26-27 თებერვალს, როცა მე ოზურგეთში ვიყავი, გურიაში დახმარებას დაქსაქსულად ანაწილებდნენ, ხელისუფლება არც მნიშვნელოვან ინფორმაციას ავრცელებდა და არც მოხალისეების წვლილს აღიარებდა.
როცა ჩავედი, დაახლოებით დღის ოთხ საათზე, მოხალისეები ჯერ კიდევ შტაბის მისამართს იცვლიდნენ: რკინიგზის სადგურიდან ჭავჭავაძის 10 ნომერში, სამოქალაქო მოძრაობა „თავისუფლების” ოფისში გადავიდნენ. ოზურგეთში გაუჩერებლად ბარდნიდა, ქალაქში სქელი, სველი თოვლი იდო, რომელშიც ყოველ ფეხის ნაბიჯზე ეფლობი და მანქანა მუდმივად იჭედება. ოზურგეთის ნაწილებში ჯერ კიდევ არ იყო წყალი. ათამდე ოზურგეთელი აქტივისტი ის-ის იყო ოფისში შევიდა, როცა საკვებით დატვირთული პირველი მანქანა მივიდა მისამართზე. ერთ საათში მოხალისეების შტაბი დუღდა - ტელეფონები გამუდმებით რეკავდნენ და სხვადასხვა სოფლიდან და თავად ოზურგეთიდან ხალხი დახმარებას ითხოვდა. თაკო გულბიანი და კოკა ჯახუტაშვილი კედელზე გაკრულ ფურცლებზე სოფლების მიხედვით ინიშნავდნენ გარე სამყაროს მოწყვეტილების სათხოვარს - წამლები გვჭირდება, სახლის სახურავია გადასათოვლი, ეგებ სოფლიდან გამოიყვანოთ ჩემი მშობლები…
„მიგრაციის გამო ხალხი ჩვენთან კანტიკუნტად ცხოვრობს”, - მითხრა ოთარ რევიშვილმა, ადგილობრივმა აქტივისტმა. ოთარი ამბობს, რომ მასაც კი უჭირს აქაურ გზებზე ყველა იმ ოჯახის მიგნება, რომელმაც დახმარება ითხოვა. „აქ ჰორიზონტალური პროცესია, თვითორგანიზებული ჯგუფები არიან, ვინც მიდის [დასახმარებლად]. რწმუნებულს რომ ჰყავს ორასი თანაშემწე, ესენი სულ კონტაქტზე უნდა იყვნენ მოხალისეებთან, რომ ის მაინც აუხსნან, ადამიანი სად ცხოვრობს. ჩვენ ინტერნეტში ვეძებთ..“.
გურიაში ბევრი მიმოფანტული სოფელი და მიხვეულ-მოხვეული გზაა, რომელსაც მცოდნე, ადგილობრივი ადამიანი სჭირდება. მაგრამ მოხალისეები ძირითადად თბილისიდან არიან და იბნევიან, არ იციან ვის მიაკითხონ: მუნიციპალიტეტის შტაბს, სამოქალაქო შტაბს თუ ინტერნეტში ნანახ ინფორმაციას დაეყრდნონ და პირდაპირ ხალხთან წავიდნენ, რომ დრო არ დაკარგონ. თოვლში გაჭედილები კი დახმარებას ყველას ერთდროულად სთხოვენ, ვისაც მისწვდებიან.
ხელისუფლება მოხალისეებს საყვედურობს
სტიქიის მეექვსე დღის მიუხედავად, გურიაში საგანგებო მდგომარეობა არ გამოცხადებულა. 26 თებერვალს ოზურგეთში, პრემიერ-მინისტრი ირაკლი კობახიძე ჩავიდა, სოფელ შრომაში გაწმენდილ გზაზე ისაუბრა და პირდაპირ ეთერში, რომელსაც მხოლოდ იმედი, პოს-ტვ, საზოგადოებრივი მაუწყებელი და რუსთავი ორი გადმოსცემდნენ, მადლობა გადაუხადა მაშველებს და მუნიციპალიტეტის თანამშრომლებს, მოხალისეები არ უხსენებია. მათი კვალი არც სამაშველოს ან მერიის ფეისბუკპოსტებში ჩანდა.
წინა დღეს, 25 თებერვალს, მოხალისეები შრომაში ჩავიდნენ. ერთ-ერთი, ვისაც მიაკითხეს, 72 წლის მერი ვაშაყმაძე იყო. ქალს ბოსელი ჩამოენგრა, სახურავიც საეჭვოდ ჭრაჭუნობდა და ტელეფონიც დაუჯდა. მოხალისეების გამოჩენამდე მერი ვაშაყმაძის შვილიშვილი, თეო სილაგაძე სოფლის გამგებლის თანაშემწეს ესაუბრებოდა, მაგრამ ის ვერ ამშვიდებდა - ტრაქტორს ველოდებითო.
„დავწერე ჯგუფში… იმდენად სწრაფად მოხდა რეაგირება, მეორე დილით როგორც კი გაიხსნა გზა, ავიდნენ, ყველაფერი მიაწოდეს, ხმა რომ გავიგეთ, ამოვისუნთქეთ. მეორე დღეს გამგეობიდანაც ააკითხეს და ისევ საკვები დაუტოვეს”, - მითხრა თეო სილაგაძემ. ამავე დღეს პრემიერი მოხალისეებს ხელისუფლებასთან კოორდინაციისკენ მოუწოდებდა, ოზურგეთის მერია კი განცხადებაში წერდა, რომ მოხალისეობრივი ინიციატივა „უაღრესად კონტრპროდუქტიულია” საკოორდინაციო შტაბთან შეთანხმების გარეშე, რადგან მოხალისეებს მანქანები თოვლში ეჭედებათ და თავად ხდებიან საშველიო.
არადა, ჩემი იქ ყოფნისას ვნახე, რომ მოხალისეები მერიაში მიდიან. მერიასთან მიდიოდნენ მაღალი გამავლობის მანქანების მძღოლები და ზოგადად, დახმარების მსურველები. მაგალითად, ილია დურგლიშვილი და დავით კაპანაძე, რომლებიც რეგიონში ახლობელთან წავიდნენ, მაგრამ სტიქია როცა დაიწყო, სამაშველო სამუშაოებში დახმარება გადაწყვიტეს, მიუხედავად იმისა, რომ პატარა მანქანით იყვნენ. „ვიყავით და დავეხმარეთ კიდეც; ჩვენ მარტო მაგ შტაბში არ ვიყავით, ყველას ვეხმარებოდით”, - მითხრა ილიამ. მათთან იყო გიორგი იაშაღაშვილიც, რომელიც მერიის შტაბში იყო და მარტოხელა დედას დათოვლილი კარ-მიდამოს გაწმენდაში დაეხმარა.
„მთავარი პრობლემა ესაა: რეგიონი არის დაცლილი, ცხოვრობს ძალიან ღარიბი ხალხი და სახლი როცა დაზიანდება, ვერ ახერხებს შეკეთებას და ამხელა თოვლი რომ მოვიდა, სძინავთ შეშინებულებს ბავშვებთან ერთად იმ ჭერის ქვეშ, რომელიც არ იციან, ხვალ ექნებათ თუ არა”.
თაკო გულბიანი, ოზურგეთელი მოხალისე, რომელიც მოქალაქეების შტაბში ზარებს პასუხობს, მეუბნება, რომ მერიასთან ძალიან შეზღუდული კომუნიკაცია აქვთ.
„ძალიან მძიმე შემთხვევებზე, თუ ვინმე არის იმდენად კრიტიკულად, რომ სახლი ენგრევა და ზუსტად ვიცი, რომ ვერაფერს გავაკეთებთ ჩვენი ძალებით, ვურეკავ მუნიციპალიტეტში რწმუნებულს [გიორგი ურუშაძეს] და გადავცემ ამ შემთხვევებს, მერე რა ხდება, უკვე არ ვიცი”.
თაკო მიყვება ერთ შემთხვევას - მოხალისეების შტაბში სოფლებში მისატანი საკვები გათავდა და მერიაში დარეკეს, სადაც მარაგი ჯერ კიდევ ჰქონდათ. „მითხრეს, რომ ეს საკვები უკვე გადანაწილებულია ოჯახებზეო”. თაკო არ გამორიცხავს, რომ ერთსა და იმავე მისამართზე საკვები ორივე შტაბიდან მიეტანათ.
მერიის შტაბში 27 თებერვლის დილას მივედი, სამოქალაქო შტაბისგან ათი წუთის სავალზეა, სპორტულ ცენტრში გამგეობის გვერდით. პირველი შტაბისგან განსხვავებით აქ სიმშვიდე იყო, სპორტული მოედანი თითქმის მთლიანად სოფელში გასაგზავნი საკვების პარკებით იყო სავსე. ფოტოები არ გადამაღებინეს - მუნიციპალიტეტის სოციალური გვერდიდან აიღეთო.
გარეთ, ამ დროისთვის თბილისიდან ჩამოსული მოხალისეების ორი მანქანა უცდიდა მითითებებს, სად შეიძლება მისულიყვნენ დასახმარებლად. ერთი მანქანის მგზავრები არ დამელაპარაკნენ, მეორე მანქანაში მოხალისეები სატვირთო დრონებით იყვნენ ჩამოსული და თხუთმეტი წუთი მაინც ელოდნენ მუნიციპალიტეტისგან პასუხს, სად შეიძლებოდა წასულიყვნენ. ამბის გასაგებად წასული მეგობარი პასუხით დაბრუნდა: მუნიციპალიტეტი „მძიმე შემთხვევებზე მუშაობს” და ჩვენთვის არ სცალიათო. მოხალისეები სამოქალაქო შტაბში წავიდნენ.
მერიისა და რწმუნებულის კომენტარი ადგილზე ვერ მივიღე: თანამშრომლები, რომლებსაც დარბაზი ებარათ, პრესსამსახურთან მამისამართებდნენ. მთელი დღის განმავლობაში ვცდილობდი, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისგან და რწმუნებულისგან გამეგო, რა თანამშრომლობაა ხელისუფლებასა და მოხალისეებს შორის, მაგრამ პასუხი არ დაუბრუნებიათ და ზარებს აღარ პასუხობენ.
მოხალისეები: „არ ვიცით, სად ტრიალებს უბედურება”
წინა დღეს, თავად გავყევი თბილისიდან ჩამოსულ ორ მოხალისეს, ილია დურგლიშვილს და დავით კაპანაძეს, ოზურგეთში ერთ-ერთ მისამართზე. დახმარებას ითხოვდა ინგა სარიშვილი, რომელიც სახლში ორ, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვთან ერთად იყო. გარეთ მაღალი თოვლი იდო, საჭმელი უთავდებოდა, ერთ ბავშვს კი კბილი სტკიოდა, სახლიდან უნდა გასულიყო, მაგრამ ბავშვებს მარტო ხომ ვერ დატოვებდა. ინგა დახმარებას ყველგან ითხოვდა და როცა მოხალისეებმა მიაკითხეს, არ იცოდა, მისამართი მათ ვინ გადასცა, მერიამ თუ ფეისბუკჯგუფმა.
დიდთოვლობასა და უცხო ქალაქში მოხალისეებს ორიენტაცია უჭირდათ. შეტყობინება ჰქონდათ, რომ ციცო მარდალეიშვილთან უნდა მისულიყვნენ, რომელსაც თოვლმა სახლის კარი ჩაუკეტა. გზად კიდევ ერთი დავალება დააწიეს, მაგრამ ინგას ზუსტი მისამართი არ იცოდნენ, ტელეფონი გათიშული ჰქონდა. ბოლოს, ინგას და მის ოჯახს ქუჩაში გაკითხვა-გამოკითხვით მივაგენით.
შემდეგ დღეს შტაბში ნატანებიდან ჩამოსულ მოხალისეებს შევხვდი. ზურაბ ჯაფარიძემ მითხრა, რომ ზემო ნატანებში სამი დავალება ჰქონდათ, მაგრამ საბოლოოდ თითქმის მთელი სოფელი მოიარეს.
„იქ სადაც მივედით, ნაკაიძეების ოჯახში, გვერდით იყვნენ ხომერიკები, მოხუცი მამა-შვილი, მერე სხვა მეზობელმა კიდე სხვასთან გაგვიშვა, მერე შუბითიძეების ხუთსულიანი ოჯახი იყო, მერე სადღაც 13-სულიანი ოჯახი, და მერე ყველაფერი რომ გაგვითავდა და ჩამოვედით ქვემო ნატანებში, დაბლა გვეუბნებიან, რომ ზემო ნატანების ზევით ყოფილა დონაური, სადაც არის პატარაიების ოჯახი - დედა, მამა, ბებია და ხუთი ბავშვი. როცა დარბიხარ, იქ ინტერნეტს ვერ ამოწმებ და მე აზრზე არ ვარ, კიდევ უფრო ღრმა სოფლებში რა ხდება. ეს ორგანიზება მთავრობის საქმეა, აქ ხალხი ოთხი-ხუთი დღეა ამ დღეშია და არ ვიცით, სად ტრიალებს უბედურება”.
აქტივისტები: „მუდმივად მიდის ჩვენი გაშავება”
სამოქალაქო მოძრაობა „თავისუფლებისთვის”, რომელმაც შტაბი თვითორგანიზებულ მოხალისეებს დაუთმო, ნოემბერში 1500 ლარით დაჯარიმდა ბანერის გაკვრისთვის, რომელსაც ეწერა „რუსულმა ოცნებამ არჩევნები მოიპარა”. მოძრაობის ერთ-ერთი წევრი, ნინო ურუშაძე ამბობს, რომ ამის გამო ხელისუფლებასთან ურთიერთობა არ აქვს.
„მუდმივად მიდის ჩვენი გაშავება და ამბობენ, რომ ხელს ვუშლით”, - მითხრა კოკა ჯახუტაშვილმა, ჯგუფ „დაიცავის” თანადამფუძნებელმა, რომელიც მოხალისეებს სოფლებში ანაწილებს. „წუხელ მთელი ღამე სოფლებში დავდიოდით და დილის რვა საათზე დავბრუნდით ოზურგეთში”.
ბევრი მოხალისე, ვინც ოზურგეთში ამ ორი დღის განმავლობაში ვნახე, პროტესტების მონაწილეა, ზოგს ჯარიმაც აქვს გამოწერილი. საღამოს, მოქალაქეების ოფისთან შევხვდი მოძრაობა „დაფიონის” წევრს, ლაშა გურამ ღონღაძეს; ის და მისი მეგობრები ღამე, გაღმა დვაბზუში ასასვლელად ემზადებოდნენ. „თავიდან მივედით მუნიციპალიტეტის ბანაკში, რომელიც გვეგონა საქალაქო, ხალხის ძალით ორგანიზებული. მაგრამ როცა გავიგეთ, რომ სამთავრობოა, რა თქმა უნდა, წამოვედით იქიდან. სისტემა, რომელიც ინგრევა, ჩაგიყოლებს ქვეშ”.
დღეს, 28 თებერვალს, კვლავ ვესაუბრე ოზურგეთში, სამოქალაქო შტაბში თაკო გულბიანს. სიტუაცია უცვლელია - მუნიციპალიტეტსა და მოხალისეების შტაბს შორის ინფორმაციის მიმოცვლა არ მიდის, „იგივე მდგომარეობაა, საგიჟეთი ხდება და ფიზიკურად არ გვაქვს ასეთი რაღაცებისთვის დრო”.
მუნიციპალიტეტის მერია და რწმუნებულის პრესსამსახური ამ დრომდე არ გვპასუხობენ, რას აკეთებენ თვითონ და როგორ შეუძლიათ ამ საგანგებო სიტუაციაში მოხალისეების რესურსების გამოყენება.
