საქართველოში არ შემოუშვეს ჩეხი ჟურნალისტი - სახელმწიფო უწყებები კომენტარს არ აკეთებენ

ჩეხი ჟურნალისტი რეი ბეისლი

22 ოქტომბრის საღამოს, საქართველოში არ შემოუშვეს ჩეხი ჟურნალისტი რეი ბეისლი - ინფორმაცია მან X-ზე (ყოფილი ტვიტერი) თავად გაავრცელა საღამოს 8 საათისთვის. ამ პოსტში რეი წერდა, რომ საღამოს 8-ის ნახევრისთვის მას საქართველოში შემოსვლაზე უარი უთხრეს ყველანაირი დასაბუთების გარეშე და ითხოვდა დახმარებას. დოკუმენტში, რომელიც მან გამოაქვეყნა, უარის მიზეზად მითითებულია ყველაზე ზოგადი პუნქტი: “არ აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა მოთხოვნებს.”

ამ ტვიტის გამოქვეყნების შემდეგ რეიმ მეგობრებს საქართველოში მისწერა, რომ მესაზღვრეები ტელეფონსაც ართმევდნენ. ამის შემდეგ მასთან კონტაქტი წყდება. მისმა მეგობარმა მარია კაპლინამ გვიან ღამით პრაღიდან დაწერა X-ზე, რომ რეის ჩამოართვეს ყველა პირადი ნივთი. მეგობრებისა და ახლობლებისთვის უცნობია მისი ამჟამინდელი ადგილსამყოფელი - მედიის, მათ შორის არც რადიო თავისუფლების კითხვებს არ პასუხობს შინაგან საქმეთა სამინისტრო, რომელიც საზღვრის კონტროლზე პასუხისმგებელი ორგანოა.

23 წლის რეი ბეისლი ევროკავშირის მოქალაქეა. ის არაერთხელ იმყოფებოდა როგორც უკრაინაში, ისე საქართველოში. ბოლოს ის საქართველოში ხანგრძლივად იყო ჩამოსული 2024 წლის გაზაფხულზე, “აგენტების კანონის” საწინააღმდეგო გამოსვლების დროს.

ევროკავშირის მოქალაქის საქართველოში არშემოშვების ფაქტზე ინფორმირებულია ჩეხეთის საელჩოც - როგორც საელჩოში გვითხრეს, მათ ამ დროისთვის არ აქვთ ზუსტი ინფორმაცია რეის ადგილსამყოფელზე, თუმცა ვარაუდობენ, რომ ის კვლავ თბილისის აეროპორტში უნდა იყოს შეყოვნებული და აქვთ ეჭვი, რომ მისი საზღვარზე არშემოშვება შეიძლება დაკავშირებული იყოს 2024 წლის გაზაფხულზე საპროტესტო აქციებში ჟურნალისტის სტატუსით მონაწილეობასთან. რეის, სავარაუდოდ, უკან, პრაღაში პირველივე პირდაპირი რეისით დააბრუნებენ - "ჯორჯიან ვინგს" უახლესი ფრენა 26 ოქტომბერს აქვს დაგეგმილი. რეი ბეისლი პრაღიდან თბილისში სწორედ ამ ავიაკომპანიის პირდაპირი რეისით ჩამოვიდა.

ჩეხეთის საელჩოში ამბობენ, რომ რეი ბეისლის შემთხვევა პირველია, როცა ჩეხ ჟურნალისტს არ მიეცა საქართველოში შემოსვლის უფლება, მაგრამ იხსენებენ ფაქტს, როცა საქართველოს საზღვრიდან ასევე უკან გააბრუნეს დანიელი ჟურნალისტი.

საქართველოში შემოსვლის პრობლემებზე რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ ხშირად საუბრობდნენ რუსი და ბელარუსი ჟურნალისტები. ევროკავშირის წევრი ქვეყნებიდან ჩამოსული ჟურნალისტების საზღვრიდან გაბრუნება შედარებით ახალი ტენდენციაა.

რეი ბეისლის საქართველოში არშემოშვების ფაქტს ეხმაურება ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიაც, რომელიც შსს-ს მოუწოდებს, დაუყოვნებლად შემოუშვას ჟურნალისტი საქართველოში, რაღა მან პროფესიული მოვალეობის შესრულება შეძლოს.

"საქართველოს ხელისუფლების პირდაპირი მოვალეობაა, კანონის ფარგლებში უზრუნველყოს ყველა ადგილობრივი და უცხოელი ჟურნალისტის წვდომა იმ ტერიტორიებსა და ინფორმაციაზე, რაც მათ საქართველოში მიმდინარე არჩევნების გასაშუქებლად სჭირდებათ. ის, თუ როგორ მოექცევა საქართველოს ხელისუფლება უცხოელ ჟურნალისტებს, აუცილებლად მოახდენს გავლენას არჩევნების ხარისხზე და საერთაშორისო ორგანზაციების შეფასებებშიც აირეკლება" - ნათქვამია ქარტიის განცხადებაში.

ქარტიისვე ინფორმაციით, მხოლოდ სექტემბერში მსგავსი საფუძვლით საზღვრის კვეთაზე უარი მიიღო ორმა უცხოელმა ჟურნალისტმა.

  • 16 სექტემბერს ქუთაისის აეროპორტიდან პოლონეთში გააბრუნეს საქართველოში მცხოვრები ბელარუსი ჟურნალისტი და აქტივისტი, ანდრეი მიალეშკა, რომელიც არასრულწლოვან შვილთან ერთად ბრუნდებოდა საქართველოში.
  • 17 სექტემბერს საქართველოში არ შემოუშვეს ქართულ-სომხური მედიაგამოცემა Aliq Media-ს დამფუძნებელი და ერთ-ერთი რედაქტორი არსენ ხარატიანი, რომელიც ლუქსემბურგიდან თბილისში მოფრინავდა, საიდანაც სომხეთში უნდა წასულიყო. ხარატიანი მაშინ სტამბოლში გააბრუნეს, საიდანაც წასვლა ისევ ლუქსემბურგში მოუწია წასვლამ.