ეს ინფორმაცია რადიო თავისუფლების ცენტრალურ სამსახურს დაუდასტურა სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წარმომადგენელმა. სავარაუდო თარიღი, როდის გაიმართება მოსმენა, ამ ეტაპზე მას არ დაუზუსტებია.
„მეგობარი აქტი“, MEGOBARI Act აშშ-ის სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის თავმჯდომარემ, რესპუბლიკური პარტიის წევრმა ჯიმ რიშმა და ამავე კომიტეტის დემოკრატმა წევრმა ჯინ შაჰინმა გასულ კვირას წარადგინეს.
კანონპროექტის სრული დასახელება ასეთია: „საქართველოს ანგარიშვალდებულების, გამძლეობისა და დამოუკიდებლობის შესაძლებლობების გაძლიერებისა და მობილიზაციის აქტი“.
კანონპროექტის ინგლისური დასახელების აბრევიატურა, რომელიც ემთხვევა ქართულ სიტყვა „მეგობარს“ და შეერთებული შტატების საქართველოსადმი დამოკიდებულების სიმბოლოდაა ჩაფიქრებული, სწორედ ასე ითარგმნება (Mobilizing and Enhancing Georgia’s Options for Building Accountability, Resilience, and Independence Act).
„მეგობარი აქტი“ თავდაპირველად 2024 წლის 20 მაისს - საქართველოს პარლამენტში „აგენტების კანონზე“ პრეზიდენტის ვეტოს დაძლევამდე - დარეგისტრირდა აშშ-ის წარმომადგენელთა პალატაში.
მსგავსი შინაარსის აქტი - „ქართველი ხალხის აქტი“ - შეიტანეს კონგრესის ზედა პალატაში, სენატშიც. აშშ-ის სენატში „ქართველი ხალხის აქტის“ მოსმენა უნდა გამართული 2024 წლის სექტემბერში საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის სხდომაზე, თუმცა ეს სხდომა განუსაზღვრელი ვადით გადაიდო. 2025 წლის 3 იანვარს სენატის ახალმა შემადგენლობამ დადო ფიცი.
ასევე ნახეთ სენატორებმა რიშმა და შაჰინმა MEGOBARI Act-ი წარადგინესჯიმ რიში 10 მარტს ჯინ შაჰინთან ერთად გავრცელებულ განცხადებაში წერს, კანონპროექტი ძლიერი გზავნილია, რომ აშშ მხარს უჭერს ქართველ ხალხს.
„ვინაიდან ისინი იბრძვიან თვითგამორკვევის უფლებისთვის" და მისცემს აშშ-ის ინსტრუმენტებს, რათა დაეხმაროს ქართველებს, თავიანთი პოლიტიკური სისტემის სამართლიანობის აღდგენაში... საქართველოს მეგობრები მთელი მსოფლიოდან შოკირებული და შეძრწუნებულნი იყვნენ ხელისუფლების ავტორიტარიზმში გადაშვებითა და პროდემოკრატიული დემონსტრანტების ძალადობრივი დარბევის გამო", - განაცხადა რიშმა.
სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წევრის, ჯინ შაჰინის თქმით, შეერთებულმა შტატებმა უნდა გააძლიეროს ქართველი ხალხის მხარდაჭერა, რომლებმაც მკაფიოდ აჩვენეს თავისი ევროატლანტიკური მისწრაფებები.
„მოხარული ვარ, რომ ხელახლა წარვადგინე ეს ორპარტიული, ორპალატიანი კანონპროექტი თავმჯდომარე რიშთან ერთად, რათა მხარი დავუჭიროთ ქართველ ხალხს "ქართული ოცნების" მთავრობის მიერ კონსტიტუციური დარღვევებისა და მშვიდობიანი მომიტინგეების მიმართ ძალადობის ფონზე. ქართველმა ხალხმა ნათლად აჩვენა თავისი ევროატლანტიკური მისწრაფებები და შეერთებულმა შტატებმა უნდა გააგრძელოს მათი მხარდაჭერა "ქართული ოცნების" მცდელობების წინააღმდეგ, მოშალოს დემოკრატიული ინსტიტუტები. მაშინ, როდესაც რუსეთი ცდილობს ძირი გამოუთხაროს დემოკრატიებს მთელ რეგიონში, ჩვენ ზურგს ვერ შევაქცევთ მთავარ პარტნიორს, რომელიც თავისუფალი და დემოკრატიული მომავლისკენ მიისწრაფვის“, - განაცხადა სენატორმა შაჰინმა.
MEGOBARI აქტის ძირითადი დებულებები
დემოკრატიისა და კანონის უზენაესობის მხარდაჭერა - აქტი განსაზღვრავს აშშ-ის პოლიტიკას საქართველოში დემოკრატიული ღირებულებების, ადამიანის უფლებებისა და კანონის უზენაესობის დასაცავად. იგი აღიარებს საქართველოს სამოქალაქო საზოგადოების მნიშვნელოვან პროგრესს და ხაზს უსვამს დემოკრატიის გაძლიერების მნიშვნელობას რეგიონული სტაბილურობისათვის.
მიმართვა დემოკრატიულ უკუსვლას - საქართველოში ბოლოდროინდელი დემოკრატიული უკუსვლის საპასუხოდ, აქტი მოითხოვს საქართველოს მთავრობის ქმედებების, რუსეთსა და სხვა ავტორიტარულ რეჟიმებთან მისი კავშირების გაძლიერებულ შესწავლას.
ანგარიშგება და სანქციები - არასათანადო გავლენა და სანქციების თავიდან აცილება: ანგარიშები საქართველოში კორუფციული პრაქტიკის შესახებ, რომელიც მხარს უჭერს რუსეთის ინტერესებს და სანქციების თავიდან აცილებას.
რუსეთის სადაზვერვო აქტივები - საქართველოში რუსული დაზვერვის შეღწევისა და ჩინეთის პოტენციური თანამშრომლობის შეფასება.
სანქციები ქართველ პირებზე - იდენტიფიკაცია, სანქციებისა და მოგზაურობის აკრძალვის დაწესება იმ პირებისთვის, რომლებიც ძირს უთხრიან დემოკრატიას საქართველოში.
დემოკრატიის მონიტორინგის სამუშაო ჯგუფის შექმნა - სამუშაო ჯგუფი შექმნილი იქნება საქართველოში დემოკრატიული გარემოს მონიტორინგისა და ხელშეწყობისთვის, განსაკუთრებით საარჩევნო პერიოდში, რათა უზრუნველყოს სამართლიანი და თავისუფალი საარჩევნო პროცესები.
ორმხრივი ურთიერთობების გაღრმავება და მხარდაჭერა - საქართველოში მნიშვნელოვანი დემოკრატიული პროგრესის დადასტურების შემდეგ, აქტი ასახავს აშშ-ის შემდგომ დახმარებას, მათ შორის:
- მოლაპარაკებები საქართველოსთან უფრო შეღავათიანი სავაჭრო ხელშეკრულების დადებაზე;
- გაცვლის გაფართოება და სავიზო რეჟიმის გამარტივება;
- ეკონომიკური პაკეტის შემუშავება;
- უსაფრთხოებისა და თავდაცვითი მხარდაჭერის უზრუნველყოფა რუსეთის აგრესიის დასაძლევად.