შაბათს, 5 სექტემბერს, დედაქალაქის მთავარ გამზირზე საქართველოს მთავრობის მიერ მოწყობილი გამოფენა-ანგარიში, ერთი შეხედვით, უკვე ტრადიციად ქცეული „პი-არის“ ნაწილია. ერთმა მოქალაქემ მას „პი-არ განგაშიც“ კი უწოდა. სამინიტროებმა სტენდებზე გამოფინეს თვალისთვის მიმზიდველი მასალა, მინისტრები მოქალაქეებს გაესაუბრნენ, მსურველებმა ყუთებში ჩაყარეს წერილები, შემდეგ ეს ყუთები ვიდეოკამერების თანდასწრებით გახსნეს. ტელევიზიები მთელი დღის განმავლობაში აჩვენებდნენ გამზირზე მოსეირნე თბილისელებს და უცხოელებს. ყველა კმაყოფილი იყო და არავინ – უკმაყოფილო.
ემთხვეოდა თუ არა ერთმანეთს ამ უჩვეულო აქციის რეალური და გაცხადებული მიზნები? ან როგორი შეიძლება იყოს ამ ღონისძიების შედეგი?
არაფერი პოლიტიკური კუთხით საინტერესო ამ აქციაში არ იქნებოდა, რომ არა ერთი ინფორმაცია და ერთიც – შეკითხვა განსჯისთვის, რომელიც ბუნებრივად დაბადა მთავრობის წარმატებულმა ანგარიშმა. თანაც, ეს შეკითხვა და ინფორმაცია შინაარსობრივად ერთმანეთს ავსებს.
დავიწყოთ ინფორმაციით. დღის ბოლოს გამოცხადდა, რომ ხალხისთვის ანგარიშის ჩაბარება ქუჩის აქციის სახით საქართველოს სხვა ქალაქებში გაგრძელდება. დასახელდა ხუთი ქალაქი: რუსთავი, თელავი, გორი, ქუთაისი და ბათუმი. თარიღები არ დაკონკრეტებულა, მაგრამ უნდა ვიგულისხმოთ, რომ ხუთ ქალაქში სხვადასხვა სამინისტროს სტენდის მოწყობა, იქ ჩინოსნების ჩასვლა და ხალხთან გასაუბრება ცოტა დროს არ მოითხოვს.
ლოგიკურად გამოდის, რომ ვიდრე მთავრობა ხალხისთვის ანგარიშის ჩაბარების პროცესშია, მისი შეცვლა არ იგეგმება. აქვე ჩნდება შეკითხვა, რომელიც ზემოთ ვახსენეთ – რატომ უნდა შეიცვალოს მთავრობა, რომელიც ხალხს მოსწონს და რომლის მუშაობითაც ყველა კმაყოფილია? სწორედ იმიტომ იყო საინტერესო აქციის გაშუქება „რუსთავი 2“-ის, „იმედისა“ და „პირველი არხის“ ეთერით, რომ დაგვეზუსტებინა, გვიჩვენებდნენ თუ არა უკმაყოფილო ადამიანებს, რაც მიგვანიშნებდა, რომ სამთავრობო ცვლილებები აუცილებელია. აღმოჩნდა, რომ ყველა კმაყოფილია და, შესაბამისად, კაბინეტის გამოცვლაც შინაარსს არის მოკლებული.
ყველაფერი იქით მიდის, რომ შემოდგომაზე დაპირებული სამთავრობო ცვლილებები ბოლომდე გადაწყვეტილი არ არის. ამ ვარაუდის გამოთქმა მაშინაც შეიძლებოდა, როდესაც ბაჩო ახალაია თავდაცვის მინისტრად დაინიშნა. რადგან თუკი ორიოდე კვირაში მთელი კაბინეტი უნდა შეცვლილიყო, უფრო ლოგიკური იქნებოდა, ახალაიას დანიშვნა სხვა სამთავრობო სიახლეებში გაეზავებინათ.
ვის აძლევს ხელს მთავრობის დღევანელი შემადგენლობის შენარჩუნება? ყველაზე მაღალი ალბათობით, ასეთ ფიგურად შინაგან საქმეთა მინისტრი უნდა დასახელდეს. მთავრობის ამ შემადგენლობაზე ვანო მერაბიშვილის გავლენა თითქმის შეუზღუდავია და გაუგებარი იქნებოდა, მას რომ კაბინეტის შეცვლა მოეწადინებინა. თუმცა, მასმედია პერიოდულად უბრუნდება სამთავრობო ცვლილებების თემას და, ცხადია, არა საკუთარი ინიციატივით. სადღაც, დახურულ კარს მიღმა ასეთი ცვლილებების შესაძლებლობა მუდმივად განიხილება, სახელდება გვარები, თანამდებობები და ამ განხილვების შესახებ ინფორმაცია შემდეგ მედიიდან ჟონავს.
რაკი კაბინეტის შეცვლის საკითხი არც დღის წესრიგიდან იხსნება და არც წინ მიიწევს, გამოდის, გავლენიან პირთა ერთი ნაწილი დაინტერესებულია სამთავრობო ცვლილებებით, მეორე ნაწილი კი – ამ ცვლილებების დაბლოკვით. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ დღეს მთავრობაში ძალუმად მოქმედებს ნიუტონის მესამე კანონი – „ქმედება იწვევს უკუქმედებას“.
სადავო არ არის, რომ ქმედების ცენტრი ვანო მერაბიშვილის კაბინეტია. სად არის უკუქმედების ცენტრი და ვინ არის უკუქმედების ცენტრალური ფიგურა? ამ კითხვაზე ზუსტი პასუხი უცნობია. თუმცა, ის ფაქტი, რომ მასმედია მომავალ პრემიერ-მინისტრად დაჟინებით ასახელებს ზურაბ ადეიშვილის კანდიდატურას, მიგვანიშნებს, რომ უკუქმედების ცენტრი, შესაძლოა, სწორედ მისი სამუშაო ოთახი იყოს. პოლიტიკური გავლენისა და რეალური ბერკეტების მიხედვით, სამკუთხედი – სააკაშვილი-მერაბიშვილი-ადეიშვილი – ძალიან ძლიერ, მაგრამ, ამავდროულად, ყველაზე დაცულ და დახურულ სივრცეს ქმნის. ამიტომ, ამ სივრცეში მიმდინარე პროცესების შესახებ პირდაპირი ინფორმაცია არ არსებობს. სამაგიეროდ, ის ირიბი ინფორმაცია, რაც თან ახლავს აქციას – „ანგარიში – ხალხს“ – მის განგრძობად ფორმას და საინფორმაციო გაშუქებას, გარკვეული ალგორითმის მატარებლად უნდა მივიჩნიოთ. ამ ალგორითმის შინაარსი შინაგან საქმეთა სამინისტროს ხელში განუყოფელი ძალაუფლების შენარჩუნებაა.
ემთხვეოდა თუ არა ერთმანეთს ამ უჩვეულო აქციის რეალური და გაცხადებული მიზნები? ან როგორი შეიძლება იყოს ამ ღონისძიების შედეგი?
არაფერი პოლიტიკური კუთხით საინტერესო ამ აქციაში არ იქნებოდა, რომ არა ერთი ინფორმაცია და ერთიც – შეკითხვა განსჯისთვის, რომელიც ბუნებრივად დაბადა მთავრობის წარმატებულმა ანგარიშმა. თანაც, ეს შეკითხვა და ინფორმაცია შინაარსობრივად ერთმანეთს ავსებს.
დავიწყოთ ინფორმაციით. დღის ბოლოს გამოცხადდა, რომ ხალხისთვის ანგარიშის ჩაბარება ქუჩის აქციის სახით საქართველოს სხვა ქალაქებში გაგრძელდება. დასახელდა ხუთი ქალაქი: რუსთავი, თელავი, გორი, ქუთაისი და ბათუმი. თარიღები არ დაკონკრეტებულა, მაგრამ უნდა ვიგულისხმოთ, რომ ხუთ ქალაქში სხვადასხვა სამინისტროს სტენდის მოწყობა, იქ ჩინოსნების ჩასვლა და ხალხთან გასაუბრება ცოტა დროს არ მოითხოვს.
ლოგიკურად გამოდის, რომ ვიდრე მთავრობა ხალხისთვის ანგარიშის ჩაბარების პროცესშია, მისი შეცვლა არ იგეგმება. აქვე ჩნდება შეკითხვა, რომელიც ზემოთ ვახსენეთ – რატომ უნდა შეიცვალოს მთავრობა, რომელიც ხალხს მოსწონს და რომლის მუშაობითაც ყველა კმაყოფილია? სწორედ იმიტომ იყო საინტერესო აქციის გაშუქება „რუსთავი 2“-ის, „იმედისა“ და „პირველი არხის“ ეთერით, რომ დაგვეზუსტებინა, გვიჩვენებდნენ თუ არა უკმაყოფილო ადამიანებს, რაც მიგვანიშნებდა, რომ სამთავრობო ცვლილებები აუცილებელია. აღმოჩნდა, რომ ყველა კმაყოფილია და, შესაბამისად, კაბინეტის გამოცვლაც შინაარსს არის მოკლებული.
ყველაფერი იქით მიდის, რომ შემოდგომაზე დაპირებული სამთავრობო ცვლილებები ბოლომდე გადაწყვეტილი არ არის. ამ ვარაუდის გამოთქმა მაშინაც შეიძლებოდა, როდესაც ბაჩო ახალაია თავდაცვის მინისტრად დაინიშნა. რადგან თუკი ორიოდე კვირაში მთელი კაბინეტი უნდა შეცვლილიყო, უფრო ლოგიკური იქნებოდა, ახალაიას დანიშვნა სხვა სამთავრობო სიახლეებში გაეზავებინათ.
ვის აძლევს ხელს მთავრობის დღევანელი შემადგენლობის შენარჩუნება? ყველაზე მაღალი ალბათობით, ასეთ ფიგურად შინაგან საქმეთა მინისტრი უნდა დასახელდეს. მთავრობის ამ შემადგენლობაზე ვანო მერაბიშვილის გავლენა თითქმის შეუზღუდავია და გაუგებარი იქნებოდა, მას რომ კაბინეტის შეცვლა მოეწადინებინა. თუმცა, მასმედია პერიოდულად უბრუნდება სამთავრობო ცვლილებების თემას და, ცხადია, არა საკუთარი ინიციატივით. სადღაც, დახურულ კარს მიღმა ასეთი ცვლილებების შესაძლებლობა მუდმივად განიხილება, სახელდება გვარები, თანამდებობები და ამ განხილვების შესახებ ინფორმაცია შემდეგ მედიიდან ჟონავს.
რაკი კაბინეტის შეცვლის საკითხი არც დღის წესრიგიდან იხსნება და არც წინ მიიწევს, გამოდის, გავლენიან პირთა ერთი ნაწილი დაინტერესებულია სამთავრობო ცვლილებებით, მეორე ნაწილი კი – ამ ცვლილებების დაბლოკვით. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ დღეს მთავრობაში ძალუმად მოქმედებს ნიუტონის მესამე კანონი – „ქმედება იწვევს უკუქმედებას“.
სადავო არ არის, რომ ქმედების ცენტრი ვანო მერაბიშვილის კაბინეტია. სად არის უკუქმედების ცენტრი და ვინ არის უკუქმედების ცენტრალური ფიგურა? ამ კითხვაზე ზუსტი პასუხი უცნობია. თუმცა, ის ფაქტი, რომ მასმედია მომავალ პრემიერ-მინისტრად დაჟინებით ასახელებს ზურაბ ადეიშვილის კანდიდატურას, მიგვანიშნებს, რომ უკუქმედების ცენტრი, შესაძლოა, სწორედ მისი სამუშაო ოთახი იყოს. პოლიტიკური გავლენისა და რეალური ბერკეტების მიხედვით, სამკუთხედი – სააკაშვილი-მერაბიშვილი-ადეიშვილი – ძალიან ძლიერ, მაგრამ, ამავდროულად, ყველაზე დაცულ და დახურულ სივრცეს ქმნის. ამიტომ, ამ სივრცეში მიმდინარე პროცესების შესახებ პირდაპირი ინფორმაცია არ არსებობს. სამაგიეროდ, ის ირიბი ინფორმაცია, რაც თან ახლავს აქციას – „ანგარიში – ხალხს“ – მის განგრძობად ფორმას და საინფორმაციო გაშუქებას, გარკვეული ალგორითმის მატარებლად უნდა მივიჩნიოთ. ამ ალგორითმის შინაარსი შინაგან საქმეთა სამინისტროს ხელში განუყოფელი ძალაუფლების შენარჩუნებაა.