Accessibility links

ЭХО КАВКАЗА
რთე/რთ-ის ყველა საიტი
რადიო
რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება
წინა შემდეგი
Breaking News
ფოტოგალერეა

ქუჩის ბინადარი ბავშვები თბილისში

ეს დოკუმენტური ფოტოპროექტი 2013 წელს დაიწყო ონიკ ჯეიმს კრიკორიანმა. ის გაგრძელებაა პროექტისა სომხეთსა და საქართველოში მშობლებს მოცილებულ და ბავშვთა სახლებში გაგზავნილ არასრულწლოვანთა შესახებ, რომელზეც ავტორი 2000-2010 წლებში მუშაობდა.
(კრიკორიანის სხვა ფოტოები შეგიძლიათ დაათვალიეროთ მის ვებსაიტზე)
თბილისში, პეკინის გამზირზე, ხშირად შეხვდებით ხანიმს, პატარა გოგონას, რომელიც ქუჩაში მარტო ზის და მათხოვრობს. მისი უფროსი ნათესავები თავს აზერბაიჯანელ ქურთებად მიიჩნევენ. თუმცა ქუჩაში მცხოვრები და/ან მომუშავე ბავშვების პრობლემა გამორჩეულად არ ეხება რომელიმე ეთნიკურ ჯგუფს.
1 თბილისში, პეკინის გამზირზე, ხშირად შეხვდებით ხანიმს, პატარა გოგონას, რომელიც ქუჩაში მარტო ზის და მათხოვრობს. მისი უფროსი ნათესავები თავს აზერბაიჯანელ ქურთებად მიიჩნევენ. თუმცა ქუჩაში მცხოვრები და/ან მომუშავე ბავშვების პრობლემა გამორჩეულად არ ეხება რომელიმე ეთნიკურ ჯგუფს.
საბჭოთა კავშირის დროინდელი სკოლა-პანსიონი (ახლა დახურულია) ქუთაისში. მსოფლიო ბანკის თანახმად, ასეთი დაწესებულებები "ბავშვებისგან ქმნიან ღარიბ, სტიგმატიზებულ, მზრუნველობას მოკლებულ სოციალურ ფენას, რომელსაც ხელი არ მიუწვდება სათანადო განათლებაზე და, ფაქტობრივად, მომავალი არა აქვს. 2000-იანი წლების მეორე ნახევარში საქართველოში დაიწყო რეფორმები, რომლებიც ითვალისწინებს მსგავსი დაწესებულებების დახურვას და მათს ჩანაცვლებას ზრუნვის ალტერნატიული ფორმებით. 
2 საბჭოთა კავშირის დროინდელი სკოლა-პანსიონი (ახლა დახურულია) ქუთაისში. მსოფლიო ბანკის თანახმად, ასეთი დაწესებულებები "ბავშვებისგან ქმნიან ღარიბ, სტიგმატიზებულ, მზრუნველობას მოკლებულ სოციალურ ფენას, რომელსაც ხელი არ მიუწვდება სათანადო განათლებაზე და, ფაქტობრივად, მომავალი არა აქვს.

2000-იანი წლების მეორე ნახევარში საქართველოში დაიწყო რეფორმები, რომლებიც ითვალისწინებს მსგავსი დაწესებულებების დახურვას და მათს ჩანაცვლებას ზრუნვის ალტერნატიული ფორმებით. 
რეფორმები მეტწილად წარმატებული აღმოჩნდა. პროცესის დასაწყისში საქართველოში დაწესებულებებში 5000-ზე მეტი ბავშვი იყო, 2010 წლისთვის კი სულ 120. შედარებისთვის, ეს რიცხვი მეზობელ სომხეთში 4900-ა, ხოლო აზერბაიჯანში - 10 000. სანაცვლოდ საქართველოში შეიქმნა ალტერნატიული ზრუნვის დაწესებულებები, როგორიცაა საოჯახო ტიპის თავშესაფარი ქუთაისში.
3 რეფორმები მეტწილად წარმატებული აღმოჩნდა. პროცესის დასაწყისში საქართველოში დაწესებულებებში 5000-ზე მეტი ბავშვი იყო, 2010 წლისთვის კი სულ 120. შედარებისთვის, ეს რიცხვი მეზობელ სომხეთში 4900-ა, ხოლო აზერბაიჯანში - 10 000.

სანაცვლოდ საქართველოში შეიქმნა ალტერნატიული ზრუნვის დაწესებულებები, როგორიცაა საოჯახო ტიპის თავშესაფარი ქუთაისში.
ბავშვებისათვის "სოციალური უსაფრთხოების პირველად ქსელად" ითვლება, საქართველოში დაწყებული ამ რეფორმის ერთ-ერთი უმთავრესი შემადგენელი ნაწილია ცენტრები, სადაც სოციალურად დაუცველ ბავშვებს შეუძლიათ მიიღონ საკვები ან სხვა სახის დახმარება. ამ ფოტოზე სწორედ ერთ-ერთი ასეთი ცენტრია, რომელსაც ორგანიზაცია "ბავშვი და გარემო" კურირებს.
4 ბავშვებისათვის "სოციალური უსაფრთხოების პირველად ქსელად" ითვლება, საქართველოში დაწყებული ამ რეფორმის ერთ-ერთი უმთავრესი შემადგენელი ნაწილია ცენტრები, სადაც სოციალურად დაუცველ ბავშვებს შეუძლიათ მიიღონ საკვები ან სხვა სახის დახმარება. ამ ფოტოზე სწორედ ერთ-ერთი ასეთი ცენტრია, რომელსაც ორგანიზაცია "ბავშვი და გარემო" კურირებს.
მინდობით აღზრდის შემოღება საქართველოში ბავშვთა სახლების გაუქმების პროცესის ერთ-ერთი უმთავრესი შემადგენელი ნაწილია. თუმცა ამას მხოლოდ მაშინ მიმართავენ, როდესაც მზრუნველობას მოკლებული ბავშვების საზოგადოებაში რეინტეგრაცია მათს ბიოლოგიურ ოჯახში შეუძლებელი ან წარუმატებელია. არსებობს აზრი იმის შესახებაც, რომ კარგი იქნებოდა ასეთივე მეთიოდის გამოყენება ქუჩის ბავშვების შემთხვევაშიც.
5 მინდობით აღზრდის შემოღება საქართველოში ბავშვთა სახლების გაუქმების პროცესის ერთ-ერთი უმთავრესი შემადგენელი ნაწილია. თუმცა ამას მხოლოდ მაშინ მიმართავენ, როდესაც მზრუნველობას მოკლებული ბავშვების საზოგადოებაში რეინტეგრაცია მათს ბიოლოგიურ ოჯახში შეუძლებელი ან წარუმატებელია. არსებობს აზრი იმის შესახებაც, რომ კარგი იქნებოდა ასეთივე მეთიოდის გამოყენება ქუჩის ბავშვების შემთხვევაშიც.
ბავშვთა უფლებების დაცვის კუთხით გატარებული რეფორმების მიუხედავად ქუჩაში მცხოვრები და მომუშავე ბავშვების რაოდენობა გაიზარდა. გავრცელებული საზოგადოებრივი აზრის საპირისპიროდ, ყველამ არ მოინდომა, ამ გზას გაჰყოლოდა. რუსლანი ამის ერთ-ერთი მაგალითია. მას შემდეგ, რაც ერთ-ერთ მიტოვებულ მშენებლობაზე დაცვის მთვრალმა თანამშრომელმა მას შემთხვევით ფეხში ესროლა, რუსლანმა ფეხი დაკარგა. დოკუმენტების არქონის გამო მას ხელი არ მიუწვდებოდა განათლებაზე ან სოციალურ სერვისებზე. გლდანის კრიზისულ ცენტრში (ახლა დახურულია) ამ ფოტოს გადაღების შემდეგ World Vision-ი რუსლანს და მის მდგომარეობაში მყოფ სხვა მოზარდებს პასპორტების აღებაში დაეხმარა.   
6 ბავშვთა უფლებების დაცვის კუთხით გატარებული რეფორმების მიუხედავად ქუჩაში მცხოვრები და მომუშავე ბავშვების რაოდენობა გაიზარდა. გავრცელებული საზოგადოებრივი აზრის საპირისპიროდ, ყველამ არ მოინდომა, ამ გზას გაჰყოლოდა.

რუსლანი ამის ერთ-ერთი მაგალითია. მას შემდეგ, რაც ერთ-ერთ მიტოვებულ მშენებლობაზე დაცვის მთვრალმა თანამშრომელმა მას შემთხვევით ფეხში ესროლა, რუსლანმა ფეხი დაკარგა. დოკუმენტების არქონის გამო მას ხელი არ მიუწვდებოდა განათლებაზე ან სოციალურ სერვისებზე. გლდანის კრიზისულ ცენტრში (ახლა დახურულია) ამ ფოტოს გადაღების შემდეგ World Vision-ი რუსლანს და მის მდგომარეობაში მყოფ სხვა მოზარდებს პასპორტების აღებაში დაეხმარა. 
 
ჩეჩნური წარმოშობის ამ მოზარდს გლდანის კრიზისულ ცენტრში შეხვდებოდით - აქ ძირითადად ქუჩიდან აყვანილ ბავშვებზე ზრუნავდნენ. აქ ბავშვებს სხვადასხვა აქტივობას სთავაზობდნენ, რათა მათ სამომავლო პესრპექტივა გასჩენოდათ. მაგრამ ეს დაწესებულება დაიხურა. 
7 ჩეჩნური წარმოშობის ამ მოზარდს გლდანის კრიზისულ ცენტრში შეხვდებოდით - აქ ძირითადად ქუჩიდან აყვანილ ბავშვებზე ზრუნავდნენ. აქ ბავშვებს სხვადასხვა აქტივობას სთავაზობდნენ, რათა მათ სამომავლო პესრპექტივა გასჩენოდათ. მაგრამ ეს დაწესებულება დაიხურა. 
ზოგიერთი მიიჩნევს, რომ მათხოვრობა ფულის გამომუშავების ერთადერთი საშუალებაა. ბავშვები და მათი დედები ხშირად შეგხვდებიან თბილისში, რუსთავში, ქუთაისსა და ბათუმში, სადაც ისინი სამათხოვროდ ან ქუჩაში სხედან ან მანქანებს შორის დადიან გადატვირთული მოძრაობის დროს.
8 ზოგიერთი მიიჩნევს, რომ მათხოვრობა ფულის გამომუშავების ერთადერთი საშუალებაა. ბავშვები და მათი დედები ხშირად შეგხვდებიან თბილისში, რუსთავში, ქუთაისსა და ბათუმში, სადაც ისინი სამათხოვროდ ან ქუჩაში სხედან ან მანქანებს შორის დადიან გადატვირთული მოძრაობის დროს.
UNICEF-ზე დაყრდნობით, "კარიტას საქართველო" ვარაუდობს, რომ საქართველოში ქუჩაში ცხოვრობს ან მუშაობს 2500-მდე ბავშვი. ისინი ძირითადად მთავარ ქუჩებზე ან დიდ კომერციულ უბნებში ჩნდებიან.
9 UNICEF-ზე დაყრდნობით, "კარიტას საქართველო" ვარაუდობს, რომ საქართველოში ქუჩაში ცხოვრობს ან მუშაობს 2500-მდე ბავშვი. ისინი ძირითადად მთავარ ქუჩებზე ან დიდ კომერციულ უბნებში ჩნდებიან.
მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი ირწმუნება, ქუჩის ბავშვები საქართველოში ძირითადად ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენლები არიანო, "კარიტას საქართველოს" ცნობით, მათი ნახევარი ეთნიკური ქართველებია. ეს პროლემა საკმაოდ ბევრ ეთნიკურ ჯგუფს მოიცავს, მათ შორის, ბოლო დროს, ეთნიკურ ქურთებს და აზერბაიჯანელებს. 
10 მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი ირწმუნება, ქუჩის ბავშვები საქართველოში ძირითადად ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენლები არიანო, "კარიტას საქართველოს" ცნობით, მათი ნახევარი ეთნიკური ქართველებია. ეს პროლემა საკმაოდ ბევრ ეთნიკურ ჯგუფს მოიცავს, მათ შორის, ბოლო დროს, ეთნიკურ ქურთებს და აზერბაიჯანელებს. 

ჩამოტვირთე მეტი

​
Back to top
XS
SM
MD
LG