ამ ტელეფონების ნაწილი ისევ „მოძრაობს“: სპეციალური საძებნი აპლიკაციით „დატრეკვის“, ანუ ციფრული კვალის მიყოლის შედეგად ჩანს, რომ ზოგმა მათგანმა ოთხჯერ შეიცვალა ადგილმდებარეობა. დღეს ამ ტელეფონების უმრავლესობა გამორთულია.
რადიო თავისუფლებამ გააგრძელა იმ დემონსტრანტების ძებნა, ვისაც სპეცრაზმელებმა პირადი ნივთები ჩამოართვეს და აღარ დაუბრუნეს. მათი დიდი ნაწილი მობილურ ტელეფონებს გარკვეული დროის განმავლობაში ხედავდა სხვადასხვა მისამართზე.
აი, ტელეფონების რამდენიმე ყველაზე ხშირად დასახელებული ადგილმდებარეობა:
- გულუას ქუჩა, შსს-ს შენობის ტერიტორია.
- ვაზიანის ტერიტორია.
- აეროპორტის ტერიტორია.
- ორთაჭალა, გორგასლის ქუჩა, სპეციალური დაცვის ობიექტის შენობა.
- ჩიტაძის ქუჩა, პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორია.
- გორი, ჭავჭავაძის ქუჩა.
ერთი ტელეფონის მოძრაობის ტრაექტორია ასეთი იყო:
ის ჯერ კახეთის გზატკეცილზე, გდდ-ს (განსაკუთრებულ დავალებათა დეპარტამენტი) ბაზის პარკინგთან ჩანს.
შემდეგ პროკურატურის ახლოს (კრწანისის გამგეობასთან).
შემდეგ ისევ ჩნდება გდდ-ს ბაზაზე.
და ბოლოს, გორში, ჭავჭავაძის ქუჩაზე, სადაც ლომბარდები და მობილური ტელეფონების სერვისცენტრებია.
ტელეფონების (და სხვა ნივთების) წართმევის ამბები ერთმანეთს ჰგავს და როგორც ჩვენი რესპონდენტების უმრავლესობა იხსენებს, მათი დაკავებისას და ცემისას, პირველი, რასაც სპეცრაზმელები თუ პოლიციის სხვა დანაყოფების თანამშრომლები ეძებდნენ, ეს სწორედ მობილური ტელეფონები იყო.
ბექა კობახიძეს Xiaomi A3 მოდელის ტელეფონი 8 დეკემბრის ღამეს, დაკავებისას წაართვეს.
„ფაქტობრივად გამიტაცეს, თავიანთ მინივენთან მიმიყვანეს, გამჩხრიკეს და ეგრევე ამახიეს. არანაირი ოქმი არ დაუწერიათ. რაც ვიცი, იმ რობოკოპს, სავარაუდოდ, დიტო ჰქვია. სხვამ ხმამაღლა ივარაუდა, მას ექნება შენი ტელეფონიო“.
ბექასთვის ტელეფონი არ დაუბრუნებიათ.
მიშა მეტრეველი 3 დეკემბერს დააკავეს, როგორც თავად გვიყვება, „მორბენალებმა“ და სანამ „სადამსჯელო ფურგონში“ გადაიყვანდნენ, ჯიბეებიდან ნივთები ამოაცალეს: ტელეფონი, მოპედის გასაღები, გასაღების ასხმა და საფულე. საფულე მოგვიანებით, სასამართლო პროცესის დასრულების შემდეგ დაუბრუნეს.
როგორც კი შეძლო, სპეციალური საძებნი აპლიკაციით ტელეფონი მოძებნა და ის ორთაჭალაში, გულუას ქუჩაზე მდებარე შსს-ს შენობაში გამოჩნდა.
ეს იყო Samsung A54, რომლის ღირებულება 1000-1200 ლარია.
როცა პოლიციაში თავისი ტელეფონის ბედი მოიკითხა, უპასუხეს, რომ „არკვევდნენ“. მას მერე არაფერი სმენია.
30 ნოემბერს, გამთენიას, დაკავებისას წაართვეს თავისი iPhone 11 შოთა მურცხვალაძესაც.
მისი ტელეფონი ახლა არ ჩანს.
„როცა გამათავისუფლეს, შევამოწმე icloud-ზე, გამორთული იყო. ახლაც გამორთულია“.
ავთანდილ შაბურიშვილს, რომელიც 29 ნოემბერს ღამით დააკავეს აქციაზე, ჯიბეში ედო პირადი iPhone 16 pro. პირველი, რაც წაართვეს, სწორედ ტელეფონი იყო.
ბოლო ადგილი, სადაც მისი ტელეფონი გამოჩნდა, ორთაჭალაა, გორგასლის ქუჩა - როგორც ავთანდილი ამბობს, სპეციალური დაცვის ობიექტის შენობა. თუმცა შუალედში ტელეფონი ჩიტაძის ქუჩაზეც ჰქონდათ წაღებული.
თავისი მობილურის დაბრუნების მოთხოვნით ავთანდილმა ყველა შესაბამის უწყებას მიმართა. პასუხი არავისგან მიუღია.
ელვინ კარიმოვი „რობოკოპებმა“ 3 დეკემბერს დააკავეს სასტუმრო „მარიოტის“ წინ. სცემეს, შემდეგ ცნობილი სცენარით, ისიც მინივენში ჩასვეს. წაართვეს ტელეფონი და მანქანის გასაღები.
„როცა შევძელი შემოწმება, გამოჩნდა, რომ ჩემი ტელეფონი რატომღაც გორში იყო“.
სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს მანაც მიმართა. ჯერჯერობით არც მას შეხმიანებია ვინმე.
გელა მეგრელიძე პირველ დეკემბერს, ღამის 12 საათზე დააკავა სპეცრაზმმა პარლამენტის წინ, კიბეებზე. სცემეს, გაჩხრიკეს და iphone15, ასევე კამერა dji pocket და ორი დამტენი წაიღეს.
პატრულის პოლიციელები, რომელთაც გელა გადასცეს, არწმუნებდნენ, რომ ნივთებს დაუბრუნებდნენ.
გელა (რომელიც გერმანიის მოქალაქეა), დაკავებიდან ორ საათში ხელწერილის საფუძველზე გაათავისუფლეს. გამოშვებისას კი დაარიგეს, რომ პოლიციის ნებისმიერ განყოფილებაში მისულიყო და დაკარგული ნივთების დაბრუნება მოეთხოვა. ასეც მოიქცა - მეორე დღესვე მივიდა ძველი თბილისის სამმართველოში და განცხადება დაწერა, თუმცა ამ დრომდე ამაოდ ელის ნივთების დაბრუნებას.
ამ ამბიდან 5 დღეში, მისი მობილური გორში, ჭავჭავაძის ქუჩაზე გამოჩნდა.
„დიდი ალბათობით, აიფონი დაშალეს, ან პროგრამულად გატეხეს. კამერის, მობილურის და დამტენების საერთო ღირებულება დაახლოებით 8000 ლარია... აი, ასეთ ქვეყანაში დავბრუნდი 30-წლიანი ემიგრაციის შემდეგ. ალბათ, ისევ ემიგრაცია მომიწევს“, - გვეუბნება გელა მეგრელიძე.
სანდრო ქინქლაძეს, რომელიც მეგობრის სახლში დააკავეს, თავისი აიფონი გულის ჯიბიდან ამოაცალეს. მაშინვე ფრენის რეჟიმზე გადაიყვანეს და მას შემდეგ სანდროს თავისი ტელეფონი აღარ უნახავს. როცა მოიკითხა, ჯერ უთხრეს, რომ თითქოს სამხარაულის ექსპერტიზის ბიუროში იყო გადაგზავნილი, მერე უთხრეს, „რაღაც დიდი გამოძიებისთვის არის სამხილად შენახულიო“.
„ტელეფონის დატრეკვა ვერ მოვასწარი. მხოლოდ 12 დღის მერე მოვახერხე მეცადა, მის კვალზე გავსულიყავი, მაგრამ არსად ჩანს. ჩემთვის არც იზოლატორში ჩამორთმეული ნივთები დაუბრუნებიათ“.
ავთანდილ ყალიჩავას მხოლოდ თავისი iPhone 13 არ დაუკარგავს - ტელეფონის წართმევასთან ერთად, მან დაკარგა წვდომა თავის ელექტრონულ საფულეზე, რომელსაც გადარიცხვებისთვის იყენებდა და თუ ტელეფონს ვერ დაიბრუნებს, ვერც ფულის დაბრუნებას შეძლებს.
„ჯილდოც დავაწესე ახლახან ამ მობილურის დაბრუნებაზე, რომ თუ რომელიმე ლომბარდი ჩაიბარებს, 30%-ს ვუხდი მობილურში არსებული თანხიდან“, - გვეუბნება ავთანდილი.
ტელეფონის მოძებნა მანაც სცადა აპლიკაციით. ის ჯერ გდდ-ს ბაზის პარკინგზე ჩანდა, 16 დეკემბერს კი გორში გამოჩნდა. ჯამში, ამ ტელეფონმა ადგილმდებარეობა ოთხჯერ შეიცვალა.
ყველა უწყებას მიმართა, შედეგი არ აქვს.
დემეტრე ხურცილავა, 30 ნოემბერს, პირველივე დიდი დარბევისას დააკავეს რუსთაველის და ლესია უკრაინკას ქუჩების კუთხეში. სცემეს, და მერე, როგორც გვიყვება, პირველი გიმნაზიის კიბეებთან გადაათრიეს. იქ დაგდებულს გახადეს ჯერ ლაბადა, შემდეგ ჩანთიდან ნივთები ამოუყარეს და იქვე ძირს დაყარეს.
„დაგდებულს როცა მცემდნენ, ტელეფონი, ტელეფონი ამოაცალეო, ვიღაცამ დაიყვირა და ჯიბიდან ამომიღეს ტელეფონი.. მერე კრიმპოლმა გადამიყვანა პარლამენტის წინ. არც ჩანთა, არც ტელეფონი არ დაუბრუნებიათ. ძველი მოდელი იყო, მაქსიმუმ, 400 ლარი თუ ღირდა და არც ძებნის ფუნქცია მქონდა ჩართული. როცა დავრეკე, ტელეფონი უკვე გამორთული იყო. ახალი სიმბარათი ავიღე და ეგ „დივაისი“ ყველა ანგარიშიდან ჩავხსენი“.
მალვინა გორგოძემ მოგვწერა, რომ მისი შვილი დაიჭირეს და სანამ სცემდნენ, ჯერ ჯიბეები ამოატრიალებინეს. ტელეფონი, მანქანის გასაღები და სახლის გასაღები წაართვეს. ეს მობილური მოგვიანებით აეროპორტის ტერიტორიაზე გამოჩნდა. ახლა კავშირი გაწყვეტილია.
ნოდარ ჯაფარიძეც, რომელიც 30 ნოემბრის დილით დააკავეს, გვიყვება, რომ სპეცრაზმელებმა ჯერ ჩანთა წაგლიჯეს, შემდეგ ქუდი. ძირს დააგდეს და ბორდიურზე თავის დარტყმას რამდენიმე სანტიმეტრით გადაურჩა. ისიც იმ ცნობილ შავ მინივენში აღმოჩნდა, სადაც გაჩხრიკეს და ჯიბიდან ტელეფონი ამოაცალეს.
„აინტერესებდათ, სადმე წინდაში ხომ არ გვედო კიდევ მეორე ტელეფონი და კიდევ გაგვჩხრიკეს“.
ნოდარმა სპეცრაზმელებს სთხოვა, რომ ტელეფონი დაებრუნებინათ, რადგან იქ მისთვის ძვირფასი ინფორმაცია ინახებოდა, თუმცა, ტელეფონის დაბრუნებას არავინ აპირებდა.
„მოგვიანებით, კრიმინალური პოლიციის თანამშრომლებმა მითხრეს, მშვიდად იყავი, არ ყოფილა ასეთი შემთხვევა, რომ ეს ტელეფონები არ დაგვებრუნებინოს, შეიძლება ორი-სამი დღე იყოს სუს-ში, მაგრამ ერთ კვირაში თუ ათ დღეში ყველას დაუბრუნებენო“.
გათავისუფლების შემდეგ ნოდარ ჯაფარიძეს დაუბრუნეს ქორწინების ბეჭედი, ბარათები და სხვა ნივთები, რომლებიც პარკით გადასცეს. წესით, იქ უნდა ყოფილიყო მისი ქუდი და მოსაცმელიც.
„იმ წუთში აღარც შემიმოწმებია და სახლში რომ მივედი, ვნახე, რომ იქ არ იდო. ვფიქრობ, როგორ შეიძლება იყოს ასეთი უღირსი მუნდირის მატარებელი პოლიციელი, რომ ასე გაგძარცვოს? ქურდები მუშაობენ კრიმინალურ პოლიციაში, გაჭირვებული ქურდები. სულ ის კადრი მახსენდებოდა, რუსი მაროდიორები კოვზებს რომ იპარავდნენ...“
კიდევ ერთი დაკავებული, რომელმაც არჩია ანონიმად დარჩენა, მოგვიყვა, რომ 30 ნოემბრის ღამის 2 საათზე სასტუმრო „მარიოტთან“ დააკავა ნიღბიანი პოლიციელების ჯგუფმა და ალექსანდრეს ბაღის ტერიტორიაზე სცემეს. ცემის შემდეგ გაუშვეს, თუმცა, წაართვეს ხელთათმანები, ქუდი, ჩანთა შიგთავსით, განსაკუთრებით კი აინტერესებდათ მობილური ტელეფონი.
„ერთმანეთს გადაულაპარაკეს, ვოთსაპში შედიო. მთხოვდნენ პინის თქმას, მცემდნენ და კისრის მოტეხვით მემუქრებოდნენ, სანამ არ ვუთხარი კოდი“.
როგორც მობილურის მფლობელი გვიყვება, ამ ამბის შემდეგ ტელეფონი ინტერნეტს არ დაჰკავშირებია, თუმცა საძებნი აპლიკაციის მიხედვით, მას რამდენჯერმე შეუცვალეს ადგილი:
30 ნოემბერი: 9 აპრილის ქუჩა, სდსს შენობა.
1 დეკემბერი: გამთენიისას უკვე ფიქსირდებოდა გულუას ქუჩაზე.
4 დეკემბერი: ადგილმდებარეობა კიდევ უფრო დაზუსტდა და მიუთითა გულუას ქუჩაზე კრიმინალური პოლიციის შენობა.
17 დეკემბერი: ადგილმდებარეობა კიდევ ერთხელ განახლდა, კვლავ გულუაზე კრიმინალურში.
საჩივარი დაწერილია როგორც სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურში, ისე სახალხო დამცველის აპარატში. ასევე, საკუთრების დაბრუნების მოთხოვნით დაწერილია განცხადება კრიმინალურ პოლიციაში, სადაც უთხრეს, რომ საქმე თაბუკაშვილის პოლიციას გადაეცა და იქ მიდიო.
არასამთავრობო ორგანიზაციების სამართლებრივი დახმარების ქსელის ადვოკატებთან საუბრისას აქციების მონაწილე ოთხასზე მეტმა ადამიანმა თქვა, რომ სამართალდამცველებმა (სპეცრაზმმა, პოლიციამ) მათ დაკავებისას ჩამოართვეს:
- ტელეფონები,
- ყურსასმენები,
- ლეპტოპი,
- ჩანთა,
- სახლის და მანქანის გასაღები,
- პირადობის მოწმობები,
- საბანკო ბარათები,
- საფულე და სხვა ნივთები.
ზოგჯერ მათ სთხოვდნენ ტელეფონის პაროლს, უარის შემთხვევაში მათზე ძალადობდნენ.
დაკავებულების ნაწილს მობილური ტელეფონები პოლიციის განყოფილებებში ჩამოართვეს, თუმცა გათავისუფლების მერეც პირადი ნივთები მათ არ დაუბრუნებიათ.
და, რაც მთავარია, როგორც „ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის“ თავმჯდომარე ნონა ქურდოვანიძეც შენიშნავს:
აქციის მონაწილეებს პირადი ნივთები არ ჩამორთმევიათ კანონმდებლობით დადგენილი წესით.
„ცალკეულმა სამართალდამცავებმა ეს ნივთები ან კანონსაწინააღმდეგო გზით მიისაკუთრეს, ან დასჯის მიზნით გადაუყარეს, რომ ეს ნივთები ვეღარ დაებრუნებინათ“, - ამბობს ნონა ქურდოვანიძე.
23 დეკემბერს საიამ კიდევ ერთხელ მოითხოვა შესაბამისი უწყებისგან ამ ამბების გამოძიება და მოქალაქეებისთვის ნივთების დაბრუნება.
სპეციალური საგამოძიებო სამსახური ისევ არ პასუხობს ჩვენს კითხვებს:
- რამდენი განცხადებაა შესული უწყებაში წართმეული თუ ჩამორთმეული ნივთების დაბრუნების მოთხოვნით
- დაუბრუნდა თუ არა ვინმეს პირადი ნივთები
- თუ დაუბრუნდა რამდენს
- დაიწყო თუ არა ამ შემთხვევების გამოძიება.
ნაცემთა და დაკავებულთა ისტორიები
რადიო თავისუფლებამ დაიწყო პროევროპული აქციის მონაწილეთა ცემისა და დაკავების ამბების შეგროვება: