ამ ამბავს, ნინო ხარატიშვილის გახმაურებული წიგნის, „მერვე სიცოცხლისგან“ განსხვავებით, ერთი დასაწყისი აქვს - სტასიას, ქრისტინეს, კოსტიას, კიტის, ელენეს, დარიას, ნიცას და ბოლოს, ბრილკას თავგადასავალი, რომელიც ავტორმა 1200-გვერდიან რომანში ჩაატია, მალე სამსეზონიან სატელევიზიო სერიალად გადაიქცევა. ახალი ამბავი გამოცემა The Hollywood Reporter-მა რამდენიმე დღის წინ გაავრცელა.

ამ ინტერვიუში კი, რადიო თავისუფლებასთან, ნინო ხარატიშვილი გვიყვება:

• როგორ გადაწყდა „ბრილკას“ ფილმად ქცევა;
• რა ეტაპზეა სერიალის გადაღებები;
• რა მოინახულეს საქართველოში ორი კვირით მყოფმა პროდიუსერებმა;
• სად იქნება გადაღებები;
• ვინ ითამაშებს ფილმში;
• როდის უნდა ველოდოთ სერიალის „პილოტს“ და ა.შ.

მოკლედ, ყველაფერზე, რაც ამ დროისთვისაა ცნობილი.

რადიო თავისუფლება: ნინო, როცა გახმაურდა ამბავი, რომ შენი რომანის, „მერვე სიცოცხლის“ მიხედვით სერიალს გადაიღებდნენ, სოციალურ ქსელში დაწერილ გამოხმაურებებს შორის ასეთსაც წავაწყდი: „სერიალისთვის დაიწერა“, „ეს წიგნი ეკრანიზაციისთვის დაიწერა“ - წერის დროს ან მერე, როცა ეს რომანი ასე პოპულარული გახდა, თუ გიფიქრია, რომ ის შეიძლება ფილმად, სერიალად ქცეულიყო?

ნინო ხარატიშვილი: ეგ მოსაზრება ჩემს წიგნებზე მეც ხშირად გამიგია. თუმცა, ცხადია, საგანგებოდ არაფერი დამიგეგმავს. მგონია, რომ მაგას ასე ცნობიერად ვერ გათვლი. როცა ვწერ, არ ვფიქრობ შედეგზე. როცა წიგნი იბეჭდება, მერე უფრო იწყებ ფიქრს: ვინ წაიკითხავს, როგორ მიიღებენ, ვინ როგორ გაიგებს. მაგრამ თავად წერის პროცესში, მე ძალიან ვარ ხოლმე ჩემ თავზე ფოკუსირებული, რომ მთავარი ხაზი არ დავკარგო, არ დავიფანტო.

გამიგია ასეთი შეფასებაც - „კინოენაზე“ წერო, თუმცა ეგეც, ალბათ, ქვეცნობიერი გავლენაა, რადგან მე ოდესღაც კინოსარეჟისოროზე ვსწავლობდი. პიესებს ვწერ. მიყვარს კინო და როცა შესაძლებლობა მაქვს, ბევრ ფილმს ვუყურებ. როცა რაღაც სცენას ვწერ, ყოველთვის ვცდილობ ხოლმე ის ჰიპერრეალისტურად წარმოვიდგინო, უკეთ შევიდე იმ სივრცეში და წარმოვიდგინო, რა სუნია, ავეჯი როგორ დგას, რა ლანდშაფტია, ადამიანები როგორ გამოიყურებიან... და რადგან ასე ვწერ, ეს ალბათ, მკითხველზეც გადადის.

რადიო თავისუფლება: ნინო, მოგვიყევი, როდის და როგორ გაიგე ამბავი, რომ „მერვე სიცოცხლის“ სერიალად ქცევის სურვილი გაჩნდა? კინოსამყაროში?

ნინო ხარატიშვილი: დიდი ხნის ამბავია. დაახლოებით 4-5 წლის წინანდელი, როცა ერთდროულად რამდენიმე შემოთავაზება გაჩნდა, თუმცა საბოლოოდ ბრიტანელებთან გადავწყვიტე თანამშრომლობა. ეს იყო პანდემიის პერიოდი, ამ ხალხს მხოლოდ „ზუმით“ ვიცნობდი და სწორედ ახლა, ცოტა ხნის წინ გავიცანი ისინი აქ, თბილისში, სადაც ორი კვირით იყვნენ ჩამოსულები - სამი პროდიუსერი და სცენარისტი ავსტრალიიდან. ეს დრო ერთად გავატარეთ.

რადიო თავისუფლება: ვინ იღებს „ბრილკას“?

ნინო ხარატიშვილი: ორი საპროდიუსერო ფირმაა, მათ შორის არის ბრიტანული The Ink Factory, რომელთანაც მე გავაფორმე კონტრაქტი. შედარებით ახალგაზრდა ფირმაა, გადაღებული აქვთ რამდენიმე სერიალი. საინტერესოა, რომ ამ ფირმის ერთ-ერთი დამაარსებელი, საიმონ ქორნველი არის საკმაოდ პოპულარული ბრიტანელი ავტორის, ჯონ ლე კარეს შვილი. და ამ კაცის წიგნების მიხედვით ძალიან ბევრი ფილმია გადაღებული.

მეორე არის გერმანული ფირმა - Amusement Park, რომლის პროდუქციაა ოთხგზის ოსკაროსანი ფილმი „დასავლეთის ფრონტი უცვლელია“ (ერიხ მარია რემარკის ამავე სახელწოდების რომანის ეკრანიზაცია).

ახლა სწორედ ეს ორი ფირმა ითანამშრომლებს ჩემი რომანის მიხედვით გადაღებულ სერიალზე. ჯერ დაიწერება „პილოტი“, რომლით ხელშიც მივლენ რომელიმე დიდ პლატფორმასთან, რომელმაც, თავის მხრივ, დიდი ფინანსები უნდა ჩადოს ამ სერიალში, ისეთი რომ გამოვიდეს, როგორსაც პროდიუსერები გეგმავენ.

როგორც ვიცი, უნდათ, რომ სამი სეზონი იყოს. საკმაოდ მასშტაბურ გადაღებებს გეგმავენ. პირველი სერიის სცენარის წერასაც ახლა იწყებს სცენარისტი. ვიცი, რომ შემოდგომაზე ისევ აპირებენ საქართველოში ჩამოსვლას. თბილისთან მჭიდრო კავშირში ყოფნა მოუწევთ.

რადიო თავისუფლება: უკვე იცით პირველი სერია როდის გამოვა?

ნინო ხარატიშვილი: მე როგორც ვიცი, სერიალის „პილოტის“ დედლაინი წლის ბოლომდეა.

რადიო თავისუფლება: სად გადაიღებენ ძირითად სცენებს, თუ არის ცნობილი?

ნინო ხარატიშვილი: ეგ მეც ვიკითხე. ჯერ არ ვიცი ზუსტად, სად იქნება მთავარი სტუდია, მაგრამ თბილისის ნახვის შემდეგ მითხრეს, რომ იმდენად უნიკალურია არქიტექტურა და ექსტერიერები, რომ ნაწილის გადაღებები აქ იქნებაო. თქვეს ისიც, რომ რუსეთში, მაგალითად, გადაღებები გამორიცხულია, მიუხედავად იმისა, რომ წიგნში მოქმედების დიდი ნაწილი სწორედ პეტერბურგში ხდება. ამიტომ ამისთვის სპეციალურად აშენდება პავილიონი.

რადიო თავისუფლება: ხომ არ არის ცნობილი, ვინ ითამაშებს მთავარ როლებს? ან ქართველი მსახიობები თუ იქნებიან სერიალში?

ნინო ხარატიშვილი: ეგ მეც ძალიან მაინტერესებს! ამისთვის ვიბრძვი, რომ ქართველი მსახიობებიც გადაიღონ და მგონია, რომ ეს სწორიცაა და აუცილებელიც. როგორც ვიცი, ასეც მოიაზრება. ეს დამიდასტურეს. მეც რამდენიმე მსახიობი ვურჩიე. ჯერ „ქასთინგამდე“ დიდი დროა, მაგრამ მათთან საუბრისას იმასაც მივხვდი, რომ სურთ რამდენიმე მსოფლიო კინოს ვარსკვლავიც ჩართონ ამ პროექტში. ეს ინგლისურენოვანი სერიალი იქნება და არჩევანიც მსახიობების მხრივ იქნება ძალიან ფართო.

რადიო თავისუფლება: როგორც წიგნის ავტორს, თუ შეგეძლება, რომ ჩართული იყო პროცესში, რაღაც შეცვალო ან რჩევა მისცე გადაღებების დროს?

ნინო ხარატიშვილი: მე როგორც ამიხსნეს, მას მერე, რაც დამტკიცდება რეჟისორი და გადაწყდება, რომელი სტუდია ჩაერთვება და სად გავა ეს სერიალი საბოლოოდ, ჩემი ჩართულობაც შემცირდება. თავიდანვე ვითხოვე და ეს კონტრაქტშიც ჩაიწერა, რომ ამ პროცესში როგორც სცენარისტი ვერ ჩავერთვებოდი.

ჯერ ერთი, იმიტომ, რომ ეს სფერო არ ვიცი და ამ პროექტზე არ მინდოდა ექსპერიმენტის ჩატარება და მეორე, თუ ამას ვიზამდი, ეს ნიშნავს, რომ უნდა დავბრუნებულიყავი რაღაცაში, რასაც ოთხი წელი მოვანდომე და ახლა შემდგომი სამი-ოთხი წელიც ისევ იქ უნდა ვყოფილიყავი. ამიტომ ეს მე თავად გადავწყვიტე. მიჩვეული ვარ, რომ ამ პროცესს დისტანცირებული ვიყო, რადგან ჩემს პიესებსაც ხომ დგამენ სხვები... თუმცა, ეს ამბავი, ალბათ, მაინც განსაკუთრებულია და ტყუილი იქნება თუ ვიტყვი, რომ არ ვღელავ ამის გამო.

ძალიან მინდა, რომ სერიალი იყოს ახლოს წიგნთან. თუმცა, ისიც მესმის, რომ ეს სერიალია, სხვა ხერხებს იყენებენ. ჩემი თხოვნა იყო, რომ სანამ ეს შესაძლებელია, მრჩევლის სახით ვიყო ამ პროცესში ჩართული.

რადიო თავისუფლება: თბილისში ყოფნისას რა ნახეს, ვის შეხვდნენ? ასევე მახსოვს შენი სიტყვები, როგორ ფრთხილობდი, რომ ამ სერიალში არ გამოჩნდეს საქართველო სტერეოტიპულად...

ნინო ხარატიშვილი: კი, ეგ ძალიან მნიშვნელოვანია და ვცდილობდი, რომ პროდიუსერები აქაც სწორ ადამიანებთან დამეკავშირებინა. კინოპროდიუსერ ნინო აგლაძესთან ითანამშრომლეს, შეხვდნენ კინოს სფეროს წარმომადგენლებს, ავტორებს. ლიტერატურის მუზეუმში იყვნენ, მწერალთა სახლში ცხოვრობდნენ და თავად ამ სახლის ისტორიაც ხომ კავშირშია ამ წიგნთან.

თბილისი მოიარეს, გორშიც ჩავიდნენ - ამას, ცხადია, ვერ ავცდით. საბოლოო ჯამში, ვფიქრობ, რომ საკმაოდ ბევრი ინფორმაცია მოაგროვეს. მე მახსოვს სცენარისტის, სარას სიტყვები, რაც უნდა კარგად გავერკვიო, ეს ჩემთვის მაინც უცხო კულტურაა, ამიტომ მჭირდება სწორ ხალხთან შეხვედრაო და ეს დამოკიდებულება მე ძალიან მომეწონა. მეც ხშირად ვუხსენე და ძალიან მინდა, რომ ავცდეთ ამ სერიალში იმ სტერეოტიპულ წარმოდგენებს დასავლეთისას - აღმოსავლეთზე, რაც ხშირად გვხვდება ხოლმე არა მხოლოდ სერიალებში.

რადიო თავისუფლება: როგორ ფიქრობ, რით მიიზიდა ისინი „მერვე სიცოცხლემ“, რა იყო მათთვის საინტერესო ამ წიგნში?

ნინო ხარატიშვილი: ყველას თავისი აღქმა აქვს. მაგალითად, პროდიუსერმა თქვა, რომ ეს ძალიან უნივერსალური ამბავია და ყველას ეხება. სცენარისტი მიყვებოდა, რომ ავსტრალიაში, სადღაც უდაბნოში იყო გადაღებებზე და როცა უკან სასტუმროს ნომერში ბრუნდებოდა, იწყებდა ამ წიგნის კითხვას და მოგზაურობას ერთად.

ისიც მითხრა, მაშინ მივხვდი, რამდენად არაფერი ვიცით სამყაროს ამ ნაწილზე, რამდენი ამბავი ხდება ამ პატარა ქვეყანაშიო. ქალების თემაც წინ არის ხოლმე წამოწეული, როცა „მერვე სიცოცხლეს“ კითხულობენ, რადგან ისტორია აქ სწორედ ქალების პერსპექტივიდან არის მოყოლილი, რაც მაინც იშვიათობაა ხოლმე...

რადიო თავისუფლება: არც ერთი ქართველი მწერლის რომანი უცხოური სერიალის ინსპირაციად აქამდე არ ქცეულა, როგორი შეგრძნებაა მაინც ეს? ფიქრობ, რომ ეს ამბავი „ბრილკას“ მეცხრე სიცოცხლე იქნება?

ნინო ხარატიშვილი: თუ ყველაფერი ისე გამოვიდა, როგორც იგეგმება, მართლა მგონია, რომ ამ წიგნს მართლა ექნება ახალი სიცოცხლე, მეტად გაზრდის ინტერესს საქართველოს მიმართ, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანი ამბავი მგონია. თუ წიგნის წაკითხვის შემდეგ გაჩნდა ეს ინტერესი, ვფიქრობ, სერიალის გამოსვლის შემდეგ ის კიდევ უფრო დიდი იქნება. თან ეს სერიალი ისეთ ადამიანებამდეც მივა, ვინც, შესაძლოა, წიგნს არ კითხულობს, მაგრამ ფილმებს უყურებს. ცხადია, ამისთვის სერიალი უნდა გამოვიდეს ხარისხიანი.

რაც შემეხება მე, ასე ვარ: ეს ამბავი ვიცი, ყველაფერი გადაწყვეტილია, მაგრამ მაინც მაქვს განცდა, ნუთუ, ეს ყველაფერი მართლა ხდება? ჩემს თავს ხდება? ეს მე ვარ?

რადიო თავისუფლება: სერიალს იგივე სახელი ექნება, რაც წიგნს?

ნინო ხარატიშვილი: დიახ, სათაური იგივე დარჩება. „მერვე სიცოცხლე“ (ბრილკას).

„მერვე სიცოცხლე (ბრილკას) ქართულად ნინო ბურდულმა თარგმნა. წიგნი გამომცემლობა „ინტელექტმა“ დაბეჭდა.

რომანის ანოტაციაში ვკითხულობთ:

„საქართველო, 1900 წელი: შოკოლადის ცნობილი მწარმოებლის ქალიშვილის, სტასიას დაბადებით იწყება ეს ამაღელვებელი ოჯახური საგა, რომელიც ექვს თაობას მოიცავს. სტასია შეძლებულ საზოგადოებრივ ფენაში იზრდება და ძალზე ახალგაზრდა ცოლად მიჰყვება თეთრგვარდიელ სიმონ ჯაშს, რომელსაც ოქტომბრის რევოლუციის წინა საღამოს მეუღლისაგან შორს, პეტროგრადში გზავნიან. როდესაც სტალინი ქვეყნის სათავეში დგება, სტასია თავის ორ შვილთან, კიტისა და კოსტიასთან ერთად თბილისში, თავის დასთან, ქრისტინესთან, თავბრუდამხვევი სილამაზით ცნობილ ქალთან, აფარებს თავს. მაგრამ საიდუმლო სამსახურის ხელმძღვანელი ლავრენტი ბერია მას თვალს დაადგამს, რასაც საბედისწერო შედეგი მოჰყვება...“.

ნინო ხარატიშვილის ამ რომანს არაერთი პრესტიჟული ლიტერატურული ჯილდო აქვს მიღებული, მათ შორის, 2018 წელს, ბერტოლდ ბრეხტის პრემია, 2019 წელს ფრიდრიჰ შილერის სახელობის პრემია. 2020 წელს „მერვე სიცოცხლე“ მოხვდა პრესტიჟული ინგლისურენოვანი ლიტერატურული პრემია "ბუკერის" ნომინანტთა გრძელ სიაში.

ნინო ხარატიშვილის ბოლო რომანი „უკმარი სინათლე“ (ქართულად თარგმნა მაია ფანჯიკიძემ) საქართველოში ახლახან გამოვიდა.

ქართველი მკითხველი მალე იხილავს მის კიდევ ერთ გახმაურებულ რომანს „კატა და გენერალი“, რომელიც ნათია მიქელაძემ თარგმნა და ამ წიგნსაც გამომცემლობა „ინტელექტი“ გამოსცემს.