ირანის ოფიციალური საინფორმაციო სააგენტო IRNA იტყობინება, რომ 1 სექტემბერს დაიბარეს რუსეთის ელჩი, რომელმაც მიიღო ნოტა მოსკოვში გადასაცემად. მასში გამოთქმულია თეირანის პროტესტი მაროკოში არაბულ-რუსული თანამშრომლობის მე-6 ფორუმის განცხადების მიმართ, რომელიც მოუწოდებდა მხარეებს ირანსა და არაბთა გაერთიანებული საამიროებს შორის კუნძულების გამო კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარებისკენ.
მანამდე 1 სექტემბერს, ირანის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ჰოსეინ ამირაბდოლაჰიანმა თავის რუს კოლეგას ტელეფონით უთხრა, რომ „ქვეყნების სუვერენიტეტისა და მთლიანობის პატივისცემა სახელმწიფოებს შორის ურთიერთობის ერთ-ერთი ძირითადი პრინციპია“, ნათქვამია IRNA-ს ცალკე ცნობაში.
წელს ეს უკვე მეორე შემთხვევაა, როცა ირანი იბარებს რუსეთის წარმომადგენელს სადავო კუნძულების შესახებ კომენტარების გასაპროტესტებლად.
მსგავსი განცხადების გამო თეირანმა ივლისშიც დაიბარა რუსეთის ელჩი.
დიპლომატიური კონფლიქტი იშვიათი მოვლენაა ამ ორ ქვეყანას შორის, რომლებმაც გააღრმავეს თავიანთი კავშირები მას შემდეგ, რაც მოსკოვი შეიჭრა უკრაინაში. ირანი რუსეთს აწვდის საბრძოლო დრონებს, რომლებსაც მოსკოვი უკრაინაში იყენებს.
2022 წელს ირანმა დაიბარა ჩინეთის ელჩი არაბულ ქვეყნებთან მსგავსი ერთობლივი განცხადების გამო არაბულ ქვეყნებთან ერთად.
ირანმა კონტროლი სამ კუნძულზე - აბუ მუსაზე, დიდ და მცირე თუნბზე - 1971 წელს დააწესა ბრიტანეთის ჯარების გასვლის შემდეგ. ის მათ თავისი ტერიტორიის „განუყოფელ“ ნაწილად მიიჩნევს.
არაბეთის გაერთიანებულ საამიროებში ასევე აცხადებენ პრეტენზიას სამ კუნძულზე და დიდი ხანია ითხოვენ მის მოგვარებას მოლაპარაკების გზით.
ეს სამი კუნძული ჰორმუზის სტრატეგიულ სრუტეში მდებარეობს, საკვანძო წყალგამყოფში, რომლითაც გადის მსოფლიო ნავთობის ტრანსპორტის დაახლოებით ერთი მეხუთედი.
ირანი თვლის, რომ კუნძულები სპარსეთის სახელმწიფოების ნაწილი იყო ანტიკურ დროიდან, სანამ ისინი მე-20 საუკუნის დასაწყისში ინგლისელებმა დაიკავეს.
ირანის თანახმად, არაბთა გაერთიანებული საამიროების შვიდი ემირატიდან ერთ-ერთთან, შარჯასთან მიღწეული შეთანხმება, აძლევს მას უფლებას მართოს აბუ მუსა და იქ ჯარები განათავსოს.
დანარჩენ ორ კუნძულზე ასეთი შეთანხმება არ არსებობს.
არაბთა გაერთიანებული საამიროები აცხადებენ, რომ კუნძულები ეკუთვნოდა რას ალ-ხაიმას საამიროს, სანამ ირანი მათ დაიკავებდა საამიროების ფედერაციის შექმნამდე რამდენიმე დღით ადრე.
ფორუმი