Accessibility links

რადიო თავისუფლება რადიო თავისუფლება

„ჩვენი მტრები გვაკვირდებიან, რას ვაკეთებთ“ - ინტერვიუ სენატორ ჯინ შაჰინთან


ამერიკელი სენატორი ჯინ შაჰინი
ამერიკელი სენატორი ჯინ შაჰინი

ამერიკელი სენატორი ჯინ შაჰინი წლებია აქტიურად მუშაობს შავი ზღვის რეგიონის მიმართ აშშ-ის სტრატეგიის შექმნისა და საკითხის საკანონმდებლო მხარდაჭერაზე. თბილისში ვიზიტისას, საქართველოში დემოკრატიის გამოწვევების გარდა, შეხვედრების თემა სწორედ შავი ზღვის რეგიონული კონტექსტი და მასში საქართველოს როლი იყო.

რადიო თავისუფლება: ძალიან მინდა დავიწყო პრეზიდენტ ბაიდენის მოულოდნელი ვიზიტით კიევში, უკრაინაში რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრის წლისთავის წინ. ცხადია, ამ ვიზიტის პირველი აღქმა ბევრისთვის ემოციურია, თუმცა რისი ნიშანია მისი დღევანდელი ვიზიტი?

ჯინ შაჰინი: ვფიქრობ, ეს ვიზიტი ყველა ჩვენგანისთვის მოულოდნელი იყო და ეს იყო ძალიან მნიშვნელოვანი სიგნალი უკრაინისთვის, აშშ-სთვის, ევროპისთვის და მთელი მსოფლიოსთვის, რომ აშშ აპირებს განაგრძოს უკრაინის გვერდით დგომა, მის ბრძოლაში რუსეთის ამ არაპროვოცირებულ ომში.

ერთ-ერთი რამ, რაც ძალიან ცხადი იყო საუბრებში უკრაინაში ომზე, იყო იმის აღიარება, რომ ეს ყველაფერი დაიწყო 2008 წელს, როცა რუსეთი შემოვიდა საქართველოში...

რადიო თავისუფლება: მინდა გავაგრძელო უსაფრთხოების საკითხითა და საქართველოთი. საქართველო არის მიჩნეული რუსეთისგან მომდინარე საფრთხის ქვეშ მყოფ ერთ-ერთ სახელმწიფოდ. ნატოს თავდაცვის მინისტერიალი შეთანხმდა სამხედრო დახმარების გაძლიერებაზე ბოსნია-ჰერცეგოვინის, საქართველოსა და მოლდოვისთვის და ამის შესახებ ითქვა ნატოს მადრიდის სამიტის დეკლარაციაშიც გასულ წელს. სრულიად ნათელია, რომ საქართველომ უნდა ეძებოს მეტი დაცვა, ვიდრე ის გახდება ალიანსის ნაწილი. თქვენ კარგა ხანია მუშაობთ შავი ზღვის რეგიონის უსაფრთხოების საკითხზე. თქვენ კიდეც წარადგინეთ კანონპროექტი შავი ზღვის სტრატეგიაზე, რომელიც აგერ მაქვს - „კანონი შავი ზღვის რეგიონის უსაფრთხოებისა და სხვა მიზნებისთვის“ - ასე ეწოდება დოკუმენტს, რომელიც ორპარტიულია და ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. ამ კანონზე მუშაობა დაიწყეთ, როცა არ იყო სრულმასშტაბიანი ომი უკრაინაში. ახალ კონტექსტში რა შესაძლებლობაა ეს საქართველოსთვის? რა ნაწილებისგან შედგება ეს დოკუმენტი? მე ჩავიხედე, მაგრამ ჩვენს აუდიტორიას რომ ვუთხრათ და რა სარგებელს მოუტანს ეს საქართველოს და რა პასუხისმგებლობების აღება მოუწევს?

შავი ზღვის რეგიონის სტრატეგია. მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ უსაფრთხოებისთვის, არამედ ეკონომიკურადაც.

ჯინ შაჰინი: უპირველესად, რაც შეეხება საქართველოს წინაშე არსებულ გამოწვევებს, მე მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციიდან ჩამოვედი და ერთ-ერთი რამ, რაც ძალიან ცხადი იყო საუბრებში უკრაინაში ომზე, იყო იმის აღიარება, რომ ეს ყველაფერი დაიწყო 2008 წელს, როცა რუსეთი შემოვიდა საქართველოში და რუსეთი აგრძელებს საქართველოს ტერიტორიის 20%-ის ოკუპაციას. ეს ჩვენ ძალიან გვაშფოთებს და ვიცი, ქართველებს სურთ ამის დასრულება. 15 თვის წინ, როცა აქ ვიყავი, მქონდა სამხრეთ ოსეთთან სასაზღვრო ხაზთან მისვლის შესაძლებლობა, რომ მენახა საქართველოში შემოჭრის ფაქტი, მომესმინა გამოწვევებზე, რომელთა წინაშეც იქ არიან ადამიანები ამ შემოჭრის გამო. ასე რომ, მესმის, ეს არის უდიდესი პრობლემა ქვეყნისთვის. ამიტომაც, ვფიქრობ, როცა ხედავ საქართველოს ნატოსკენ სწრაფვას, ძალიან მნიშვნელოვანია და ასევე აღსანიშნავი, რომ ნატოს მადრიდის სამიტზე საქართველოს ნატოსკენ სწრაფვის მნიშვნელობა კიდევ ერთხელ დადასტურდა. ამიტომაც, ძალიან მნიშვნელოვანია აშშ-სთან სამხედრო პარტნიორობა და ამიტომ არის მნიშვნელოვანი შავი ზღვის რეგიონის სტრატეგია. მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ უსაფრთხოებისთვის, არამედ ეკონომიკურადაც და რაც ვნახეთ, როგორც უკრაინასთან ამ ომამდე, ისე ომის დაწყების შემდეგ, არის ის, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია შავი ზღვა არა მხოლოდ ამ რეგიონისთვის, არამედ მარცვლეულის, სასუქების საზღვაო მარშრუტებისთვის და როგორი გლობალური ზეგავლენა აქვს მას. უნდა გავიაზროთ რამდენად მნიშვნელოვანია ის.

თუკი ვლადიმირ პუტინის მსგავს დიქტატორს მისცემ ქვეყნის ნაწილის ანექსიისა და ქვეყანაში შეჭრის შესაძლებლობას, ყოველგვარი პასუხისმგებლობის დაკისრების გარეშე, მიიღებ წესებზე დაფუძნებული საერთაშორისო წესრიგის ხელყოფას.

ჩვენს კანონს რაც შეეხება, მისი პირველი ნაწილი, რომელიც წინა კონგრესმა მიიღო, ბაიდენის ადმინისტრაციას ეუბნება, რომ მან წარმოადგინოს სტრატეგია - ამ რეგიონის მიმართ ჩვენი ყოველისმომცველი ხედვა. ახლა ვმუშაობთ კანონმდებლობის შემდგომ ნაწილზე კონგრესის მომავალი სხდომისთვის, რომელშიც იქნება გარკვეული ანგარიშგების მოთხოვნები, როგორ შეგვიძლია გავაფართოვოთ ის პირველადი ვერსია, რომელიც ამბობს - მოდით, შევიმუშაოთ სტრატეგია - და როგორ უნდა ჩავაბაროთ ანგარიში კონგრესს, რომ ვნახოთ რა იქნება ამ კანონმდებლობის შედეგები.

ასე რომ, ჩვენ ახლა ამაზე ვმუშაობთ. დღეს გვქონდა ძალიან კარგი შეხვედრა ქართველებთან, რომ გვემსჯელა როგორ ხედავთ აქ შავი ზღვის მნიშვნელობას და როგორ შეიძლება ის გამოყენებული იყოს ქვეყნის ეკონომიკისთვის.

რადიო თავისუფლება: დიახ, ვიცი, რომ ეს საკითხი განიხილეთ დღეს ერთ-ერთ შეხვედრაზე, მაგრამ არ ვიცი გქონდათ თუ არა საკმარისი მსჯელობა, საკმარისი დრო, საკმარისი სივრცე ამ საკითხის საქართველოს მთავრობასთან განსახილველად.

ჯინ შაჰინი: საქართველოს მთავრობასთან ამაზე დეტალურად არ გვიმსჯელია, გარდა იმისა, რომ ვთქვით, რატომ ვთვლით ამ საკითხს მნიშვნელოვნად და ვილაპარაკეთ კანონმდებლობაზე, რომელზეც ვმუშაობთ. ვფიქრობ, დავუბრუნდები საქართველოს მთავრობასთან ამის განხილვას. შევთანხმდით იმაზე, რომ გავაგრძელებთ ამ საკითხზე მუშაობას.

რადიო თავისუფლება: მსურს მიუნხენს მივუბრუნდე და რუსეთის აგრესიულ ომს უკრაინის წინააღმდეგ. მსოფლიო იცვლება, ის გამოწვევებით არის სავსე, დინამიკურია, ტრაგიკულია - ყველაფერი ერთად და ძალიან მნიშვნელოვანია (რთული, მაგრამ უკიდურესად მნიშვნელოვანი) ქვეყნისთვის ადგილის პოვნა ამ ვითარებაში, ამ გარემოში. თვლით, რომ საქართველოს პოზიცია ამ კონტექსტში - გლობალურ, საერთაშორისო კონტექსტში საკმარისად მკაფიოა, განსაკუთრებით უკრაინის მიმართ. მოვიყვან საქართველოს პრემიერმინისტრის ციტატებს მიუნხენის კონფერენციაზე მისი გამოსვლიდან: „ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ ამ ომის

ჩვენი მტრები, დანარჩენი ავტოკრატები, რომლებიც ასევე ფიქრობენ, გვაკვირდებიან - რას ვაკეთებთ. აკვირდებიან დასავლეთს, ალიანსს, სხვა ქვეყნებს, რომლებიც მხარს უჭერენ უკრაინას - შევინარჩუნებთ თუ არა ერთიანობას...

შესაჩერებლად... არ არსებობს მშვიდობიანი მოლაპარაკებებისა და საუბრის ალტერნატივა, რადგან ვნახეთ, რომ დაბრუნდა ბირთვული რიტორიკა. ამდენად, უნდა მოველოდეთ, რომ აშშ, ჩინეთი, რუსეთი და ევროკავშირი დასხდებიან და ილაპარაკებენ ამ პლანეტის მომავალზე, ვინაიდან, გავიმეორებ, ომი არ არის გამოსავალი“. ეს ითქვა კონფერენციაზე კონტექსტში, სადაც მსოფლიო ლიდერები გამოდიოდნენ და ლაპარაკობდნენ იმაზე, როგორ დაჩქარდეს სამხედრო მხარდაჭერა, რომ უკრაინამ რაც შეიძლება მალე გაიმარჯვოს და რუსეთი დამარცხდეს. ეს ციტატა, ცალკე აღებული შეიძლება აბსოლუტურად ნორმალურად ჩანდეს... შეიძლება... თუმცა, ამ კონტექსტში ეს იყო ერთგვარი შეხსენება საქართველოს პრემიერმინისტრისგან, რომ თქვენ ომი გინდათ, მაგრამ მშვიდობა უფრო მნიშვნელოვანია...

ჯინ შაჰინი: ვთვლი, რომ საქართველოში რუსეთის შეჭრის, 2014-ში რუსეთის უკრაინაში შეჭრის, როცა მათ დაიკავეს ყირიმი და დონბასის ნაწილი, ერთ-ერთი გაკვეთილი არის ის, რომ, თუკი ვლადიმირ პუტინის მსგავს დიქტატორს მისცემ ქვეყნის ნაწილის ანექსიისა და ქვეყანაში შეჭრის შესაძლებლობას, ყოველგვარი პასუხისმგებლობის დაკისრების გარეშე, მიიღებ წესებზე დაფუძნებული საერთაშორისო წესრიგის ხელყოფას. ეს არის ის, რაც ყველა ჩვენგანს, ვინც დემოკრატიაში ცხოვრებას ვესწრაფვით, უნდა გვაშფოთებდეს. ვერ მივცემთ უფლებას ვლადიმირ პუტინს ან ჩინეთში სის [სი ძინ პინს - რ.თ.], ირანის ან ჩრდილოეთ კორეის მსგავს დიქტატორებს იფიქრონ, რომ შეუძლიათ უბრალოდ მიიღონ გადაწყვეტილება და მოახდინონ სხვა ქვეყნის ნაწილის ანექსია ან დაიპყრონ სხვა ქვეყანა. ეს ნებისმიერი მიზეზით შეიძლება მოხდეს. შეიძლება, უბრალოდ ასე სურდეთ. მაგალითად, პუტინის შემთხვევაში, მას, როგორც ჩანს, სურს საბჭოთა კავშირის აღდგენა ან ორასი წლის წინანდელი რუსეთისა. ასე რომ, ყველას, ვინც დემოკრატიულ ქვეყნებში ვცხოვრობთ, ეს უნდა გვაშფოთებდეს. ჩვენი მტრები, დანარჩენი ავტოკრატები, რომლებიც ასევე ფიქრობენ, გვაკვირდებიან - რას ვაკეთებთ. აკვირდებიან დასავლეთს, ალიანსს, სხვა ქვეყნებს, რომლებიც მხარს უჭერენ უკრაინას - შევინარჩუნებთ თუ არა ერთიანობას, ვიქნებით თუ არა მტკიცენი, რეალურად ვაპირებთ თუ არა დავეხმაროთ უკრაინელებს, რომლებიც ძალიან გაბედულები არიან ამ ბრძოლაში. ვიცი, ბევრი ქართველია, ვინც ამ ყველაფერს გულდასმით აკვირდება, ვისაც უკრაინაში ნათესავები ჰყავს...

ეს არის განზრახ წარმოებული კამპანია, რომ მოახდინონ აშშ-ისა და საქართველოსთან ჩვენი ურთიერთობების დისკრედიტაცია, რომ ჩაკლან საქართველოს სწრაფვა ევროკავშირში გაწევრიანებისკენ.

რადიო თავისუფლება: ვინც იბრძვის...

ჯინ შაჰინი: ...ვინც იბრძვის - ყველანი, ვისაც ძალიან აღელვებს, რა მოხდება, ძალიან მნიშვნელოვანია დავეხმაროთ უკრაინელებს ყოველმხრივ, როგორც შეგვიძლია.

რადიო თავისუფლება: ძალიან მნიშვნელოვანი განცხადება იყო ნატოს გენერალური მდივნისა, რომელმაც იმათ საყურადღებოდ, ვინც შიშობს, რომ უკრაინისთვის დახმარების გაზრდა ხელს შეუწყობს ვითარების ესკალაციას, განაცხადა, რომ დღეს არ არსებობს უსაფრთხო არჩევანი და რომ დღეს გადადგმულ ნებისმიერ ნაბიჯს ახლავს რისკი.

პრესკონფერენციაზე ბრძანეთ, რომ გსურთ მკაფიოდ განაცხადოთ, რომ აქ [საქართველოში] გინდათ მშვიდობა, ზოგიერთი პოლიტიკოსის იმ რიტორიკის პასუხად, რომ აშშ-ს, დასავლეთს სურთ საქართველოს ომში ჩათრევა.

ჯინ შაჰინი: დიახ, მეორე ფრონტის გახსნა აქ...​

რადიო თავისუფლება: დიახ, დიახ. გსურთ ამაზე მეტის თქმა მათთვის? ვინაიდან, ის პოლიტიკოსები არ არიან ვიღაც კუთხეში მსხდომნი, უხილავები, არამედ რიგ შემთხვევაში მმართველი პარტიის, ან მმართველი პარტიის ყოფილი - ფორმალურად ყოფილი წევრები?

ჯინ შაჰინი: როგორც ჩანს, ეს არის განზრახ წარმოებული კამპანია.

რადიო თავისუფლება: რა მიზანი აქვს?

ჯინ შაჰინი: რომ წამოწიონ ეს საკითხი, მოახდინონ აშშ-ის და საქართველოსთან ჩვენი ურთიერთობების დისკრედიტაცია; შეიძლება, ის, რომ ჩაკლან საქართველოს სწრაფვა ევროკავშირში გაწევრიანებისკენ. არა მგონია, ასეთი დეზინფორმაცია ვინმესთვის სარგებლის მომტანი იყოს. ეს არ ეხმარება საქართველოს, მის ევროპულ მისწრაფებებს, არ არის სასარგებლო აშშ-სთვის. როგორც უკვე ვთქვი, აშშ-ს საქართველოს გვერდით დგომის 30-წლიანი ისტორია აქვს და ხელს უწყობს ამ ქვეყნის სუვერენიტეტს, ტერიტორიულ მთლიანობას და ხელს უწყობს მშვიდობას.

კანონი, რომელიც პარლამენტში წარადგინეს, არ არის ამერიკული კანონი FARA. მე მიმუშავია იმ კანონზე, მის რეფორმირებაზე. თავდაპირველად ის 1930-იანებში იყო მიღებული ჰიტლერის პასუხად...

ჩვენ გვინდა მშვიდობა ევროპისთვის, გვინდა მშვიდობა მთელი მსოფლიოსთვის და ისტორია გვასწავლის, რომ, თუკი დაუნდობელი დიქტატორების მიმართ ზოგჯერ სიმტკიცეს არ გამოვიჩენთ, უარესის მომტანია და არა უკეთესის.

რადიო თავისუფლება: დღეს, როცა მსოფლიო ცდილობს სძლიოს რუსეთის აგრესიას უკრაინაში, როცა საკუთრივ საქართველოს აქვს უამრავი, უამრავი პრობლემა, მათ შორის ეგზისტენციური პრობლემები ბევრი ქართველისთვის, სულ რამდენიმე საათის წინ ქართველი ჟურნალისტები იდგნენ პარლამენტის ბიუროს ოთახის შესასვლელთან შეძახილებით - „არა, რუსულ კანონს!“, „არა, პუტინიზაციას!“. დარწმუნებული ვარ, შეხვედრებზე არაერთხელ მოგაწოდეს ინფორმაცია ამ ახალ ინიციატივაზე, რომელიც ოფიციალურად ინიცირებული იყო სწორედ დღეს, ბიუროს იმ სხდომაზე - კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“, რომელზეც კომენტარი გააკეთა სახელმწიფო დეპარტამენტის სპიკერმა და ვიცით, რა შეფასებაც მისცა. აღარ ჩამოვთვლი სხვა განცხადებებს და არც მის ამერიკულ „უცხოეთის აგენტების რეგისტრაციის აქტთან“(FARA) შედარებაზე ვილაპარაკებ, მაგრამ კიდევ ერთხელ გთხოვდით აგეხსნათ განსხვავება, ვინაიდან ამ ინიციატივის ავტორები იშველიებენ FARA-ს და აცხადებენ - თუკი აშშ-სთვის კარგია, კარგი უნდა იყოს ჩვენთვისაც. ეს იგივე ხალხია, ვინც აკრიტიკებს აშშ-ის პოლიტიკას, პირადად თქვენ, [აშშ-ის] ელჩს.

ეს არის კანონი, რომელიც ხელს არ უწყობს დემოკრატიის პრინციპებს, არ ემსახურება იმ შედეგების მიღწევას, რაც საქართველოს ხალხს სურს და ჩვენ გამოვხატეთ წუხილი ამის გამო...

ჯინ შაჰინი: კანონი, რომელიც პარლამენტში წარადგინეს, არ არის ამერიკული კანონი FARA. მე მიმუშავია იმ კანონზე, მის რეფორმირებაზე. თავდაპირველად ის 1930-იანებში იყო მიღებული ჰიტლერის პასუხად, როგორც ძალისხმევა, რომ ამოგვეცნო ლობისტები ან სხვები, რომლებიც სხვა ქვეყნებს წარმოადგენდნენ აშშ-ში და მათ მოვთხოვეთ რეგისტრაცია. აქაური კანონპროექტი არის რუსეთში არსებული კანონის მსგავსი, რომელიც ძალიან ეფექტიანი იყო რუსეთში არასამთავრობო ორგანიზაციების დახურვისა და მედიის გასაჩუმებლად. ეს არ არის ხელშემწყობი იმ 12 პირობისა, რომლის შესრულებაც ევროკავშირმა სთხოვა საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციისთვის და ეს კანონი ძალიან ჰგავს იმას, რომელიც უნგრეთმა მიიღო და რომელიც დარტყმის ქვეშ აღმოჩნდა. ასე რომ, ეს არ შეესაბამება იმ ღირებულებებს, რომლებსაც, ვფიქრობ, ვისურვებდით დემოკრატიულ ქვეყანაში. და, არც გამჭვირვალეობისთვის არის საჭირო ასეთი კანონი. არგუმენტი, რომ ეს გამჭვირვალეობისთვის არის საჭირო, უბრალოდ არ ჭრის, რადგან უკვე არსებობს გამჭვირვალეობა. არასამთავრობო ორგანიზაციებს ისედაც ეკისრებათ ვალდებულება განაცხადონ საიდან ფინანსდებიან.

რადიო თავისუფლება: როცა ეკითხებიან, აცხადებენ, რომ ეს კანონი საჭიროა, ვინაიდან ზოგიერთი არასამთავრობო ორგანიზაცია, რომელიც უცხოური წყაროებიდან ფინანსდება, პოლიტიკურ განცხადებებს აკეთებენ და პოლიტიკური ინტერესები აქვთ. ეს არის მათი არგუმენტი, რაც აქამდე გვესმის.

დიახ, ჩვენ წამოვჭერით მისი [ივანიშვილის] საკითხი დეოლიგარქიზაციის მოთხოვნის კონტექსტში, როგორც იმ 12 პრინციპის ნაწილი...

საქართველოს არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებთან ერთად გადაღებულ თქვენს ფოტოს, რომელიც შეხვედრის შემდეგ ან შეიძლება, შეხვედრამდეცაა გადაღებული, დღეს საელჩოს განცხადება ახლდა, ფეისბუკ-განცხადება, რომელიც ასეთი წინადადებით იწყება: „შემთხვევითი არ არის, რომ კრემლის ერთ-ერთი სამიზნე საქართველოში სამოქალაქო საზოგადოებაა“. კრემლს ჰყავს სამიზნეში ამოღებული სამოქალაქო საზოგადოება საქართველოში?

ჯინ შაჰინი: არ ვიცი, ვისი სამიზნეა, მაგრამ ეს არის კანონი, რომელიც ხელს არ უწყობს დემოკრატიის პრინციპებს, არ ემსახურება იმ შედეგების მიღწევას, რაც საქართველოს ხალხს სურს და ჩვენ გამოვხატეთ წუხილი იმის გამო, როგორც ეს კანონი გვესმის, ჩვენს შეხვედრებზე პრეზიდენტსა და პრემიერმინისტრთან შეხვედრებზე. ჩვენ ასევე მოვისმინეთ კიდევ უფრო დიდი წუხილი სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლებთან შეხვედრაზე დღეს.

რადიო თავისუფლება: მოისმინეთ პრემიერმინისტრის პოზიციაც? თუ მხოლოდ მოგისმინათ?

ჯინ შაჰინი: მოგვისმინა.

რადიო თავისუფლება: კარგით.

აღნიშნეთ, რომ შეხვედრაზე ივანიშვილიც იყო ნახსენები.

ვიმედოვნებთ, რომ ბატონი სააკაშვილი მიიღებს სამედიცინო მომსახურებას, რომელიც მას სჭირდება, განსაკუთრებით მისი მდგომარეობის გაუარესების გათვალისწინებით.

ჯინ შაჰინი: დიახ, ჩვენ წამოვჭერით მისი საკითხი დეოლიგარქიზაციის მოთხოვნის კონტექსტში, როგორც იმ 12 პრინციპის ნაწილი - დე-ო-ლი-გარ-ქი-ზა-ცი-ა. მიჭირს ამ სიტყვის წარმოთქმა.

რადიო თავისუფლება: დიახ, მეც. და, ამაზეც მხოლოდ მოგისმინათ, უკომენტაროდ? ბოდიშს გიხდით, ვიცი, რომ პირადი შეხვედრა იყო.

ჯინ შაჰინი: ჩვენ განვიხილეთ ამ პირობის მნიშვნელობა და ფაქტი, რომ მხოლოდ საქართველოში არ წამოჭრილა ეს საკითხი, არამედ უკრაინაშიც წამოიჭრა თავის დროზე, ყოფილ პრეზიდენტ ბატონ პოროშენკოსთან მიმართებით.

რადიო თავისუფლება: მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციაზე ბატონმა ღარიბაშვილმა უპასუხა აგრეთვე შეკითხვას მიხეილ სააკაშვილზე, მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე და მან განაცხადა - პასუხი მოკლე არ იყო, მაგრამ აგრეთვე განაცხადა, რომ „სააკაშვილი კარგი მსახიობია“, რომ მთავრობა აკეთებს ყველაფერს, რაც შეუძლია და ა.შ.. თუმცა, ბატონი სააკაშვილის მდგომარეობა უარესდება და ისეთი სიმპტომის, როგორიც, მაგალითად, პერმანენტული სიცხეა, გაყალბება, გათამაშება შეუძლებელია. რა ფაქტორია მისი [სააკაშვილის] ჯანმრთელობის მდგომარეობა საქართველოს პოლიტიკაში და საქართველოს პარტნიორებთან ურთიერთობაში. რამდენად ინტენსიურად ადევნებთ თვალს მის მდგომარეობას - არა მხოლოდ თქვენ პირადად, არამედ ამერიკელი პოლიტიკოსები?

ჯინ შაჰინი: მისი მდგომარეობა განიხილება არა მხოლოდ აშშ-ში, არამედ სხვა ქვეყნებშიც, როგორც ეს გამოჩნდა ჩვენი მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციაზე ყოფნის დროსაც. ნებისმიერ დემოკრატიულ მთავრობას ენიჭება პასუხისმგებლობა უზრუნველყოს ციხეებში მყოფი ადამიანებისთვის სამედიცინო მომსახურება, რომელიც მათ სჭირდებათ. მეც და სხვებიც ვიმედოვნებთ, რომ ბატონი სააკაშვილი მიიღებს სამედიცინო მომსახურებას, რომელიც მას სჭირდება, განსაკუთრებით მისი მდგომარეობის გაუარესების გათვალისწინებით.

ვერ გექნება ქმედითი დემოკრატია, თუკი ადამიანები, რომლებიც მუშაობენ რეპორტიორებად, მუშაობენ მედიაში, შეიძლება მოხვდნენ ციხეში იმისთვის, რასაც გადასცემენ.

რადიო თავისუფლება: უნდა ველოდოთ რაიმე უფრო ოფიციალურს სენატისგან, ვაშინგტონისგან?

ჯინ შაჰინი: ჩვენ გამოვაქვეყნეთ ოფიციალური წერილი, დეკემბერში და გამოვხატეთ შეშფოთება.

რადიო თავისუფლება: დიახ, მაგრამ იქნება რაიმე მეტი?

ჯინ შაჰინი: ჯერ არ მისაუბრია კოლეგებთან ამის შესახებ.

რადიო თავისუფლება: კიდევ ერთი პირი, რომელიც ფართოდ არის მიჩნეული პოლიტიკური საფუძვლით დაპატიმრებულად, არის ნიკა გვარამია, ტელეკომპანია „მთავარის“ გენერალური დირექტორი. მისი საქმე აღწერილია არაერთ ანგარიშში, მათ შორის „ჰიუამნ რაიტს უოჩის“ ბოლო ანგარიშში და მის დაკავებამდე, ეს საქმე აღწერილი იყო სახელმწიფო დეპარტამენტის ყოველწლიურ ანგარიშში ადამიანის უფლებების მდგომარეობის შესახებ. ის უკვე ცხრა თვეა ციხეშია. გსურთ ამ საქმეზე კომენტირება და თვლით, რომ მას საკმარისი ყურადღება ექცევა?

ძალიან მნიშვნელოვანია ადამიანებმა გაიაზრონ, რომ, თუკი დემოკრატიულ ქვეყანაში ცხოვრობ, ოპონენტები ციხეში არ უნდა ჩასვა და ჟურნალისტები ციხეში არ უნდა ჩასვა. უნდა დაიცვა კანონის უზენაესობა.

ჯინ შაჰინი: არ ვიცნობ ამ საქმის დეტალებს, მაგრამ ფაქტია ის, რომ დემოკრატიულ ქვეყანაში პრესის, მედიის თავისუფლება ძალიან მნიშვნელოვანია. ვერ გექნება ქმედითი დემოკრატია, თუკი ადამიანები, რომლებიც მუშაობენ რეპორტიორებად, მუშაობენ მედიაში, შეიძლება მოხვდნენ ციხეში იმისთვის, რასაც გადასცემენ. ეს არის დემოკრტიის ერთ-ერთი ძირითადი პრინციპი. მედიის თავისუფლება და ადამიანის უფლებები არის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი და წარმოადგენენ იმ პირობების ნაწილს, რომელთა მოგვარებასაც ევროკავშირი სთხოვს საქართველოს. ვფიქრობ, ძალიან მნიშვნელოვანია ადამიანებმა გაიაზრონ, რომ, თუკი დემოკრატიულ ქვეყანაში ცხოვრობ, ოპონენტები ციხეში არ უნდა ჩასვა და ჟურნალისტები ციხეში არ უნდა ჩასვა. უნდა დაიცვა კანონის უზენაესობა.

რადიო თავისუფლება: შეგიძლიათ გვითხრათ, რა შეიცვალა გასული წლის ნოემბრის შემდეგ, როცა სენატში გაიმართა მსჯელობა საქართველოზე და დღის წესრიგში იყო საქართველოში დემოკრატიის უკუსვლა? დემოკრატია სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება და საჭიროა წარმატებულები ვიყოთ, რომ განვაგრძოთ გზა, ამ ეტაზე - ევროკავშირისკენ. როგორ ფიქრობთ, უარესი ვითარებაა, უკეთესად ვართ თუ იმავე მდგომარეობაში?

ჯინ შაჰინი: ის მოსმენა [სენატში] გამიზნული იყო შეშფოთების გამოსახატავად იმაზე, რაც ხდება და კვლავ ვიტყვი: დემოკრატია ნიშნავს კანონის უზენაესობის დაცვას, მას აქვს დამოუკიდებელი სასამართლო, უშვებს მედიის თავისუფლებას. ზოგიერთი ცნობა, რომელსაც ვიღებთ, „უცხოეთის აგენტებზე“ კანონის მსგავსს, რომელზეც არასამთავრობო ორგანიზაციებისგან ვისმენთ, ძალიან შემაშფოთებელია საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანებისა და ძლიერი დემოკრატიისკენ სვლის მისწრაფებების კონტექსტში.

ამ ქვეყნის ხალხი ისე იბრძვის დემოკრატიულ ქვეყანაში ცხოვრებისთვის, რომ ჩვენ აშშ-ში გვსურს გავაკეთოთ ყველაფერი, რაც შეგვიძლია, რომ ამას მხარი დავუჭიროთ. ამიტომაც ვართ მე და სენატორი დურბინი აქ - რომ წამოვჭრათ ეს საკითხები.

რადიო თავისუფლება: დასასრულ, ძალიან პირადული მოკლე შეკითხვა მინდა დაგისვათ: ადევნებთ თვალს ქართველი პოლიტიკოსების კომენტარებს პირადად თქვენზე და როგორ აღიქვამთ მათ? ხშირად არც თუ ძალიან სასიამოვნო ან ეთიკურია ხოლმე. როგორ უდგებით ამ კომენტარებს? თუ უბრალოდ ყურადღებას არ აქცევთ?

ჯინ შაჰინი: არ ვაქცევ ყურადღებას. რეალობა კი ის არის, რომ ჩვენ გვსურს პოლიტიკაში და მთავრობაში იყვნენ ადამიანები, რომლებიც იჩენენ პატივისცემას. გვინდა ვხედავდეთ, რომ შეიძლება ვინმეს არ დაეთანხმო, პიროვნულადაც კი, იკამათო საკითხებზე, მაგრამ არ არის საჭირო ადამიანებს რაღაცები უძახო, არ უნდა გამოიჩინო უპატივცემულობა. მე ვცდილობ ასე მოვიქცე და ჩემი კოლეგების უმრავლესობაც კონგრესში. გვსურს ყველას ასეთი ქცევისკენ მოვუხმოთ.

  • 16x9 Image

    ნინო გელაშვილი

    უფროსი რედაქტორი, ყოველდღიური გადაცემის - „დილის საუბრების“ წამყვანი. მუშაობს საქართველოს შიდა პოლიტიკის, საერთაშორისო ურთიერთობების, ეკონომიკისა და ადამიანის უფლებების თემებზე. რადიო თავისუფლების ჟურნალისტია 1995 წლიდან.

XS
SM
MD
LG