მიშა მაგარია! – მე ამაში საკუთარი თვალებით დავრწმუნდი და ვაღიარებ და ვინანიებ ერისა და პრეზიდენტის წინაშე, რომ ვცდებოდი, ვერ ვხედავდი და ვერ ვაფასებდი საქართველოს პრეზიდენტის სიმაგრეს! მაგრამ ეს ცნობილი საარჩევნო კლიპი, რომელიც, ჩემი აზრით, უზუსტესად გამოხატავს სააკაშვილის მმართველობის არსს, დამეხმარა მიშას სიმაგრის გაგებაში. მხედველობაში მაქვს არა მხოლოდ მოპირკეთებულ ფასადებში მოსეირნე ხალხი, რომელიც „-ჯოს“ ძახილითა და ცეკვა-თამაშით უმეზობლოდ ტოვებს დაუცხრომელ ჩრდილოელ მეზობელს და ევროპისა და ნატოს კარების შესაღებად მიისწრაფის, არამედ მისამღერი:
„დარია თუ ავდარია, მიშა მაგარია!“, რომელიც არ ყოფილა შემთხვევითი, უნიჭო რითმა, - აი ისეთი, იდეოლოგიურად ინდოქტრინირებული „ხალხური“ შემოქმედებისათვის რომაა დამახასიათებელი, მაგალითად, „ჩქიმ ლავრენტი ბერია, ყველა ხალხის მტერია“, ან „სკოლაში გყავდა ფრიადი, გამსახურდია ზვიადი“ და ა.შ. ამ ფრაზაში იგავური ფორმით მიშას სიმაგრის საიდუმლო იმალება, რომლის გასაგებადაც ერთი სხვა ამბავი შეიძლება დაგვეხმაროს: როდესაც იულიუს კეისარმა რომში საკუთარი განკარგულებით კალენდარი შეცვალა, ციცერონმა ირონიულად თქვა, „მზეც მაშინ ამოვა, როცა კეისარი ბრძანებსო“. მაგრამ შეიძლება კეისრის მომხრეებმა ირონია ვერ შენიშნეს და იფიქრეს, რომ იულიუს კეისარი ისეთი მაგარია, რომ მას შეუძლია ბუნებას უბრძანოს და მზე უკვე მისი განკარგულებების ძალით ამოდის და ჩადისო.
მიშა ისეთი მაგარია, რომ მას დარი ავდრად შეუძლია აქციოს და ავდარი დარად. ეს მე, ზაალ ანდრონიკაშვილმა და ჩვენმა ორმა იტალიელმა სტუმარმა საკუთარი თვალით ვნახეთ ამა წლის 27 მაისს მესტიაში, როდესაც მოკრიალებული ცის ქვეშ გამოგვიცხადეს, რომ დღეს არასაფრენოსნო ამინდია და კანადური კერძო ავიაკომპანიის თვითმფრინავით, რომლის ბილეთებიც ჩვენ შეძენილი გვქონდა, ვეღარ გამოვფრინდებოდით თბილისისაკენ. ცოტა ხანში კი იმ ჯადოქრის ვინაობაც გაირკვა, ვინც კამარა ცა ისეთ შემზარავად და არასაფრენოსნოდ აქცია, რომელზე ფიქრიც ზოგიერთ ქართველ სამღვდელო პირს სამყაროს აღსასრულის მოახლოებას ახსენებს: ეს არც მეხთამტყორცნელი ზევსი იყო და არც ბრაზიანი იაჰვე, სტიქიური უბედურებები რომ თავს დაატეხა სოდომსა და გომორას, არამედ დარსა თუ ავდარში მაგარი მიშა. თუმცა აპოკალიფსის ლოდინი ხუთი საათი გაგრძელდა მესტიის თამარ მეფის სახელობის აეროპორტზე, სადაც თბილისისაკენ მიმავალი თვითმფრინავის მგზავრები მესტიაში „ფიქრთ გასართველად“ მყოფი პრეზიდენტის გადაწყვეტილებას უცდიდნენ, რადგანაც შეუცნობელ არს გზანი მიშასი და არავინ უწყოდა თუ საით მოისურვებდა იგი გაფრენას. ბოლოს, როგორც გაირკვა, პრეზიდენტმა მესტია-თბილისის ავიარეისს მარშრუტი შეაცვლევინა და ბათუმისკენ გაემართა. ჩვენ, ანუ სარეისო თვითმფრინავში არაშვებულებს, შემოგვთავაზეს, რომ ასევე სარეისო, მხოლოდ ქართული ავიაკომპანიის თვითმფრინავით დავბრუნებულიყავით, რომელიც პრეზიდენტის თანმხლები მომსახურე პერსონალისათვის იყო გამოყოფილი. საბჭოთა ავიაციის ისტორიის ეს სამუზეუმო ეგზემპლარი ძლიერი ნერვების მქონე და ექსტრემალური სპორტის სახეობათა მოყვარულთათვის უნდა იყოს განკუთვნილი, თითქმის ერთი საათი უშედეგოდ იქოქებოდა და დაქოქვაც მხოლოდ მას შემდეგ შეძლო, როდესაც აეროპორტში მიშა გამოჩნდა და კანადური ავიაკომპანიის თვითმფრინავით თავზე გადაუფრინა. ამასობაში კიდევ ერთი სასწაულის მომსწრენი აღმოვჩნდით: მიშას გაფრენასთან ერთად ცა მოიღრუბლა და უცებ თქეში წვიმა წამოვიდა. თვითმფრინავწართმეულ მგზავრთაგან მხოლოდ ორი ახალგაზრდა ზურგჩანთიანი ამერიკელი გამოხატავდა პროტესტს და საკუთარი კანონიერი უფლებების დაცვას მოითხოვდა, რაზეც აეროპორტის თანამშრომლები თავაზიანი ღიმილით პასუხობდნენ. მე და ზაალს კი ჩვენი იტალიელი სტუმრები გვამშვიდებდნენ, - ჩვენ ბერლუსკონი გვყავსო... მე ვცადე, ევროპელებისათვის გასაგები ანალოგია მომეძებნა და დასავლურ მედიაში გავრცელებული ფრაზა – „გვიანრომაული დეკადანსი“ გავიხსენე: როდესაც რომის მმართველი საზოგადოება მიხვდა, რომ იმპერიას აღარაფერი ეშველებოდა, ცხოვრების ერთადერთ საზრისად განცხრომასა და დროსტარებაში ყოფნაღა დარჩა. ჩვენთვის, ანუ საბჭოთა კავშირში დაბადებულთათვის კი ყველაზე ახლობელი მაგალითი ხრუშჩოვისა და ბრეჟნევის ხანაა, როდესაც საბჭოთა იმპერიალიზმმა საკუთარი გამორჩეულობისა და იმპერიულობის რწმენაც დაკარგა და ნიჰილიზმის, კორუმპირებულობისა და მომხვეჭველობის ეტალონის სახე მიიღო, სადაც პარტიული ფუნქციონერები მსხვილ თუ პატარა ფეოდალებად იქცნენ, თუმცა კი მათ აღვირახსნილობას ცენტრალიზებული სახელმწიფო აპარატი მეტ-ნაკლებად მაინც თოკავდა. საბჭოთა ხანაში ცეკას მდივნები ვერ გაბედავდნენ სარეისო თვითმფრინავიდან მგზავრები ჩამოესვათ და საკუთარი ამალით სეირნობა დაეწყოთ.
მაგრამ საქართველო არც რომის იმპერიაა და არც საბჭოთა კავშირი, რომ მას ამგვარი დეკადანსების ეშინოდეს. ვინაიდან აწმყო ტრადიციულად არ გვწყალობს, რომ „არ გვაქვს ბევრი ნავთობი და არც დიდი ფართობი“, სამაგიეროდ გვყავს მიშა, რაც უკვე იმასაც ნიშნავს, რომ „მაინც დიდი მომავალი გვაქვს“, რადგანაც მიშა მაგარია და მისი სიმაგრის მომღერალია საქართველოს ქალაქების ცენტრალურ ქუჩებზე ფასადებმოხატული სახლები და იქვე გამოფენილი კიდევ უფრო ნათელი მომავლის მაჩვენებელი პლაკატები, ხუთვარსკვლავიანი სასტუმროები, რომელთა ყველაზე ხშირი სტუმარიც პრეზიდენტი და მისი ამალაა და ძვირადღირებული უფუნქციო ნაგებობები, რომელთა ცქერაც მიშას უყვარს. მიშას სიმაგრის მომღერალები არიან გაჭირვებისა და დაუცველობისგან გასაწყლებული ადამიანები, რომლებსაც ჯერ ისევ კეთილი მეფის სწამთ და ყოველგვარი რწმენისგან ერთობ შორს მყოფი „ლიბერტარიანელთა“ ელიტა, რომელთა ელიტარულობაც და სოციალური მნიშვნელოვნებაც მხოლოდ იმით განისაზღვრება, რომ ხანდახან მიშასთან ერთად სავიკენდოდ თვითმფრინავში ან რომელიმე ექსკლუზიურ სასტუმროსა თუ რესტორანში აღმოჩნდებიან და ამ ბედნიერი შეხვედრიდან შეიძლება ცოტა ხანში მთავრობის კაბინეტშიც კი გადაინაცვლონ.
დაბოლოს, მიშას სიმაგრის ყველაზე დიდი დასტურია ერთ დროს მიშას თანამებრძოლი, შემდეგ კი მიშაზე განაწყენებული და ოპოზიციად კონვერტირებულ ავანტიურისტთა მთელი პანორამა, რომელთა ოდიოზურობამ ოპოზიციონერობის იდეაც კი იუმორისტული შოუს მთავარ თემად აქცია. მათი შემხედვარე დაუფიქრებლად იწამებ გია ნოდიას ანალიტიკურ დასკვნას, რომ მიშას სახით საქართველოს „ბოლო რვა საუკუნის განმავლობაში ყველაზე ეფექტური ხელისუფლება ჰყავს“. უფრო მეტიც, დარწმუნებული ვარ, რომ ასეთი ეფექტური მთავრობა საქართველოს არც მე-12 საუკუნეში ჰყოლია და იმედი ვიქონიოთ, რომ არც მომავალში აღარ ეყოლება!
„დარია თუ ავდარია, მიშა მაგარია!“, რომელიც არ ყოფილა შემთხვევითი, უნიჭო რითმა, - აი ისეთი, იდეოლოგიურად ინდოქტრინირებული „ხალხური“ შემოქმედებისათვის რომაა დამახასიათებელი, მაგალითად, „ჩქიმ ლავრენტი ბერია, ყველა ხალხის მტერია“, ან „სკოლაში გყავდა ფრიადი, გამსახურდია ზვიადი“ და ა.შ. ამ ფრაზაში იგავური ფორმით მიშას სიმაგრის საიდუმლო იმალება, რომლის გასაგებადაც ერთი სხვა ამბავი შეიძლება დაგვეხმაროს: როდესაც იულიუს კეისარმა რომში საკუთარი განკარგულებით კალენდარი შეცვალა, ციცერონმა ირონიულად თქვა, „მზეც მაშინ ამოვა, როცა კეისარი ბრძანებსო“. მაგრამ შეიძლება კეისრის მომხრეებმა ირონია ვერ შენიშნეს და იფიქრეს, რომ იულიუს კეისარი ისეთი მაგარია, რომ მას შეუძლია ბუნებას უბრძანოს და მზე უკვე მისი განკარგულებების ძალით ამოდის და ჩადისო.
მიშა ისეთი მაგარია, რომ მას დარი ავდრად შეუძლია აქციოს და ავდარი დარად. ეს მე, ზაალ ანდრონიკაშვილმა და ჩვენმა ორმა იტალიელმა სტუმარმა საკუთარი თვალით ვნახეთ ამა წლის 27 მაისს მესტიაში, როდესაც მოკრიალებული ცის ქვეშ გამოგვიცხადეს, რომ დღეს არასაფრენოსნო ამინდია და კანადური კერძო ავიაკომპანიის თვითმფრინავით, რომლის ბილეთებიც ჩვენ შეძენილი გვქონდა, ვეღარ გამოვფრინდებოდით თბილისისაკენ. ცოტა ხანში კი იმ ჯადოქრის ვინაობაც გაირკვა, ვინც კამარა ცა ისეთ შემზარავად და არასაფრენოსნოდ აქცია, რომელზე ფიქრიც ზოგიერთ ქართველ სამღვდელო პირს სამყაროს აღსასრულის მოახლოებას ახსენებს: ეს არც მეხთამტყორცნელი ზევსი იყო და არც ბრაზიანი იაჰვე, სტიქიური უბედურებები რომ თავს დაატეხა სოდომსა და გომორას, არამედ დარსა თუ ავდარში მაგარი მიშა. თუმცა აპოკალიფსის ლოდინი ხუთი საათი გაგრძელდა მესტიის თამარ მეფის სახელობის აეროპორტზე, სადაც თბილისისაკენ მიმავალი თვითმფრინავის მგზავრები მესტიაში „ფიქრთ გასართველად“ მყოფი პრეზიდენტის გადაწყვეტილებას უცდიდნენ, რადგანაც შეუცნობელ არს გზანი მიშასი და არავინ უწყოდა თუ საით მოისურვებდა იგი გაფრენას. ბოლოს, როგორც გაირკვა, პრეზიდენტმა მესტია-თბილისის ავიარეისს მარშრუტი შეაცვლევინა და ბათუმისკენ გაემართა. ჩვენ, ანუ სარეისო თვითმფრინავში არაშვებულებს, შემოგვთავაზეს, რომ ასევე სარეისო, მხოლოდ ქართული ავიაკომპანიის თვითმფრინავით დავბრუნებულიყავით, რომელიც პრეზიდენტის თანმხლები მომსახურე პერსონალისათვის იყო გამოყოფილი. საბჭოთა ავიაციის ისტორიის ეს სამუზეუმო ეგზემპლარი ძლიერი ნერვების მქონე და ექსტრემალური სპორტის სახეობათა მოყვარულთათვის უნდა იყოს განკუთვნილი, თითქმის ერთი საათი უშედეგოდ იქოქებოდა და დაქოქვაც მხოლოდ მას შემდეგ შეძლო, როდესაც აეროპორტში მიშა გამოჩნდა და კანადური ავიაკომპანიის თვითმფრინავით თავზე გადაუფრინა. ამასობაში კიდევ ერთი სასწაულის მომსწრენი აღმოვჩნდით: მიშას გაფრენასთან ერთად ცა მოიღრუბლა და უცებ თქეში წვიმა წამოვიდა. თვითმფრინავწართმეულ მგზავრთაგან მხოლოდ ორი ახალგაზრდა ზურგჩანთიანი ამერიკელი გამოხატავდა პროტესტს და საკუთარი კანონიერი უფლებების დაცვას მოითხოვდა, რაზეც აეროპორტის თანამშრომლები თავაზიანი ღიმილით პასუხობდნენ. მე და ზაალს კი ჩვენი იტალიელი სტუმრები გვამშვიდებდნენ, - ჩვენ ბერლუსკონი გვყავსო... მე ვცადე, ევროპელებისათვის გასაგები ანალოგია მომეძებნა და დასავლურ მედიაში გავრცელებული ფრაზა – „გვიანრომაული დეკადანსი“ გავიხსენე: როდესაც რომის მმართველი საზოგადოება მიხვდა, რომ იმპერიას აღარაფერი ეშველებოდა, ცხოვრების ერთადერთ საზრისად განცხრომასა და დროსტარებაში ყოფნაღა დარჩა. ჩვენთვის, ანუ საბჭოთა კავშირში დაბადებულთათვის კი ყველაზე ახლობელი მაგალითი ხრუშჩოვისა და ბრეჟნევის ხანაა, როდესაც საბჭოთა იმპერიალიზმმა საკუთარი გამორჩეულობისა და იმპერიულობის რწმენაც დაკარგა და ნიჰილიზმის, კორუმპირებულობისა და მომხვეჭველობის ეტალონის სახე მიიღო, სადაც პარტიული ფუნქციონერები მსხვილ თუ პატარა ფეოდალებად იქცნენ, თუმცა კი მათ აღვირახსნილობას ცენტრალიზებული სახელმწიფო აპარატი მეტ-ნაკლებად მაინც თოკავდა. საბჭოთა ხანაში ცეკას მდივნები ვერ გაბედავდნენ სარეისო თვითმფრინავიდან მგზავრები ჩამოესვათ და საკუთარი ამალით სეირნობა დაეწყოთ.
მაგრამ საქართველო არც რომის იმპერიაა და არც საბჭოთა კავშირი, რომ მას ამგვარი დეკადანსების ეშინოდეს. ვინაიდან აწმყო ტრადიციულად არ გვწყალობს, რომ „არ გვაქვს ბევრი ნავთობი და არც დიდი ფართობი“, სამაგიეროდ გვყავს მიშა, რაც უკვე იმასაც ნიშნავს, რომ „მაინც დიდი მომავალი გვაქვს“, რადგანაც მიშა მაგარია და მისი სიმაგრის მომღერალია საქართველოს ქალაქების ცენტრალურ ქუჩებზე ფასადებმოხატული სახლები და იქვე გამოფენილი კიდევ უფრო ნათელი მომავლის მაჩვენებელი პლაკატები, ხუთვარსკვლავიანი სასტუმროები, რომელთა ყველაზე ხშირი სტუმარიც პრეზიდენტი და მისი ამალაა და ძვირადღირებული უფუნქციო ნაგებობები, რომელთა ცქერაც მიშას უყვარს. მიშას სიმაგრის მომღერალები არიან გაჭირვებისა და დაუცველობისგან გასაწყლებული ადამიანები, რომლებსაც ჯერ ისევ კეთილი მეფის სწამთ და ყოველგვარი რწმენისგან ერთობ შორს მყოფი „ლიბერტარიანელთა“ ელიტა, რომელთა ელიტარულობაც და სოციალური მნიშვნელოვნებაც მხოლოდ იმით განისაზღვრება, რომ ხანდახან მიშასთან ერთად სავიკენდოდ თვითმფრინავში ან რომელიმე ექსკლუზიურ სასტუმროსა თუ რესტორანში აღმოჩნდებიან და ამ ბედნიერი შეხვედრიდან შეიძლება ცოტა ხანში მთავრობის კაბინეტშიც კი გადაინაცვლონ.
დაბოლოს, მიშას სიმაგრის ყველაზე დიდი დასტურია ერთ დროს მიშას თანამებრძოლი, შემდეგ კი მიშაზე განაწყენებული და ოპოზიციად კონვერტირებულ ავანტიურისტთა მთელი პანორამა, რომელთა ოდიოზურობამ ოპოზიციონერობის იდეაც კი იუმორისტული შოუს მთავარ თემად აქცია. მათი შემხედვარე დაუფიქრებლად იწამებ გია ნოდიას ანალიტიკურ დასკვნას, რომ მიშას სახით საქართველოს „ბოლო რვა საუკუნის განმავლობაში ყველაზე ეფექტური ხელისუფლება ჰყავს“. უფრო მეტიც, დარწმუნებული ვარ, რომ ასეთი ეფექტური მთავრობა საქართველოს არც მე-12 საუკუნეში ჰყოლია და იმედი ვიქონიოთ, რომ არც მომავალში აღარ ეყოლება!