტრუქციული მუხტის ზრდა, ან არაფერს აკეთებდა ან სულ სხვა საქმით იყო დაკავებული, რაც, ცხადია, ადრე თუ გვიან, აუცილებლად გამოიწვევდა „ქაოსს“, „ქაოსი“ კი, სხვა არაფერია თუ არა, სიკვდილის სინონიმი, ჩვენ შემთხვევაში სახელმწიფო ინსტიტუტების სიკვდილისა...
ფიზიკოსებიც გვეტყვიან, რომ ნებისმიერი ჩაკეტილი სისტემა დროთა განმავლობაში მიისწრაფვის ქაოსისაკენ ანუ დასასრულისკენ. დიახ, ეს სიცოცხლეს, წესრიგს სჭირდება უწყვეტი ზრუნვა, ენერგიის მიწოდება და ხარჯვა, სხვა შემთხვევაში გარდაუვალი ქაოსი - სიკვდილი დაისადგურებს...
დმანისში მომხდარი დაპირისპირება, რომელშიც ასობით გავეშებული ადამიანი (კაცი, ქალი, ბავშვი, მოხუცი) მონაწილეობდა, მართლა თავზარდამცემი იყო თავისი ინტენსივობითა და მოულოდნელობით, მაგრამ ამ მოულოდნელობასაც აქვს თავისი ახსნა. ეს მოულოდნელობა ძალიან ჰგავს იმავე ფიზიკის კანონების არმცოდნე იმ ადამიანის „სიბრმავეს“, რომელიც აკვირდება ამა თუ იმ მოვლენას ან ექსპერიმენტს, მაგრამ ვერ აუხსნია, რა და რატომ ხდება. მაგალითად, თუ ავიღებთ ქვას და დავიწყებთ მის გაცხელებას, პირველ ხანებში ამ ქვის ტემპერატურაც გაიზრდება, რაც მოსალოდნელი იყო, მაგრამ გარკვეული დროის შემდეგ ტემპერატურის ზრდა შეწყდება.
„კი, მაგრამ რაში იხარჯება ენერგია, რომელიც გადაეცემა ქვას?“ - იკითხავს ჩვენსავით გაოცებული დილეტანტი მაშინ, როცა ფიზიკოსმა იცის, რომ ეს ენერგია ხმარდება სხეულს - ქვის სტრუქტურის ნგრევას, შესაბამისად, არაფიზიკოსისაგან განსხვავებით, მას არ გაუკვირდება, როცა ქვა „მოულოდნელად“ ნამსხვრევების გროვად გადაიქცევა...
რაღაც მსგავსი ხდება ჩვენს საზოგადოებაშიც. ფიზიკური ცვლილებების დაწყებამდე, ვერაფერს ვერ ვხვდებით და ვერ ვამჩნევთ, ჩვენ მხოლოდ „სტრუქტურის რღვევაზე“ ვრეაგირებთ, ისიც მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა ან მასშტაბია გრანდიოზული ან როცა გვეხსნება ჭრილობები 90-იანი წლების ეთნოკონფლიქტების სახით. არადა, შედარებით ნაკლები მასშტაბის „რღვევები“ ლამის ყოველდღიურ ამბად გვექცა, რადგან ისეთი სისტემა ავაშენეთ, სადაც უმრავლესობა უიმედოდ ჩაგრავს ყველა სახის უმცირესობას, მდიდარი - ღარიბს, ძლიერი - სუსტს, ხელისუფლება - ოპოზიციას, პატრონიანი - უპატრონოს, კაცი - ქალს და ა.შ. - ყოველივე ეს კი აგროვებს იმ ენერგიას, რომელსაც მხოლოდ ჩვენნაირი „ბრმები“ ვერ ხედავენ და, რომელიც, ადრე თუ გვიან, აუცილებლად დაარღვევს ჩვენი სახელმწიფოს სხეულის სტრუქტურას ზემოთ ნახსენებ ქვასავით.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რომ ეს ენერგია არ დაგროვდეს! ეს ენერგია არც დაგროვდება სამართლებრივ სახელმწიფოში, სადაც მართლა ირჩევენ თვითმმართველობებს, სადაც სამართლიანი და თავისუფალი არჩევნები ტარდება, სადაც მართლმსაჯულება დამოუკიდებელია, ხელისუფლება კი ხალხის წინაშეა ანგარიშვალდებული; სადაც პოლიტიკურ და სამართლებრივ პროცესებს სახელმწიფო ინსტიტუტები მართავენ და არა არაუფლებამოსილი პირები; სადაც ყველა მოქალაქე ფორმალურად კი არა, მართლა თანასწორია, როგორც ეს კონსტიტუციაში გვიწერია და, სადაც სირცხვილი და დანაშაულის ტოლფასი ქმედებაა საქართველოს ტერიტორიების დაყოფა „არასახარბიელო ეთნიკური ბალანსის მქონე რეგიონებად“ და დანარჩენ საქართველოდ.
ვიდრე ასე არ იქნება, ყოველთვის დაგროვდება ენერგია, რომელიც აუცილებლად მოხმარდება სახელმწიფოს ნგრევას და, რომელსაც, ერთ საშინელ დღეს, ვერც ადგილობრივი ავტორიტეტები შეაჩერებენ და ვერც ამა თუ იმ კონფესიის წარმომადგენლები. პივაზეც, ცხადია, ვერ ვილაპარაკებთ...
ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება ყოველთვის არ ემთხვეოდეს რედაქციის პოზიციას.