23 წლის ვლადისლავს და კიდევ ერთ მებრძოლს 2024 წლის ზაფხულში დაევალათ ორი კვირის განმავლობაში დაეცვათ პოზიცია კლიშჩიევკაში, აღმოსავლეთ დონეცკის რეგიონში. თუმცა, უკრაინელ ჯარისკაცებს იქ 2 თვის გატარება მოუწიათ. ამ დროის განმავლობაში ხშირად მათი მთავარი მტერი შიმშილი და წყურვილი იყო, რომლებიც მათ რუს მოიერიშეებზე უფრო მეტ საფრთხეს უქმნიდნენ.
კლიშჩიევკა სტრატეგიული ადგილია. აქედან მთელი ლანდშაფტი კარგად ჩანს და ამიტომ მის დასაკავებლად ინტენსიური ბრძოლა მიმდინარეობს 2022 წლის ნოემბრიდან. ომამდე აქ ასობით ადამიანი ცხოვრობდა, თუმცა ახლა ის სრულიად განადგურებულია. ნანგრევები ამჟამად რუსეთის კონტროლის ქვეშაა.
ვლადისლავი რადიო თავისუფლებას მოუყვა, რომ მის თანამებრძოლს უბრძანეს, სოფელში ცარიელი სარდაფი დაეკავებინა.
„გვითხრეს: მიდით და პოზიცია დაიკავეთ, იქ არავინააო“, - ჰყვება ვლადისლავი. - თუმცა, ადგილზე მისულებმა იქ შიმშილისგან ღონემიხდილი უკრაინელი ჯარისკაცი აღმოაჩინეს. „ისეთი გამხდარი და გამოფიტული იყო, რომ ძვლები ეტყობოდა“. მთელი დანარჩენი დრო სარდაფში ამ სამმა მებრძოლმა ერთად გადაიტანა.
ფრონტის აქტიურ პოზიციებს მუდამ აკონტროლებენ მტრის სადაზვერვო დრონები. როგორც კი მოძრაობას დაინახავენ, ინფორმაციას გადასცემენ არტილერიას და პირველი პირის ხედვის (FPV) დრონებს, ამიტომ, ჯარისკაცებს მარაგები ძირითადად უპილოტო თვითმფრინავის მეშვეობით მიეწოდებათ. თუმცა, წვიმასა და ქარში კვადროკოპტერები ვერ დაფრინავენ და მებრძოლები საკვებისა და წყლის გარეშე რჩებიან.
„წყალი პირველივე დღიდან გვაკლდა“, - უთხრა ვლადისლავმა რადიო თავისუფლებას. „პოზიციისკენ კარგად დატვირთულები გავემგზავრეთ, მაგრამ გზაზე ვინც გვხდებოდა, წყალს ვურიგებდით. ადგილზე რომ მივედით, მხოლოდ ერთი ბოთლიღა გვქონდა“.
მეორე კვირას წყალი საერთოდ არ იყო და ჯარისკაცებმა საკუთარი შარდის დალევა დაიწყეს. „ჩვენ ვიფიქრეთ, რომ მორჩა, დამთავრდა - რამე უნდა ვიღონოთ”, - თქვა ვლადისლავმა. მან დაიწყო სარდაფის კედელზე ნაკაწრების გაკეთება გასული დღეების აღსანიშნავად.
მალე რუსებმა ახლომდებარე საველე შტაბს დაარტყეს და გარე სამყაროსთან კომუნიკაცია მთლიანად შეწყდა. ვლადისლავს სარდაფიდან ამოძრომა მოუწია. ჰყვება - „ისე მწყუროდა, რომ ფეხზე დგომისას ვკანკალებდი“.
ვლადისლავმა განადგურებულ შენობებს შორის ჭა იპოვა. „ჩაფხუტით ამოვიღე წყალი. პირველად რომ მოვიტანე სარდაფში, ამ უბრალო წყალს ტკბილი გემო ჰქონდა“.
თუმცა, რუსეთის დაზვერვამ დააფიქსირა წყლის შოვნის ეს თავგანწირული მცდელობა და პოზიცია თვითმფრინავებმა, ნაღმმტყორცნებმა და არტილერიამ დაბომბა. შემდეგ კი გაზით შეუტიეს. დადასტურებულია, რომ რუსეთი უკრაინის ბრძოლის ველზე აკრძალულ ცრემლსადენ გაზს იყენებს. ჯარისკაცები ჰყვებიან, რომ ხშირად გაზის კონტეინერებს უპილოტო თვითმფრინავებიდან ყრიან.
„იმდენი იყო, რომ აირწინაღშიც შემივიდა. ყველაფერი მეწვოდა, ვეღარ ვსუნთქავდი“, - ამბობს ვლადისლავი. „იმან გადამარჩინა, რომ მივხვდი - მშვიდად უნდა მესუნთქა. პანიკას არ უნდა ავყოლოდი. ნელა სუნთქვა დავიწყე და [აირწინაღის] ფილტრიც ამუშავდა“.
პოზიციაზე თავდასხმების გარდა მებრძოლებს შიმშილი ტანჯავდა. უჭმელობისგან სხეულები „დაუმახინჯდათ“. ვლადისლავი სარდაფის დაკავებამდე 75 კილოგრამს იწონიდა. ბოლოს კი 50 კილოგრამი გახდა.
„ერთხელ მიწიდან დავიწყეთ სწრაფი მომზადების ატრიის ნამცეცების შეგროვება“. როდესაც დრონებმა მათ პოზიციასთან მიაღწიეს და მარაგები ჩამოყარეს, ვლადისლავი იხსენებს: „სამოთხეში მოვხვდით. იქ ვისწავლე საჭმლის მომზადება; მათ ჩამოყარეს კარტოფილის პიურე, სწრაფი მომზადების ატრია და ორცხობილა“.
საბოლოოდ, ვლადისლავის ჯგუფმა შეძლო სოფელ კლიშჩიევკაში მცირეხნიანი გამოსვლების ორგანიზება და ცოტაოდენი საკვებისა და წყლის მოპოვება.
თავის მხრივ, რუსეთის ჯარმაც გააძლიერა შეტევები განადგურებულ სოფელზე.
სოფელში შეჭრილი რუსი ჯარისკაცების ერთი ჯგუფი უკრაინულმა უპილოტო თვითმფრინავებმა შენიშნეს და თავს დაესხნენ. გაქცეულმა ჯარისკაცებმა დაყარეს რაც ჰქონდათ და გაიქცნენ. ვლადისლავი ჰყვება, რომ სარდაფიდან ამოძვრა და მიტოვებული ზურგჩანთა იპოვა. შიგნით იყო ტელეფონი, ნამცხვარი, ხორცის კონსერვი და მიუსლი. ნადავლი სარდაფში მიიტანა. „ბიჭებს ძალიან გაუხარდათ, საჭმელი რომ მივიტანეთ“.
რუსეთის მორიგი თავდასხმის დროს დამპყრობელმა ჯარებმა სცადეს შტურმით აეღოთ სარდაფი, სადაც ვლადისლავი და მისი ამხანაგები იყვნენ გამაგრებულნი.
„რაციით გადავეცით, რომ თავდასხმის ქვეშ ვიყავით და საბრძოლველად გავემზადეთ. ერთ-ერთმა ჩვენმა დრონმა ბომბები დაუშინა. ერთი რუსი მებრძოლი ჩვენს პოზიციაზე შემოვიდა და მას შაშხანებითა და მსუბუქი ტყვიამფრქვევით დავხვდით. ბეტონზე ახლაც მისი სისხლის კვალი ჩანს“.
აცხადებს, რომ თავდასხმის დროს შიში არ უგრძნია. „ადრენალინი გმართავს. პოზიციას იკავებ, იარაღს უმიზნებ და ელოდები. მტერს რომ დაინახავ, ისვრი. მორჩა. სხვაზე ნამდვილად არაფერზე ფიქრობ“.
ერთი თვის შემდეგ მებრძოლებს უთხრეს, რომ მალე შეცვლიდნენ, მაგრამ ბრძოლის ველზე ვითარება დაიძაბა და როტაცია კიდევ გადაიდო.
ვლადისლავი ჰყვება, რომ უწყლობის, საკვების ნაკლებობისა და მუდმივი დაბომბვის პირობებში დაძაბულობა ხშირად აუტანელი ხდებოდა.
„იყო მომენტები, როდესაც იმდენად დიდი სტრესის ქვეშ ვიყავი, რომ თავის მოკვლა მინდოდა. ჩემს ამხანაგებთან ერთად ვილაპარაკეთ ყველაფერზე, რაც კი მოგვაფიქრდა. რთული იყო, სამივე ვტიროდით. ჩვენ მხოლოდ სახლში წასვლა გვინდოდა“.
ემოციური შვება ახალგაზრდა ჯარისკაცმა მაშინ იგრძნო, როდესაც ტელეფონით ელაპარაკა მეუღლეს, რომელიც უკრაინის ფარგლებს გარეთ ცხოვრობს. „მან დაურეკა ჩემს მეთაურს, შემდეგ შტაბი დაგვიკავშირდა რაციით და დაგვალაპარაკეს. ისეთი ბედნიერი ვიყავი, თითქოს კოსმოსში დავფრინავდი. შემდეგ ჩემს შვილს ველაპარაკე. იმ მომენტში შემეძლო, უბრალოდ ყველაფერი დამევიწყებინა“.
საბოლოოდ, ორ თვეზე მეტი ხნის შემდეგ მივიდა ბრძანება, რომ მებრძოლებს პოზიცია დაეტოვებინათ. ისინი ჩუმად გადაადგილდებოდნენ სიბნელეში. წინ სროლის ხმები ისმოდა. ჯარისკაცები იმედოვნებდნენ, რომ სწორად მიდიოდნენ და თავისიანების პოზიციებს უახლოვდებოდნენ. რუსული უპილოტო თვითმფრინავის თავდასხმის გამო ჯგუფის წევრებმა ერთმანეთი დაკარგეს. ვლადისლავმა სამეთაურო პუნქტს შედარებით უსაფრთხო ადგილს მეორე დღის გამთენიისას მიაღწია. მისი თანამებრძოლები ევაკუაციის დროს დაიჭრნენ, მაგრამ უსაფრთხო ადგილას მისვლა შეძლეს. მათ შორის იყო ჯარისკაციც, რომელიც ორი თვის წინ, სარდაფში იპოვეს.
მისი პირველი პრიორიტეტი საკვები იყო. „მეუღლეს დავურეკე და ვაცნობე, რომ გამოვედი. მერე კი ვუთხარი: "10 წუთი მაცადე, უნდა ვჭამო-მეთქი". ყველაფერი გადავჭამე - ძეხვები, კარტოფილის პიურე, სწრაფი მომზადების ატრია“, - იხსენებს ის. „რაც ხელში მომხვდა, შევთქვლიფე“.
ამჟამად უკრაინაში სამხედრო გაწვევა 25 წლიდან იწყება. 23 წლის ვლადისლავს შეეძლო ბრძოლისათვის თავი აერიდებინა. თუმცა ის ამ ყველაფრის მერეც ამბობს: „მინდა დავბრუნდე და ბიჭებს დავეხმარო. ფრონტზე მინდა ვიყო და იქ მოვისმინო რაციით გადმოცემული: "ბიჭებო, ვაშა, ომი დასრულდა", შემდეგ კი ვნახო, როგორ მიდის ყველა სახლში“.
„მინდა, რომ ყველა დაბრუნდეს სახლში - ყველა“, - ამბობს ჯარისკაცი.
რედაქტორის შენიშვნა: ეს ინტერვიუ დონეცკის რეგიონში ჩავწერეთ, 2024 წლის დეკემბერში. რამდენიმე დღის შემდეგ ვლადისლავი ფრონტის ხაზზე, ნაღმის აფეთქების შედეგად დაშავდა. ახლა ის მკურნალობს.