ოლექსი რეზნიკოვი უკრაინის თავდაცვის სამინისტროს ხელმძღვანელად დაინიშნა რუსეთის უკრაინაში შეჭრამდე სამი თვით ადრე. ერთი წლის შემდეგ, მედია მის გარდაუვალ გადადგომას წინასწარმეტყველებდა - თუმცა, რეზნიკოვი დღემდე რჩება თანამდებობაზე და სხვა საკითხებთან ერთად, კურირებს უკრაინაში დასავლური სამხედრო ტექნიკის მიწოდების საკითხს.
Current time-თან ექსკლუზიურ ინტერვიუში რეზნიკოვმა ისაუბრა უკრაინის მოკავშირე ქვეყნების თავდაცვის მინისტრების რამშტაინის ფორმატში გამართული შეხვედრის შედეგებზე, უკრაინის კონტრშეტევის მიმდინარეობასა და ყირიმის განთავისუფლების გეგმებზე: უკრაინის თავდაცვის მინისტრი იმედოვნებს, რომ თავის მომდევნო დაბადების დღეს ყირიმში გადაიხდის.
ქარენთ თაიმი: რამშტაინის ფორმატში გამართული შეხვედრის მთავარი შედეგი, თუ სწორად მესმის, ისაა, რომ იკვეთება უკრაინელი მფრინავების მომზადების კონკრეტული გეგმები?
ოლექსი რეზნიკოვი: უკვე ნათელია, რომ ახალი საავიაციო კოალიცია დაიბადა. ჩვენმა კოლეგებმა ნიდერლანდებიდან და დანიიდან, შეერთებულ შტატებთან ერთად, აიღეს ვალდებულება, რომ ნიდერლანდებისა და დანიის ლიდერობით ამოქმედდება სასწავლო პროგრამა უკრაინელი მფრინავების, ინჟინრების, მექანიკოსებისა და ტექნიკოსებისთვის, რათა საბოლოო ჯამში უკრაინის საჰაერო ძალების შეიარაღებაში აღმოჩნდეს მეოთხე თაობის (და პლუს) თანამედროვე თვითმფრინავები. დღეს ჩვენ აბსოლუტური თავდაჯერებით ვლაპარაკობთ F-16 თვითმფრინავებზე.
მეორე კოალიცია - სატანკო - ცოტა ხნით ადრე დაიბადა პოლონეთისა და გერმანიის ლიდერობის წყალობით. ახლა ნათლად დაფიქსირდა, რომ პოლონეთის ტერიტორიაზე იქმნება ჰაბი, რომელიც მოემსახურება ჩვენს Leopard-ებს.
და კიდევ, გაჟღერდა ინიციატივა, რომელსაც მხარი დაუჭირეს კოლეგებმა ესტონეთიდან და ლუქსემბურგიდან, შეიქმნას IT კოალიცია რამშტაინის ფარგლებში. რადგან თანამედროვე ომი ეს არის რესურსებისა და ტექნოლოგიების ომი. ბრძოლის ველზე იბრძვიან დრონები, რომლებიც დაფრინავენ, დაცოცავენ, ხტუნავენ, ცურავენ, ყვინთავენ. ელექტრონული ომი ძალიან მნიშვნელოვანია, კიბერშეტევები ნამდვილი საფრთხეა, ჩვენ უნდა დავიცვათ სხვადასხვა სისტემა, კომუნიკაციები, კავშირგაბმულობა და ა.შ. მე მჯერა IT კოალიციის. ბოლოს და ბოლოს, ბევრმა ქვეყანამ, რომელიც დახმარებას გვიწევს, უკვე ამოწურა თავისი სამხედრო რესურსი. ჩვენმა ძალიან ახლო მეგობრებმა - ლიტვამ, ლატვიამ, ესტონეთმა - უკვე გადმოგვცეს თავიანთი მთლიანი შიდა პროდუქტის ერთ პროცენტზე მეტი ღირებულების იარაღი, მაგრამ მათ ძალიან სურთ დახმარება, ძალიან უნდათ ჩვენი გამარჯვება, რადგან მათთვის ეს იქნება ერთობლივი გამარჯვება აგრესორზე. ამიტომ ისინი სიამოვნებით მიიღებენ მონაწილეობას IT კოალიციაში. გარდა ამისა, არიან ქვეყნები, რომლებიც გარკვეული პოლიტიკური მიზეზების გამო ნეიტრალიტეტს ინარჩუნებენ ლეტალური იარაღის ჩვენთვის გადმოცემის თვალსაზრისით, მაგრამ ისინი აუცილებლად მზად იქნებიან ამ კოალიციაში შემოსვლისთვის.
ქარენთ თაიმი: დავუბრუნდეთ საავიაციო კოალიციას. მთავარი კითხვა: როდის იქნება თვითმფრინავები?
ოლექსი რეზნიკოვი: თვითმფრინავები ძალიან რთული ტიპის იარაღია. ბევრად უფრო რთული, ვიდრე ტანკი, არტილერია. ისეთივე რთული, როგორც გემები და წყალქვეშა ნავები. ყველა განიხილავს საჯაროდ, თუ რა დრო დასჭირდებათ უკრაინელ პილოტებს F-16 გამანადგურებლის დასაუფლებლად. ჩვენი ორი მფრინავის შეერთებულ შტატებში ტესტირების შემდეგ, მიიჩნევა, რომ ექვს თვემდე პერიოდი საკმარისი იქნება. მიმაჩნია, რომ ჩვენი გამოცდილი პილოტები, თავიანთი სურვილითა და მისწრაფებით, ალბათ უფრო ადრე დაიწყებენ ფრენას. ვგულისხმობ არა უბრალოდ ფრენას, არამედ თავისუფლად ფრენას: მანევრებით, ღამით, წყვილებში. ვფიქრობ, ოთხი თვე რეალური ვადაა. მე ასე ვფიქრობ, რადგან ჩვენ გვაქვს სხვების გაოცების უნარი და ჩვენ შეგვიძლია სწავლა.
მაგალითად, სტანდარტების მიხედვით რთული საარტილერიო სისტემების Caesar-ის ან KRAB-ის ეკიპაჟის მომზადებას მინიმუმ სამი თვე სჭირდება. ჩვენმა ბიჭებმა კი ეს სისტემები სამ კვირაში აითვისეს. ფრანგებიც და პოლონელებიც აღფრთოვანებულები იყვნენ. Patriot-ის საჰაერო თავდაცვის სისტემებზე ეკიპაჟის მომზადების სტანდარტული დრო 10 თვეა. ჩვენებმა 10 კვირაში აითვისეს. იგრძენით განსხვავება: სამი თვე - სამი კვირა, 10 თვე - 10 კვირა.
ამიტომ, დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენი პილოტები ექვს თვეზე უფრო ადრე დაიწყებენ ფრენას. თუმცა, პილოტს მარტო ფრენა არ შეუძლია. მას სჭირდება ინჟინრები, ტექნიკოსები, ტექნიკური მომსახურება, მეიარაღეები, საწვავის ჩამსხმელები და ასე შემდეგ, რადგან ეს ყველაზე რთული ტექნიკაა. მოკლედ, სასწავლო კურსი ოთხ თვეზე მეტხანს გრძელდება. მაშინაც კი, თუ გვყავს მფრინავები, რომლებიც საუბრობენ ინგლისურად და სწრაფადაც ითვისებენ სიახლეს, პრობლემაა ინჟინრებისა და ტექნიკოსების საჭირო რაოდენობა. ეს კიდევ უფრო რთული ტერმინოლოგიაა, ბევრად უფრო რთული, ვიდრე ბურგერის შეკვეთა მაკდონალდსში. ამასთან, პარალელურად უნდა მომზადდეს ინფრასტრუქტურა: აეროდრომები, თავშესაფრები.
ქარენთ თაიმი: აეროდრომები უკრაინის შიგნით იქნება?
ოლექსი რეზნიკოვი: კარგი, ახლა ავდგები და ყველაფერს გეტყვით! ისინი იქნებიან იქ, სადაც მოსახერხებელი იქნება. მაგრამ, რა თქმა უნდა, საბრძოლო თვითმფრინავი ვერ იფრენს სხვა ქვეყნის ტერიტორიიდან, რა თქმა უნდა, ისინი იქნებიან უკრაინაში. აბა, საბრძოლო თვითმფრინავი შემოფრინდება ნატოდან? არა, ეს იქნება ჩვენი თვითმფრინავები, უკრაინული სიმბოლიკით, რომლებიც დაიცავენ ჩვენს ცას.
ქარენთ თაიმი: მოდი გამოვთვალოთ: პილოტების მომზადება ივლისშიც რომ დაიწყოს, ექვსი თვეც დავუმატოთ, ანუ ახალი წლიდან?
ოლექსი რეზნიკოვი: დაველოდებით პროგრამას, რომლის დამტკიცებაზე 15 ივნისს რამშტაინის მინდვრებზე შევთანხმდით. პროგრამაში ყველა ეტაპი მკაფიოდ იქნება გაწერილი. აი, როცა ამ პროგრამას ვნახავ, მაშინ შევძლებ ზუსტი ვადის დასახელებას. რადგან თუ ახლა ვიტყვით, რომ სავარაუდო დრო ექვსი თვეა და ექვს თვეში კი თვითმფრინავები არ აფრინდებიან, მაშინ ჩვენ გვეტყვიან: „ზრადა“ („ღალატი“).
ქარენთ თაიმი: ანუ მინიმუმ ახალი წლიდან მაინც უკრაინა შეიარაღებაში მიიღებს თვითმფრინავებს?
ოლექსი რეზნიკოვი: დიახ. და ეს სიმბოლურია. რადგან შარშანდელ შობა-ახალ წელს თხოვნით მივმართე სანტა კლაუსს, რომელსაც ვთხოვე დახმარება უკრაინის ბავშვების ინტერესებიდან გამომდინარე, რომ მათ შეძლონ სწავლა, სკოლებსა და საბავშვო ბაღებში სიარული. ასევე ვთხოვე გარკვეული რაღაცები: არტილერია, ჭურვები, ტანკები და ა.შ. მე იქ პატარა თვითმფრინავიც მეყენა, მოდელი, რომელიც მერე ფრინდება. ეს იყო ჩემი სურვილი, რომელიც სანტასთან ჩავუთქვი. ამიტომ, ლოგიკური იქნება, თუკი ახალი წლისთვის პირველი F-16 მაინც აფრინდება.
ქარენთ თაიმი: მაგრამ ახლა რუსეთი აკონტროლებს ცას, სადაც უკრაინის შეიარაღებული ძალების შეტევა მიმდინარეობს.
ოლექსი რეზნიკოვი: არ ვიტყოდი, რომ აკონტროლებს, დომინირება აქვთ. მაგრამ ჩვენ ასევე გვაქვს სახმელეთო საჰაერო თავდაცვის სისტემები, რომლებიც მსგავსად მანევრირებენ სახმელეთო დანაყოფებთან ერთად და იძლევიან იმის შესაძლებლობას, რომ ეს დომინირება შემცირდეს, ჩვენ ვყრით მათ. ბრძოლისას უპირველეს ყოვლისა საჭიროა პორტატული საზენიტო სარაკეტო სისტემები. როგორც მინიმუმ. ეს აძლევს მობილურ ჯგუფებს მანევრირების შესაძლებლობას. მათ შეუძლიათ ჩამოაგდონ საჰაერო სამიზნეები 7000 მ-ზე. რა თქმა უნდა, ახლა F-16-ები რომ გვქონდეს, ამ დომინაციას სერიოზულად შევამცირებდით. მაგრამ ჩვენი პილოტები ასევე ახერხებენ გმირობის სასწაულების მოხდენას МИГ-29-ით. თუმცა თქვენ აბსოლუტურად მართალი ხართ, მოვლენების უფრო წარმატებული განვითარებისთვის, რა თქმა უნდა, აუცილებელია ცაში მტრის დომინირების აღმოფხვრა.
ქარენთ თაიმი: ზოგადად, როგორ აფასებთ უკრაინის შეიარაღებული ძალების ამჟამინდელ შეტევას?
ოლექსი რეზნიკოვი: ეს ომია. არ შეიძლება ტელევიზორთან დაჯდე და იფიქრო: „აჰა, ახლა ჩვენები გაიმარჯვებენ! აბა, რა ხდება, რატომ არ იმარჯვებთ?!“ ასე არ ხდება. ვფიქრობ, გადაჭარბებული შეფასებების და გაბერილი მოლოდინების მიზეზი გასული შემოდგომის მოვლენებს უკავშირდება. შემოდგომაზე, შეგახსენებთ, იყო ორი კამპანია - ხერსონის და ხარკოვის. ხარკოვის ოპერაციამ ჩაიარა ძალიან სწრაფად, წარმატებით, მტრისთვისა და მსოფლიო საზოგადოებისთვის მოულოდნელად, ასევე ბევრი უკრაინელისთვისაც. ეს იყო კარგად გააზრებული, კარგად დაგეგმილი და შესრულებული სამხედრო ოპერაცია. რუსები მზად არ იყვნენ, ამიტომ წარმატებით გავედით მდინარე ოსკოლამდე. ხერსონი, პირიქით, უფრო ნელა მიდიოდა. იმის გამო, რომ სრულიად განსხვავებული ნიადაგი, ამინდის პირობები და მრავალი სხვა ფაქტორი იყო.
ამიტომ, ახლა შეუძლებელია იმის მოლოდინი გვქონდეს, რომ ყველაფერი ისე სწრაფად მოხდება, როგორც ხარკოვთან. იმიტომ, რომ ფრონტის ხაზი, რელიეფი და ამინდის პირობები სრულიად განსხვავებულია. გარდა ამისა, რუსებსაც ჰქონდათ მომზადების საშუალება. ნაღმების წარმოუდგენელი სიმჭიდროვეცაა. რუსებისგან განსხვავებით, უკრაინელები ჯარისკაცების სიცოცხლეზე ზრუნავენ. რუსები თავიანთ ჯარისკაცებს საზარბაზნე ხორცად იყენებენ.
ხშირად მიმართავენ ხორცსაკეპი მანქანის ტაქტიკას, რომლის დროსაც უანგარიშოდ ნადგურდება ცოცხალი ძალა. ბახმუტთან, მაგალითად, ჩვენი შეფასებით, რვა თვის განმავლობაში 60 ათასი კაცი დაკარგეს მოკლულებისა და დაჭრილების სახით. გიჟური დანაკარგებია. დაიხოცნენ ძირითადად ყოფილი პატიმრები, რესურსი, რომელიც არ ენანებათ. ჩვენთვის კი, მათგან განსხვავებით, მთავარი ღირებულება ჩვენი დამცველების სიცოცხლე და ჯანმრთელობაა. ამიტომ ხორცსაკეპის ტაქტიკას არასოდეს ვიყენებთ. ჩვენი ოფიცრები, ჩვენი მეთაურები მანევრირებენ, ეძებენ შესაძლებლობებს, ფრთხილად გადადგილდებიან. ზედმეტი მოძრაობის და ხელის კვრის გარეშე ისინი თავიანთ საქმეს აკეთებენ და გააკეთებენ კიდეც.
ქარენთ თაიმი: ახლა დიდი დანაკარგებია?
ოლექსი რეზნიკოვი: ეს ომია. არის დანაკარგები. მაგრამ ზუსტად იმის გამო, რომ ჩვენ არ ვიყენებთ ხორცსაკეპის ტაქტიკას, უკრაინის მხრიდან დანაკარგები გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე რუსეთს აქვს.
ქარენთ თაიმი: და რაც შეეხება ტექნიკის დანაკარგებს?
ოლექსი რეზნიკოვი: ასევე. როცა უყურებთ რუსულ პროპაგანდისტულ არხებს და ისინი უამრავ განადგურებულ უკრაინულ ტექნიკას აჩვენებენ, ჩემი რჩევაა: დაუკავშირდით OSINT-ის (ღია წყაროების ანალიზის) სპეციალისტებს. ბევრი ვიცინეთ, მაგალითად, როცა ერთი და იგივე „ლეოპარდი“, რომელიც, მართლაც, „დაიტრავმა“, რუსულმა პროპაგანდისტულმა არხებმა სხვადასხვა კუთხით აჩვენეს, ბევრჯერ დათვალეს და გადაამრავლეს.
მათ ჰყავთ ერთი სასაცილო პერსონაჟი, სათვალიანი, რომელიც სულ ანგარიშობს, რამდენი რამ გაანადგურეს და მოსპეს...
ქარენთ თაიმი: რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს სპიკერი კონაშენკოვი?
ოლექსი რეზნიკოვი: დიახ. ერთი ძველი საბჭოთა ფილმის („მოუხელთებელი შურისმაძიებლები“) პერსონაჟს მახსენებს. არის იქ ერთი, რომელიც მას ჰგავდა, ქერაა და მრგვალი სათვალე უკეთია.
ქარენთ თაიმი: რამდენი „ლეოპარდი“ დაიკარგა?
ოლექსი რეზნიკოვი: ყველა ბაზაზეა, ყველა რემონტდება. დაჭრილი ლეოპარდი გამოჯანმრთელდება.
ქარენთ თაიმი: ამ დღეებში Reuters-მა პოლონელ ანალიტიკოს კონრად მუზუკაზე დაყრდნობით დაწერა, რომ თორმეტი გაწვრთნილი ბრიგადიდან ჩართული იყო სამი ბრიგადა.
ოლექსი რეზნიკოვი: მე არ ვაკეთებ კომენტარს იმაზე, რასაც სამხედრო ანალიტიკოსები ან მათი მსგავსი ადამიანები (ან ვინც საკუთარ თავს ექსპერტებს უწოდებენ) წერენ, თუნდაც შესანიშნავი ექსპერტები იყვნენ.
ქარენთ თაიმი: მაგრამ მთავარი დარტყმა ჯერ არ ყოფილა?
ოლექსი რეზნიკოვი: რატომ უნდა გავამხილოთ ჩვენი გეგმები და სტრატეგიები? ჩვენ ვაკეთებთ ჩვენს საქმეს. გეგმები დაწერილია, სცენარები - გააზრებული, შეთანხმებული ჩვენ სამხედროებთან. და ისინი მოქმედებენ იმის შესაბამისად, თუ როგორ ვითარდება მოვლენები ფრონტზე.
ქარენთ თაიმი: ამ დღეებში ჩემი კოლეგა ნატალკა სედლეცკა რადიო თავისუფლების უკრაინული სამსახურიდან ესაუბრა ჩეხეთის პრეზიდენტს, რომელსაც სამხედრო ექსპერტიზას ვერანაირად ვერ დაუწუნებთ. პიტერ პაველმა თქვა, რომ თუ ახლა არ იქნება მნიშვნელოვანი შედეგი, მაშინ დიდი შეტევის ახალი მცდელობა მინიმუმ მომავალ გაზაფხულამდე გადაიწევსო, რაც თავის მხრივ გამოიწვევს სირთულეებს, მათ შორის, შესაძლოა დასავლელი მოკავშირეების მხარდაჭერასთან დაკავშირებითაც. შესაძლოა შესუსტდეს მხარდაჭერა.
ოლექსი რეზნიკოვი: ამ ომის სხვადასხვა ეტაპზე არაერთხელ მომისმენია მეგობარი ქვეყნების ძალიან გამოცდილი სამხედროების მოსაზრებები, რომლებმაც შემდეგ რადიკალურად შეცვალეს რიტორიკა. შეჭრამდე, 2021 წლის შემოდგომაზე, ამერიკელი გენერლებიც კი, რომლებსაც დიდ პატივს ვცემ, თავიანთ საჯარო გამოსვლებში ამბობდნენ, რომ კიევი 72 საათში დაეცემოდა. ვაშინგტონში ვიზიტის დროს, როცა ჩვენი პრეზიდენტის ბრძანებითა და პარლამენტის გადაწყვეტილებით ეს თანამდებობა დავიკავე, პირადად მე მითხრეს: „ღრმა სანგრები თხარეთ“, მაგრამ 72 საათში კიევი არ დაეცა, არც სამ კვირაში დაეცა და არც პარტიზანული ომი გაიშალა. შეგახსენებთ, რომ თავიდანვე გვაძლევდნენ იარაღს პარტიზანული ომისთვის: NLAW-ს, Stinger-ებს. მაგრამ, საბედნიეროდ, მთელ მსოფლიოს ვაჩვენეთ, რომ მათი გაოცება შეგვიძლია.
ქარენთ თაიმი: კონტრშეტევის თემას თუ გავაგრძელებთ, ხომ არ იცით, რა დაემართა ადამ დელიმხანოვს?
ოლექსი რეზნიკოვი: გამოგიტყდებით და გეტყვით, რომ არ ვიცი. უკვე გზაში ვიყავი და ამ საკითხს თვალი ვერ მივადევნე. მას ჩემთვის არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს. ბევრად მხიბლავს რუსეთის შიდა გარჩევები. ღრმად ვარ დარწმუნებული, რომ რუსეთში სუვერენიტეტების აღლუმი იქნება და ჩვენ ამას მოვესწრებით. რუსეთის ფედერაცია იმ სახით, როგორც ახლაა, არსებობას შეწყვეტს. საკუთარი სუბიექტურობა ექნებათ ბაშკორტოსტანს, თათარსტანს, დაღესტანს და ასე შემდეგ. იმპერია დაიშლება.
ქარენთ თაიმი: ერთი წლისა და სამი-ოთხი თვის სრულმასშტაბიანი ომის შემდეგ თუ გაქვთ რამე სათქმელი რუსებისთვის?
ოლექსი რეზნიკოვი: ეს ომი ჩვენი გამარჯვებით დასრულდება. იმიტომ რომ ჩვენ სამართლიანად ვიბრძვით, თქვენ კი - არა. საერთოდ გაუგებარია, რისთვის იბრძვით. რუსები შეძლებენ ნორმალურად, კომფორტულად ცხოვრებას, მხოლოდ მას შემდეგ, რაც შეცვლიან სახელმწიფო მოწყობას, შეცვლიან რეჟიმს დემოკრატიული ხელისუფლებით. სანქციები, რომლებიც დაწესდა, ჩვენი გამარჯვების შემდეგაც არ მოიხსნება იოლად, რადგან არავის სჯერა თქვენი და არავინ გენდობათ თქვენ.
შეცვალეთ! იფიქრეთ იმაზე, თუ როგორ უნდა იცხოვრონ თქვენმა შვილიშვილებმა. არაფერს ვამბობ შვილებზე. საუკეთესო შვილებმა დატოვეს რუსეთი. ერთხელ „რა, სად, როდის?“ მოთამაშეებს მივმართე. რა გააკეთა კლუბის ხელმძღვანელობამ? მათ უბრალოდ წაშალეს ყველა თამაშის უკრაინული სატელევიზიო ვერსია. ბიჭებო, თქვენ უბრუნდებით სტალინიზმის ეპოქას. თქვენ იცხოვრებთ გულაგში.
ქარენთ თაიმი: სხვათა შორის, თქვენც თამაშობდით „რა? სად? როდის?“, რუსეთში აჩვენებდნენ თამაშებს თქვენი მონაწილეობით. რუს მაყურებელს შეიძლება ახსოვდეთ, როგორც მოთამაშე?
ოლექსი რეზნიკოვი: მგონი, კი. ვფიქრობ, რომ მას შემდეგ, რაც უკრაინის თავდაცვის მინისტრმა უკრაინის ნაკრებში ითამაშა კაპიტნის რანგში - ეს იყო რუსეთის თავდასხმამდე - ამან აშკარა გულძმარვა გამოიწვია ზოგიერთ ამხანაგში...
ქარენთ თაიმი: თუ წარმოგიდგენიათ, რომ შოიგუსაც შეუძლია ამის გაკეთება? დაჯდეს ინტელექტუალთა გუნდის სათავეში.
ოლექსი რეზნიკოვი: ყველას თავისი ჰობი აქვს. პირადად არ ვიცნობ რუსეთის თავდაცვის მინისტრს, არ ვიცი მისი ინტელექტუალური დონე, ამიტომ კომენტარის გასაკეთებლად მზად არ ვარ. ერთადერთი, რაზეც შემიძლია კომენტარი გავაკეთო, არის ის, რომ მას ჰქონდა უცნაური ქცევითი მოძრაობა 24 თებერვალს, როდესაც ბელარუსის თავდაცვის მინისტრს ხრენინს სთხოვა, ყოფილიყო მისი მესიჯების გადმომცემი. სადილის შემდეგ ბელარუსის თავდაცვის მინისტრმა დამირეკა წინადადებით, ხელი მომეწერა კაპიტულაციის აქტზე. ეს სასაცილო იყო.
ქარენთ თაიმი: რა ფორმით ითხოვა?
ოლექსი რეზნიკოვი: ბელარუსის მინისტრმა ითხოვა საუბარი. მანამდე ჩვენ ვილაპარაკეთ, ვიმსჯელეთ რისკებსა და საფრთხეებზე, მან დაიფიცა, ოფიცრის სიტყვა მომცა, რომ ბელარუსის ტერიტორიიდან არანაირი თავდასხმა არ მოხდებოდა. დაპირებების შეუსრულებლობით ოფიცრის ღირსება შელახა, თუმცა მისი ზარი მაინც მივიღე. შუადღე იყო. ძალიან უხერხულად გრძნობდა თავს. მითხრა: „მე შუამავლის როლს ვასრულებ, მინდა გადმოგცეთ მინისტრ შოიგუს შეტყობინება, რომ არის წინადადება, ხელი მოაწეროთ კაპიტულაციის აქტს და შემდეგ ყველაფერი შეიძლება გაჩერდეს“. კონსულტაციისთვის დრო არ მქონდა. უბრალოდ მაშინვე ვუპასუხე (გინების გარეშე!), უბრალოდ ვუთხარი: „გმადლობთ თქვენი მცდელობისთვის, ყოფილიყავით ერთგვარი გადამცემი. შეგიძლიათ გადასცეთ პასუხად, რომ კაპიტულაციის აქტს ხელს მოვაწერ რუსეთის მხრიდან და ამით დამთავრდება ყველაფერი“. ეს იყო ჩვენი ერთადერთი ვირტუალური კონტაქტი.
ქარენთ თაიმი: ხშირად მიფიქრია იმაზე, თუ როგორ გადაწყვიტეთ ბელარუსის ტერიტორიაზე გადასვლა მოლაპარაკების ჯგუფის შემადგენლობაში. არ გეშინოდათ?
ოლექსი რეზნიკოვი: რისკი იყო. მაგრამ მთელი ცხოვრება გატაცებული ვარ სხვადასხვა ჰობით და ბევრი მათგანი დაკავშირებულია ადრენალინთან: მოტოსპორტი, დაივინგი, პარაშუტით ხტომა, სროლა, მთაში თხილამურებით სრიალი, ლაშქრობა. იაზრებ რისკის დონეს, თან აფასებ და ანგარიშობ, როგორ შეამცირო. ამიტომ, როდესაც ვმსჯელობდით ჰუმანიტარული დერეფნების გასახსნელად წასვლისა და უკვე ჩაკეტილ ქალაქებში მყოფი ადამიანების გადარჩენის აუცილებლობაზე, მაშინაც შევაფასეთ რისკები. მაგალითად, მძევლად აყვანის შემთხვევაში მოლაპარაკების ნებისმიერი შესაძლებლობა საერთოდ შეწყდებოდა. შეუძლიათ ინციდენტის მოწყობა? ცხადია, შეუძლიათ.
ქარენთ თაიმი: ინციდენტში მკვლელობას გულისხმობთ?
ოლექსი რეზნიკოვი: დიახ. ამ რისკების აწონვის შემდეგ გადავწყვიტეთ, რომ ჩვენი მიზანი უფრო მაღალია. ამიტომაც წავედით.
ქარენთ თაიმი: მოდით ვისაუბროთ Nord Stream-ზე. გერმანულმა გამოცემებმა ARD-მა და Die Zeit-მა, ასევე ჰოლანდიურმა არხმა NOS-მა ერთობლივი გამოძიება გამოაქვეყნეს. ისინი ასკვნიან, რომ, დიდი ალბათობით, უკრაინის სპეცსამსახურებმა ააფეთქეს ჩრდილოეთის ნაკადი. წერენ იმაზე, რომ ეს გეგმები ცნობილი გახდა დასავლური დაზვერვისთვის და CIA-მ სთხოვა უკრაინას, არ გაეკეთებინა ეს, მაგრამ „ეს“ მაინც გაკეთდა, თუმცა მოგვიანებით.
ოლექსი რეზნიკოვი: წაკითხული მაქვს ეგ ვერსიები. ბოლო დროს სიტყვა „გამოძიების“ მიმართ ძალიან გამძაფრებული სკეპტიციზმი მაქვს. არაერთხელ ყოფილა, როცა რაღაც თემაში საკმარისად ღრმად ვიყავი ჩაფლული, მერე კი რაღაცები წავიკითხე ძალიან ცნობილ დასავლურ გამოცემებში და პირდაპირ გაოცებული დავრჩი, საიდან იშვა მათ თავებში ასეთი სისულელე და ბოდვა. ასეთ უხეშ სიტყვებს განზრახ ვიყენებ, რადგან აღშფოთებული ვარ. თუმცა არ შემეძლო ღია ეთერით გამოსვლა და თქმა: „ეს ასე არ არის, რადგან...“ რადგან არ შემიძლია გარკვეული ინფორმაციის გამხელა. სამყარო ზოგჯერ ილუზიებით ცხოვრობს. ვიღაცამ რაღაც მოიფიქრა, ვიღაცამ რაღაცას მოკრა ყური, ვიღაცამ რაღაც დაუმატა. დარწმუნებული ვარ, მომავალში ყველაფერზე, რაც მოხდება მსოფლიოში და რაც მოულოდნელი და განსაკუთრებული იქნება, იტყვიან: „ეს ალბათ უკრაინელები არიან“. არსებობს მოსაზრება, რომ ჩვენ შეგვიძლია სასწაულების მოხდენა.
ქარენთ თაიმი: დასავლურ პრესაში პერიოდულ პუბლიკაციებს, რომ „ნორდ სტრიმი“ უკრაინის სპეცსამსახურებმა ააფეთქეს, თქვენ უკავშირებთ მხოლოდ და მხოლოდ უკრაინული სპეცსამსახურების პოპულარობას მსოფლიოში?
ოლექსი რეზნიკოვი: უკრაინელების პოპულარობას. უკრაინოცენტრიზმის ეპოქას. მაგრამ მე ასევე ვუკავშირებ მსგავს პუბლიკაციებს უკრაინისათვის დახმარების შეწყვეტის სურვილს. რუსები ძალიან კარგად მუშაობენ, მათ შორის დასავლურ მედიაში. მათ ჰყავთ გავლენის აგენტები. როცა ვამბობ „გავლენის აგენტს“, არ ვგულისხმობ სპეცსამსახურების აგენტს. ეს არის ადამიანი, რომელიც შეიძლება იყოს სასარგებლო იდიოტი, ინფორმაციის გამავრცელებელი. რადგან ომი - ეს ასევეა საინფორმაციო ომი, ხოლო დეზინფორმაცია ყველაზე ძლიერი საშუალებაა.
ამოცანა უკრაინელებში ეჭვის შეტანა და ნდობის დაქვეითებაა. ახლა ჩვენ შორის ნდობის უპრეცედენტო დონეა, რაც აძლევს ჩვენს კოლეგებს შესაძლებლობას დაარწმუნონ თავიანთი პოლიტიკოსები ბიუჯეტიდან ფულის დახარჯვაში, აუხსნან გადასახადის გადამხდელებს, თუ რატომ უნდა გააგრძელონ უკრაინის დახმარება გამარჯვებამდე. ჟურნალისტებიც განსხვავებულები არიან. პუბლიკაციების ასეთ სერიას აღვიქვამ, როგორც დარტყმას ნდობის არქიტექტურაზე. აბა, დაფიქრდით: რატომ განიხილავთ ამ ინფორმაციას საერთოდ? მიზანი რა არის? რაღაც მიზანი ყოველთვის უნდა არსებობდეს! იმის თქმა, რომ უკრაინელები ისეთი ცუდები არიან, რომ ააფეთქეს „ჩრდილოეთის ნაკადი“? რომ რა? რისთვის? და რა იყო უკრაინის მიზანი, როცა თითქოსდა „ჩრდილოეთის ნაკადს“ აფეთქებდა? ეს ბოდვაა! ბოდვა! ჩვენ არ გვაქვს არანაირი მიზანი! არც ეკონომიკური და არც პოლიტიკური.
ქარენთ თაიმი: რატომ? გაზის შესაძლო მიწოდების შეჩერება.
ოლექსი რეზნიკოვი: ეს ხომ რისკია! ნდობის დაკარგვის რისკი! ეს არის ყველაზე მთავარი! როგორი საქმეა - უცხო ქვეყნებს შორის უცხო ზღვაში სპეციალური დივერსიული ოპერაციის ჩატარება! მეგობარ სახელმწიფოებს შორის! რომ რა? ეს იდიოტიზმია.
ქარენთ თაიმი: მოდით მაშინ ნდობაზე ვისაუბროთ. როდესაც სვამენ კითხვებს, როგორიცაა „ვინ უშვებს უპილოტო თვითმფრინავებს მოსკოვზე“, უკრაინის ხელისუფლება ამბობს: „ჩვენ არ ვიცით, ეს ღვთის სასჯელია“. კითხვებზე „ვინ მოკლა დუგინა?“ ან „ვინ ააფეთქა პრილეპინი?“ - ასევე უპასუხებენ: „არ ვიცით“. ეს არ უთხრის ძირს ნდობას?
ოლექსი რეზნიკოვი: არა. ჩვენ ვიცავთ ომის წესებს. სხვათა შორის, მინდა დავასრულო ჩემი მიმართვა რუსებისადმი. ვინც ჩვენს ტერიტორიაზეა იარაღით, უმჯობესია ჩაბარდეს! ასევ უფრო უსაფრთხო იქნება თქვენთვის.
ქარენთ თაიმი: მშვიდობის ფორმულაზეც ვთქვათ. 16 ივნისს სამხრეთ აფრიკის პრეზიდენტმა კიევში თქვა, რომ აფრიკის სახელმწიფოების ჯგუფი ამზადებდა რაღაც ფორმულას.
ოლექსი რეზნიკოვი: ამაზე კომენტარის გაკეთება არ მინდა, რადგან არ ვარ ამ მოლაპარაკების ჯგუფის წევრი. ჩემი პოზიცია ძალიან მარტივია. ის ეფუძნება ჩვენი პრეზიდენტის, უზენაესი მთავარსარდლის საჯარო განცხადებებს: მოლაპარაკებას მას შემდეგ გავმართავთ, როცა უკრაინის ტერიტორიას დატოვებენ.
ქარენთ თაიმი: ტერიტორიას ყირიმის ჩათვლით?
ოლექსი რეზნიკოვი: Რა თქმა უნდა. ყირიმი უკრაინაა. სხვა ვარიანტი არც განიხილება. მოძრაობა ნატოსკენ, ყირიმი, დონეცკი, ლუგანსკი - ეს არ განიხილება. მორჩა, დავივიწყოთ. აღარ არსებობს მინსკის შეთანხმებები, რაზეც თავად რუსებმა თქვეს უარი, არც ნორმანდიული ფორმატი - ყველა ეს მცდელობა, რომ როგორმე შევთანხმებულიყავით, რუსებმა გაანადგურეს პირდაპირი აგრესიული შეიარაღებული შეჭრით, დაღუპული უკრაინელებით, დანგრეული ინფრასტრუქტურით, მკვდარი ცხოველებით ნოვა კახოვკის ზოოპარკში და ა.შ. მგონი უკვე ტენდენციად იქცა, ჩვენი შერიგების მსურველთა დიდი რიგი დადგა. ეს ნიშნავს, რომ რუსებისთვის ხელსაყრელია. რატომ? ისინი გრძნობენ, რომ აგებენ „სპეციალურ სამხედრო ოპერაციას“, მათ სჭირდებათ პაუზა, რომ სული მოითქვან, ჭრილობები მოიშუშონ და ახალი ომით მოვიდნენ. მეტიც, ისინი ახალი ომით მოვლენ უკვე არა უკრაინაში, არამედ მთელ ევროპაში. ამაში ეჭვი არ მეპარება.
ამიტომ, ისინი უნდა განადგურდნენ, ბოლომდე უნდა დასუსტდნენ, რათა უკან დაიხიონ 1991 წლის სტატუსამდე, როცა ჩვენი საზღვრები საერთაშორისოდ იქნა აღიარებული, მათ შორის, სხვათა შორის, თავად რუსეთის მიერაც. მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა დაიწყოს მსჯელობა, როგორ ვიცხოვროთ ახალი მსოფლიო წესრიგის პირობებში. რადგან ფორმულა “might is right“ ანუ „ძლიერს აქვს უფლება“ - მიუღებელია.
ქარენთ თაიმი: ევროპაში ძალიან ხშირად მესმის მოსაზრება, რომ უკრაინა იკავებს არადიპლომატიურ პოზიციას, როდესაც აცხადებს, რომ მზად არის მოლაპარაკებისთვის მხოლოდ ჯარების გაყვანის შემდეგ და, რომ არ აპირებს ყირიმის სტატუსის განხილვას. დარწმუნებული ვარ, რომ თქვენც გსმენიათ?
ოლექსი რეზნიკოვი: მე ვარ ის ადამიანი, ვინც პირადი გამოცდილებით არაერთხელ განვიცადე ტრანსფორმაცია „ეს შეუძლებელიადან“ „გახდა შესაძლებლამდე“. როდესაც პირველად ვესტუმრე შეერთებულ შტატებს, როგორც თავდაცვის მინისტრი, მხოლოდ „სტინგერები“ ვითხოვე. პასუხი იყო: შეუძლებელია, თუმცა იანვარში უკვე შესაძლებელი იყო. იგივე ეხება არტილერიას, HIMARS-ს, ტანკებსა და თვითმფრინავებს. რაც დღეს შეუძლებელია, ხვალ შესაძლებელია.
მთავარია, საკუთარ პოზიციაში იყო დარწმუნებული და გქონდეს არგუმენტები, რომ ეს სამართლიანია. კაცობრიობა მაინც ისწრაფვის წონასწორობისკენ. ბალანსი კი სწორედაც რომ სამართლიანობაა. ამიტომ, აბსოლუტურად სამართლიანია, რომ უკრაინამ 1991 წლის ფარგლებში აღადგინოს ტერიტორიული მთლიანობა და დამოუკიდებლობა. რადგან სხვაგვარად ძლიერის უფლება გადაწონის უფლების უფლებას. საერთაშორისოდ დამკვიდრებული წესრიგი დარღვეულია. ეს ნიშნავს, რომ სხვა დიქტატორები, სხვა ავტოკრატიები გამოიყენებენ ასეთივე აგრესიას მცირე სახელმწიფოების, მათი მეზობლების დასაპყრობად. ამიტომ, ჩვენი პარტნიორების ინტერესებშია დაარწმუნონ კრემლი, დაუბრუნდეს თავის საზღვრებს და დაივიწყოს.
არ გინდათ ჩვენი ნახვა? ააგეთ კედელი, ჩვენ ნამდვილად არ გვინდა თქვენი დანახვა მრავალი თაობის განმავლობაში. დღეს უკრაინაში ნებისმიერმა ბავშვმა იცის, რომ მთავარი მტერი რუსები არიან. ეს არის ყველაზე უარესი, რაც კრემლმა გააკეთა. მე ვფიქრობ, რომ კრემლის წინა მმართველები საფლავებში ტრიალებენ, რადგან შეუძლებელი იყო საკუთარი ქვეყნისთვის უარესის გაკეთება.
ქარენთ თაიმი: მთელი თქვენი რიტორიკიდან გამომდინარე, აბსოლუტურად გჯერათ გამარჯვების?
ოლექსი რეზნიკოვი: დიახ.
ქარენთ თაიმი: 2020 წელს თქვენი ქორწინება დაარეგისტრირეთ ყირიმის ადმინისტრაციულ საზღვარზე. ხომ არ აპირებთ ქორწილის გადახდას ნახევარკუნძულზე?
ოლექსი რეზნიკოვი: პირველ რიგში დავპირდი ცოლს, რომელიც ამბობს: „ხელმოწერა - ქორწილი არაა!“ გარდა ამისა, ქორწილში გვყავდა მეგობრები, იგივე პაშა კაზარინი, ყირიმელი, ამიტომ ჩვენ მათ წინაშე გვაქვს ვალდებულებები, რომ ამას ყირიმში გავაკეთებთ. მაგრამ ჩვენ ჯერ არ გადაგვიწყვეტია - იალტაში თუ ფეოდოსიაში. ადგილი უნდა ავირჩიოთ. მაგრამ ეს იქნება რაღაც ლამაზი, ალბათ აიუ-დაგის ხედით. ბავშვობის მოგონებებიც მაკავშირებს, თავის დროზე „არტეკში“ ვიყავი, როცა სკოლის მოსწავლე ვიყავი. ამიტომ დიახ, ქორწილს იქ გადავიხდით.
ერთსაც გეტყვით, ლოიდ ოსტინმა დამშვიდობებისას, წინასწარ მომილოცა მოახლოებული დაბადების დღე. მითხრა: „ყველა ჩვენგანი, აქ მყოფი თავდაცვის მინისტრები, გისურვებთ ყველაფერ საუკეთესოს. მაგრამ ალბათ გესმით, რომ ყველა მინისტრი უნდა მიიწვიოთ ვახშამზე“. ვუთხარი, რომ მიღებულია შეთავაზება. ამიტომ, ვფიქრობ, რომ შემდეგ ვახშამსა და ჩემს დაბადების დღეზე ყირიმში მოვილხენთ.
ქარენთ თაიმი: ე.ი. 2024 წლის 18 ივნისს ყირიმში გაიმართება უკრაინის პარტნიორი ქვეყნების თავდაცვის მინისტრების ვახშამი?
ოლექსი რეზნიკოვი: ვგეგმავ.