„რა თქმა უნდა, პოლიციელს უნდა ენდო სიტყვაზე“, - აცხადებს პოლიციის მაღალჩინოსანი ვაჟა სირაძე.
3 მაისს, 20:10 საათისთვის თავისუფლების მოედანთან, პუშკინის სკვერში, პოლიციის თანამშრომლებმა „აგენტების კანონის“ წინააღმდეგ მიმდინარე აქციის ერთ-ერთი მონაწილე დააკავეს.
ვაჟა სირაძემ, შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის დირექტორმა, ჟურნალისტებს უთხრა:
„ერთი პიროვნება, აქციის ერთ-ერთი მონაწილე გამოვიდა, გამოეყო სხვა მონაწილეებს. პოლიციის ბიჭებმა რომ მოუწოდეს, თუ შეიძლება შებრძანდითო, პოლიციის თანამშრომლებს შეაგინა“.
მოგვიანებით თქვა, რომ „უშუალოდ დამკავებელი [აცხადებს], რომ შეაგინა რამდენიმე პოლიციელს“.
ჟურნალისტების კითხვაზე, არსებობს თუ არა ჩანაწერი, რომელიც დაამტკიცებს, რომ ნამდვილად შეიგინა, თქვა:
„განმარტება გავაკეთე, რის გამოც დაკავდა და მტკიცებულებებს... სასამართლოს ამ წუთას როგორ გავმართავთ ახლა... ხომ უნდა გავერკვიოთ სიტუაციაში, ვინ დააკავა, როგორ დააკავა და მაგის მიხედვით“.
ჟურნალისტების დამაზუსტებელ კითხვაზე, პოლიციელებს ჩართული თუ ჰქონდათ სამხრე კამერები, რომელთა ჩანაწერებშიც აღბეჭდილი იქნება გინების ეპიზოდი, სირაძემ თქვა: „რა თქმა უნდა, ბიჭებს აქვთ ხოლმე კამერები ჩართული შესაბამის სიტუაციაში“.
„სიტყვაზე უნდა გენდოთ?“ - ჰკითხა მას ტვ პირველის რეპორტიორმა, რაზე პასუხადაც ვაჟა სირაძემ განაცხადა:
„რა თქმა უნდა, პოლიციელს უნდა ენდო სიტყვაზე“.
ბოლო წლებში გამოკვეთილი პრაქტიკის თანახმად, როგორც წესი, საპროტესტო დემონსტრაციებზე ადმინისტრაციული წესით დაკავებულების წინააღმდეგ სასამართლოში მოწმეები მხოლოდ პოლიციელები არიან, რომლებსაც არ აქვთ სამხრე კამერების ჩანაწერები.
საქმეების მასალებში ჩნდება ხოლმე სამართალდარღვევის ოქმი, დაკავების ოქმი და პოლიციელის ჩვენება - თუმცა არა სამხრე კამერების ჩანაწერები.
უფლებადამცველები ამბობენ, რომ ეს პრაქტიკა პრობლემურია.
უფლებადამცველი ორგანიზაცია „სოციალური სამართლიანობის ცენტრი“ ხშირად მიუთითებს, რომ „სამხრე კამერების ჩანაწერებს, როგორც ნეიტრალური მტკიცებულებებს, არსებითი მნიშვნელობა აქვს მოქალაქეების კონსტიტუციური უფლებების დასაცავად და სამართალდამცავთა თვითნებობის პრევენციისთვის“.
გარდა უფლებადამცველებისა, ამ პრობლემაზე საუბრობს სახელმწიფოც.
კერძოდ, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის 2023 წლის საქმიანობის ანგარიშის თანახმად, საპროტესტო აქციების მიმდინარეობისას სამართალდამცავების მხრიდან სამსახურებრივი უფლებამოსილების შესაძლო გადამეტების ფაქტებზე გამოწვევად რჩება სრულყოფილი გამოძიების ჩატარება.
გამოძიების ჩატარებას კი სწორედ „ნეიტრალური მტკიცებულებების“, - კერძოდ, სამხრე კამერების ჩანაწერების - არარსებობა ართულებს.
სპეციალური საგამოძიებო სამსახური რეკომენდაციითაც გამოვიდა, რომ „საპატრულო პოლიციის წარმომადგენლების მიერ უნდა გაიზარდოს სამხრე კამერების გამოყენების შემთხვევები, რათა მოქალაქის პრეტენზია/საჩივრებთან დაკავშირებით არსებობდეს ობიექტური ნეიტრალური მტკიცებულებები“.
ბოლო ასეთი შემთხვევა „რონდელის ფონდის“ უფროსი მკვლევრის, ბუკა პეტრიაშვილის დაკავება იყო 28 აპრილს.
პეტრიაშვილმა რადიო თავისუფლებას უთხრა, რომ „მოწმეები“ - ორი პატრულ-ინსპექტორი - მას შეურაცხყოფის მიყენებაში ადანაშაულებდნენ. „მონებს და იდიოტებს გვეძახდაო“, - აღნიშნა მან.
თუმცა, როგორც ყოფილმა სახელმწიფო მინისტრმა განაცხადა, არცერთ მათგანს უშუალოდ დაკავებაში მონაწილეობა არ მიუღია.
საქართველოში „აგენტების კანონის“ წინააღმდეგ საპროტესტო აქციები სახელწოდებით: „კი ევროპას! არა რუსულ კანონს“ თბილისში მესამე კვირაა უწყვეტად მიმდინარეობს.
- 2 მაისის საღამოს და 3 მაისის ღამეს, „აგენტების კანონის“ საწინააღმდეგო აქციაზე პოლიციამ თბილისში, გმირთა მოედანსა და მის მიმდებარე ტერიტორიაზე, 23 მოქალაქე დააკავა;
- 1-2 მაისს - 5 ადამიანი;
- 30 აპრილი-1 მაისის ღამეს - 63.
1 მაისს საქართველოს პარლამენტმა „აგენტების კანონი“ პლენარულ სხდომაზე მეორე მოსმენით მიიღო.
„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის ძალაში შესვლის შემთხვევაში, მედიასაშუალებებსა და არასამთავრობო ორგანიზაციებს, რომლებიც დაფინანსების 20%-ზე მეტს უცხოელი დონორებისგან იღებენ, დაავალდებულებენ, დარეგისტრირდნენ, როგორც „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“.
კანონპროექტის მიღების პარალელურად, საქართველოს ურთიერთობა ტრადიციულ სტრატეგიულ პარტნიორებთან, შეერთებულ შტატებსა და ევროკავშირთან იძაბება.
ფორუმი