გასულ კვირაში საქართველოს პრეზიდენტმა გიორგი მარგველაშვილმა შემაშფოთებელი უწოდა რუსეთის ნაბიჯს „საქართველოსთან შეთანხმების გარეშე საქართველოს ტერიტორიის სიღრმეში 11-კილომეტრიანი სასაზღვრო ზოლის გაფართოებასთან დაკავშირებით“. ამ თემაზე კვირის ბოლოს რადიო თავისუფლება საქართველოს პარლამენტის თავდაცვისა და ეროვნული უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარეს ირაკლი სესიაშვილს ესაუბრა.
რადიო თავისუფლება: ეს რას ნიშნავს? კონკრეტულად რა მონაკვეთზეა საუბარი? რა ფართოვდება და რამდენი ხნით?
ირაკლი სესიაშვილი: პირდაპირ რომ ვთქვათ, ყოველგვარი მორიდების გარეშე, რუსეთის მხრიდან გადადგმული ეს ნაბიჯი უკვე ყველა საერთაშორისო ნორმას სცილდება, იმიტომ რომ არ მგონია, რუსეთს გაებედა და რომელიმე ევროპული ქვეყნისთვის ეთხოვა, 11 კილომეტრით საზღვარი გადმომაწევინე რამდენიმე ხნითო. ეს ხომ წარმოუდგენელია! მაგრამ საქმე ისაა, რომ რუსეთი აფხაზეთს არ მიიჩნევს, როგორც თვითონ აღიარა, ეგრეთ წოდებულ დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ. ის აფხაზეთს მიიჩნევს თავის პროვინციად და, ამდენად, აკეთებს იმას, რაც მას მოესურვება.
რადიო თავისუფლება: ირაკლი, აქ ჩაგერთვებით. თუმცა ცნობაში, რომელიც საქართველოს პრეზიდენტის პრესსამსახურმა გაავრცელა, ნათქვამია, რომ ეს შეთანხმება [საზღვრის გაფართოებაზე] „დაიდო რუსეთისა და აფხაზეთის დე ფაქტო ხელისუფლებას შორის“. ანუ თქვენ ამბობთ, რომ მოსკოვმა საერთოდ იგნორირება გაუკეთა სოხუმს?
ირაკლი სესიაშვილი: არა. იცით, რა, სოხუმი დღეს მთლიანად იმართება მოსკოვიდან - რა თქმა უნდა, არა ყველა საკითხში, მაგრამ დღის წესრიგში არ დგას ისეთი მიდგომები რუსეთის მხრიდან, რომ აფხაზეთთან შეიძლება მას რაღაც საკითხთან დაკავშირებით რეალური მოლაპარაკება დასჭირდეს. რუსეთი მას უყურებს, როგორც თავის პროვინციას. არც აფხაზები აპროტესტებენ [ამას], უფრო ზუსტად, ვერც აპროტესტებენ, იმიტომ რომ თვლიან, რომ ეს არის ოკუპაცია, რომლის ფარგლებშიც ოკუპანტს აქვს უფლება იმოქმედოს, გამომდინარე თავისი ინტერესებიდან. ამიტომ აკეთებენ იმას, რასაც რუსეთი მოისურვებს.
რადიო თავისუფლება: მოსკოვის ეს გადაწყვეტილება [ საზღვრის აფხაზეთის მიმართულებით გაფართოება] ხომ არ არის რაღაცნაირად ნაკარნახევი საქართველოს ხელისუფლების ხშირი განცხადებებით, რომ უკონტროლო აფხაზეთის ტერიტორია იქცა ტერორისტთა ერთგვარ თავშესაფრად? ასეთი განცხადებებიც ხომ არ არის იმის მიზეზი, რომ რუსეთს ჩაეთვალა, რომ ტერორიზმის საფრთხე სოჭის ოლიმპიადას აფხაზეთიდანაც ემუქრება?
ირაკლი სესიაშვილი: ამ ვერსიას, რა თქმა უნდა, საფუძველი აქვს, მაგრამ ფაქტია, რომ აფხაზეთში ე.წ. ყველა საზღვარს რუსეთი აკონტროლებს. თუმცა, ყველაფერთან ერთად, არის ტექნიკური საკითხები, რომელიც, ალბათ, ამ შემთხვევაში გამოყენებული იქნა ამ მიზნით, - ე.წ. სასაზღვრო ზონის გაფართოება, - რომ ტექნიკურად რუსეთმა აითვისოს 11 კილომეტრიანი ზონა და შესაძლებელია მან დამატებით განათავსოს გარკვეული ძალები, რათა, საჭიროების შემთხვევაში, მოხდეს მათი [რუსეთის არმიის ნაწილების] ჩართვა. გარდა ამისა, რა თქმა უნდა, არსებობს მთელი რიგი უსაფრთხოების საკითხები, ასევე, ალბათ, რუსეთს არ სურს, რომ იქ, ამ ტერიტორიაზე, დამატებითი თვალი და ყური ჰყავდეს და მთლიანად მოაქციოს [აფხაზეთი] საკუთარი კონტროლის ქვეშ. სწორედ აქედან გამოდინარე ვთვლი, რომ რუსეთის მიერ ასეთი გადაწყვეტილების მიღება ეყრდნობოდა ასეთ ტექნიკურ საკითხებს.
რადიო თავისუფლება: ირაკლი, ერთმა აფხაზმა პოლიტიკოსმა, არ მახსოვს ზუსტად მისი გვარი, საზღვრის ამ დროებით გადმოწევაზე მოსწრებულად თქვა: რუსეთს თითი რომ ჩაუდო პირში, მთელ ხელს მოგაჭამსო. ის, რასაც თქვენ ამბობთ და რაც საქართველოს ხელისუფლების ოფიციალური პოზიციაა, საკმაოზე მეტი მიზეზია იმისათვის, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ უარი თქვას სოჭის ზამთრის ოლიმპიადაზე სპორტსმენების გაგზავნაზე.
ირაკლი სესიაშვილი: კობა, გულწრფელად გეტყვით, რუსეთს 11 კილომეტრით არ გადმოუწევია საზღვარი ფსოუდან. რუსეთმა ამ საზღვრის გადმოწევა აფხაზეთთან დააფიქსირა, თორემ ჩემთვის, როგორც საქართველოს მოქალაქისა და სახელმწიფო მოხელისათვის, რუსეთს რამდენიმე ათეული და ასეული კილომეტრით აქვს გადმოწეული საზღვარი. და სწორედ ამიტომ ვამბობთ ჩვენ, რომ საქმე გვაქვს ოკუპაციასთან და არა იმასთან, რომ ხდება ეგრეთ წოდებული დამოუკიდებელი აფხაზეთის ტერიტორიაზე საზღვრის გადმოწევა.
რაც შეეხება ჩვენს მონაწილეობას ოლიმპიადაში, ჩვენ ცალსახად ვაცხადებთ, რომ ჩვენ მონაწილეობას ვღებულობთ ოლიმპიადაში, როგორც საერთაშორისო სადღესასწაულო ღონისძიებაში, მიუხედავად იმისა, თუ რომელ ქვეყანაში იქნება ის. ამ შემთხვევაში ჩვენ მივდივართ არა რუსეთში, არამედ მივდივართ ოლიმპიადაზე.
თუმცა, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, იმ ფონზე, როდესაც ოლიმპიადამდე სიტუაცია იძაბება, იმ ფონზე, როდესაც გარკვეული საფრთხეები მატულობს და თქვენ იცით, რომ ამ დღეებში გერმანიაში, სლოვაკეთში და სხვა ქვეყნებში მუქარის შემცველი განცხადებები მიიღეს ტერორიზმის საფრთხესთან დაკავშირებით, რა თქმა უნდა, ეს დამატებითი საფუძველია დავფიქრდეთ, რამდენადაც საფრთხე ეხება არა ზოგადად პოლიტიკურ საკითხს, არამედ, პირველ რიგში, ჩვენი სპორტსმენების ფიზიკურ უსაფრთხოებას. შესაბამისად, ჩვენ ამ ეტაპზე ვინარჩუნებთ ჩვენს პოზიციას და ვაცხადებთ, რომ დიახ, ჩვენ მონაწილეობას მივიღებთ ოლიმპიადაში (ამას მე ხაზს ვუსვამ). მიუხედავად ამისა, ჩვენ თვალყურს ვადევნებთ მოვლენებს და თუ ჩავთვლით, რომ საფრთხე შეიძლება დაემუქროს ჩვენს სპორტსმენებს, მაშინ, რა თქმა უნდა, შევცვლით გადაწყვეტილებას. ვიმოქმედებთ იმისდა მიხედვით, თუ რა ინფორმაცია გვექნება.
რადიო თავისუფლება: ეს რას ნიშნავს? კონკრეტულად რა მონაკვეთზეა საუბარი? რა ფართოვდება და რამდენი ხნით?
ირაკლი სესიაშვილი: პირდაპირ რომ ვთქვათ, ყოველგვარი მორიდების გარეშე, რუსეთის მხრიდან გადადგმული ეს ნაბიჯი უკვე ყველა საერთაშორისო ნორმას სცილდება, იმიტომ რომ არ მგონია, რუსეთს გაებედა და რომელიმე ევროპული ქვეყნისთვის ეთხოვა, 11 კილომეტრით საზღვარი გადმომაწევინე რამდენიმე ხნითო. ეს ხომ წარმოუდგენელია! მაგრამ საქმე ისაა, რომ რუსეთი აფხაზეთს არ მიიჩნევს, როგორც თვითონ აღიარა, ეგრეთ წოდებულ დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ. ის აფხაზეთს მიიჩნევს თავის პროვინციად და, ამდენად, აკეთებს იმას, რაც მას მოესურვება.
რადიო თავისუფლება: ირაკლი, აქ ჩაგერთვებით. თუმცა ცნობაში, რომელიც საქართველოს პრეზიდენტის პრესსამსახურმა გაავრცელა, ნათქვამია, რომ ეს შეთანხმება [საზღვრის გაფართოებაზე] „დაიდო რუსეთისა და აფხაზეთის დე ფაქტო ხელისუფლებას შორის“. ანუ თქვენ ამბობთ, რომ მოსკოვმა საერთოდ იგნორირება გაუკეთა სოხუმს?
ირაკლი სესიაშვილი: არა. იცით, რა, სოხუმი დღეს მთლიანად იმართება მოსკოვიდან - რა თქმა უნდა, არა ყველა საკითხში, მაგრამ დღის წესრიგში არ დგას ისეთი მიდგომები რუსეთის მხრიდან, რომ აფხაზეთთან შეიძლება მას რაღაც საკითხთან დაკავშირებით რეალური მოლაპარაკება დასჭირდეს. რუსეთი მას უყურებს, როგორც თავის პროვინციას. არც აფხაზები აპროტესტებენ [ამას], უფრო ზუსტად, ვერც აპროტესტებენ, იმიტომ რომ თვლიან, რომ ეს არის ოკუპაცია, რომლის ფარგლებშიც ოკუპანტს აქვს უფლება იმოქმედოს, გამომდინარე თავისი ინტერესებიდან. ამიტომ აკეთებენ იმას, რასაც რუსეთი მოისურვებს.
რადიო თავისუფლება: მოსკოვის ეს გადაწყვეტილება [ საზღვრის აფხაზეთის მიმართულებით გაფართოება] ხომ არ არის რაღაცნაირად ნაკარნახევი საქართველოს ხელისუფლების ხშირი განცხადებებით, რომ უკონტროლო აფხაზეთის ტერიტორია იქცა ტერორისტთა ერთგვარ თავშესაფრად? ასეთი განცხადებებიც ხომ არ არის იმის მიზეზი, რომ რუსეთს ჩაეთვალა, რომ ტერორიზმის საფრთხე სოჭის ოლიმპიადას აფხაზეთიდანაც ემუქრება?
ირაკლი სესიაშვილი: ამ ვერსიას, რა თქმა უნდა, საფუძველი აქვს, მაგრამ ფაქტია, რომ აფხაზეთში ე.წ. ყველა საზღვარს რუსეთი აკონტროლებს. თუმცა, ყველაფერთან ერთად, არის ტექნიკური საკითხები, რომელიც, ალბათ, ამ შემთხვევაში გამოყენებული იქნა ამ მიზნით, - ე.წ. სასაზღვრო ზონის გაფართოება, - რომ ტექნიკურად რუსეთმა აითვისოს 11 კილომეტრიანი ზონა და შესაძლებელია მან დამატებით განათავსოს გარკვეული ძალები, რათა, საჭიროების შემთხვევაში, მოხდეს მათი [რუსეთის არმიის ნაწილების] ჩართვა. გარდა ამისა, რა თქმა უნდა, არსებობს მთელი რიგი უსაფრთხოების საკითხები, ასევე, ალბათ, რუსეთს არ სურს, რომ იქ, ამ ტერიტორიაზე, დამატებითი თვალი და ყური ჰყავდეს და მთლიანად მოაქციოს [აფხაზეთი] საკუთარი კონტროლის ქვეშ. სწორედ აქედან გამოდინარე ვთვლი, რომ რუსეთის მიერ ასეთი გადაწყვეტილების მიღება ეყრდნობოდა ასეთ ტექნიკურ საკითხებს.
რადიო თავისუფლება: ირაკლი, ერთმა აფხაზმა პოლიტიკოსმა, არ მახსოვს ზუსტად მისი გვარი, საზღვრის ამ დროებით გადმოწევაზე მოსწრებულად თქვა: რუსეთს თითი რომ ჩაუდო პირში, მთელ ხელს მოგაჭამსო. ის, რასაც თქვენ ამბობთ და რაც საქართველოს ხელისუფლების ოფიციალური პოზიციაა, საკმაოზე მეტი მიზეზია იმისათვის, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ უარი თქვას სოჭის ზამთრის ოლიმპიადაზე სპორტსმენების გაგზავნაზე.
ირაკლი სესიაშვილი: კობა, გულწრფელად გეტყვით, რუსეთს 11 კილომეტრით არ გადმოუწევია საზღვარი ფსოუდან. რუსეთმა ამ საზღვრის გადმოწევა აფხაზეთთან დააფიქსირა, თორემ ჩემთვის, როგორც საქართველოს მოქალაქისა და სახელმწიფო მოხელისათვის, რუსეთს რამდენიმე ათეული და ასეული კილომეტრით აქვს გადმოწეული საზღვარი. და სწორედ ამიტომ ვამბობთ ჩვენ, რომ საქმე გვაქვს ოკუპაციასთან და არა იმასთან, რომ ხდება ეგრეთ წოდებული დამოუკიდებელი აფხაზეთის ტერიტორიაზე საზღვრის გადმოწევა.
რაც შეეხება ჩვენს მონაწილეობას ოლიმპიადაში, ჩვენ ცალსახად ვაცხადებთ, რომ ჩვენ მონაწილეობას ვღებულობთ ოლიმპიადაში, როგორც საერთაშორისო სადღესასწაულო ღონისძიებაში, მიუხედავად იმისა, თუ რომელ ქვეყანაში იქნება ის. ამ შემთხვევაში ჩვენ მივდივართ არა რუსეთში, არამედ მივდივართ ოლიმპიადაზე.
თუმცა, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, იმ ფონზე, როდესაც ოლიმპიადამდე სიტუაცია იძაბება, იმ ფონზე, როდესაც გარკვეული საფრთხეები მატულობს და თქვენ იცით, რომ ამ დღეებში გერმანიაში, სლოვაკეთში და სხვა ქვეყნებში მუქარის შემცველი განცხადებები მიიღეს ტერორიზმის საფრთხესთან დაკავშირებით, რა თქმა უნდა, ეს დამატებითი საფუძველია დავფიქრდეთ, რამდენადაც საფრთხე ეხება არა ზოგადად პოლიტიკურ საკითხს, არამედ, პირველ რიგში, ჩვენი სპორტსმენების ფიზიკურ უსაფრთხოებას. შესაბამისად, ჩვენ ამ ეტაპზე ვინარჩუნებთ ჩვენს პოზიციას და ვაცხადებთ, რომ დიახ, ჩვენ მონაწილეობას მივიღებთ ოლიმპიადაში (ამას მე ხაზს ვუსვამ). მიუხედავად ამისა, ჩვენ თვალყურს ვადევნებთ მოვლენებს და თუ ჩავთვლით, რომ საფრთხე შეიძლება დაემუქროს ჩვენს სპორტსმენებს, მაშინ, რა თქმა უნდა, შევცვლით გადაწყვეტილებას. ვიმოქმედებთ იმისდა მიხედვით, თუ რა ინფორმაცია გვექნება.