ქურთი მუსლიმები რადიკალურად განსხვავდებიან თურქი მუსლიმებისგან. ქურთი ქალების ტანსაცმელი უფრო მეტად ფერადია, ჰიჯაბსაც არ ატარებენ, მხოლოდ თმა აქვთ დაბურული, მაგრამ ძალიან ხშირად, თავშალი სიმბოლურია, რადგან უმეტესობას ისე აქვს მოგდებული, მხოლოდ კეფას თუ უფარავს. ქურთ ქალებს, თურქებისგან განსხვავებით, ძალიან მოსწონთ დიდი და ბრჭყვიალა საყურეები. ყურზე სულ მცირე ხუთი-ექვსი ცალი მაინც უკეთიათ, ბევრს ნესტოებიც გახვრეტილი აქვს და ერთი-ორს - წარბი - ასეთიც შემხვდა. თავზე მოხვეული საბურველი ლამაზნაკვთებიან სახეებს უფრო მეტ ხიბლს ჰფენს. უნდა ნახოთ ტალახიან ეზოებში, თეთრეულს რომ ფენენ თოკებზე, ქარი უფრიალებთ გრძელ, ლამაზ, შრიალა კაბებს და გრძელწამწამებიან კუპრივით შავ თვალებს უბრიალებენ წიწილებს გადევნებულ კნუტებს, მოფრიალე სარეცხსაც რომ უღერებენ თათებს.

ქურთი ქალები კაცებთან თავდაჭერილები არ არიან. სახლში რომ მპატიჟებენ, ქურთი ქალები გვერდით მომისხდებიან ხოლმე და ისე მელაპარაკებიან, როგორც მათი ქმრები და ძმები, განსხვავებით თურქი მუსლიმი ქალებისგან, რომლებიც სანამ მათთან სტუმრად ვარ, იმ ოთახში ფეხსაც არ დგამენ. თუ რამე უნდათ, ძალიან ოდნავ შემოაღებენ კარს, მხოლოდ ცხვირი რომ შემოეტიოთ და ასე ელაპარაკებიან კაცებს. სულ ორი შემთხვევა იყო, როდესაც ოთახში ქალებიც იყვნენ და საუბრობდნენ. ერთხელ ერთ სახლში სტუმრობის დროს, მე უვიცმა, ქალს არამარტო მივესალმე, არამედ ხელიც გავუწოდე და ამ დროს კაცმა ისე დამხედა, მეთქი მორჩა, შარიათი არ ამცდება, მაგრამ ეს ამბავი ცოლისთვის თვალების დაბრიალებითა და ოთახიდან მისი აღარ გამოსვლით დამთავრდა. იმ დღეს, მექადან ჩამოტანილი წყალი დამალევინეს და ხურმა მაჭამეს. ასეთი ტრადიცია ჰქონიათ, პილიგრიმებს ქააბადან წყალი და დაჩირებული ხურმა ჩამოაქვთ.

თურქებს ქურთები არ უყვართ და რამდენჯერმე შევესწარი, ქურდისტანზე ლაპარაკის დროს, როგორ ქიქრილებდნენ. ერთხელ კი იმამმა, პირდაპირ მითხრა, ქურთებს უფრთხილდი, არ ენდოო. "შენ თურქი ხარ?" ვკითხე და გაჯგიმულმა მიპასუხა "რა თქმა უნდა!"

გაზიანტეპი დიდი ქალაქია. დიდ ქალაქებში უგულო ხალხი ცხოვრობს და სულ ვცდილობ, ღრმად არ შევიდე და ღამის გასათევად, პირველივე მეჩეთი გამოვიყენო.

ასე მივადექი ერთ პატარა უბანში აგებულ დათოვლილ მეჩეთს. მწუხრის ნამაზი მთავრდებოდა და ხალხი გარეთ გამოდიოდა. იმამი ვიპოვე და ვუთხარი, დახმარება მჭირდება-მეთქი. ეზოში აშენებული პატარა ოთახი მაჩვენა, შენნაირი სტუმრებისთვისაა განკუთვნილი, აქ შეგიძლია დაიძინო, მაგრამ სამწუხაროდ, გათბობა არააო, რასაც საერთოდ არ ვჩიოდი. დაახლოებით 15-20 წუთში მეჩეთში გადავედი, რადგან ჯერ არ მეძინებოდა და თან თბილ იატაკზე გორაობის სურვილი მჭამდა.

მეჩეთებში იმამებს ცალკე კაბინეტი აქვთ, კომპიუტერითა და ინტერნეტით გამშვენებული. ადრეც მისარგებლია და ჩართული მონიტორი რომ დავინახე, ამჯერადაც მივედი. ინტერნეტზე უფრო საინტერესო მეჩეთის კამერების თვალიერება ყოფილა. ვზივარ დიდი ძმა და ვუყურებ როგორ ასეირნებს ამ ყიამათში ვიღაცა ძაღლს, როგორ თამაშობენ ბავშვები ჭიშკართან, როგორ შემოდის ეზოში იმამი და როგორ აკაკუნებს ჩემი ოთახის კარზე, სადაც ასევე კამერა ყოფილა დამონტაჟებული. ის-ისაა ვაპირებ, გავიდე და იმამს ვუთხრა, რომ მეჩეთში ვარ და ტყუილად აბრახუნებს, რომ ჯიბიდან გასაღებს იღებს, კარს აღებს და შიგნით შედის.

კონიამდე სანამ ჩავედი, ბარათიდან რამდენჯერმე მოვხსენი ფული და თანხის მიღების შემდეგ, თურქულად რაღაც გაუგებარ ტექსტს მიწერდა. კონიაში ეს ტექსტი ინგლისურად დამიწერა და აღმოჩნდა, რომ გატანილი თანხის 18% საკომისიოს მიჰქონდა. აი, თურმე ასე უცებ რატომ ქრებოდა ჩემი ანგარიშიდან ფული! კონიაში ბოლოჯერ გამოვიტანე 100 ლირა და გადავინახე, სადმე ისეთ ადგილზე თუ მოვხვდი, სადაც ბარათით ვერ გადავიხდი, გამომადგება-მეთქი. გაზიანტეპში სანამ შევიდოდი, ვფიქრობდი, ამ ფულით ველოსიპედის დაზიანებული კამერები შემეკეთებინა, მერე ნორმალური მაღაზია მომეძებნა და ალუბლის მურაბა მეყიდა.

მონიტორთან ვდგავარ და ვუყურებ როგორ შედის იმამი ოთახში, ცოტა ხანი დგას, მერე კარს შიგნიდან კეტავს, ჩემს ჩანთასთან მიდის, ხსნის, იქექება და პასპორტის პარკს იღებს, საიდანაც ამ გაცრეცილ ორ ცალ ორმოცდაათლირიანს იღებს, ჯიბეში იდებს და ოთახიდან გადის. გავშრი. გული ისე მიცემდა, როგორც მაშინ, ფოკაში მეცხვარე ძაღლები ყეფა-ღრენით პირველად რომ გამომეკიდნენ. გახევებული რამდენიმე წამი ვიდექი და მერე უცებ გარეთ გავვარდი, მაგრამ იმამი არსად ჩანს. ჩანთა შევამოწმე, ყველაფერი ადგილზეა, მხოლოდ ფული არაა. ჯიბეები მოვიქექე, 7 ლირა და 35 ხურუში მაქვს დარჩენილი. ვიღაცებს ვეკითხები "იმამ სად ვნახო?" მაგრამ ვერ გავაგებინე რა მინდა. იმდენად დაბნეული ვარ, გუგლის თარგმანიც აღარ მახსოვს. გადავწყვიტე, მეორე დილამდე მომეცადა და გამთენიის ნამაზზე დავლაპარაკებოდი, მაგრამ მთელი დღის დაქანცულს, წვიმასა და თოვლში მთებზე ნაღოღარს, ღრმად მეძინა და 6 საათის ნაცვლად 8-ზე გამეღვიძა. ნამაზი შუადღემდე აღარ იქნებოდა. იმამს მანამდე ვერ ვნახავდი. პოლიციაში დარეკვას აზრი არ აქვს, მოგზაური იმამის წინააღმდეგ, წაგებული ამბავია.

ავიღე ფურცელი და წერილი დავუწერე: "იმამ, მეჩეთის კამერებიდან დავინახე როგორ ამოიღეთ ჩემი ჩანთიდან ფული. გუშინ ღამით და დღეს დილით გეძებდით, მინდოდა ეს 7 ლირა და 35 ხურუშიც მომეცა, მაგრამ ვერსად გნახეთ. ბოდიში, მეტად რომ ვერ გეხმარებით, ამის მეტი ფული აღარა მაქვს. იმედია, გამოგადგებათ. პატივისცემით, გიგა." წერილი მეჩეთში დავტოვე და გზას გავუდექი.

ქურთ კაცებს უფრო მეტად ფიცხი ხასიათი აქვთ, ვიდრე თურქებს. უფრო მეტად არ გენდობიან, უფრო მეტად ცდილობენ გაარკვიონ ვინ ხარ, რა გინდა, აქ რატომ მოხვედი და ამ გამოკითხვის პროცესში, სახეზე ერთი ღიმილიც არ გადაურბენთ, მაგრამ როდესაც აღმოაჩენენ, რომ უბრალოდ მოგზაური ხარ და შემოგაღამდა, ძმასავით მიგიღებენ. სოფელ ესკიჲოლიში შებინდებისას მივედი.

იმამმა სიხარულით მიმიღო, ჩაი მომიტანა და ცოტა ხანს ვილაპარაკეთ კიდეც. მალე დავიძინე. ნახევარ საათში მეჩეთის ფანჯარაზე ვიღაც აბრახუნებს და თან რამდენიმე კაცის ლაპარაკის ხმაც მესმის. გავიხედე და გარეთ გამოდიო. გავედი. ექვსი-შვიდი შუახნის კაცი დგას. ერთ-ერთს ხელში რკინის ჯოხი უჭირავს. მიყურებენ ავი მზერით, თითქოს ცოლი მოვტაცე. რაღაცას მეუბნებიან თურქულად, არ მესმის, მაგრამ ვხვდები, ჩემი მეჩეთში ყოფნა არ მოსწონთ. საკმაოდ დაძაბული ვარ, რადგან ვერ ვაგებინებ, რომ იმამის ნებართვა მაქვს.

შიშით არც ერთის არ მეშინია, რამე რომ იყოს, სამს თავისუფლად დავაგდებ, დანარჩენებს რკინის ჯოხით დავერევი, მაგრამ სხვის ქვეყანაში, სხვის სოფელში, სადაც არავის იცნობ და სულ უმეგობროდ, მარტო ხარ, ჩხუბი ყველაზე დიდი სისულელეა, ამიტომ ვცდილობ ბრაზს არ ავყვე. კაცები უფრო და უფრო უწევენ ხმას და მეც უფრო და უფრო ხმამაღლა ვცდილობ გავაგებინო, რომ იმამს დაურეკონ, რკინისჯოხიანი კაცი უფრო ახლოს მოდის, ჯოხს უფრო მაგრად უჭერს ხელს და თვალებში მიყურებს. მზერას არ ვარიდებ, თვალის დახამხამების გარეშე ვეუბნები: "იმამ, შე სირო, ტელეფონ, იმამ!"

უცებ ეზოს კარი ჭრიალით იღება, მოხუცი კაცი, რომელიც წეღან იმამთან ერთად იყო, შემოდის, ჩვენთან მოდის და ამ კაცებს ჩხუბს უწყებს, თან ხელით ჩემზე ანიშნებს. კაცები გატრუნულები დგანან, მოხუცი რაღაცას ეუბნება, კაცები ხელს მართმევენ, უცებ შებრუნდებიან და მიდიან. ვერ გავიგე რა მოხდა, მაგრამ ასეთი დასასრული მაწყობს.

მოხუცი მხარზე ხელს მადებს და მიღიმის, მეჩეთში შევდივართ და იატაკზე ვსხდებით. ცოტა ხანში ეს კაცი რაღაცას ამბობს და მიდის. მე საძილე ტომარაში გავეხვიე. 15-20 წუთში მძიმე ნაბიჯების ყრუ ხმა ჩამესმის და მაშინვე ვფხიზლდები. მეჩეთში ჯარისკაცები შემოდიან, ხელში შაშხანებით. ისაა პასპორტს ამოწმებენ, რომ მოხუცი კაცი ბრუნდება, ხელში სინი უჭირავს, სინზე ჭიქები, შაქარი და ჩაიდანი დგას. სინს იატაკზე დებს და ამჯერად ამ ჯარისკაცებს უწყებს ჩხუბს. ოთხივეს სათითაოდ უქნევს ხელს და მის ქაქანში რამდენჯერმე "ხრისტიან, ბისიკლეტ, მევლანა" გამოვარჩიე.

ერთი ჯარისკაცი რაღაცას ეუბნება და უცებ შაშხანათი ჩემზე ანიშნებს, ამაზე ეს მოხუცი სულ გადაირევა და უფრო ხმამაღლა უყვირის. ჯარისკაცები ჩუმად არიან. თავდახრილები დგანან მის წინაშე. არ მესმის ასეთი რა გავლენა აქვს ამ კაცს. შეამოწმეს პასპორტი და დამიბრუნეს უკან, დაგვემშვიდობნენ და წავიდნენ. რამდენიმე წუთში ის კაცები ბრუნდებიან, რკინისჯოხიანი მეჩეთში შემოდის, ტელეფონს იღებს და მიწერს: "უნდა შეგვემოწმებინე. ცუდი განზრახვა არ გვქონია. იმედია, არ შეგეშინდა." ვაპირებ ვუთხრა, სირიაში მივდიოდი ჩემი ფეხით და შენ როგორ უნდა შეგეშინებინე-მეთქი, მაგრამ ვხვდები, ზედმეტია და ვეუბნები, რომ მესმის და არაა პრობლემა.