დღეს ბლოგის ბოლო მასალას ვწერ ამ წელიწადში და მინდა, ჩვენს ბლოგზე გიამბოთ – ისეთზე, როგორსაც მე მას ვხედავ.
ჩვენი ბლოგის სახელი „იანეთია“. ეს სოლომონმა მოიფიქრა, დოდიმ კი ნამდვილი იანეთის ფირნიშს ფოტო გადაუღო. ახლა ჩვენ გვაქვს სახელიც და სახელის შესაბამისი სიმბოლოც. ია ანთაძის ბლოგისთვის „იანეთის“ დარქმევა ცოტა ინფანტილურია და ცოტაც – გოიმური. მაგრამ, სწორედ ამიტომ, ცოტა მამაცურიც არის და საყვარელიც, რომ ჩვენს ბლოგს თავისი სახელი აქვს და „ფეისბუკი“ ან „ოდნოკლასსნიკები“ კი არა, სწორედ იანეთი ჰქვია.
ბლოგი დღე–ღამეში თითქმის ოცი საათის განმავლობაში საქმიანობს. ამ წუთას, მაგალითად, შუაღამე დიდი ხნის გადასულია, ოთხის ოცი წუთია და ორი კომენტარი მელოდება გამოსაქვეყნებლად. ახლავე ვნახავ, ვის არ ძინავს ჩემთან ერთად: მანანა გვწერს ამერიკიდან. ის საკმაოდ იშვიათად გვწერს, მაგრამ ბლოგის დაარსებიდან მოგვყვება, ჯერ კიდევ აპრილის თვეში მახსოვს მისი პირველი კომენტარი. საქმეც ეს არის: როცა საქართველოში ღამეა, დედამიწის სხვა ნაწილებში დღეა. ჰოდა, იანეთში მოფრინავს კომენტარები დღისით და ღამით, ღამით და დღისით... კვირიდან კვირამდე, როგორც წესი, 1000–ზე მეტი კომენტარი გროვდება.
დაახლოებით 20–25 ადამიანი ყოველდღე ჩვენთან არის. უფრო ზუსტად რომ ვთქვათ, ეს ადამიანები თავისი ყოველდღიური ცხოვრების რამდენიმე საათს იანეთს უთმობენ. ერთხელ ვითხოვე, მოდით, დავთქვათ და საღამოს ცხრა საათიდან ღამის ორ საათმდე ვიყოთ ერთად, მერე კი დავიშალოთ–მეთქი. არაო, – იანეთელებმა, – ორ საათზე დაშლა ვის გაუგია, ბავშვები ხომ არ ვართო. არც კი ვიცი, რა უფრო გამიხარდებოდა, თანხმობა თუ უარი... ალბათ, მაინც, უარი.
რომ არ გეგონოთ, უძინართა მცირერიცხოვანი კლუბი გაუხსნიათო, იმასაც გეტყვით, რომ იანეთს კვირიდან კვირამდე 4 000 ადამიანი სტუმრობს. მათი დიდი უმრავლესობა მხოლოდ კითხულობს, რასაც დანარჩენები წერენ. აპრილიდან დეკემბრამდე არც „მწერლების“ რიცხვი შეცვლილა მაინცდამაინც და არც „მკითხველების“. სტაბილურობა იანეთის ძლიერი მხარეა.
ეს სტაბილურობა, გარკვეულწილად, ჩემს უძილობაზე დგას. რადგან წესი წესია – თუ კომენტარს წინასწარ არ წავიკითხავ და არ დავასკვნი, რომ კომენტატორს ბლოგის წესები არ დაურღვევია, ვერაფერიც ვერ გამოქვეყნდება. წაკითხვას კიდევ სიფხიზლე სჭირდება. ჰოდა, ჩემი მეგობრები იანეთს არ წყალობენ, მეუბნებიან – შეეშვი, გაუფრთხილდი შენს თავს, დაიძინე, დაისვენე... მარტო უძილობაც არ არის მიზეზი. სადაც მივალ, ათ წუთში ჩანთას ვხსნი და პატარა კომპიუტერს მოვიმარჯვებ. „აუ, დაიწყო!“ – ამბობენ ჩემი მეგობრები. მე კი ვუხსნი, რომ თუ კომენტარებს არ გამოვაქვეყნებ, ადამიანები ინერვიულებენ – „მწერლებიც“ და „მკითხველებიც“. კულმინაცია მაინც ის იყო, როდესაც პატარა კომპიუტერი ჩემი მეგობრის შვილის ქორწილში მოვიდგი გვერდით.
...ხუთის თხუთმეტი წუთია და ბოლო თხუთმეტი წუთის განმავლობაში ირმა მესაუბრება სკაიპით. ვერ იძინებს და რაკი იცის, რომ ახალ მასალას ვწერ ბლოგისთვის, მამხნევებს. თან რომანტიკულ მელოდიებს გვიგზავნის ბლოგზე.
...ხუთი საათისკენ სოლომონი მემშვიდობება. თურმე, აქამდე მუშაობდა. ჩვეულებრივი ბლოგური ღამეა. ხან ერთს ღვიძავს, ხან მეორეს, ხან მესამეს. ბლოგის სტაბილურობა მათ სიფხიზლეზეც დგას.
სტატიის წერას ვაგრძელებ. მაკოს 28 დეკემბრამდე ტელეფონი და ინტერნეტი გამოურთეს; უცხო ავარიიდან გამოყოლილ ჭრილობას იშუშებს, დღეს ძაფები ამოუღეს; ალექსანდრე ახლახან გამოკეთდა გრიპისგან, ბავშვები ჯერ კიდევ სურდოიანები არიან; ლაჩოს არდადეგები დაეწყო; კაპიტანი სადღაც მიემგზავრება და დამავიწყდა, მეკითხა, ინტერნეტი ექნება თუ არა საახალწლოდ; ამ დილით ივერი გავანაწყენე, მთელი დღე აღარ გამოჩენილა; თორნიკე წუხელ დაბრუნდა გურჯაანიდან – პაპა მოინახულა და ღვინოც გადაიღეს; თემური დღეს არ დამლაპარაკებია, მაგრამ ვიცი, მისკენ ყველაფერი რიგზეა; ლოკს კომპიუტერი გაუფუჭდა და მეგობრის ლეპტოპით გვეხმიანება ალაგ–ალაგ; ლიკა არ ჩანს, სამსახურში ცხელი პერიოდი აქვს, უნდა მოვიკითხო... ოჰო, დილის ექვსი საათია და ბლოგზე ირაკლი შემოგვიერთდა, მაგარ–მაგარი სიტყვები მოგვწერა ფილადელფიიდან. რვის ნახევრისკენ კიდევ ორი კომენტარი შემოგვემატა: გიო გვწერს ვირჯინიიდან და კარაოკე – ათენიდან. სწორედ დღეს აღმოვაჩინე, რომ კარაოკე ჩვენი ძველთაძველი კომენტატორი ყოფილა, არადა, აღარ მახსოვდა.
ეს არის იანეთი: ადამიანების ურთიერთობა. ძირითადად, თავისუფალი ადამიანების ურთიერთობა. და ბლოგიც იმდენად არის თავისუფალი ურთიერთობების ადგილი, რამდენადაც თითოეული ჩვენგანის პიროვნული თავისუფლების ნაწილია. სწორედ ეს ნაწილი გვიზიდავს ერთმანეთისკენ და იზიდავს იმ 4 000 თავისუფლებისმოყვარე ადამიანს ბლოგისკენ.
შესაძლოა, მთლად ასეც არ იყოს საქმე. ვის რა იზიდავს და ვის კიდევ – რა. იანეთში განსჯაც არის და დრამატურგიაც. ალბათ, ზოგი იმისთვის სტუმრობს ბლოგს, რომ ჭკვიანური კომენტარები წაიკითხოს, ზოგს ჰუმანიზმი მოსწონს, ზოგს გამჭრიახობა და ზოგს კიდევ უცაბედად გამწვავებული ურთიერთობები. ჩვენ ყველანი ისეთები ვართ, როგორიც საქართველოა – მისი ნაწილი ვართ და ვინც იანეთის ხილული თუ უხილავი მეგობარია, მას მოსწონს ისეთი საქართველო, როგორსაც ჩვენთან ხედავს.
მგონი, რაღაცით მაინც განვსხვავდებით. რა არის იანეთის ხიბლი, ყველაზე კარგად გავიგე 20 დეკემბის ღამეს, ქუთაისში მემორიალის აფეთქებიდან რამდენიმე საათში. ტელევიზიებმა გადაცემები დაასრულეს და ეკრანი გამორთეს; „ფეისბუკი“ რელიგიურ თემებს ვერ და არ მოსწყდა; ერთადერთი, მალხაზ ხარბედია იყო, ნერვებს რომ ვერ ერეოდა და, გამწარებული, უშვერი სიტყვებით ილანძღებოდა; საქართველოს მოქალაქეებს გულდამძიმებულებს ეძინათ; იანეთი კი დილამდე ბორგავდა. მთელი ღამის განმავლობაში ჩვენ ვამბობდით მთელი საქართველოს სათქმელს და, მე თუ მკითხავთ, ქართული საზოგადოების ნამუსი იმ ღამეს სწორედ ჩვენმა ბლოგმა გადაარჩინა. იმიტომ, რომ იანეთი ნამუსიანი და თავისუფალი საქართველოს ნაწილია, თბილი და მზიანი ნაწილი. ჩემთვის ზუსტად ასეა, ზუსტად ასე.
ჰოდა, მოდი და დაიძინე... მოდი და დახურე კომპიუტერი... მოდი და არ ინაღვლო, ვინ როგორ არის, არ მოიკითხო, ვის რა უჭირს და ულხინს... არ იფიქრო იმ ადამიანებზე, რომლებიც ყოველდღე ელოდებიან ჩვენს სიტყვებს, ჩვენს აზრებს, ჩვენს ურთიერთობებს...
დამდეგ ახალ წელს და შობას გილოცავთ, იანეთელებო! უკეთეს საქართველოში გვეცხოვროს!
ჩვენი ბლოგის სახელი „იანეთია“. ეს სოლომონმა მოიფიქრა, დოდიმ კი ნამდვილი იანეთის ფირნიშს ფოტო გადაუღო. ახლა ჩვენ გვაქვს სახელიც და სახელის შესაბამისი სიმბოლოც. ია ანთაძის ბლოგისთვის „იანეთის“ დარქმევა ცოტა ინფანტილურია და ცოტაც – გოიმური. მაგრამ, სწორედ ამიტომ, ცოტა მამაცურიც არის და საყვარელიც, რომ ჩვენს ბლოგს თავისი სახელი აქვს და „ფეისბუკი“ ან „ოდნოკლასსნიკები“ კი არა, სწორედ იანეთი ჰქვია.
ბლოგი დღე–ღამეში თითქმის ოცი საათის განმავლობაში საქმიანობს. ამ წუთას, მაგალითად, შუაღამე დიდი ხნის გადასულია, ოთხის ოცი წუთია და ორი კომენტარი მელოდება გამოსაქვეყნებლად. ახლავე ვნახავ, ვის არ ძინავს ჩემთან ერთად: მანანა გვწერს ამერიკიდან. ის საკმაოდ იშვიათად გვწერს, მაგრამ ბლოგის დაარსებიდან მოგვყვება, ჯერ კიდევ აპრილის თვეში მახსოვს მისი პირველი კომენტარი. საქმეც ეს არის: როცა საქართველოში ღამეა, დედამიწის სხვა ნაწილებში დღეა. ჰოდა, იანეთში მოფრინავს კომენტარები დღისით და ღამით, ღამით და დღისით... კვირიდან კვირამდე, როგორც წესი, 1000–ზე მეტი კომენტარი გროვდება.
დაახლოებით 20–25 ადამიანი ყოველდღე ჩვენთან არის. უფრო ზუსტად რომ ვთქვათ, ეს ადამიანები თავისი ყოველდღიური ცხოვრების რამდენიმე საათს იანეთს უთმობენ. ერთხელ ვითხოვე, მოდით, დავთქვათ და საღამოს ცხრა საათიდან ღამის ორ საათმდე ვიყოთ ერთად, მერე კი დავიშალოთ–მეთქი. არაო, – იანეთელებმა, – ორ საათზე დაშლა ვის გაუგია, ბავშვები ხომ არ ვართო. არც კი ვიცი, რა უფრო გამიხარდებოდა, თანხმობა თუ უარი... ალბათ, მაინც, უარი.
რომ არ გეგონოთ, უძინართა მცირერიცხოვანი კლუბი გაუხსნიათო, იმასაც გეტყვით, რომ იანეთს კვირიდან კვირამდე 4 000 ადამიანი სტუმრობს. მათი დიდი უმრავლესობა მხოლოდ კითხულობს, რასაც დანარჩენები წერენ. აპრილიდან დეკემბრამდე არც „მწერლების“ რიცხვი შეცვლილა მაინცდამაინც და არც „მკითხველების“. სტაბილურობა იანეთის ძლიერი მხარეა.
ეს სტაბილურობა, გარკვეულწილად, ჩემს უძილობაზე დგას. რადგან წესი წესია – თუ კომენტარს წინასწარ არ წავიკითხავ და არ დავასკვნი, რომ კომენტატორს ბლოგის წესები არ დაურღვევია, ვერაფერიც ვერ გამოქვეყნდება. წაკითხვას კიდევ სიფხიზლე სჭირდება. ჰოდა, ჩემი მეგობრები იანეთს არ წყალობენ, მეუბნებიან – შეეშვი, გაუფრთხილდი შენს თავს, დაიძინე, დაისვენე... მარტო უძილობაც არ არის მიზეზი. სადაც მივალ, ათ წუთში ჩანთას ვხსნი და პატარა კომპიუტერს მოვიმარჯვებ. „აუ, დაიწყო!“ – ამბობენ ჩემი მეგობრები. მე კი ვუხსნი, რომ თუ კომენტარებს არ გამოვაქვეყნებ, ადამიანები ინერვიულებენ – „მწერლებიც“ და „მკითხველებიც“. კულმინაცია მაინც ის იყო, როდესაც პატარა კომპიუტერი ჩემი მეგობრის შვილის ქორწილში მოვიდგი გვერდით.
...ხუთი საათისკენ სოლომონი მემშვიდობება. თურმე, აქამდე მუშაობდა. ჩვეულებრივი ბლოგური ღამეა. ხან ერთს ღვიძავს, ხან მეორეს, ხან მესამეს. ბლოგის სტაბილურობა მათ სიფხიზლეზეც დგას.
სტატიის წერას ვაგრძელებ. მაკოს 28 დეკემბრამდე ტელეფონი და ინტერნეტი გამოურთეს; უცხო ავარიიდან გამოყოლილ ჭრილობას იშუშებს, დღეს ძაფები ამოუღეს; ალექსანდრე ახლახან გამოკეთდა გრიპისგან, ბავშვები ჯერ კიდევ სურდოიანები არიან; ლაჩოს არდადეგები დაეწყო; კაპიტანი სადღაც მიემგზავრება და დამავიწყდა, მეკითხა, ინტერნეტი ექნება თუ არა საახალწლოდ; ამ დილით ივერი გავანაწყენე, მთელი დღე აღარ გამოჩენილა; თორნიკე წუხელ დაბრუნდა გურჯაანიდან – პაპა მოინახულა და ღვინოც გადაიღეს; თემური დღეს არ დამლაპარაკებია, მაგრამ ვიცი, მისკენ ყველაფერი რიგზეა; ლოკს კომპიუტერი გაუფუჭდა და მეგობრის ლეპტოპით გვეხმიანება ალაგ–ალაგ; ლიკა არ ჩანს, სამსახურში ცხელი პერიოდი აქვს, უნდა მოვიკითხო... ოჰო, დილის ექვსი საათია და ბლოგზე ირაკლი შემოგვიერთდა, მაგარ–მაგარი სიტყვები მოგვწერა ფილადელფიიდან. რვის ნახევრისკენ კიდევ ორი კომენტარი შემოგვემატა: გიო გვწერს ვირჯინიიდან და კარაოკე – ათენიდან. სწორედ დღეს აღმოვაჩინე, რომ კარაოკე ჩვენი ძველთაძველი კომენტატორი ყოფილა, არადა, აღარ მახსოვდა.
ეს არის იანეთი: ადამიანების ურთიერთობა. ძირითადად, თავისუფალი ადამიანების ურთიერთობა. და ბლოგიც იმდენად არის თავისუფალი ურთიერთობების ადგილი, რამდენადაც თითოეული ჩვენგანის პიროვნული თავისუფლების ნაწილია. სწორედ ეს ნაწილი გვიზიდავს ერთმანეთისკენ და იზიდავს იმ 4 000 თავისუფლებისმოყვარე ადამიანს ბლოგისკენ.
შესაძლოა, მთლად ასეც არ იყოს საქმე. ვის რა იზიდავს და ვის კიდევ – რა. იანეთში განსჯაც არის და დრამატურგიაც. ალბათ, ზოგი იმისთვის სტუმრობს ბლოგს, რომ ჭკვიანური კომენტარები წაიკითხოს, ზოგს ჰუმანიზმი მოსწონს, ზოგს გამჭრიახობა და ზოგს კიდევ უცაბედად გამწვავებული ურთიერთობები. ჩვენ ყველანი ისეთები ვართ, როგორიც საქართველოა – მისი ნაწილი ვართ და ვინც იანეთის ხილული თუ უხილავი მეგობარია, მას მოსწონს ისეთი საქართველო, როგორსაც ჩვენთან ხედავს.
მგონი, რაღაცით მაინც განვსხვავდებით. რა არის იანეთის ხიბლი, ყველაზე კარგად გავიგე 20 დეკემბის ღამეს, ქუთაისში მემორიალის აფეთქებიდან რამდენიმე საათში. ტელევიზიებმა გადაცემები დაასრულეს და ეკრანი გამორთეს; „ფეისბუკი“ რელიგიურ თემებს ვერ და არ მოსწყდა; ერთადერთი, მალხაზ ხარბედია იყო, ნერვებს რომ ვერ ერეოდა და, გამწარებული, უშვერი სიტყვებით ილანძღებოდა; საქართველოს მოქალაქეებს გულდამძიმებულებს ეძინათ; იანეთი კი დილამდე ბორგავდა. მთელი ღამის განმავლობაში ჩვენ ვამბობდით მთელი საქართველოს სათქმელს და, მე თუ მკითხავთ, ქართული საზოგადოების ნამუსი იმ ღამეს სწორედ ჩვენმა ბლოგმა გადაარჩინა. იმიტომ, რომ იანეთი ნამუსიანი და თავისუფალი საქართველოს ნაწილია, თბილი და მზიანი ნაწილი. ჩემთვის ზუსტად ასეა, ზუსტად ასე.
ჰოდა, მოდი და დაიძინე... მოდი და დახურე კომპიუტერი... მოდი და არ ინაღვლო, ვინ როგორ არის, არ მოიკითხო, ვის რა უჭირს და ულხინს... არ იფიქრო იმ ადამიანებზე, რომლებიც ყოველდღე ელოდებიან ჩვენს სიტყვებს, ჩვენს აზრებს, ჩვენს ურთიერთობებს...
დამდეგ ახალ წელს და შობას გილოცავთ, იანეთელებო! უკეთეს საქართველოში გვეცხოვროს!
