ევროკავშირში გაწევრიანებით უკრაინას ბლოკის ბიუჯეტიდან დაახლოებით 186 მილიარდი ევროს მიღების უფლება მიენიჭება მომდევნო შვიდი წლის განმავლობაში. ასეთი შეფასებებია მოცემული ევროკავშირის შიდა კვლევაში, რომელსაც Financial Times-ი გაეცნო.
კვლევა არის არსებული წესების ექსტრაპოლაცია, რომლებიც დიდი ალბათობით შეიცვლება ბლოკის გაფართოებასთან ერთად, წერს Financial Times-ი.
მიუხედავად ამისა, უკრაინა, რომლის ევროკავშირში გაწევრიანების განხილვა შესაძლოა მიმდინარე წელს დაიწყოს, ბლოკის ბიუჯეტიდან თანხების ყველაზე დიდი მიმღები გახდება. ეს მოხდება იმის გამო, რომ უკრაინა იქნება ევროკავშირის ყველაზე ღარიბი წევრი და მის შემადგენლობაში სოფლის მეურნეობის უდიდესი მწარმოებელი.
ევროკავშირის მოქმედი წესები ითვალისწინებს ღარიბი წევრებისთვის გადასახადებს შეკავშირების ფონდიდან (CF) და ასიგნებებს ევროკავშირის საერთო სასოფლო-სამეურნეო პოლიტიკის (CAP) ფარგლებში. ამ თანხების დიდი ნაწილი პირდაპირ ფერმერებს გადაეცემათ. მიმდინარე გეგმის მიხედვით, 2021-2027 წლებში ეს ორი კატეგორია ბლოკის ბიუჯეტის 62%-ს შეადგენს.
ამრიგად, თუ უკრაინა ბლოკს შეუერთდება, შვიდი წლის განმავლობაში მას შეუძლია მოითხოვოს 61 მილიარდი ევრო ფედერალური ფონდიდან და 96,5 მილიარდი ევრო ერთიანი სასოფლო-სამეურნეო პოლიტიკის ფარგლებში - 157,5 მილიარდი ევრო მხოლოდ ამ ორ პუნქტზე.
ეს ვითარება გამოიწვევს იმას, რომ ზოგიერთი ქვეყანა ბიუჯეტის მიმღებებიდან გადაიქცევა ბიუჯეტის დონორებად ან „წმინდა გადამხდელებად“ - იმად, ვინც ბიუჯეტში უფრო მეტ ფულს შეიტანს, ვიდრე მისგან იღებს. „ყველა წევრი სახელმწიფო გადაიხდის მეტს და მიიღებს ნაკლებს“, - ასკვნის კვლევა.
გარდა ამისა, ქვეყნებს, რომლებიც ამჟამად იღებენ დახმარებას შეკავშირების ფონდიდან, - მათ შორის ჩეხეთის რესპუბლიკა, ესტონეთი და ლიეტუვა, - აღარ ექნებათ ამ გადასახადების მიღების უფლება. რაც შეეხება CAP-ს, ან ფერმერებს მოუწევთ შეეგუონ უფრო დაბალ დაფინანსებას, ან ევროკავშირი იძულებული იქნება, გაზარდოს ხარჯები სოფლის მეურნეობის პოლიტიკაზე, წერს Financial Times-ი.
ამჟამად ცხრა ქვეყანა იმყოფება ევროკავშირში გაწევრიანების სხვადასხვა ეტაპზე: უკრაინა, ბოსნია-ჰერცეგოვინა, მოლდოვა, ალბანეთი, მონტენეგრო, სერბეთი, ჩრდილოეთი მაკედონია, თურქეთი, რომლებმაც მიიღეს კანდიდატის სტატუსი და საქართველო, რომელსაც არ მიუღია ასეთი სტატუსი.
მოქმედი წესების მიხედვით, ევროკავშირში მათი ჩართვა ბლოკს შვიდი წლის განმავლობაში 256,8 მილიარდი ევრო დაუჯდება, საიდანაც 72%-ზე მეტი უკრაინას გადაეცემა.
ევროკავშირის გაფართოებას შესაძლოა რამდენიმე წელი დასჭირდეს. პარასკევს, 6 ოქტომბერს, ბლოკის მოქმედი წევრები ამ პროცესის დეტალების პირველ განხილვაზე შეიკრიბებიან.
